ესქატოლოგია - სამოთხე და ცათა სასუფეველი, ანუ ერთი ცდომილების გარჩევა - აპოკალიფსისი

Перейти к контенту
აპოკალიფსისი > ესქატოლოგია
სამოთხე და ცათა სასუფეველი, ანუ ერთი ცდომილების გარჩევა
ჩვენი უფლისა და მაცხოვრის მკვდრეთით აღდგომა
მრავალი დარწმუნებულია, რომ ცათა სასუფეველი - ეს სხვა არაფერია, თუ არა სამოთხე, რომელიც კეთილ ქრისტიანებს მათი გარდაცვალების შემდეგ ელოდება. ამ წარმოდგენის საფუძველშივე ძევს გავრცელებული შეხედულება, თითქოსდა მიწიერ ცხოვრებაში ეკლესია არაფეერ კარგს არ გვპირდება: მიწიერი ცხოვრება - მოსაცდელი დარბაზივითაა, რომელშიც მხოლოდ საცდურები და ჭირვებები გველის. ასე ეკლესია ლამის ტანჯულთა საკრებულოდ იქცევა, ნაცვლად იმისა ხარობდეს სიცოცხლით, თავს ინუგეშებს ოცნებით რომელიღაც სიკვდილის შემდგომ "იქაურობაზე". მოდი გავერკვეთ, რატომ არის ეს შაბლონი შეცდომა. დასაწყისისთვის უნდა გავარკვიოთ თუ რა განსხვავებაა ორ ცნებას შორის, რომლებსაც ხშირად სინონიმებად აღიქვამენ: სამოთხე და ცათა სასუფეველი.
 
 
თეზისი პირველი
 
სამოთხე შეიქმნა, როგორც განსაზღვრული ადგილი დედამიწაზე
 
სამოთხის შესახებ უპირველეს ყოვლისა ვიცით დაბადების წიგნიდან, ამ წიგნით იწყება მთელი ბიბლია. იმის შემდეგ, რაც შესაქმის აღმწერი გადმოგვცემს სამყაროს შექმნას, ვკითხულობთ: უფალმა ღმერთმა ბაღი გააშენა ედემში, აღმოსავლეთში, და დასვა იქ ადამი, რომელიც გამოსახა (დაბ. 2:8). სამოთხე შეიქმნა, როგორც მშვენიერი ბაღი, სადაც მრავალი ნაყოფიერი ხე და ყვავილი ხარობდა, და რომელიც შემოფარგლული იყო გარესამყაროსგან. ჩვენ, უმეტესწილად ქალაქის მცხოვრებთ, ალბათ, უფრო იოლად წარმოგვიდგენია იგი, როგორც შემოსაზღვრული პარკი, რომლის შესასვლეში თვალებს ახარებს სიღრმეში მიმავალი წარმტაცი ხეივანი, საუკუნოვანი მუხები და თელები, ულამაზესი მდელოები, გაზაფხულის ყვავილების დამატკბობელი არომატები... ადგილი, რომელსაც სამოთხეს ვუწოდებთ, ებრაულ ორიგინალშიც და ბერძნულ თარგმანშიც სწორედ ასე იწოდება - "ბაღი" (ებრ.: gan (גַּן) და ბერძნულად: παραδείσου).
 
ამრიგად, სამოთხე ბიბლიაში - ეს გახლავთ სრულიად მატერიალური სივრცე განსაზღვრული გეოგრაფიული კოორდინატებით და ორიენტირებით. მდინარე მოედინება ედემიდან ბაღის მოსარწყავად, მერე იტოტება და იქმნება ოთხი ნაკადი. ერთის სახელია ფიშონი; იგი გარს უვლის ხავილას ქვეყანას, სადაც ოქროა. ... მეორე მდინარის სახელია გიხონი; იგი გარს უვლის მთელს ქუშის ქვეყანას. მესამე მდინარის სახელია ხიდეკელი; იგი ჩაუდის აშურს. მეოთხე მდინარეა ევფრატი (დაბ. 2:10-14).
 
ცხადია, ეს იყო ადგილი სადღაც შუამდინარეთში, თანამედროვე ერაყის ან სირიის ჩრდილო-აღმოსავლეთით. სხვათა შორის, სწორედ იქ, თანამედროვე სამეცნიერო წარმოდგენებით, იმყოფებოდა კაცობრიობის ჩასახვის ერთ-ერთი სავარაუდო ადგილი.
 
მაგრამ სამოთხე შეიქმნა არა როგორც ერთგვარი მშვენიერი და კურთხეული ადგილი. სამოთხე თავიდანვე შექმნა ღმერთმა ადამიანის სიცოცხლისთვის, ბედნიერებისთვის. ამაოდ როდი უწოდებს დაბადების წიგნი ამ ადგილს განცხრომის სამოთხეს (დაბ. 2:15). მაგრამ ეს განცხრომა მდგომარეობდა არა საჭმელში, არა სამოთხისეული საქმიანობის სიტკბოებაში (ადამიანს დაევალა სამოთხის დამუშავება და დაცვა (დაბ. 2:15), რაც გულისხმობდა გარკვეულ შრომას) და არც ადამიანის გარემომცველი ბუნების სილამაზეში. სამოთხეში უმთავრესი იყო ურთიერთობა ღმერთთან. აქ ადამიანი პირისპირ ელაპარაკებოდა თავის შემოქმედს.
 
