უსჯულოების საიდუმლო - კაბალა, ერესები და საიდუმლო საზოგადოებები 5

ნ. ლ. ბუტმი

კაბალა, ერესები და საიდუმლო საზოგადოებები

შინაარსი

5. ალბიგოელები

ებრაელთა საიდუმლო მთავრობა. სანამ ებრაელთაგან დაარსებული საიდუმლო საზოგადოებების შესახებ შექმნილ ჩვენს ნარკვევს გავაგრძელებდეთ, აუცილებლად მიგვაჩნია, მცირედი ნათელი მაინც მოვფინოთ ებრაელი ხალხის შინაგან ორგანიზაციას მისი განთესვის დღიდან მოყოლებული.

ქრისტეს შობიდან 70 წელს რომის იმპერატორმა ტიტუსმა აიღო და დაანგრია იერუსალემი, დაწვა ტაძარი და ამოწყვიტა 600 ათასი ებრაელი. 135 წელს ცრუ მესიის, ბარკოჰებას აჯანყების დროს, რომელიც ჩაახშო იმპერატორმა ადრიანემ, დაიღუპა 582 ათასი ებრაელი. ამ დროიდან რჩეული ერი, რომელმაც ვერ შესძლო საკუთარი დამოუკიდებლობის შენარჩუნება, გაიფანტა მთელ მსოფლიოში. მათი ეს ყარიბობა გრძელდება უკვე 18 საუკუნეა (ცხადია, აქ იგულისხმება დრო, როცა ავტორი ცხოვრობდა- მთარგმნ.).

მაგრამ როგორ უნდა ავხსნათ ის ფაქტი, რომ სამშობლოდაკარგულმა, მთელ მსოფლიოში გაფანტულმა ებრაელებმა არათუ არ დაკარგეს ეროვნული სოლიდარობის თვითშეგნება, არამედ ხანგრძლივი საუკუნეების განმავლობაში ელოლიავებიან და ჯიუტად მისდევენ უგუნურ ოცნებას მსოფლიო ბატონობაზე?

ისრაელის ძეთა ეს ერთგულება თავიანთი ძველი იდეალებისადმი, ეს უმაგალითო პრინციპულობა და სისტემატური თანმიმდევრულობა ძველთაგანვე დასახული მიზნის მისაღწევად სოლიდარობა და ერთობა, რომელიც ახასიათებს ყველა ქვეყნისა და დროის ებრაელებს, შეუძლებელია აიხსნას სხვა რამით, თუ არა საიდუმლო ებრაული მთავრობით, რომელიც განთესვის დროიდან სრული ძალაუფლებით მართავს და დაუღალავად ხელმძღვანელობს მსოფლიო ებრაელობას.

საიდუმლო საზოგადოებების ცნობილი მკვლევარი კოპენ-ალბანსელლი (Copin-Albancelli, "La Conjuration jueve contre le Monde Chretien", p. 336-374) მიუთითებს განთესვის დროიდან არსებულ ფარულ ებრაულ მთავრობაზე, რომელიც შემოსილია ძალაუფლების სისრულითა და ერთობით. ტიტუსის მიერ 70 წელს იერუსალემის დანგრევის წინ უმაღლესი, სულიერი და საერო ძალაუფლება, არსებითად, თავმოყრილი იყო ებრაული სინედრიონის ხელში, რაზეც მოწმობს ნათელღებული ებრაელი აბატი იოსებ ლემანი (J.Lemann, "Napoleon I et les Juefs").

70 წლის შემდეგ დაიწყო რჩეული ერის პირველი დიდი განთესვა, მაგრამ ლევიტთა და უბრალო ებრალთა ნაწილი მაინც დარჩა პალესტინაში და, როდესაც ქვეყანაში დამყარდა შედარებითი მშვიდობა, აქ დააფუძნეს მათ საიდუმლო მთავრობა, რომლის მეთაურს პატრიარქს უწოდებდნენ. ევროპასა და აზიაში განთესილმა ებრაელებმაც აღიარეს პალესტინაში დაფუძნებული ეს საიდუმლო მთავრობა. პატრიარქები ხელმძღვანელობდნენ ებრაელი ხალხის ყველა უმნიშვნელოვანეს საქმეს, როგორც საეროს, ასევე რელიგიურსაც; მათი ელჩები მოგზაურობდნენ ყველაზე შორეულ ქვეყნებში, კრეფდნენ ღალას ებრაელთაგან და გადასცემდნენ მათ პალესტინური მთავრობის მიერ გამოცემულ განკარგულებებს.

პატრიარქთა საქმიანობა, რომელთა ხელში დროთა განმავლობაში დაგროვდა უზარმაზარი ქონება, მეტ-ნაკლებად დამოკიდებული იყო ებრაელებთან რომის იმპერატორების დამოკიდებულებაზე. საბოლოოდ 429 წელს იმპერატორმა თეოდოსი II-მ პატრიარქებს ღალის აკრეფა აუკრძალა. იმ დროიდან მათ შემდგომ ბედზე ისტორია დუმს (Сhabauty, "Les Juefs nos Maitres").

