ხელოვნება - დაფარული სიმბოლოები და შეტყობინებები ფილმში "კალმარის თამაშში" - აპოკალიფსისი

თქვენ თუ გიყვართ უყუროთ როგორ კლავენ ადამიანებს სასჯელის სტილში, თქვენთვის არსებობს Netflix-ის სერიალი. მას ეწოდება "კალმარის თამაში". მასში შეგიძლიათ ნახოთ თუ როგორ ვარდებიან ადამიანები მაღალი პლატფორმებიდან და ენარცხებიან მიწას. მართლად, თქვენ გახდებით იმდენი უსასტიკესი სცენის მოწმე "კალმარის თამაშში", რომ უგრძნობელიც კი გახდებით მათდამი. სერიალის პერსონაჟებიც კი დიდხანს ლაპარაკობენ საკუთარ ბავშვობაზე ან კიდევ სხვადასხვა რამეზე, მაშინ როდესაც მათ გვერდით, დაახლოებით ათი ფუტის სიშორეზე მათგან, ვიღაცას სახეში ესვრიან. მათთვისაც უკვე ყველაფერი სულერთია. თქვენთვისაც ასე იქნება და ამაშია ამ სერიალის მთელი არსი. მიეჩვიო მკვლელობას და სისასტიკეს.

მიუხედავად იმისა, რომ Squid Game-ში უხვადაა სისხლი და ძალადობა, მარკეტინგული კამპანია, რომელიც თამაშს ახლავს, როგორც ჩანს, ისე მზაკვრულად არის ჩაფიქრებული, რომ ბავშვებსაც კი იზიდავს.

მოკლედ, რომ ვთქვათ, აქ არის ყველაფერი, რათა მიიზიდონ ბავშვები სერიალის საყურებლად, შემდეგ კი დააზიანონ მათი ფსიქიკა იშვიათი ძალადობის კადრებით და გონების ფსიქოპათიური თამაშებით.

"კალმარის თამაშებს" საფუძვლად უდევს საუკუნეობრივი და უკვდავი "ლეგენდები" მდიდარ ელიტურ ადამიანებზე, რომლებიც ქირაობენ გლეხებს და აიძულებენ მათ თავიანთი გართობისთვის ითამაშონ სასიკვდილო თამაშები. 1924 წლის მოთხრობა "ყველაზე სახიფათო თამაში" მოგვითხრობს რუს არისტოკრატზე, რომელიც იტაცებს ადამიანებს, უშვებს მათ უკაცრიელ ადგილებში და შემდეგ ნადირობს მათზე გართობის მიზნით; 1994 წლის ფილმი "თამაშში გადარჩენა" (Surviving the Game) მოგვითხრობს უსახლკარო ბიჭზე, რომელსაც სთავაზობენ "სამუშაოს", მაგრამ ის აღმოჩნდება უკაცრიელ ადგილას და გახდება ნადირობის მსხვერპლი, რომელსაც აწყობენ მდიდარი და გავლენიანი ადამიანები. რამოდენიმე წლის წინ გამოვიდა ტრილოგია "შიმშილის თამაშები" (Hunger Games), სადაც მოგვითხრობენ ღარიბ ადამიანებზე, რომლებიც ერთმანეთს კლავენ ელიტის მეთვალყურეობით.  

მრავალი ლეგენდა ეფუძნება რეალურ ისტორიას. ამისტორიებში "ელიტურ თამაშობებზე" არის ისეთი რამ, რაც რეალურად ჟღერს. "კალმარის თამაშმა" (Squid Game ) აიღო ეს კონცეფცია, დაუმატა მაღალტექნოლოგიური ანტიუტოპიის ელემენტები და შეურია მას ოკულტურ-ელიტური სიგიჟის იდეები. შედეგმა, როგორც ჩანს, არ დააყოვნა, რადგან "კალმარის თამაშები" ისეთი პოპულარული გახდა, რომ შესაძლოა გახდეს Netflix-ის ისტორიაში ყველაზე დიდი სერიალი.

