რელიგია - ათონის მთის რეკომენდაცია - აპოკალიფსისი

1. ეკუმენისტ მღვდელმთავართა სახელების მოხსეიების შეწყვეტა უნდა განხორციელდეს საეკლესიო გადმოცემის მართლმადიდებლური განმარტების შესაბამისად, ორგზისი კრების 15-ე კანონის თანხმიერად.

2. კონსტანტინოპოლის პატრიარქის, წმ. ფოტის ორგზისი კრების (861 წ.) 15-ე კანონი ზუსტად ამტკიცებს, რომ: "მღვდლების, ეპისკოპოსებისა და მიტროპოლიტების შესახებ დაწესებული ეს განსაზღვრება (იხ. მე-13-14 კანონები) კიდევ უფრო შეეფერება პატრიარქებს. თუ მღვდელი, ეპისკოპოსი, ან მიტროპოლიტი გაბედავს განდგომას თავისი პატრიარქის ერთობისაგან და განსაზღვრებისა და განწესებისამებრ არ ახსენებს მის სახელს საღმრთო ჟამისწირვის დროს, არამედ კრების მიერ განაჩენის გამოტანამდე და მის საბოლოო დასჯამდე განხეთქილებას მოიმოქმედებს, საღმრთო კრებამ დაადგინა, რომ იგი სრულიად უცხო უნდა იქნეს ყოველგვარი მღვდლობისაგან, თუკი ემხილება ეს უკანონობა. ეს უკვე განსაზღვრული და დამტკიცებულია იმათ შესახებ, ვინც ცოდვის მიზეზით თავის მღვდელმთავარს განუდგება, განხეთქილებას მოიმოქმედებს და ეკლესიის ერთობას დარღვევს. მაგრამ ის, ვინც განუდგება თავის მღვდელმთავართან ზიარებას იმ დროს, როდესაც იგი მწვალებლობას საჯაროდ ქადაგებს და აშკარად ასწავლის ეკლესიაში, და საკრებო განჩინებამდე თავის თავს განაშორებს ასეთ ეპისკოპოსის ერთობისგან, არამცთუ თავისუფალია კანონთამიერი განკანონებისაგან, არამედ ჯეროვანი პატივის ღირსია, როგორც ჭეშმარიტი მართლმადიდებლობისაკენ მისწრაფების მქონე, რადგან განიკითხა არა ეპისკოპოსი, არამედ ცრუეპისკოპოსი და ცრუმოძღვარი და ეკლესიის ერთობა განხეთქილებით კი არ დასერა, არამედ ეკლესია იხსნა განხეთქილებისა და გაყოფისაგან".

3. ღვთისმსახურებაზე, მით უფრო ლიტურგიაზე მღვდელმთავრის სახელის მოხსენიების შეწყვეტა, შეუძლია მხოლოდ მღვდელს და არა ერისკაცს, რადგან მხოლოდ ხელდასხმულ მღვდელმსახურს გააჩნია მღვდლობის მადლი. მღვდელი აღასრულებს ღვთისმსახურებას, წმიდა საიდუმლოებებს და იხსენებს ადგილობრივი ეპისკოპოსის სახელს; შედეგად, მხოლოდ მას შეუძლია შეწყვიტოს თავისი მღვდელმთავრის სახელის მოხსენიება და არ ახსენოს ის ღვთისმსახურებზე. მღვდლების ვალია - არ იმსახურონ და არ ილოცონ ეკუმენისტ ეპისკოპოსებთან ერთად, და არ აღამაღლონ მათი საეპისკოპოსო ტიტული ღვთისმსახურებაზე.

4. ერისკაცნი, ერთის მხრივ, განეკუთვნებიან "სამეფო სამღვდელოებას" (1 პეტრე. 2:5, 9), მაგრამ მათ არ გააჩნიათ მღვდლობის მადლი და ისინი არ აღასრულებენ ღვთისმსახურებას, წმიდა საიდუმლოებებს, შედეგად, არც შეუძლიათ მღვდელმთავრის სახელის მოხსენიების შეწყვეტა. ერთადერთი, რისი შეწყვეტაც შეუძლია ერისკაცს - ეს გახლავთ საეკლესიო ურთიერთობის გაწყვეტა ეკუმენისტ მღვდელმთავრებთან, მღვდლებთან, ბერებთან და ერისკაცებთან.