თუმცა ნათელღებული (ანუ, გაქრისტეანებული - მთარგმნ.) ებრაელის, ყოფილი რაბინის, დრაჰის მოწობით, პალესტინელი პატრიარქები მხოლოდ შემსრულებლები იყვნენ სხვა უფრო უმაღლესი ძალაუფლების განკარგულებებისა, რომელთაც დევნულების თავადებს უწოდებდნენ და რომლებიც ბაბილონში ცხოვრობდნენ (Drach, "De IўHarmonie entre IўEglise et la synagogue", II, p. 174).

70 წელს, იერუსალემის დანგრევის შემდეგ, განსაკუთრებით კი რომაული მმართველობის წინააღმდეგ 135 წელს ცრუ-მესიის, ბარკოჰებას წარუმატებელი აჯანყების შემდეგ, როდესაც ებრაელთა უმეტესობა განდევნეს პალესტინიდან, მათი დიდგვაროვნები, კერძოდ, მეფე დავითის შთამომავლები ბაბილონს შეეხიზნენ, რომელიც ძველთაგანვე წარმოადგენდა რჩეული ერის მეორე სამშობლო. სწორედ აქ დააფუძნეს მათ ნამდვილი საიდუმლო ებრაული მთავრობა მეფე დავითის შთამომავალთა სახით, რომლებსაც დევნულების თავადთა სახელით იცნობენ. აქ აღადგინეს სინედრიონიც. ამ უმაღლესი ებრაული საბჭოს წევრთაგან, რომელთა უმრავლესობა მიეკუთვნებოდა დავითის სამეფო სახლის შთამომავლობას, აირჩეოდა დევნულების თავადი, რომელსაც სინედრიონში თავმჯდომარის პოსტი ეკავა.

ბაბილონში იყო ებრაელთა საქმიანობის გონებრივი ცენტრი, აქ შეიქმნა და დაიწერა ბაბილონური თალმუდი; აქ წყდებოდა ერის რელიგიური და პოლიტიკური ცხოვრების ყველა საკითხი. დევნულების თავადთა, ებრაელი ხალხის რელიგიურ-პოლიტიკურ ბელადთა უდიდესი მნიშვნელობა, დრაჰის მოწმობით, დადასტურებულია თალმუდითაც (Drach, "De IўHarmonie entre IўEglise et la synagogue", II, p. 174).

II საუკუნიდან XI საუკუნემდე დევნულების თავადები, რომლებიც დაფუძნდნენ ბაბილონში, სინედრიონთან ერთად სრული ძალმოსილებით ხელმძღვანელობდნენ მთელი მსოფლიოს ებრაელებს ჯერ პალესტინელ პატრიარქთა მეშვეობით, შემდეგ კი უშუალოდ. XI საუკუნის დასაწყისში ბაღდადელი ხალიფები, დევნულების თავადთა ძლიერებით შეშფოთებულები, ებრაელებს აუმხედრდნენ. განადგურდა მრავალრიცხოვანი ებრაული აკადემია, ბაბილონიდან განდევნეს სწავლული რაბინები, ხოლო დევნულების თავადი ეზეკია 1005 წელს სიკვდილით დასაჯეს (Copin-Albancelli, "La Conjuration jueve contre le Monde Chretien", p. 353).

იუდეველები იძულებულნი გახდნენ, დაეტოვებინათ ბაბილონი. მათმა ნაწილმა თავი შეაფარა არაბეთს, ნაწილმა კი დასავლეთს, მათ შორის საფრანგეთსა და ესპანეთს მიაშურა. ამ დროიდან ისტორია არაფერს გვაუწყებს დევნულების თავადებზე.

ებრაელთა საიდუმლო მთავრობის კვალს კვლავ ვაწყდებით მხოლოდ ამ მოვლენიდან რამდენიმე ასწლეულის შემდეგ, XV საუკუნის მიწურულს, ამჯერად კონსტანტინოპოლში. 1488 წელს ფრანგების მეფემ კარლ VIII-მ გამოსცა განკარგულება, რომლის მიხედვითაც ებრაელებს, რომლებიც ცხოვრობდნენ პროვანსალში, სთავაზობდნენ ან ქრისტეანობა მიეღოთ, ან დაეტოვებინათ საფრანგეთი. ამ შემავიწროვებელ გარემობებში ქალაქ არლის (პროვანსალში) ებრაელებმა 1489 წლის 13 იანვარს თავიანთ კონსტანტინოპოლელ ერთმორწმუნეებს მიმართეს წერილით და რჩევა თხოვეს. კონსტანტინოპოლელ ებრაელთა პასუხი მოვიდა იმავე წლის ნოემბერში. ის იმდენად დამახასიათებელია ებრაული ორპირობისთვის, რომ თავს უფლება მივეცით სრულად მოგვეტანა:

"საყვარელო ძმებო მოსეში, მივიღეთ თქვენი მომართვა, სადაც იუწყებით იმ უბედურებათა შესახებ, რომელიც თავს დაგტყდომიათ. ამ ცნობამ ძლიერ დაგვამწუხრა.