მაგრამ, როგორც ეს Netflix-ის სერიალთა უმეტესობაში ხდება, "კალმარის თამაშებში" (Squid Game) შეტყობინებები დამახინჯებულია. ლაპარაკია სიკვდილის კულტურაზე, რომლითაც შეპყრობილია ელიტა და მაყურებელსაც მის მონაწილედ ხდის. დახვეწილი სიმბოლიზმის მეშვეობით აქ მოცემულია ელიტის ფილოსოფია, რომელსაც შეგიძლიათ გაეცნოთ.

მოდი განვიხილოთ ამ სერიალში მოცემული შეტყობინებები და სიმბოლიზმი.

სერიალი მოგვითხრობს ადამიანებზე, რომელთაც აქვთ დიდი ვალები. მათ ქირაობენ "თამაშში" მონაწილეობის მისაღებად, სადაც გამარჯვებული იღებს უზარმაზარ ფულად პრიზს. რას იღებენ წაგებულები? - ისინი იხოცებიან საშინელი მეთოდებით. ბოლოს და ბოლოს ჩვენ ვიგებთ, რომ ყველა ეს გამოცდა ორგანიზებული იყო მდიდარ და ელიტურ ადამიანთა ჯგუფის მიერ, რომელთაც უყვართ უბედურ გლეხთა დამცირების ყურება, ინფანტილურნი არიან და აიძულებენ მათ გახდნენ უზნეო პირუტყვები, რათა გადარჩნენ.

ამ სერიალის ძირითადი თემა წარმატებით არის გადმოცემული პირველივე ეპიზოდში.

ამ თამაშის კონტური ასევე სერიალის მთავარი ლოგოტიპია. მიზეზი: ის წარმოადგენს "კალმარის თამაშების" ფილოსოფიის მშვენიერ ილუსტრაციას, და როგორც შედეგი, ელიტის ფილოსოფიისაც. მართკუთხედი - ეს მასაა. წრე ქვემოთ წარმოადგენს მათ, ვინც ღარიბია და ყელამდე ვალებშია ჩაფლული. მართკუთხეზე აღმართული სამკუთხედი - ელიტაა, რომელიც მასას მართავს. ზედა წრე წარმოადგენს "ყოვლისშემძლე" ოკულტურ ელიტას, რომელიც მსოფლიოს მართავს.

მთხრობელი განმარტავს, რომ "კალმარის" მოთამაშე ბავშვებმა რომ გაიმარჯვონ, ზედა წრეს უნდა მიაღწიონ. როდესაც ეს ხდება, მთხრობელი ამბობს: "და ამ მომენტში ვიგრძენი, თითქოსდა მთელი სამყარო ჩემია".

სერიალის დასაწყისში მთავარი გმირი სახელად გი-ჰუნი აშკარად საზოგადოების დაბალ წრეს მიეკუთვნება. ის ფულს ჰპარავს საკუთარ დედას და გაურბის საეჭვო ადამიანებს, რომელთა ვალი გააჩნია.

შემდეგ გი-ჰუნი პირველად გასინჯავს ელიტურ დაავადებას. სანამ ის მეტროშია, გი-ჰუნთან მივა იდუმალი გამყიდველი, რომელიც, როგორც ჩანს, მასზე დემიწევნით ინფორმირებულია. ის გი-ჰუნს სთავაზობს თამაშს, რომელშიც ფულის მოგება შეუძლია.

ერთი წამით გი-ჰუნს ფული სულაც არ ადარდებს, ის გატაცებულია ელიტის სადისტური ვნებით. ეს სცენა წინასწარ იუწყება იმას, რაც ბოლოში შეემთხვევა გი-ჰუნს. ამ დამამცირებელი თამაშის შემდეგ გამყიდველი გი-ჰუნს სხვა თამაშში მონაწილეობას შესთავაზებს, სადაც მას ბევრად უფრო მეტი ფულის მოგება შეუძლია.

წინადადების მიღების შემდეგ, გი-ჰუნი მიუახლოვდება მანქანას, სადაც სპეციალური აირით აძინებენ. ის ანტიუტოპიურ კოშმარში გაიღვიძებს.

თამაშები მიმდინარეობს უზარმაზარ კომპლექსში, რომელიც შორეულ კუნძულზეა გადამალული. ეს ადგილი მრავალმხრივ გვაგონებს MKULTRA-ს საიდუმლო მოედანს, სადაც ტარდება არაჯანსაღი ექსპერიმენტები.