რელიგია, როგორც ღმერთთან კავშირის აღდგენა (სწორედ ამას ნიშნავს ლათინური სიტყვა religare) სამოთხის მცხოვრებლებს ჯერ უბრალოდ არც კი სჭირდებოდათ: ადამი და მისი ცოლი, რომელსაც მოგვიანებით ეწოდა ევა, ყოველთვის ღმრთის წინაშე იდგნენ, ყოველთვის ხედავდნენ მას, უსმენდნენ მას და ნებისმიერი დროს შეეძლოთ მასთან საუბარი. და სანამ ასე იყო, ისინი უკვდავებად რჩებოდნენ. ისინი ხომ შეერთებულნი იყვნენ იმასთან, ვინც საკუთარ თავს ცოცხალ წყაროსთვალს (იერ. 2:13) უწოდებს.
 
პირველი ადამიანების ცოდვით დაცემის ყველაზე საშინელი შედეგი სწორედ ღმერთთან ურთიერთობის გაწყვეტა გახლდათ: ადამიანებს, რომლებმაც სატანის სიცრუეს დაუჯერეს და ღმრთისადმი უნდობლობა გამოიჩინეს, ღმრთის სიახლოვეს ყოფნა უკვე აღარ შეეძლოთ. ეს ცხადი გახდა მაშინ, როდესაც მათ არ ისარგებლეს სინანულის არც ერთი შესაძლებლობით, რომელიც მათ ღმერთმა მისცა. ძაფი, რომელიც აკავშირებდა ადამიანს სიცოცხლის მომნიჭებელ წყაროსთან, გაწყდა - ადამიანი სამოთხის გარეთ აღმოჩნდა. გაქრა უმთავრესი, რაც სამყაროს ამ კუთხეს სამოთხედ ქმნიდა, - შემოქმედის რეალური მყოფობა, ღმრთის სახის ხილვისა და მასთან საუბრის შესაძლებლობა. ამ წამიდან ედემის ბაღი დაცემული სამყაროს ოდენ პატარა მონაკვეთიღა გახდა. ღმერთთან ურთიერთობა კი - სხვა სამყაროს პრეროგატივა, რომელსაც ... ზეცა ეწოდა.
 
 
თეზისი მეორე
 
ადამისა და ევას განდევნის მომენტიდან ბიბლია უკვე ლაპარაკობს არა სამოთხეზე, არამედ ცაზე
 
ერთის მხრივ გასაოცარი ფაქტია: წმიდა წერილი თითქმის არაფერს ამბობს სამოთხეზე იმ მომენტიდან, რაც ადამი და ევა ედემის ბაღიდან განიდევნენ! თუმცა, იმის გათვალისწინებით, რაც უკვე ვთქვით, აქ უცნაური არაფერია. იმ ბაღმა, რომელშიც უფლის მიერ შექმნილი ადამიანები ბინადრობდნენ, დაკარგა თავისი დანიშნულება - ყოფილიყო მათ შემოქმედთან ურთიერთობის ადგილი. ის უკვე აღარ იყო სამოთხე - სიხარულის სიყვარულის, ჭეშმარიტი ცხოვრების ადგილი. სამოთხის გარეთ ცხოვრება ადამიანებისთვის მძიმე შრომად იქცა. მათმა ცოდვამ ხომ შეცვალა მთელი სამყაროს ყოფიერების სახე: ის უკვე აღარ წარმოადგენდა ადამისა და ევას ბუნებრივი ბინადრობის გარემოს, ის ადამიანებისთვის გაუცხოვდა. გავიხსენოთ, როგორ ჟღერდა ღმრთის განაჩენი დაცემული ადამიანისადმი: მიწა დაიწყევლოს შენს გამო: ტანჯვით მიიღებდე მისგან საზრდოს მთელი სიცოცხლე. ეკალსა და ნარს აღმოგიცენებს შენ, და შეჭამ მინდვრის ბალახს. შენი პირის ოფლით შეჭამ შენს პურს, ვიდრე მიუბრუნდები შენ მიწას, რომლისგანაც ხარ აღებული; რადგან მიწა ხარ და მიწას დაუბრუნდები (დაბ. 3:17-19). იმ დროიდან მთელი ქმნილება ერთიანად გმინავს და წვალობს დღემდე (რომ. 8:22).
 
