იდუმალი სამყარო - იდუმალების სფერო 4 - აპოკალიფსისი

რამოდენიმე წუთის შემდეგ, ერთ-ერთმა მეზობელმა ქალმა შეამჩნია რომ მ-ს უილიამსი უეცრად გაფითრდა, მას შეშინებული და გაშეშებული მზერა ჰქონდა და ჰკითხა: თუ რა სჭირდა?

- არ ვიცი, არ მესმის რა მემართება, - უპასუხა მან, ხელი ასწია თითქოს სახიდან რაღაცა მოიცილაო, - ჩემს თვალწინ ბურუსია, და მის იქით ვერაფერს ვხედავ.

ერთი წუთის შემდეგ, მან ხელები მაღლა ასწია და შეჰყვირა:

- უფალო! - ჩემი შვილი იხრჩობა!

ერთ-ერთმა ქალმა მისი დაწყნარება სცადა:

- ეს შეუძლებელია, - ამბობდა იგი, - როდის უნდა დაიხრჩოს, როცა აქედან ახლახან წავიდა.

სწრაფი, აკანკალებული მოძრაობებით დედამ ორივე გული გვერდებზე მიიკრა და აღმოიგმინა: "გეუბნებით, ის დაიხრჩო. მან ხელები შემომხვია, აი აქ, თავისი ორივე პაწაწინა ხელებით და მდინარიდან ამოყვანას მევედრებოდა". ეს თქვა და უგონოდ მიწაზე დაეცა.

ის სახლში შეიყვანეს და ძლივს მოასულიერეს; მკვდარივით გაფითრებული მისი სახე საშინელ სასოწარკვეთას გამოხატავდა. კვლავ ეცადნენ მის დამშვიდებას, ალბათ ცდებაო, ფიქრობდნენ, შეუძლებელი იყო ბავშვი ასე მოკლე დროში დამხრჩვალიყო, მაგრამ მან მტანჯველი გრძნობით ამოიგმინა:

- ჩემი შვილი დაიხრჩო! მე ახლაც ვგრძნობ მისი პაწაწინა ხელები როგორ მეხვევიან, როგორ მევედრება მის გადარჩენას. გამხადეთ ტანისამოსი და დაინახავთ.

მას ლიფი შეხსნეს და, ჰოი საოცრებავ, ყვლას გასაკვირად და გასაოცრად, დედის სხეულზე ათობით პაწაწინა თითები ნახეს, ხუთ-ხუთი ყოველი მხრიდან, რომელიც კანზე მუქ-წითელ ზოლებად გასდევდა ქალის სხეულს, ზუსტად ისე, თითქოსდა წყალში ჩავარდნილი ბავშვი თავის წინასასიკვდილო ბრძოლაში დედას ეჭიდებოდა, რადგან მასში ეძებდა შველას.

ამავე წუთას ოთახში შემოვიდა რამოდენიმე მამაკაცი, რომელთაც ხელში უკვე გარდაცვლილი ბავშვი მოჰყავდათ, რომელიც სულ ნახევარი საათის წინ სიხარულით გარბოდა მეგობრებთან სათამაშოდ. ბავშვი წყალში რომ ჩახდა, უეცრად წყალგაყვანილობის მილის მახვილ ბოლოს თავი წამოჰკრა, თავით წყალში ჩავარდა და გაოგნებული იმწამსვე გაიგუდა.

მაგრამ ყველაზე უცნაური ისაა, რომ თითების მუქ-წითელი ლაქები, რომლებიც დედის სხეულზე აღიბეჭდა, ჯერაც არ გამქრალიყო, თუმცა იმ დროიდან უკვე ორი წელი გავიდა. ეს ლაქები იმდენად მკაფიო და ცხადია, რომ ყოველი უნებლიედ მიიღებს მას ცოცხალი თითების ანაბეჭდებად, რომლებიც მ-ს უილიამსს სასიკვდილო საშიშროების დროს მოეჭიდა. ამ უცნაური შემთხვევის დასკვნა თქვენთვის მომინდვია («Ребус», 1890 г., № 28).

ცნობილი ფიზიოლოგი, ბერლინის უნივერსიტეტის პროფესორი დიუბუა-რეიმონდი ყოველი სამი სემესტრის შემდეგ თავის ცნობილ ლექციებს კითხულობდა ანთროპოლოგიაში, რომელზეც ის, სხვათა შორის, გადმოსცემდა საკუთარ თეორიას ცოდნის საზღვრების შესახებ. პროფესორმა აუცილებლობად ჩათვალა თავისი მსმენელებისთვის მოთხრო შემდეგი ფაქტი.