5. მღვდელს უფლება აქვს შეწყვიტოს მხოლოდ ადგილობრივი მღვდელმთავრის ხსენება და არა სხვა მღვდელმთავრებისა, რადგან მხოლოდ მას იხსენებს ის ღვთისმსახურებასა და ლიტურგიაზე. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, მას არ შეუძლია შეწყვიტოს სხვა მღვდელმთავრის სახელის ხსენება, რომელსაც ის ეკლესიურად (ეპარქიალურად - რედ.) არ ექვემდებარება, რადგან, ბუნებრივად, არც იხსენიებს მას. მიტროპოლიტს შეუძლია შეწყვიტოს ადგილობრივი პატრიარქის ან არქიეპისკოპოსის სახელის ხსენება. ეპისკოპოსს შეუძლია შეწყვიტოს მხოლოდ ადგილობრივი მიტროპოლიტის სახელის მოხსენიება. მღვდელს შეუძლია შეწყვიტოს მხოლოდ ადგილობრივი მიტროპოლიტისა და ეპისკოპოსის სახელის მოხსენიება. ხოლო პატრიარქს ან არქიეპისკოპოსს შეუძლია შეწყვიტონ სხვა პატრიარქის ან არქიეპისკოპოსის სახელის მოხსენიება და არ ახსენონ ის დაწესებულ დიპტიქებში.

6. ღვთისმსახურებებსა და საღმრთო ლიტურგიაზე თქვით სავედრებელი: "პატიოსანთა მღვდელთა, ქრისტეს მიერ დიაკვანთა და ყოვლისა ერისათვის, უფლისა მიმართ ვილოცოთ", და თავისუფლად დატოვეთ ადგილი იქ, სადაც ჩვეულებრივი იხსენიება ეპისკოპოსის სახელი, ანუ უნდა მოაჭრათ სავედრებელის ის ნაწილი, რომელიც ეხება ეპისკოპოსს.

7. კონსტანტინოპოლის ორგზისი კრების 15-ე კანონის შესაბამისად, პრესვიტერი, რომელიც წყვეტს თავისი ეპისკოპოსის სახელის ხსენებას არა თუ არ უნდა იქნეს განკითხული, როგორც სქიზმატიკოსი, რომელმაც დაარღვია ეკლესიის ერთობა, და ვითომცდა იმყოფება ეკლესიის გარეთ. არამედ,პირიქით, იმსახურებს ყოველგვარ ქებას, რადგან ეკლესია იხსნა განხეთქილებისგან. პრესვიტერი, რომელიც წყვეტს თავისი ეპისკოპოსის მოხსენიებას, მისივე ეპისკოპოსმა ან სინოდმა არ უნდა დაისაჯოს პატივის აყრით, რომლებიც, უეჭველად მოსდევს ხოლმე ამგვარ ქმედებას; არამედ უნდა აგრძელებდეს საღმრთო ლიტურგიის ჩატარებას, და თუ მას ეკლესიაში მსახურებას აუკრძალავენ, გააგრძელოს ღვთისმსახურება უბრალო სახლში, უბრალო ანტიმინსის გამოყენებით, რომელზეც არ უნდა იყოს წარწერილი არც მმართველი ეპისკოპოსის სახელი და არც მიტროპოლიტის ბეჭედი, ანუ არ უნდა იყოს ნაკურთხი მათ მიერ, არამედ აუცილებლად უნდა იყოს ჩაკერებული წმიდა მოწამის უხრწნელი ნაწილები.

8. ბერძნულენოვან მართლმადიდებელ ქვეყნებში, ასევე ათონის წმიდა მთის პრაქტიკიდან, წმიდა მირონი მრავლდება ზეთისხილის ზეთით, ასევე მრავლდება ნათლისღების ნაკურთხი წყალი (დიდი აიაზმა - რედ.) (ასეა დამკვიდრებული კვიპროსისა და ანტიოქიის ეკლესიათა ტრადიციებში, ასე იქცევა მთელი ბერძნული დიასპორა, სადაც მცირეა მირონი).

9. არასწორია მსჯელობა, რომლის მიხედვითაც თითქოსდა არაფრის მაქნისია ის წმიდა საიდუმლოებანი და საღმრთო ლიტურგია, რომლებსაც ასრულებენ მმართველი, მაგრამ მწვალებელი ეპისკოპოსის არმომხსენებელი პრესვიტერები. მღვდელმსახურების მადლი ეპისკოპოსის მონოპოლიას როდი წარმოადგენს, ყოველ პრესვიტერს შეუძლია იმსახუროს, რადგან ის იყო ხელდასხმული. წმიდა საიდუმლოებათა აღსასრულებლად საჭირო მადლი პრესვიტერს მაგიურად როდი სცილდება იმის გამო, რომ მან არ მოიხსენია ეპისკოპოსი, მითუმეტეს მაშინ, როდესაც მღვდელი იმყოფება მართლმადიდებლურ სარწმუნოებაში და თავს იცავს ეპისკოპოსისიგან, რომელიც ქადაგებს მწვალებლობას. წმ. მაქსიმე აღმსარებელი ამის შესახებ ბრძანებს, რომ სწორედ იქ, სადაც არის სარწმუნოების მართლმადიდებლური აღმსარებლობა, იმყოფება კიდევაც სულიწმიდის მადლი, და იქვეა კათოლიკე (მართლმადიდებელი) ეკლესიის სისრულე. მაშასადამე წმიდა ლიტურგია და წმიდა საიდუმლოებები, რომელთაც ატარებენ ის მღვდლები, რომლებმაც შეწყვიტეს მწვალებელ ეპისკოპოსთა მოხსენიება ნამდვილია და ძალმოსილი.