დიდი სატრაპებისა (მმართველების) და რაბინების აზრი ამ საკითხზე ასეთია:

თქვენ ამბობთ, რომ ფრანგი მეფე გაიძულებთ, მიიღოთ ქრისტეანობა. დაემორჩილეთ და მიიღეთ აუცილებლობის გამო, მაგრამ მოსეს სჯული, დე, იყოს დაცული თქვენს გულებში. თქვენ ამბობთ, რომ გართმევენ ქონებას. ასწავლეთ თქვენს შვილებს ვაჭრობა, რათა მათ თანდათანობით წაართვან ქრისტეანთ მათი ქონება. თქვენ ამბობთ, რომ ქრისტეანები თავს გესხმიან. ასწავლეთ თქვენს შვილებს ექიმობა და მეწამლეობა, რათა მათაც შეძლონ, შემდგომში თავს დაესხან ქრისტეანთა ჯანმრთელობას. თქვენ ამბობთ, რომ ისინი ანგრევენ თქვენს სინაგოგებს. მაშ, გაუშვით თქვენი შვილები ქრისტეან მღვდლებად, რათა მათ შიგნიდან დაშალონ ქრისტეანული ეკლესია. თქვენ ამბობთ, რომ სხვა მრავალ უსიამოვნებასაც შეგამთხვევენ ქრისტეანნი. ასწავლეთ თქვენს შვილებს ადვოკატობა და ნოტარიუსობა, დე, მიიღონ მონაწილეობა სახელმწიფო საქმეებში, რათა გოების დამონება შეძლონ, იბატონონ მთელ მსოფლიოზე და შური იძიონ.

ნუ გადაიხრებით ამ ბრძანებულებისგან, რომელსაც გაძლევთ, და გამოცდილებით დაინახავთ, რომ იმ დამცირების სანაცვლოდ, რომელშიც ახლა იმყოფებით, ძალაუფლების მწვერვალებამდე ახვალთ.

ხელს აწერს: კონსტანტინოპოლელ ებრაელთა თავადი. 1489 წლის 21 ნოემბერი".

კოპენ-ალბანსელი, რომელსაც ეს მნიშვნელოვანი წერილი მოჰყავს, იმოწმებს არლელი მღვდლის, ბუის თხზულებას, რომელიც მან გამოსცა 1640 წელს. XV საუკუნის შემდეგ ებრაულ საიდუმლო მთავრობაზე არანაირი ცნობა არ მოიპოვება, მაგრამ მისი არსებობა ეჭვგარეშეა, რადგან იქედან მოყოლებული, ჩვენს დრომდე ებრაელთა საქმიანობა მიმდინარეობს შეუცვლელი გეგმით; როგორც ყოველთვის, მსოფლიო ებრაელობა სოლიდარულია ერთურთის, როგორც ყოველთვის ყველა ქვეყანაში ისინი წარმოადგენენ სახელმწიფოს სახელმწიფოში. მხოლოდ ერთიანი, საიდუმლო და მუდმივი მთავრობის არსებობით თუ აიხსნება ებრაელთა ასეთი მრავალსაუკუნოვანი, გეგმაზომიერი, მიზანმიმართული და დამანგრეველი საქმიანობა წარჩინებულ ხალხთა საეკლესიო, სახელმწიფოებრივი, ოჯახური და სამეურნეო წყობის წინააღმდეგ, რომლებიც გულუბრყვილოდ მიენდნენ ებრაელებს და დევნულების ჟამს, საკუთარ ქვეყანაში შეიფარეს ღმრთის უარმყოფელი და ღმრთისგან უარყოფილი ეს ერი.

ალბიგოელები. ამ მცირედი გადახვევის შემდეგ ისევ მივმართოთ საიდუმლო საზოგადოებებს და მწვალებლობებს, რომელთაც ებრაელები ევროპაში მთელი შუასაუკუნეების განმავლობაში აფუძნებდნენ.

სანამ ებრაელები აღმოსავლეთში ეწეოდნენ გამყიდველურ და იატაქვეშა ძირგამომთხრელ საქმიანობას მათ მიერვე დაფუძნებული ისლამის წინააღმდეგ, ევროპაში, რომის იმპერიის ნანგრევებზე მოინიშნებოდა ახალი სახელმწიფოების საზღვრები, ფუძნდებოდა დინასტიები, ვრცელდებოდა ქრისტეანული ეკლესია.

მაგრამ არიელი ხალხების სახელმწიფო და რელიგიური ცხოვრების ორგანიზებისდა კვალად სცენაზე ისევ გამოჩნდნენ ქრისტეანული ეკლესიისა და სახელმწიფოებრიობის მტრები - ებრაელები. ისინი დიდი რაოდენობით მიაწყდნენ დასავლეთ ევროპას, განსაკუთრებით იმის შემდეგ, რაც ბაბილონი უკვე აღარ იყო მათი საიდუმლო მთავრობის რეზიდენცია (1005 წ.).