შეცვლილ სამყაროში ღმრთისადმი მიმართვა დაუკავშირდა შრომას, რომელიც შეესაბამება ხანგრძლივ აღმასვლას სადღაც ზემოთ, მაღალ მთაზე, და უფრო მაღლაც. ამაოდ როდი გამოიყენება ბიბლიურ წიგნებში ზეცის სიმბოლო. ზეცა, მაღალი და მიუწვდომელი ადამიანისთვის, ღმრთის მყოფობის სიმბოლურ ადგილად იქცა. მაგრამ არა ის ზეცა, რომელსაც თავის აწევისას ვხედავთ; რა თქმა უნდა, აქ ლაპარაკია არა დედამიწის ახლოს მდებარე ატმოსფეროს ფენებზე. ჯერ კიდევ ფსალმუნთმგალობელი დავითი მიმართავდა უფალს ასეთი სიტყვებით: უწინ დედამიწა დააფუძნე და შენთა ხელთა ნასაქმარია ზეცა. ისინი დაიღუპებიან, შენ კი იარსებებ; ყველანი ტანსაცმელივით დაძველდებიან; სამოსელივით გამოიცვლი მათ და შეიცვლებიან (ფსალმ. 101:26-27). ამგვარად, ლაპარაკია არა ცაზე, როგორც ასეთზე, არამედ რომელიღაც პრინციპულად სხვა რეალობაზე, რომელსაც ქრისტიანები სულიერ სამყაროს, ზეციურ სავანეებს და ა. შ. უწოდებენ, და რომელიც წარმოუდგენელია ჩვენთვის, რომელთაც მიწიერი რეალიების გარე ცხოვრების გამოცდილება არ გაგვაჩნია.
 
ამიტომ ძალიან სასაცილო და მიამიტურია შემოპასუხებანი, თითქოსდა, გაგარინმა, რომელიც კოსმოსში აფრინდა, ღმერთი ვერ იხილა (ამგვარ რამეს დღესაც კი მოისმენ). აი უკვე ორ ათას წელზე მეტია რაც ნებისმიერ რელიგიურად თუნდაც ოდნავ განათლებულ ადამიანსაც კი შეუძლია ამგვარ "არგუმენტს" უპასუხოს. ღმერთი, რა თქმა უნდა, ღრუბლებზე არ ზის და არც სადღაც კოსმოსშია. ის, რასაც ბიბლია მეტაფორულად უწოდებს ზეცას, ჩვენ ალბათ სხვა სამყაროს, ან სხვა "განზომილებას" შევარქმევდით, ან კიდევ სხვაგვარ "რეალობას". ზუსტი სიტყვები მაინც შეუძლებელია გამოიძებნოს იმ ზეცის აღსაწერად.
 
ბიბლიაში - როგორც ძველ, ასევე ახალ აღთქმაში - ვპოულობთ ზოგიერთ ეპიზოდს, რომლებიც დაკავშირებულია მართალთა გადასვლასთან დაცემული სამყაროს რეალობიდან საღმრთო რეალობაში. და ყოველთვის ეს გადასვლა აღიწერება, როგორც ზეცაში ასვლა.
 
ზეცად იქნა ატაცებული წინასწარმეტყველი ილია (4 მეფ. 2:1, 9-11). ზეცად (უფრო მეტიც - მესამე ცამდე, ანუ აშკარად ჩვენთვის ხილვად ცაზე კიდევ უფრო "მაღლა") გარკვეული დროით ატაცებულ იქნა მოციქული პავლე, რის შესახებაც ის თავმდაბლურად მოგვითხრობდა როგორც მოვლენაზე, რომელიც ვიღაც სხვას შეემთხვა. თავისი მკვდრეთით აღდგომის შემდეგ მეორმოცე დღეს ზეცაში ავიდა უფალი იესუ ქრისტეც - ამ მოვლენას ეკლესია ამაღლებას უწოდებს და ზეიმობს.
 
მანამდე ქრისტე სამწელიწად ნახევრის განმავლობაში ქადაგებდა მთელ პალესტინაში. მისი ქადაგების ცენტრი კი გახლდათ ზეციური სასუფეველი.
 
 
თეზისი მესამე
 
ახალ აღთქმაში სიტყვა "სამოთხე" სულ სამჯერ გამოიყენება, და ყველგან - გადატანითი მნიშვნელობით
 
ჯერ-ერთი, სამოთხის (παραδείσου) შესახებ ლაპარაკობს თვით ქრისტე, როდესაც მან ცხონება აღუთქვა მის გვერდით ჯვარცმულ კეთილგონიერ ავაზაკს: ჭეშმარიტად გეუბნები შენ: დღესვე ჩემთან ერთად იქნები სამოთხეში (ლუკა 23:43). რატომ მოხდა, რომ ის, ვინც დედამიწაზე ცხოვრებისას, განუწყვეტლად ასწავლიდა ზეციური სასუფევლის შესახებ, სიკვდილის წინ უეცრად სამოთხეზე ალაპარაკდა? ედემის ბაღზე, რომელშიც ოდესღაც პირველქმნილი ადამი ცხოვრობდა? ღირ. ნილოს სინელი ( 430) ამაში სწორედ ადამთან ანალოგიას ხედავდა: სროგორც ის იქნა განდევნილ სამოთხიდან და დაკარგა ღმრთის გვერდით ყოფნის შესაძლებლობა, ასე მონანულმა ავაზაკმა ღმერთთან ურთიერთობის უნარი კვლავ მოიპოვა.
 