ანტიუტოპიური სისტემა, რომელიც ამ კედლებს შიგნით არსებობს, ბევრწილ ჩვენი თანამედროვე საზოგადოების მიკროკოსმოსს წარმოადგენს.

მოთამაშეები მოკლებულნი არიან ყოველგვარ მფლობელობას, ღირსებას და ინფანტილიზებულნი არიან სასაცილო დონემდე. ეს მოთამაშეები წარმოადგენენ იმას, თუ როგორ წარმოიდგენს მასებს ელიტა.

რაღაც მომენტში მოთამაშეები მართლაც გაერთიანდებიან და ხმის მიცემის უფლებას მოითხოვენ, რათა ბოლო მოუღონ ამ სიგიჟეს.

საბოლოო ჯამში მოთამაშეები ხმას აძლევენ თამაშის შეწყვეტას და ყველანი შინ ბრუნდებიან. მაგრამ ყველას ესმის, რომ მათ უამრავი პრობლემა აქვთ, რომლებიც მხოლოდ ფულით თუ გადაწყდება. საკმაოდ მოხერხებულია ის, რომ თამაშის ორგანიზატორები უთვალთვალებენ ამ მოთამაშეებს და უკან ეპატიჟებიან. შედეგი: მათი უმრავლესობა საკუთარი ნებით კვლავ თამაშში ბრუნდება. ეს კონცეფცია ძალიან მნიშვნელოვანია ოკულტური ელიტისთვის, რადგან მათ სჯერათ, რომ ის მათ კარმული კანონებისგან ათავისუფლებს.

მოკლედ, რომ ვთქვათ: დემოკრატული პროცესი ილუზია გახლდათ. ელიტამ ისე მოაწყო სისტემა, რომ ყოველთვის სასურველ შედეგს იღებს.

როდესაც ისინი კვლავ თამაშში ბრუნდებიან, მოთამაშეებს შორის სოლიდარობა სწრაფადვე იფანტება. რომ დაინახონ თუ როგორ ესხმიან ერთმანეთს მოთამაშეები, ორგანიზატორებმა განზრახ მისცეს მათ ერთი კვერცხი საჭმელად. ცხადია, მოთამაშეები ამ კვერცხისთვის ბრძოლას იწყებენ. ეს ასახავს მმართველი კლასის კლასიკურ ტაქტიკას: რესურსების დეფიციტის შექმნით, მასები წყვეტენ ფოკუსირებას მმართველებზე და იწყებენ ერთმანეთთან ბრძოლას ლუკმაპურისთვის.   

მომდევნო თამაშები სპეციალურად შემუშავებულია იმისთვის, რათა მოთამაშეები ერთმანეთს დაუპირისპირონ. მაგალითად, თამაში ბურთულებით ითხოვს, რათა მოთამაშეებმა ჩამოაყალიბონ ორ-ორ კაციანი გუნდები. ბუნებრივია, მოთამაშეთა უმეტესობა ერთიანდება იმ ადამიანთან, რომელიც მათთან ყველაზე ახლოსაა. ერთი ბიჭი თავის ცოლთანაც კი გაერთიანდება. შემდეგ ისინი შეიტყობენ, რომ ერთმანეთს ორ-ორი მონაწილე უნდა ეთამაშოს... წაგებული კვდება.

მოთამაშეებს ასევე ესმით, რომ მათ შეუძლიათ თამაშის გარეთ სრულიად დაუსჯელად მოკლან ერთმანეთი. ამას მოაქვს ქაოსი და მკვლელობები, როდესაც მოთამაშეები ძირითად ზონაში იმყოფებიან.

ეს სცენა იუწყება მრავალრიცხოვან სიკვდილს გასროლებისგან, რომლებიც ეს-ესაა მოხდება. გარდა ამისა, პისტოლეტი ანთბს ცეცხლს, რაც შეიძლება აღნიშნავდეს სხეულთა დაფერფლვას. ის ფაქტი, რომ გი-ჰუნი ამ საჩუქარს თავის გოგოს ჩუქნის, შეესაბამება საზოგადო იდეას, თუ როგორ უნდა მიუდგეს ელიტა ახალგაზრდობას.