რჩეული ერის შვილებმა მალევე აუღეს ალღო ახალ ვითარებას, რომელიც ევროპაში დამყარდა. მათ ადვილად შეძლეს მრავალი ფულს დახარბებულ და ფინანსურ შეჭირვებაში მყოფი მონარქის კეთილგანწყობის მოპოვება. როგორც კი ფეხქვეშ მყარი ნიადაგი იგრძნეს, მათთვის დამახასიათებელი დაჟინებით ისევ შეუდგნენ იმ დამანგრეველ მუშაობას, რომელიც დროებით შეწყდა ევროპაში ხალხთა დიდი გადასახლების ჟამს. მათი ხელი აშკარად გამოიკვეთა ვაჭრობაში, მევახშეობაში, მოსახლეობის სხვადასხვა სახის ექსპლუატაციაში, მონებით ვაჭრობაში და სხვა მრავალ მაქინაციაში, რომლისკენაც ასე არიან მიდრეკილები ისრაელის შვილები. მათი საიდუმლო საქმიანობა გამოიხატა მრავალრიცხოვანი ანტიქრისტეანული და ანტისახელმწიფოებრივი სექტისა და მწვალებლობის დაფუძნებაში.

არიელ ხალხთა რელიგიისა და სახელმწიფოებრიობის წინააღმდეგ ამ განახლებულ ლაშქრობაში ებრაელთა იარაღი იყო ძველი, კაბალისა და ყველა თანამედროვე გამხრწნელი თუ გამანადგურებელი სწავლების ჩანასახების შემცველი მანიქეველური მწვალებლობა, რომელიც მათ ქრისტეს შობიდან III საუკუნეში შექმნეს.

დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ მანიქეველობა არსებობას აგრძელებდა სპარსეთში, შემდეგ შეაღწია არაბეთში, ასევე ბიზანტიის იმპერიაში, სადაც გამოვლინდა მრავალგვარ მწვალებლობასა და სხვადასხვა სახელწოდების სექტაში. მათგან ყველაზე მეტად ცნობილია ევქაიტური (ევქიტური) და პავლიკიანური (მისი დასაბამი განეკუთვნება ჯერ კიდევ VII საუკუნეს) მწვალებლობანი, რომლებიც განსაკუთრებულად გავრცელდა თრაკიაში X და XI საუკუნეებში, და ბოგომილების მწვალებლობა ბულგარეთში.

ეს მწვალებლობები, რომლებიც, ეკლესიის ისტორიის მოწმობით, სხვა არაფერი იყო, თუ არა განახლებული გნოსტიკურ-მანიქეველური შეხედულებები, ბიზანტიის იმპერიიდან გავრცელდა მთელ ევროპაში და, სხვათა შორის, შეაღწია რუსეთშიც. ამ მწვალებლობათა სწავლება წარმოადგენს აშკარად გამოხატულ დუალიზმს, რომელშიც სამყაროს შემოქმედად უცვალებლად მიიჩნეოდა ბოროტი ძალა. ეს ძალა მაგალითად, ბოგომილებთან, სატანაილად იწოდება.

იუდაური მიმართულების ეს სექტები დასავლეთ ევროპაში ჩნდებიან XI საუკუნიდან, რაც, სხვათა შორის, ემთხვევა 1005 წელს, ბაბილონში დევნულების თავადის, ეზეკიას დასჯის შემდეგ ევროპაში ებრაელთა მასობრივი გადასვლის ჟამს. ეს სექტები ევროპაში ცნობილია სხვადასხვა სახელწოდებით: მანიქეველები, ბულგარები, ბრაბანსონები, ალბიგოელები და სხვა. ყველაზე ხშირად კი ისინი საკუთარ თავს უწოდებდნენ კათარებს (Саthагі), რაც "წმინდას" ნიშნავს.

განსაკუთრებით აღსანიშნავია ამ სექტების საქმიანობა და ბედი XI-XIV საუკუნეების საფრანგეთში. ამგვარი პირველი საიდუმლო ორგანიზაცია, რომელიც საფრანგეთში აღმოცენდა, იყო ორლეანელ მანიქეველთა სექტა. მის გამოჩენას წინ უსწრებდა მნიშვნელოვანი მოვლენა, რომელსაც ვერანაირად გვერდს ვერ ავუვლით.

XI საუკუნის დასაწყისში ორლეანში ირეოდა უამრავი ებრაელი. 1014 წელს ორლეანელმა ებრაელებმა ეგვიპტეში, ხალიფა ჰაკემთან გააზავნეს დეპუტაცია, რომელსაც დავალებული ჰქონდა დაეყოლიებინა ხალიფა, დაენგრია უფლის საფლავი იერუსალემში, რათა საფუძველშივე მოესპოთ ქრისტეანული "ცრურწმენა". ხალიფა ჰაკემი იყო ფატიმიდების დინასტიიდან, რომელიც, როგორც უკვე ვიცით, ებრალმა ობაიდალაჰმა დააფუძნა და მეთაურობდა კარმატთა საიდუმლო მუსულმანურ საზოგადოებას, თავის დროზე ასევე ებრაელებმა რომ დააფუძნეს. ჰაკემმა ორლეანური დეპუტაციის თხოვნა შეასრულა და უფლის საფლავი დაანგრია (Louie Daste, "La Franc-Masonnerie est elle dўOrigine Juive?"№406, 1910 г.).