პომერანიის რომელიღაც ქალაქში ერთი ექიმი შინაგანი სნეულებით დაავადებულ ახალგაზრდა ქალს მკურნალობდა. ექიმმა ზუსტად არ იცოდა დაავადების სახეობა. ეს სერიოზული ექიმი გახლდათ და პაციენტიც მისი პირადი მეგობარი იყო. მაგრამ სნეულება მის ძალისხმევას არ ემორჩილებოდა და დაავადებული ადამიანი ნელ-ნელა სიკვდილს უახლოვდებოდა.

ექიმმა მთელი სამედიცინო ლიტერატურა გადაქექა, მრავალ გამოჩენილ პროფესორსაც მისწერა, შეკრიბა კონსილიუმები, მთელი დღეების განმავლობაში დაავადებულის საწოლს არ სცილდებოდა, მაგრამ ვერც თვითონ, და ვერც სხვა ვინმემ ვერაფერი გააწყო დაავადებასთან. ასე გაიარა რვა თვემ.

გატანჯული და მოტეხილი ექიმი ერთხელ საღამოს პირქუში განწყობით სახლში დაბრუნდა: სნეული დღეს თუ ხვალ უნდა გარდაცვლილიყო. ექიმმა კიდევ გადაათვალიერა რამოდენიმე წიგნი და დასაძინებლად დაწვა. ძილში ის ხედავს, თითქოსდა ერთ ახალ ბროშურას ათვალიერებს და მასში ხედავს იმ სნეულების აღწერას, რომელიც ყველა პარამეტრით მისი პაციენტის სნეულებას წააგავს. ის იქვე პოულობს რეცეპტს, რომელსაც ავტორი უწევდა რეკომენდაციას, როგორც ძალზედ ქმედით საშუალებას.

აღმოჩენით გაკვირვებული, ექიმი უცებ წამოხტა, რათა ჩაეწერა ის გადამრჩენელი რეცეპტი, სიზმარში რომ ნახა, მაგრამ აქ მან გამოიღვიძა და შეიგნო, რომ ასეთი რამ სიზმარში შეემთხვა, და ვერაფრის გახსენებას ახერხებდა. შემდეგ მან კვლავ ჩაიძინა და კვლავ იგივე სიზმარი ნახა. ამჯერად კარგად დაიმასხოვრა რეცეპტი, ასევე პარაგრაფი და გვერდი, რათა არ დაევიწყებინა, წამოხტა საწოლიდან და უცებ ეს ყველაფერი ქაღალდის პირველივე ნაგლეჯზე დაწერა, რომელიც კი მაგიდაზე შეხვდა.

დილით რომ გაიღვიძა, ექიმმა იგრძნო თითქოსდა კოშმარიდან იყო გამოსული. ტანთ ჩაიცვა და უკვე წასვლას აპირებდა თავის პაციენტთან, რომ თვალი შეავლო საწერ მაგიდას და ერთ-ერთ ქაღალდზე რაღაც ნაჯღაბნი შეამჩნია. წაიკითხა ისინი და საკუთარი სიზმარი გაახსენდა. ექიმმა დაუყოვნებლივ მიაშურა აფთიაქს, შეუკვეთა იდუმალი წამალი და მასთან ერთად თავის მომაკვდავ პაციენტს მიაკითხა. სნეული ადამიანი წამლის პირველი მიღებიდანვე გამომჯობინდა, მოკლე დროში კი სრულიად გამოჯანმრთელდა.

გავიდა ერთი წელიწადი. ერთხელ, ექიმი თავისი ბერლინელი წიგნის გამყიდველისგან იღებს ახლადგამოცემულ სამედიცინო ბროშურას. ამ ბროშურას რომ ათვალიერებდა, ექიმმა მასში იმ დაავადების აღწერაც იპოვა, რომლითაც მისი პაციენტი ქალი იყო დასნებოვნებული. ყველაფერი, რაც მან აქ წაიკითხა, ძალზედ ნაცნობი იყო მისთვის, არადა მშვენივრად უწყოდა, რომ ეს ადრე არასოდეს წაეკითხა. მომდევნო გვერდზე რომ გადაფურცლა იქვე ის რეცეპტიც იპოვა, რომელმაც გასულ წელს მისი პაციენტი სიკვდილისგან იხსნა. ექიმს თანდათანობით გაახსენდა ყველაფერი, აიღო თავისი წიგნი, სადაც საკუთარი სიზმარი ჩაწერა, და შეადარა: იგივე დოზები, გვერდი, იგივე პარაგრაფი.