10. ეკლესიის ისტორიაში მრავლად არის მწვალებელ ეპისკოპოსთა მოხსენიების შეწყვეტის ფაქტი: ასე იქცეოდნენ წმიდა და ღმრთითშთაგონებული მამები, როგორებიც იყვნენ ღირ. მაქსიმე აღმსარებელი, ღირ. თევდორე სტოდიელი, გალათინებული მსოფლიო პატრიარქის დროინდელი ათონელი მამები, იოანე ვეკოსი, წმიდა გრიგოლ პალამა, ღირ. იოსებ ვრიენიოსი, წმ. მარკოზ ევგენიკოსი (ამ თემაზე იხილეთ: Οἱ ἀγῶνες τῶν μοναχῶν ὑπέρ τῆς Ὀρθοδοξίας [Сражения монахов за Православие, ed. Ἱ. Μ. Ὁσίου Γρηγορίου, Ἅγιον Ὄρος 2003) და ეკუმენისტ პატრიარქ ათენაგორას დროინდელი ათონელი ბერები.

I. პატრიარქ იოანე კალეკასის მწვალებლური მსჯელობების გამო, წმ. გრიგოლ პალამამ კრებით განსჯამდე შეწყვიტა მისი ხსენება. ეს იყო ერთ-ერთი მიზეზი, რომლის გამოც წმ. გრიგოლი გადასცეს ანათემას, "რადგან მან გაბედა და არაკანონიკურად და კრებითი მსჯავრის გარეშე შეწყვიტა ჩემი მოხსენიება...".

II. საეკლესიო ისტორიიდან ცნობილია, რომ 1970-1973 წლებში, როდესაც წმიდა მთაზე მყოფ მონასტერთა თითქმის ნახევარმა (უფრო ზუსტად რვა მონასტერმა), ყველა სკიტემ და სენაკთა უმეტესობამ, წმიდა პაისი ათონელის (http://www.romfea.gr/diafora/2431-apantiseis- gia-to-fulladio-tou-agiou-pa%CF%8Asiou) და სამი მიტროპოლიტის - ავგუსტინე კანტიოტისის (ფლორინედან), პალვე პარამიფიელისა და ამბროსი ელეფთეროპოლელის წინამძღვრობით გაბედეს შეეწყვიტათ მსოფლიო პატრიარქის, ეკუმენისტი ათენაგორას მოხსენიება, რომელმაც 1965 წელს აღასრულა არაკანონიკური ქმედება და მოუხსნა ანათემა კათოლიკეთ, იერუსალიმში შეხვდა ერესიარქ რომის პაპს და, საერთოდ, გააჩნდა პაპისტური პოზიცია. მიუხედავად იმისა, რომ მათ შეწყვიტეს პატრიარქ ათენაგორას ხსენება, სამი წლის განმავლობაში აგრძელებდნენ ლიტურგიკულ ცხოვრებას პატრიარქის სახელის მოუხსენიებლად.

11. ასეთ შემთხვევაში, ეკუმენიზმის ყოვლადმწვალებლობის დასამხობად, წიგნების, სტატიებისა და ანტიეკუმენისტური ტექსტების მეშვეობით, საჭიროა კლერიკოსთა და ერისკაცთა ინფორმირებულობა. საჭიროა აკრიბიის გამოყენება, ყალბი და ცრუ თეორიების უარყოფა, კონგრესებისა და საღვთისმეტყველო კონფერენციების ორგანიზება, ასევე საეკლესიო, კანონიკური და წმიდა მამებისეული სამართლის ნორმების გამოყენება; საჭიროა შეწყდეს ეკუმენისტ-მღვდელმთავართა მოხსენიება და, საერთოდ, ყოველი ღონე უნდა იქნეს მიღებული, რათა არ ჩატარდეს "წმიდა და დიდი კრება" (როგორც ვიცით, ეს კრება უკვე ჩატარდა - რედ.).

12. საკრებო დოკუმენტის "მართლმადიდებელი ეკლესიის დამოკიდებულება დანარჩენ ქრისტეანულ სამყაროსთან" 22-ე პუნქტში წერია: "მართლმადიდებელი ეკლესია მიიჩნევს, რომ ეკლესიის ერთობის გაყოფის ნებისმიერი მცდელობა, რომელსაც მიმართავენ ცალკეული ადამიანები და ჯგუფები ვითომცდა ჭეშმარიტი მართლმადიდებლობის დასაცავად, გმობას იმსახურებს". სრულიად ცხადია, რომ "წმიდა და დიდი კრების" მოწინააღმდეგეთა სასულიერო წოდებისგან პატივაყრითა და განკვეთით მართლმადიდებელი ეკლესიის მღვდელმთავრობა ცდილობს დაამკვიდროს დევნულება.