როგორც ისტორია მოწმობს, უფლის საფლავი არაერთხელ დაანგრიეს: პირველად 69 წელს, როდესაც იერუსალემი რომაელებმა დაიპყრეს; შემდეგ 135 წელს, ცრუ-მესიის, ბარკოჰებას აჯანყების დროს; მოგვიანებით - არაბებმა და ბოლოს ეგვიპტის ხალიფა ჰაკემმა. შეუძლებელია ებრაელებს არ ცოდნოდათ, რომ უფლის საფლავის დანგრევა სერიოზულ დარტყმას მიაყენებდა ქრისტეანობას. მათი მხრიდან ეს უფრო შურისძიების აქტი იყო ქრისტეანული საფრანგეთის წინააღმდეგ, სადაც მათი მდგომარეობა შემსამჩნევად გაუარესდა კაპეტინგების დინასტიის გამეფების შემდეგ (987წ.).

რჩეული ერის ქრისტეანობის წინააღმდეგ ეს ბოროტი გამოხდომა დაუსჯელი არ დარჩა. ეგვიპტიდან დაბრუნების შემდეგ ებრაელი დეპუტატები ორლეანში ცოცხლად დაწვეს და მთელ საფრანგეთში დაიწყო ებრაელთა მასობრივი ჟლეტა. ებრალები იძულებულნი გახდნენ, საფრანგეთში მათდამი არსებული მტრული დამოკიდებულების გამო, ხანგრძლივი დროის განმავლობაში მიჩუმებულიყნვნენ და მნიშვნელოვნად შეესუსტებინათ თავისი ექსპლუატატორული საქმიანობა. მითუმეტეს, შესაძლებლობა უჩნდეობოდათ, კიდევ უფრო მეტი დრო დაეთმოთ იატაკქვეშა მუშაობისთვის.

აღსანიშნავია, რომ აღწერილი მოვლენიდან, ანუ უფლის საფლავის დანგრევიდან და ებრაელთა ჟლეტიდან ძალიან მალე, კერძოდ 1022 წელს, ორლეანში გამოჩნდა სექტა, რომელიც ცნობილია ორლეანელი მანიქეველების სახელწოდებით და რომელსაც ისტორიკოსი ბერნარ ლაზარი პირდაპირ ებრაულ სექტად მიიჩნევს (Bernard Lazare "L'Antisemitisme", C. 125).

ამ სექტამ, რომელშიც ებრაელებმა შეძლეს მრავალი სასულიერო პირის, მათ შორის დედოფალ კონსტანციას სულიერი მოძღვრის, მღვდელ სტეფანეს გაწევრიანება, ორლეანში ერთ წელზე მეტ ხანს ვერ იარსება. მისი არსებობა და მიმდევრების სახელები გამოაშკარავდა ერთ-ერთი მათგანის დაუდევრობის გამო. 1022 წლის 25 დეკემბერს ყველა ორლეანელი ერეტიკოსი საეკლესიო წარჩინებულთა სასამართლოს წინაშე წარსდგა ორლეანის საეკლესიო კრებაზე, ხოლო იმავე წლის 28 დეკემბერს ყველა ეს მანიქეველი სახალხოდ დაწვეს (Papus, "Le Tarot des Bohemiens. Clef adsolue de la Sciense occulte", C. 634).

მიუხედავად ამისა, მანიქეველური მწვალებლობა მთელი ასწლეულის განმავლობაში ვრცელდებოდა საფრანგეთში. სექტებიდან, რომლებიც აღიარებდნენ ამ ებრაულ ცრუსწავლებას, გამორჩეულია ალბიგოელთა სექტა, რომელსაც ასე ეწოდა ქალაქ ალბის მიხედვით, სადაც ამ მწვალებლობის გასასამართლებელი პირველი კრება მოიწვიეს.

ალბიგოელთა სექტა საფრანგეთის სამხრეთში გამოჩნდა XI საუკუნეში და იარსება 1229 წლამდე. ის ფართოდ გავრცელდა სამხრეთ საფრანგეთის გაებრაელებულ თავადაზნაურობაში და თითქმის ორი ასწლეულის განმავლობაში წარმოადგენდა შინა და ძმათამკვლელი ომების წყაროს, რის გამოც სისხლის ზღვაში დაასრულა თავისი დანაშაულებრივი არსებობა.

ალბიგოელთა სექტის ებრაულ წარმომავლობაზე მოწმობს მრავალი ავტორიტეტული ისტორიკოსი და საიდუმლო საზოგადობების მკვლევარი. ასე, მაგალითად, თავისი ლიბერალობით ცნობილი ფრანგი ისტორიკოსი მიშლე ამბობს: "სამხრეთ საფრანგეთის აზნაურობა შედგებოდა მხოლოდ ებრაელებისა და სარაცინებისგან... საფრანგეთის ამ იუდეაში, როგორც სამართლიანად უწოდებნდნენ ლანგედოკს (სამხრეთ საფრანგეთის პროვინცია), შეაღწიეს აღმოსავლურმა სარწმუნოებებმა: სპარსულმა დუალიზმმა, გნოსტიციზმმა და მანიქეველობამ... "ბრაბანსონებისა და ალბიგოელების ხელმძღვანელები ამოეფარნენ არისტოტელეს სწავლებას, საიდუმლოდ აღიარებდნენ აბეროესეს პანთეიზმს, კაბალის სწავლებებს და, საერთოდ ებრაულ იდეებს".