ბოლო სამ თამაშში ორგანიზატორები მიესალმებიან VIP-პერსონებს - ზემდიდარ, ელიტარულ ადამიანებს, რომლებიც აქ შოუს სანახავად მოვიდნენ. სიმბოლიზმის მეშვეობით სერიალი აჩვენებს, თუ ვინ არიან ეს ადამიანები.

რაც გინდ უცნაური იყოს, ეს VIP პერსონები შეპყრობილნი არიან ადამიანური ნატურის ცხოველური მხარის ორი ძირითადი ელემენტით: ვნებით და სისხლით.

ხუთი თამაშის შემდეგ სულ სამი მოთამაშე რჩება. ეს "ელიტარული" მოთამაშეებია. შესაბამისად, მათ აძლევენ კარგ ტანისამოსს და ტრაპეზს აწყობენ. უკვე არავითარი მოხარშული კვერცი ამ სამისთვის. ამ ტრაპეზობის ვითარება შეიძლებოდა უფრო სიმბოლურიც ყოფილიყო.

ეს ყველაფერი - ღია მასონური სიმბოლიზმია.

სცენა გვთავაზობს ამ თამაშის ოკულტურ და რიტუალურ ბუნებას. მასონობაში ჭადრაკული ტიპის იატაკი წარმოადგენს ზედაპირს, სადაც ეწყობა რიტუალები.

ყველაზე მძლავრი რიტუალი: სისხლიანი მსხვერპლშეწირვები. ეს არის ის, რისი დანახვაც სურთ VIP-პერსონებს.

როგორც მოსალოდნელი იყო, ერთ-ერთი მოთამაშე ყველს გამოჭრის მეორეს, რომელიც კვდება. სისხლიანი მსხვერპლშეწირვა ელიტაში დასრულებულია.

დანებით მიყენებული ჭრილობების მთელ წყებას წინ თუ გადავახვევთ, შევიტყობთ, რომ საბოლოო ჯამში გი-ჰუნი იგებს თამაშს. ამიტომ მას უკან, რეალურ სამყაროში აბრუნებენ 38 მლნ. დოლარის ეკვივალენტით საბანკო ანგარიშზე.

მაშ, რა - ბოლოს და ბოლოს ის დამშვიდდა და ნორმალური ცხოვრება დაიწყო? - არა! ის ფაქტობრივად მკვდარია შინაგანად და ერთი წლის განმავლობაში იატაკს რეცხავს. ამის შემდეგ გი-ჰუნი კვლავ იღებს სიმბოლურ მიწვევას.

მთელ რიგ სულიერ მიმდინარეობებში, კაბალის ჩათვლით, "მეშვიდე ცა" (რაც ზოგიერთ ენაზე ბუკვალურად ასე ითარგმნება) ნიშნავს უმაღლეს ზეცას, სადაც ბინადრობენღმერთი და ყველაზე უმაღლესი ანგელოზები ბინადრობენ.

სიუჟეტის მთავარ მომენტში ჩვენ შევიტყობთ, რომ მოხუცი სინამდვილეში სუპერმდიდარი კაცია. ის ასევე ამ თამაშის "შემქმნელია". როდესაც გი-ჰუნი ეკითხება მას, რისთვის შექმნა ასეთი საშინელი სისტემა, ის პასუხობს:

"თუკი საკმაოდ ბევრი ფული გაქვთ, მნიშვნელობა არა აქვს, რას იყიდით, ან რას ჭამთ თუ სვამთ. ეს ყველაფერი მოსაწყენი ხდება. ყველა ჩემი კლიენტი ბოლოს და ბოლოს ლაპარაკობდა ერთსა და იმავეს. ყველა გრძნობდა, რომ მათ ცხოვრებაში ფულს სიხარული არ მოაქვს. ამიტომაც გადავწყვიტეთ ერთად შევკრებილიყავით და ვიკითხეთ, რა შეგვიძლია გავაკეთოთ, რათა ბოლოს და ბოლოს ცოტათი მაინც გავერთოთ?"

განმარტავს თუ არა ეს იმას, რატომ მონაწილეობს ელიტა ასეთ ექსტრემალურ და გარყვნილ ღონისძიებებში (მაგალითად, ეპშტეინის კუნძული)? ნებისმიერ შემთხვევაში, უბრალოდ თამაშების ყურება უკვე არასაკმარისი იყო ამ მოხუცისთვის. მას მართლაც სურდა თამაშში მონაწილეობა, რათა სიცოცხლე ეგრძნო.