ღირ. მაქსიმე აღმსარებელი ( 662) თვით იესუ ქრისტეს ახალ ადამს უწოდებდა. როგორც კაცმა, ქრისტემ აღასრულა ის, რისკენაც ადამი იყო მოწოდებული: სიკვდილამდე შეინარჩუნა ერთგულება და ღმრთისადმი მორჩილება, ერთი ამოსუნთქვითაც კი არ შეუცოდავს და მით კვლავ გაუკვალა გზა კაცობრიობას ღმრთისკენ. ჯვარზე რომ კვდებოდა, უცოდველმა ქრისტემ განკურნა კაცობრიობა, რომელიც ადამისგან მემკვიდრეობითად მიღებული სნეულებით - ცოდვით იტანჯებოდა. და პირველი, ვინც განკურნებული აღმოჩნდა და თითქოსდა "სამოთხეში დაბრუნდა" ადამის ნაცვლად, მონანული ავაზაკი აღმოჩნდა.
 
მეორეც, სიტყვა "სამოთხეს" იყენებს მოციქული პავლე, როდესაც "მესამე ცაში" ყოფნის გამოცდილებას აღწერს, და რომელიც ჩვენ უკვე ვახსენეთ. და ვიცი ამ კაცისა, ... რომ ატაცებულ იქნა სამოთხეში, - წერს ის (2 კორინთ. 12:3, 4). "სიტყვა "სამოთხე" მრავალმნიშვნელოვანია და ყოველთვის ცნობილი იყო", ამიტომ მოციქული მას უბრალოდ იმიტომ იყენებს, რომ აგვიხსნას: ის იყო იქ, სადაც ღმერთია", - წერდა წმ. იოანე ოქროპირი.
 
და მესამეც, სამოთხეს ახსენებს მოციქული ოანე ღვთისმეტყველი თავის გამოცხადებაში. ეს წიგნი იწყება ეპისტოლეებით, რომლებშიც თვით უფალი მიმართავს მცირე აზიის შვიდი ეკლესიის ქრისტიანულ თემებს (მოციქული იოანე მას უწოდებს: მსგავსს ძისა კაცისას (გამოცხ. 1:13). და ამ ეპისტოლეთაგან ყველაზე პირველში - ეფესოს ეკლესიის მიმართ - ჟღერს აღთქმა: მძლეველს ვაგემებინებ სიცოცხლის ხისაგან, რომელიც არის ღვთის სამოთხეში (გამოცხ. 2:7)ს. სიცოცხლის ხეში წმიდა მამები ტრადიციულად გულისხმობდნენ თვით ღმერთს, რომელსაც სიცოცხლე თავისთავად გააჩნია და აძლევს მას ყოველს, ვინც მასთან სიყვარულით, ნდობით და ურთიერთგულწრფელობით შეუერთდება. გამოცხადების წიგნის დასასრულს ჩვენ კვლავ ვკითხულობთ სიცოცხლის ხის შესახებ: ახლა ის უკვე ზეციური იერუსალიმის ცენტრში იზრდება (გამოცხ. 22:2) - ქალაქისა, რომელიც სიმბოლურად გამოსახავს "მომავალი საუკუნის ცხოვრებას", რომელიც ყველა ცხონებულს უფალ იესუ ქრისტეს მეორედ მოსვლის შემდეგ ელოდება.
 
ამგვარად, ძველი სამოთხის ხსენება - ერთგვარი მხატვრული ხერხია, განმარტავდა ცნობილი რუსი ბიბლეისტი, სანკტ-პეტერბურგის სასულიერო აკადემიის პროფესორი ალექსანდრე პავლეს ძე ლოპუხინი (1852–1904). იოანე ღვთისმეტყველს თითქოსდა გაჰყავს აზრობრივი პარალელი კაცობრიობის ისტორიის განთიადსა და მის დასასრულს შორის. განთიადი სამოთხეში დაიწყო, ხოლო მისი დასრულება ქრისტეს მარადიულ სასუფეველში მოხდება.
 
ახალ აღთქმაში არ არსებობს არც ერთი ადგილი, საიდანაც შევძლებდით დასკვნის გაკეთებას, რომ ჩვენ გველოდება იმ სამოთხეში დაბრუნების პერსპექტივა, რომლიდანაც ოდესღაც განიდევნენ ადამი და ევა. ყველგან სამოთხე - ეს უბრალოდ სიმბოლოა, მეტაფორაა. მაგრამ სიმბოლო და მეტაფორა - რისი?
 