XII საუკუნის არაბი ისტორიკოსის აბეროესეს სწავლების შესახებ, რომელსაც საიდუმლოდ ქადაგებდნენ ფრანგ სექტანტებს შორის, ებრაელი ბერნარ ლაზარი ამბობს: "აბერორეიზმი, რომელმაც ასე ძლიერ შეარყია ქრისტეანული რწმენა, ებრაელებმა დააფუძნეს. აბეროესეც თავის სახლგანთქმულობას მათ უნდა უმადლოდეს..., რადგან ებრაელი იმთავითვე იყო ურწმუნოების მქადაგებელი, საიდუმლოდ თუ ცხადად მხარს უჭერდა ყველას თავისი მოჯანყე სულით" (ტოუს ლეს რევოლტეს დე ლ'სპრიტ) (Bernard Lazare "L'Antisemitisme", C. 125).

ეპისკოპოსი დუე ალბიგოელთა შესახებ დაწერილ თავის გამოკვლევაში მიუთითებს, რომ საფრანგეთში ამ და სხვა იუდაური მწვალებლობების გამოჩენის წინ ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე, განსაკუთრებით საფრანგეთის სამხრეთით, მთელი ასწლეულის განმავლობაში იფურჩქნებოდა უმაღლესი იუდაური სკოლები, რომლებშიც განსწავლული რაბინები ასწავლიდნენ კაბალის ნიუანსებს და ამზადებდნენ ნიადაგს ეკლესიისა და სახელმწიფოს წინააღმდეგ მიმართული სწავლებების დასანერგად.

კათოლიკე ეპისკოპოსის ამ აზრს ადასტურებს ებრაელი ისტორიკოსი ჰრეციც, რომელიც ამბობს, რომ "ებრაელ მეცნიერებთან კავშირებმა და ებრაული თხზულებების კითხვამ ალბიგოელები მიიყვანა ეკლესიისა და პაპთა ძალაუფლების უარყოფამდე... და რომ ზოგიერთი ალბიგოელი ქრისტეანობის წინაშე ღიად ანიჭებდა უპირატესობას იუდაურ სარწმუნოებას".

დაბოლოს, არ შეიძლება არ აღვნიშნოთ ის განსაკუთრებული მდგომარეობა, რომლითაც სარგებლობდნენ ებრაელები ალბიგოელთა შორის. იმ დროს საფრანგეთში ებრაელთა მიმართ გაბატონებული მტრული განწყობილებისდა მიუხედავად, ალბიგოელი თავადაზნაურობა, იმავე ებრაელი ჰრეცის მოწმობით, უჩვეულო კეთილგანწყობას იჩენდა რჩეული ერის წარმომადგენელთადმი. მრავალი მდიდარი და გავლენიანი ალბიგოელი ებრაელებს საზოგადოებრივ თანამდებობებსაც კი ანდობდა; სხვათა შორის, ადმინისტრატორთა თანამდებობები (Bა³ლლი), რომელთა დაქვემდებარებაში იყო პოლიცია და სასამართლო, არცთუ იშვიათად ერეტიკოსი ფეოდალები ანდობდნენ ებრაელებს".

ალბიგოელთა სწავლებას ახასიათებს მანიქეველობის დამახასიათებელი ნიშნები. ძველ მანიქველთა მსგავსად, ალბიგოელებიც დუალისტები იყვნენ, ანუ აღიარებდნენ ორ უზენაეს არსებას, ერთს კეთილს, მეორეს - ბოროტს. "კეთილი ღმერთი" იყო სულიერი სამყაროს შემოქმედი და მეუფე "ბოროტი ღმერთი" კი მატერიალური სამყაროს შემოქმედი და უფალი. ასე, რომ ერთი, უზენაესი უფალი, შემოქმედი ქვეყანისა, რომელსაც ქრისტეანები აღიარებენ, ალბიგოელთა სწავლებით იყო "ბოროტი ღმერთი", ამიტომაც, ქრისტეს ეკლესიას და მის სწავლებას, ასევე ყველა მის საიდუმლოს (ცხადია, ლაპარაკია შვიდ საეკლესიო საიდუმლოზე - მთარგმნ.) ისინი ზიზღითა და მედიდურებით უარყოფდნენ, როგორც "ბოროტი და ხორციელი ღმერთის" "ხორციელ" დაწესებას.

მანიქეველთა მსგავსად, ალბიგოელები უარყოფდნენ ქორწინებას და შვილების გაჩენას, თუმცა იმავდროულად ზოგი იცავდა მკაცრ ასკეტურ ცხოვრებას, სხვა კი ეძლეოდა გარყვნილებას ყველაზე საზიზღარი და არაბუნებრივი ფორმით (სოდომია) გამომდინარე იმ რწმენიდან, რომ ხორციელ ცოდვებს, როგორც "ბოროტი ღმერთის" შემოქმედებას არსებითად უცოდველი სულისთვის არავითარი მნიშვნელობა არ ჰქონია.