ამ შემთხვევამ თავის დროზე დიდი ხმაური გამოიწვია. დაინტერესებულმა პირებმა დაიწყეს მოკვლევა; აღმოჩნდა, რომ, როგორც მთელი ბროშურა, ასევე კერძოდ სნეულების აღწერა და რეცეპტი პირველად გასაოცარი სიზმრის შემდეგ მოევლინა ქვეყნიერებას; ასევე აღმოჩნდა, რომ ბროშურის ავტორმა, რომელიც გერმანიის სულ სხვა კუთხეში ცხოვრობდა, არაფერი იცოდა პომერანელ ექიმსა და მის პაციენტზე.

"ეს ფაქტი, - ამთავრებს დიუბუა-რეიმონდი თავის თხრობას, - საკმაოდ მკაცრად შემოწმდა, მაგრამ ჩვენმა მეცნიერებამ ვერ შეძლო მისი ახსნა და მას მხოლოდ გვერდი დუმილით აუარა" («Ребус» 1890 г. № 26).

საინტერესო თხზულებაში: "მოგონებები ნადირობასა და ვესტ-ინდოეთის სამხედრო ცხოვრებაზე" (Records of а Sport and Military live in Western India), პოლკოვნიკმა ფრაზერმა, მისთვის დამახასიათებელი სიზუსტით და კეთილსინდისიერებით, მოათავსა ამბავი, რომელიც მას ერთი გენერლის ქვრივმა აუწყა:

ერთხელ ის შეხვდა ფაკირს, რომელმაც მას ასეთი სიტყვებით მიმართა:  - "თქვენ ხართ გენერალ საიბის ცოლი, თქვენ გყავთ ბიჭი და გოგო". - ეს სიმართლეა, ოღონდ ჩემი ბიჭი რამოდენიმე ხნის წინ მოკვდა. – "არა, მე სწორად ვამბობ, - გააგრძელა ფაკირმა. თქვენ მალე გაემგზავრებით სამშობლოში" (ჩემი ქმარი არაერთხელ ამბობდა, რომ ის უკვე აღარასოდეს წავიდოდა ინდოეთიდან). - მშვიდობიანად ჩავალთ სახლში? – "დიახ, ოღონდ ინდოეთიდან წასვლის შემდეგ, მეთოთხმეტე დღეს თქვენი ქმარი გარდაიცვლება. დღეიდან მეთვრამეტე დღეს თქვენ უკვე გემზე იქნებით, გაყიდით მთელ თქვენს მონაგარს, ერთი ცხენის გარდა". - აჰა საჯინიბო, ვუთხარი მე, მაჩვენე ეს ცხენი. – "ესაა", - მიპასუხა ფაკირმა და ნაცრისფერ არაბულ ცხენზე მიმითითა, რომელიც ორი დღის წინ, დაბადების დღეზე, ქმარმა მაჩუქა. - მივაღწევ სახლამდე და ვნახავ ჩემს ქალიშვილს? – "დიახ, ინდოეთიდან მგზავრობისას გზაში თქვენ საკუთარი ბიჭსაც ნახავთ, მაგრამ ვერ დაელაპარაკებით მას. ის შორიდან დაგიქნევთ ხელს ცხვირსახოცით. ფინანსური საქმეები გაიძულებენ თქვენ ინდოეთში დაბრუნებას, მაგრამ კვლავ უკან წამოხვალთ. გარკვეული დროის შემდეგ ინგლისში მიიღებთ თქვენს თანხებს და ბედნიერად იცხოვრებთ".

ზუსტად იმ ღამეს ქმარმა აუწყა მეუღლეს, რომ გადაწყვიტა სახლში დაბრუნება. ყველა ნივთი გაყიდეს, არაბული ცხენის გარდა. როდესაც ბომბეის შუქურას ჩაუარეს, შენიშნეს ნავი, რომელიც გემის დაწევას ცდილობდა, და მასში ნახეს ადამიანი, რომელიც ცხვირსახოცს იქნევდა. ამის შემდეგ ქალბატონმა საკუთარი შვილი ამოიცნო, რომლის გარდაცვალებაზე ცნობა ტყუილი აღმოჩნდა. მოგზაურობის მეთოთხმეტე დღეს გენერალი უეცრად გარდაიცვალა, ასე რომ ფაკირის ყოველი სიტყვა უდიდესი სიზუსტით აღსრულდა ("Civil and Military Gazette", Lahure; сн. «Ребус» 1890 г., № 13).