 
მეოთხე თეზისი
 
ცათა სასუფეველი - ეს არა მარტო ადგილია, არამედ გარდასხვაფერებული ურთიერთობა ღმერთთან და ღმრთითშემეცნების მდგომარეობა
 
ამასთან ახალ აღთქმაში მუდმივად გვესმის სიტყვები ცათა სასუფეველზე (ან ღმრთის სასუფეველზე, რაც იგივეა). პირველად ის ახსენა იოანე ნათლისმცემელმა, რომლის ამოცანა იყო ერის მომზადება უფლის შესახვედრად: და ამბობდა: მოინანიეთ, ვინაიდან მოახლოვდა ცათა სასუფეველი (მათე 3:2). ამავე სიტყვებით დაიწყო თავისი ქადაგება თვით იესუ ქრისტემაც. ღმრთის სასუფევლის დადგომას იუწყებოდნენ მოციქულები, რომლებიც ქრისტემ გააგზავნა, იერუსალიმში, მთელს იუდეასა და სამარიაში, ქვეყნის კიდემდე (საქმე 1:8).
 
რატომ ლაპარაკობდნენ ყველანი სასუფეველზე?
 
ჯერ-ერთი, რათა ხაზი გაესვათ, რომ ღმერთი, მთელი სამყაროს შემოქმედი, განსაკუთრებულად მოუახლოვდა ადამიანებს, მოვიდა დედამიწაე, და მისი მეუფება სამყაროში ახლა ხილული, შესაგრძნობი, ყველასთვის ნათელი გახდა, ვინც კი მოისურვებდა მისდამი მიდევნებას. ამისი დასტური გახლდათ მრავალრიცხოვანი სასწაულები - ავადმყოფთა განკურნებანი, მიცვალებულთა აღდგომანი, ადამიანთაგან დემონთა განდევნანი, რომელიც აღასრულა განკაცებულმა ძემ ღმრთისამ. ისინი აჩვენებდნენ: სადაც არის ქრისტე - იქვეა ღმრთის სასუფეველი.
 
მეორეც, ქრისტე თავის ძალაუფლებას, რომელიც არა ამქვეყნიურია (იოანე 18:36) უპირისპირებდა ისრაელის სამეფოს აღდგენის სასოებას (სრულიად მიწიერს), რომლითაც იმ დროს შეპყრობილნი იყვნენ გავლენიანი იუდეველი ბელადები. იუდეველები ოცნებობდნენ, რათა მათი ქვეყანა, იმ დროს რომის გიგანტური იმპერიის განაპირა და უმნიშვნელო პროვინცია, რომისგან დამოუკიდებელი გამხდარიყო და აღედგინა დავითის შთამომავლობის სამეფო დინასტია. მათ სურდათ, რათა იუდეას მოეპოვებინა ყოფილი ძლიერება და კვლავ დაემორჩილებინა მეზობელი ხალხები. სწორედ ამ მიმართულებით განიმარტებოდა ყველა წინასწარმეტყველება მესიის შესახებ, რომელიც იყო - ძე დავითისა, ცხებული მეფე, მოწოდებული ისრაელის გადასარჩენად. იუდეველები ელოდნენ ტრიუმფატორს, რომელიც დაამარცხებდა მტრებსა და ოკუპანტებს, კვლავ გააერთიანებდა პალესტინას და აღადგენდა ისრაელის მძლავრ და დამოუკიდებელ სამეფოს.
 
ხოლო ის სამეფო, რომელზეც ლაპარაკობდა ქრისტე, საფუძვლიანად განსხვავდებოდა არა მარტო იუდეველთა საოცნებო მომავლისგან, არამედ საერთოდ ყოველგვარი მიწიერი სამეფოსგან. ქრისტეს სამეფო იმდენად განსხვავებული იყო, რომ ქრისტეს უწევდა იგავურად განემარტა, თუ რომელ სამეფოზე ლაპარაკობდა. ეს იყო მოცულობითი და სიმბოლური სწავლებები, რომლებშიც ჯერაც არნახული და არააშკარა ჭეშმარიტებები კარგად ცნობილი საგნებისა და ცნებების დახმარებით აღიწერებოდა.
 
მაგალითად, ქრისტე ცათა სასუფეველს ადარებდა უმცირეს მარცვალს, თვალისთვის ძლივს შესამჩნევს, რომელიც დროთა განმავლობაში იზრდება და უზარმაზარ განტოტვილ ხედ იქცევა, ისე რომ, მოფრინავენ ცის ფრინველები და მის ტოტებზე იბუდებენ (მათე 13:31-32). სხვა იგავში უფალმა ცათა სასუფეველი ყანაში დაფლულ განძს შეადარა: ის, ვინც იცის ამ განძის შესახებ, გაყიდის ყველაფერს, რაც აქვს, და იყიდის ყანას - რითაც ის აურაცხელი სიმდიდრის მეპატრონე ხდება (მათე 13:44). კიდევ ცათა სასუფეველი მან გამოსახა, როგორც ძვირფასი მარგალიტი: გამოცდილი ვაჭარი, როცა იპოვის ძვირფას მარგალიტს, წავა, გაჰყიდის ყველაფერს, რაც აბადია, და იყიდის მას (მათე 13:45-46) და ადრინდელზე უმეტესად გამდიდრდება.
 