მანიქეველთა მსგავსად, ალბიგოელები თანაც საიდუმლო ორგანიზაციას განდობის სამი საფეხური ჰქონდა: მოსწავლეები, მორწმუნეები და სრულყოფილნი ჩვეულებრივი ფიცითა და დაპირებებით, რომ დაიცავენ სექტის საიდუმლოს. ძველ მანიქეველთა და თანამედროვე ფრანკმასონთა მსგავსად, ალბიგოელები სარგებლობდნენ განსაკუთრებული პირობითი ნიშნებით და სიტყვებით. როგორც მანიქეველებს და მასონებს, მათაც ჰყავდათ უხილავი, სექტის წევრთა უმრავლესობისთვის უცნობი ხელმძღვანელები (Hurter, "Histoire du Pape Innocent III et de son Siecle", p. 284).

მესამე საფეხურის განდობილები, რომელთაც გააჩნდათ ძალაუფლება ხელის დადებით ყოველგვარი ცოდვისგან განეწმინდათ ქვემო საფეხურების ძმები წმინდანებად მიიჩნეოდნენ.

ალბიგოელთა სექტის ქრისტეანობისადმი მტრული დამოკიდებულება არ შემოიფარგლულა მარტოოდენ ეკლესიისა და მისი საიდუმლოებების უარყოფით, ის გამოვლინდა სასულიერო პირთა და მოსახლეობის იმ ნაწილის ფანატიკურ და გააფთრებულ დევნაში, რომელიც ინახავდა ეკლესიის გადმოცემებს; ტაძრებისა და მონასტრების ძარცვაში; ქრისტეანული სიწმინდეების შეურაცხყოფაში, რასაც მოგვაგონებს თანამედროვე მასონებისგან ეკლესიისა და სასულიერო დასის დევნა საფრანგეთსა და პორტუგალიაში.

ალბიგოელთა უმოწყალო სისასტიკეზე მოწმობს ისტორიკოსი მიტლე. ის ამბობს, რომ სამხრეთ საფრანგეთის ერეტიკოსი თავადაზნაურობა დაკავშირებული იყო თავისი უკეთურებით ცნობილ სევენის მთების მოსახლეობასთან. ეს ყაჩაღი მთიელები ალბიგოელი ბარონების ხელმძღვანელობით შიშის ზარს სცემდნენ სამხრეთ პროვინციების ქრისტეან მოსახლეობას. ისინი ძარცვავდნენ და კლავდნენ სამღვდელოების წარმომადგენლებს და რიგით ქრისტეან-კათოლიკეებს, ყურადღებას არ აქცევდნენ არც ასაკს, არც სქესს. იჭრებოდნენ ტაძრებში, მკრეხელურად არღვევდნენ ღვთისმსახურებას, თავიანთ ცოლებს მოსავდნენ სასულიერო ტანისამოსით, აბინძურებდნენ და ამტვრევდნენ ჯვრებს, ხოლო ჯვარცმული ქრისტეს გამოსახულებებს ხელებსა და ფეხებს ამტვრევდნენ (Michelet, "Histoire de France", p. 404).

მიუხედავად იმ სერიოზული საშიშროებისა, რასაც რელიგიასა და სახელმწიფოს უქმნიდა ალბიგოელთა ერეტიკული და ყაჩაღური სექტა, რომელიც არ ცნობდა არანაირ ხელისუფლებას, არანაირ სახელმწიფოებრივ და საზოგადოებრივ დაწესებებსა და კანონებს, არ ცნობდა არც მეფეს და არც პაპს, ხანგრძლივი დროის განმავლობაში მას მაინც შემწყნარებლურად უყურებდნენ და მხოლოდ მრავალჯერადი და უნაყოფო მცდელობის შემდეგ, როგორმე ქადაგებებითა და დარწმუნებით დაეშოშმინებინათ ერეტიკოსები, მხოლოდ იმის შემდეგ, რაც ისინი ორჯერ განკვეთეს ეკლესიიდან (1119 და 1184 წწ.), მას შემდეგ, რაც მათ მოკლეს პაპის ლეგატი პეტრე კასტელნელი, რომელიც პაპმა ალბიგოელებთან ჭეშმარიტების გზაზე მათ მოსაქცევად წარაგზავნა, გამოცხადდა ჯვაროსნული ომი (1208 წ.) ალბიგოელთა წინააღმდეგ. ჯვაროსანთა ჯარი გრაფ სიმონ დე-მონფორის წინამძღოლობით შევიდა სამხრეთ საფრანგეთში.

ქრისტეანული ეკლესიისა და იუდეველ მწვალებელთა შორის მრავალ წელს გაგრძელდა ბრძოლა, რომელიც დაღდასმულია საშინელი სისხლისღვრითა და უმძიმესი სისასტიკით ორივე მხრიდან.