სერიალის ხელმეორედ ყურებისას იგებ, რომ ამ მოხუცს (ის არის მოთამაშე № 001) გააჩნდა უზარმაზარი გავლენა თამაშზე (და, როგორც ჩანს არ ექვემდებარებოდა სიკვდილს). ის იყო მასებში ელიტური ამონაზარდის ექვივალენტური. მაგალითად, მას ჰქონდა ბოლო და გადამწყვეტი ხმის უფლება დემოკრატიული პროცესის დროს (შეეწყვიტათ თუ არა თამაში). ბოლოს, მან შეაჩერა მკვლელობის ღამე, რადგან დაიყვირა და აიძულა თანამშრომლებს გამოსულიყვნენ და შეეჩერებინათ ძალადობა.

გი-ჰუნი შეხვედრიდან "მეშვიდე ცაზე" სხვა ადამიანად გამოდის. ეს ღრმა ცვლილება რომ გამოსახოს, თმებს წითლად იღებავს (მსხვერპლისა და ტრანსფორმაციის ფერი ოკულტურ წრეებში). შემდეგ, ბოლოს და ბოლოს, გადაწყვეტს ჩაჯდეს თვითმფრინავში და ქალიშვილთან გაემგზავროს.

მაგრამ ბოლო წამში ის კვლავ უკან ბრუნდება.

ამრიგად, იმის ნაცვლად მოინახულოს თავისი ქალიშვილი და ბოლოს და ბოლოს მისი ცხოვრების ნაწილი გახდეს, გი-ჰუნს სურს დაუბრუნდეს უგუნურებას. ეს სიგიჟეა. ნამდვილი მიზეზი, რის გამოც მას დაბრუნება სურს ასეთია: ის ახლა ელიტის დაავადებითაა დასნებოვნებული (ამას წარმოაჩენს მისი წითური თმა). ის თავს შინაგანად მკვდრად გრძნობს... თუკი მონაწილეობას არ მიიღებს ექსტრემალური შეგრძნებების მომნიჭებელ თამაშობაში.

ამის საბოლოო მტკიცებულებას წარმოადგენს ფაქტი:

მოკლედ, ფინალი არ არის ბედნიერი. ყველა წაგებულია... ელიტის გარდა.

Squid Game ყველაზე მასშტაბური სერიალი გახდა Netflix-ის ისტორიაში და ეს რამოდენიმე მიზეზის გამო მოხდა. გამაოგნებელი ძალადობისა და წარმტაცი სიუჟეტის გარდა, სერიალი იკვლევს რამოდენიმე თემას, ისეთებს, როგორიცაა: რელიგია, ადამიანური ბუნება და ეკონომიკური უთანასწორობის ხაფანგი. თუმცა რამოდენიმე საინფორმაციო წყარომ დასკვნა "კალმარის თამაში" (Squid Game) "კაპიტალიზმის კრიტიკად" შერაცხა, ისინი, როგორც ჩანს, მხედველობიდან უშვებენ ყველაზე აშკარა და თვალშისაცემ თემას: საზოგადოებას მართავს ავადმყოფი ოკულტური ელიტა, რომელიც სიამოვნებას იღებს გაყოფისგან, კონტროლისგან, დეჰუმანიზაციისგან, ინფანტილიზაციისგან და ღია ძალადობისგან მასებზე. ეს ისტორია ამ თამაშის დახურვით მთავრდება... ის მთავრდება იმით, რომ გამარჯვებული მას კვლავ უბრუნდება.

ამ აზრით ჩვენ ვაკვირდებით თავისებურ "სტოკჰოლმის სინდრომს", როდესაც ადამიანები, რომლებიც დაექვემდებარნენ ძალადობას, საბოლოო ჯამში თავს აიგივებენ თავიანთ მჩაგვრელებთან. და ეს სერიალის ერთგვარი მიზანიცაა: მაყურებელი საბოლოო ჯამში ტკბება ამ ავადმყოფური გართობით ისევე, როგორც VIP-პერსონები ტკბებიან ადამიანთა მკვლელობების ყურებით. შემდეგ კი შინაგან სიცარიელეს და კვდომას განიცდიან.