ყველა ამ (და სხვა) იგავებში არის ბევრი საერთო: მათში ლაპარაკია ისეთ რამეზე, რაც ზედაპირული გარეგანი მზერისთვის შეუმჩნეველია, გარეგანი სამყაროსთვის შეუმჩნეველ სამუშაოზე, რომელიც საიდუმლოდ ტარდება, მაგრამ ირგვლივ ყოველივეს გარდაქმნის. დროთა განმავლობაში ეს ყველასთვის აშკარა გახდება.
 
ღმრთის სასუფეველი არ მოვა სააშკარაოდ, - აფრთხილებდა ქრისტე თავის მსმენელთ, რომლებიც ელოდნენ, რომ კიდევ ცოტაც და, მოგზაური მოძღვარი მეფე გახდება, - ვერ იტყვიან: აგერ, აქ არის, ან კიდევ: აგერ, იქო; ვინაიდან, აჰა, ღმრთის სასუფეველი თვითონ თქვენშია (ლუკა 17:20). ზეციური სასუფეველი - ეს არის ღმერთთან ადამიანის თანაზიარობის მდგომარეობა, ის გულითადი სიხარული, რომელსაც უფალი აძლევს ადამიანს, - აი რაზე ლაპარაკობდა ქრისტე. რამოდენიმე ათწლეულის შემდეგ იგივე იქადაგა მოციქულმა პავლემაც: ღვთის სასუფეველი სასმელ-საჭმელი კი არაა, არამედ სიმართლე, მშვიდობა და სიხარული სული წმიდაში (რომ. 14:17).
 
სიტყვა სულიწმიდის შესახებ მოცემულ შემთხვევაში ძალზედ მნიშვნელოვანია. რადგან, თითქოსდა, სიმართლე (ანუ მშვიდი თავდაჯერებულობის შეგრძნება, როდესაც იცი, რომ სამართლიანად ცხოვრობ), მშვიდობა, სიხარული - ეს ყველაფერი წმიდად შინაგანი მდგომარეობებია. მაგრამ, სწორედ იმაშია საქმე, რომ ისინი ადამიანში თავისთავად კი არ იბადება, არამედ მაშინ, როდესაც მასში თვით წმიდა სამების მესამე იპოსტასი, სულიწმიდა უფალი იმყოფება.
 
მოციქულ პავლეს თქმით ყოველი ქრისტიანი მოწოდებულია გახდეს სულიწმიდის ტაძარი (1 კორინთ. 3:16, 17). ამისთვის კი ჩვენი ურთიერთობა ღმერთთან, რა თქმა უნდა, რადიკალურად უნდა შეიცვალოს. უფალს შეუძლია ჩვენში შემოსვლა, ოღონდ თუკი ჩვენ გავიხსნებით მისთვის და უსიტყვოდ მივენდობით მას ისე, როგორც შვილები ენდობიან მშობლებს. როგორც ოდესღაც ენდობოდა ღმერთს ადამი. მაგრამ უკვე იმის ცოდნით, თუ რა მოხდება, როდესაც ამ ნდობას დაკარგავ.
 
სამოთხის ბაღი ადგილი იყო დედამიწაზე, უმშვენიერესი და უნეტარესი - მათ შორის სიტყვის ფიზიკური მნიშვნელობითაც. მაშ, როგორია ცათა სასუფეველი? გარკვეული აზრით ესეც "ადგილია", ან "სივრცეა", რომელშიც ღმერთი იმყოფება და ყოველივე, ვინც მასთან შეერთებულია, ვისშიც ის სახლობს სულიწმიდითურთ. მაგრამ თუკი სამოთხის ადგილმდებარეობა ჯერაც შეიძლება რუქაზე მოვინიშნოთ, ცათა სასუფეველთან მიმართებაში ამას ვერ ვიზამთ. ამ სივრცეს არანაირი საზღვრები არ გააჩნია: ღმრთის მოყვარე და სახარებისეული მცნებებით მცხოვრები ადამიანისთვის, ის ყველგანაა, და ვერაფერი განაშორებს მას ღმრთის სიყვარულისგან.
 
ზუსტად ასევე, დავამატებთ, რომ ჯოჯოხეთიც - ეს სულაც არ არის გავარვარებული ღუმელი სადღაც მიწის ქვეშ, არამედ ადამიანის სულიერი მდგომარეობაა, რომელიც ღმერთის გარეშე დარჩა. ეს არის ცათა სასუფევლის საპირისპირო მდგომარეობა.
 