ამ ზიანის მომტანი მწვალებლობის წინააღმდეგ მებრძოლთა შორის განსაკუთრებით გამოირჩეოდა პაპის ლეგატი არნოლდი, რომელიც გრაფ მონფორის არმიაში მსახურობდა. ისტორიამ შემოგვინახა მოგონება განკარგულებაზე, რომელიც მან გასცა ქალაქ ბეზიერის აღების დროს (1209 წ.), რომელიც უპირატესად ალბიგოელებითა და ებრაელებით იყო დასახლებული. როდესაც ჯვაროსნებმა გამოთქვეს აზრი, რომ მწვალებლებთან ერთად არ დაეხოცათ კათოლიკეებიც, ლეგატმა არნოლდმა შეჰყვირა: "მოჰკალით ყველა! უფალი ღმერთი იცნობს თავისიანებს!"

მასონ მწერლებს ძალიან უყვართ პაპის ფანატიზმისა და მონარქთა დესპოტიზმის მსხვერპლად ალბიგოელების წარმოჩენა და დუმან როგორც პაპისა და მონარქის მოთმინებაზე, ასევე თვით ერეტიკოსთა ბარბაროსობასა და დანაშაულებრივ საქმიანობაზე, რომლებიც ისეთი ლიბერალი ცნობითაც კი, როგორიც ისტორიკოსი მიშლეა, ორი საუკუნის განმავლობაში სასტიკად ჩაგრავდნენ მთელ მხარეს. მიუკერძოებელ ჟამთააღმწერელ იოანე ტარდს მოჰყავს ჯვაროსნებთან ოცწლიანი ბრძოლის პერიოდში ალბიგოელთა მიერ გამოჩენილი ველური სისასტიკისა და ულმობლობის მაგალითები.

"სიმონ დე-მონფორმა - ამბობს ჟამთააღმწერელი, - საძირკვლამდე დაანგრია ალბიგოელი ბერნარ დე-კოზეანის ციხესიმაგრე, რადგან ეს ტირანი, როდესაც ხვდებოდა კათოლიკეებს, რომლებიც მიერმართებოდნენ ჯვაროსანთა ჯარში ჩასაწერად, თავის მსახურებს უბრძანებდა ხოლმე, დაენაწევრებინათ ისინი, ამოეთხარათ თვალები ან მოეკლათ; მისი ცოლიც ანალოგიური სისასტიკით უსწორდებოდა ქრისტეან დედაკაცებს და ბრძანებდა, მოეკვეთათ მათთვის მკერდი და ხელის თითები, რათა მუშაობა აღარ შეძლებოდათ... როდესაც გრაფი დე-მონფორი ამ სიმაგრის აღების შემდეგ სარლის მონასტერში შევიდა, იქ მან იპოვა 150-მდე კოზეაკისა და მისი ცოლის მიერ ხსენებული წესით დასახიჩრებული 150-მდე მამაკაცი და რამდენიმე დედაკაცი, რომელთაც თავი ამ მონასტრისთვის შეეფარებინათ".

ალბიგოელთა სექტა საბოლოოდ მხოლოდ 1229 წელს განადგურდა. ჯვაროსანთა მახვილს გადარჩენილი მისი ნაწილი ტამპლიერთა ორდენს შეუერთდა, ნაწილი კი ასევე ვალდენსების (Vაუდოის) მანიქეველურ სექტას შეერწყა, რომელიც აღმოცენდა ლიონში და საფრანგეთში და რომელიც XVI საუკუნეში მეფე ფრანცისკ I-მა გაანადგურა.

საიდუმლო საზოგადოებათა მკვლევრები ალბიგოელთა სექტას სრულიად დასაბუთებულად მიიჩნევენ მასონების წინამორბედად. მართლაც, როგორც ალბიგოელების მწვალებლობას, ასევე მასონობას პირველწყაროდ უდევთ გნოსტიკური და მანიქეველური სწავლება, რომელიც, თავის მხრივ, გამომდინარეობს ებრაული კაბალიდან.

როგორც ალბიგოელობა, ასევე მასონობა ერთნაირად მტრულად არის განწყობილი ქრისტეანული ეკლესიისა და სახელმწიფოს მიმართ. მასონურ ლოჟებში დიდი მოწიწებით ინახავენ ალბიგოელთა, როგორც იდეისთვის წამებულთა, ხსოვნას, რომლებიც, მათი აზრით, ძალადობისა და ფანატიზმის მსხვერპლნი გახდნენ.

ზიანი, რომელიც ალბიგოელთა მწვალებლობამ მოიტანა, მარტო იმით არ შემოიფარგლება, რაც ზემოთ აღვწერეთ. ჯერ კიდევ თავისი გაფურჩქვნის პერიოდში ალბიგოელობამ დამღუპველი ზეგავლენა მოახდინა ტამპლიერთა, ანუ მეტაძრეთა საყოველთაოდ ცნობილ რაინდულ ორდენზე, რომელიც ღვთისმოსავი, წმინდად რაინდული და ქრისტეანული დაწესებიდან მძლავრ საიდუმლო ორგანიზაციად გადააქცია, რის შემდეგაც იგი ეკლესიასა და სახელმწიფოს დაუპირისპირდა.