სადღაც ლაჟვარდოვანი სანაპიროს პლიაჟზე წამოწოლილ და ნებივრობაში მყოფ ადამიანს შეუზლია თქვას - თუნდაც გადამეტებით, - რომ თავს გრძნობს როგორც სამოთხეში. მაგრამ მას აზრადაც კი არ მოუვა თქვას: "მე თითქოსდა ცათა სასუფეველში ვარ". ცათა სასუფეველი - სულიერი რეალობაა. ეს არის სიხარული - შესაძლოა ჩუმი და გარეშეთათვის შეუმჩნეველი - იმ ადამიანისა, რომელმაც მიიღო ზეციური მეფის ქვეშევრდომობა. და მისთვის უკვე არც ისე მნიშვნელოვანია, მიწიერი საზომებით როგორ შეფასდება მისი კეთილდღეობა. ის შეიძლება იყოს მდიდარი ან ღარიბი, ჯანმრთელი ან ავადმყოფი, ახალგაზრდა ან მოხუცი, შეიძლება ცხოვრობდეს ქალაქგარეთ მდებარე ვილაში ან საერთო საცხოვრებელში ჰქონდეს დაქირავებული ბინა. ვერაფერი მიწიერი ვერ წაართმევს მას იმ სიხარულს, ვერც ვერაფერი შეემატება მას. ღმრთის სასუფეველი - ეს არ არის კომფორტი და მიწიერი სიამოვნებანი, არამედ სიმართლე, მშვიდობა და სიხარული სულიწმიდაში.
 
 
თეზისი მეხუთე
 
როდესაც ვლოცულობთ: "მოვედინ სუფევა შენი", მხედველობაში სულაც არ გვაქვს მარტოდენ საიქიო ცხოვრება.
 
ცათა სასუფეველს რატომღაც მხოლოდ გარდაცვლილებს ვუსურვებთ. და წარმოიდგინეთ რა მოხდება, თუკი ვინმე ცოცხალ და საღსალამათ ადამიანს ვეტყვით: "ცათა სასუფეველი დაგიმკვიდროს ღმერთმა!" ის აუცილებლად ჩათვლის, რომ ეს უგერგილო ხუმრობაა. მეტიც, შეიძლება სერიოზულად განაწყენდეს კიდეც.
 
არადა ცათა სასუფეველი - სულაც არ არის სპეციფიკური საიქიო რეალობა. ცათა სასუფევლის მოპოვება - ეს ღმერთთან კავშირის აღდგენას ნიშნავს. ეს არის სულიწმიდის სივრცეში შესვლა; ეს არის ყოველი ქრისტიანის ამოცანა, და ის საიქიო ყოფიერებაში როდი წყდება, არამედ აქ, დედამიწაზე ხორციელდება. როგორც ათასი წლის წინ ღირ. სიმეონ ახალი ღვთისმეტყველი (949–1022) წერდა," ვინც ვერ შეხვდა და ვერ შეუერთდა უფალს ამ მიწიერ ცხოვრებაში, ვერც საიქიო ცხოვრებაში შეხვდება მას: იქ გრძელდება ის, რაც უკვე აქ იწყება".
 
როდესაც საუფლო ლოცვაში ვამბობთ: "მოვედინ სუფევა შენი", ჩვენ ღმერთს საკუთარი გარდაცვალების მოახლოვებას კი არ ვთხოვთ ან მისი მეორედ მოსვლის დაჩქარებას. ჩვენ ვთხოვთ, რათა მან ღირს გვყოს - და შესაძლებლობის მიხედვით ყველა ადამიანი ღირს ჰყოს - აზიაროს თავის სასუფეველს უკვე ახლა, ზეცის მოქალაქეებად გვქმნას უკვე დღესვე.
 
ეს სულაც არ ვარაუდობს ჩვენს შესვლას რომელიმე რადიკალურ კონფლიქტში "მიწიერ სამეფოსთან" - მასთან, რომელშიც და რომლის კანონებითაც ჩვენ ვცხოვრობთ. თუკი ეს "მიწიერი სამეფო" - ან, ჩვენთვის ჩვეული ტერმინოლოგიით, სახელმწიფო - თავისი მოქალაქეებისგან არ ითხოვს ანტიქრისტიანული კანონებით ცხოვრებას, არ ითხოვს სახარებისეული მცნებების დარღვევას, მაშინ ქრისტიანს შეუძლია (და გარკვეული თვალსაზრისით ვალდებულიც კია) შეისმინოს მისი განკარგულებანი. ქრისტე ბრძანებდა: მიაგეთ კეისარს კეისრისა, ხოლო ღმერთს - ღმრთისა (მათე 22:21), მთავარია - ერთი მეორეში არ აგვერიოს.
 
შესაძლებელია საკუთარ თავში ცათა სასუფევლის აღმოცენება, ოღონდ მხოლოდ უფლის მცნებათა დაცვით, ძალისხმევით, სულიერი ღვაწლით. ამის შესახებ ნათლად გვაფრთხილებდა უფალი იესუ ქრისტე: ცათა სასუფეველი ძალით იღება, და ძალისმხმეველნი მიიტაცებენ მას (მათე 11:12).
 
უმთავრესი მცნებები კი უფალმა ორი მოგვცა - სიყვარული ღმრთისა და მოყვასისადმი, და მათი ცალ-ცალკე შესრულება შეუძლებელია. ამაოდ როდი იკითხა იოანე ღვთისმეტყველმა რიტორიკულად: თუ ვინმე ამბობს, ღმერთი მიყვარსო, თავისი ძმა კი სძულს ცრუა, ვინაიდან თუ თავისი ძმა არ უყვარს, რომელსაც ხედავს როგორღა შეიყვარებს ღმერთს რომელსაც ვერ ხედავს? (1 იოანე 4:20). ხოლო მოციქული იაკობი ამბობდა: რას გამოელის, ძმანო ჩემნო, ვინც ამბობს, რწმენა მაქვსო, მაგრამ არა აქვს საქმე? შესძლებს კია ეს რწმენა, რომ იხსნას იგი? თუკი ძმა ან და შიშველია და ლუკმა პური არ გააჩნია,  ხოლო რომელიმე თქვენგანი ეტყვის: მშვიდობით იარე, გათბი და გაძეხი, მაგრამ იმას კი არ მისცემს, რაც ხორცს სჭირდება, რას გამოელის? (იაკ. 2:14-16).
 
"ნახეთ, როგორ უყვართ მათ ერთმანეთი!" - ასე ამბობდნენ ქრისტიანებზე წარმართები ეკლესიის არსებობის პირველ საუკუნეებში, და ეს სიტყვები ყოველგვარ არგუმენტზე მეტად არწმუნებდნენ ადამიანებს თვითონაც ქრისტიანები გამხდარიყვნენ. წმიდა მოციქულთა საქმეების წიგნმა აღბეჭდა იერუსალიმის პირველქრისტიანთა თემის გასაოცარი ერთობა, როდესაც მორწმუნეთა სიმრავლეს ერთი გული ჰქონდა და ერთი სული, და არავინ იტყოდა საკუთარ ქონებას თავისად, არამედ ყველაფერი საერთო ჰქონდათ (საქმე 4:32). და ეს იყო ღმრთის სასუფევლის ხილული გამოვლინება მიწიერ, და არა საიქიო ცხოვრებაში.
 
ზუსტად ასევე ამ სასუფეველმა თავი გამოავლინა მრავალი ქრისტიანის ცხოვრებაში, როგორც დიდი ხნის წინ გარდაცვლილებში, ასევე ჩვენს ახლო თანამედროვეებშიც, რომელთა შესახებაც თვითმხილველთა ცნობები შეგვრჩა. მოციქული იოანე ღვთისმეტყველი თავისი სიცოცხლის მიწურულს თავის მოწაფეებს არაფერს ეუბნებოდა ერთი ფრაზის გარდა, რომელიც გამოხატავდა ყოველივეს, რაც კი თვითონ უსწავლია მაცხოვრისგან: "ყრმანო, იყვარებოდეთ ურთიერთას".
 
ეს და ამგვარი მრავალი სხვა მაგალითი გვარწმუნებს: ცათა სასუფეველი შეიძლება ჩვენი ცხოვრების რეალობა გახდეს. არ არსებობს არავითარი მიზეზი "გადავწიოთ" იგი სადღაც შორს, ჩვენი მიწიერი არსებობის მიწურულს. სხვა საქმეა, რომ ჩვენ თვითონ ვერ ვართ განწყობილნი იმაზე, რათა შევამჩნიოთ ღმრთის სასუფევლის ამონაყარნი, როგორც საკუთარ თავში, ასევე იმ ადამიანებში, ვის გვერდითაც ვცხოვრობთ და ვშრომობთ. მაგრამ აქ საქმე მხოლოდ ჩვენშია. იქნებ იმ მხარეს არ ვიყურებით, ან იქნებ თვალები გვაქვს დახუჭული? საკმარისია გავახილოთ თვალები და ჩვენი მზერა მივაპყროთ უფალს (რაც, რა თქმა უნდა, ითხოვს გამბედაობას და ძალისხმევას) - შეიძლება თვალწინ გადაგვეშალოს გასაოცარი რამ. ჩვენ შეიძლება შევიგნოთ, რომ ცათა სასუფეველი ახლოსაა, ერთი ხელის გაწვდენაზეა. ეს არის სწორედ ის სიხარული და მშვიდობა, რომელიც ღმრთის წინაშე ჰქონდათ სამოთხეში პირველქმნილ ადამსა და ევას და, რომელიც ადამიანისთვის მისაწვდომია უკვე დღესვე, აქ და ახლა.
 
 
წყარო: https://foma.ru/dumaete-carstvo-nebesnoe-jeto-kuda-puskajut-tolko-posle-smerti-razbiraem-odno-chastoe-zabluzhdenie.html
თარგმანი: "აპოკალიფსისი". თბილისი. 05 მაისი. 2022 წ.
Назад к содержимому