განმარტებანი - ქრისტეს სასწაულთა შესახებ 4

ქრისტეს სასწაულთა შესახებ

იგავები და ქადაგებანი

დეკანოზ ლევ ლიპეროვსკის წიგნიდან: "ქრისტეს სასწაულები და იგავები" (Чудеса и притчи Христовы)

შინაარსი

იესუ ქრისტეს სწავლება ღმრთის სასუფეველზე, გამოხატული იგავებში

იესუ ქრისტეს სწავლების არსი ღმრთის სასუფევლის ცნების გახსნასა და მასში ადამიანის მონაწილეობაში მდგომარეობდა. ნაზარეთის სინაგოგაში ქადაგებისა და იოანე ნათლისმცემელის სიკვდილის შემდეგ, ქრისტე დაბრუნდა გენესარეთის ტბის ნაპირებთან, დასახლდა კაპერნაუმში და იქ გააგრძელა ქადაგება და სწავლება ღმრთის სასუფეველის შესახებ. ის ამბობდა, რომ ღმრთის სასუფეველს არაფერია აქვს საერთო მიწიერ მეფეთა ხელმწიფებასთან. ეს არის არაამქვეყნიური სამეუფო, ის არამატერიალურია, სულიერია. ის მოიცავს ადამიანთა სულებს, და არა მატერიალურ სიმდიდრეს და ადამიანის ძალაუფლებას ადამიანზე. ღმრთის სასუფევლის აღსაშენებლად, უფრო სწორედ მასში შესასვლელად, არ არის საჭირო არც ფული, არც ნივთები, არც მიწები, არც სამხედრო ან პოლიტიკური ძალაუფლება ქვეყნიერებაზე.

ყოველგვარ მიწიერ სამეფოს, როგორი გრანდიოზულიცა და მძლავრიც გინდ იყოს, მაინც ჰქონდა, აქვს და ექნება თავისი დროებითი და სივრცითი საზღვრები, მაშინ როდესაც ღმრთის სასუფეველი უსაზღვროა - ის გარეშემოუწერელია და მარადიული. ამ სასუფევლის მეუფე კი თვითონ ქრისტეა, ძე ღმრთისა. მისი მეუფების სფერო - ყოველი ადამიანის სულია. ყველა ადამიანი, ვინც კი ცხოვრობდა, ცხოვრობს და მომავალში იცხოვრებს, ყველა მოწოდებულია ღმრთის სასუფევლისკენ, და არავითარი მნიშვნელობა არა აქვს ამ ადამიანთა ეროვნებას, ენას, რასას, წოდებას, სიმდიდრესა თუ სიღარიბეს. აბსოლოტურად ყველას ღმრთის ამ სასუფევლისკენ გზა ხსნილი აქვს.

დიახ, გზა ხსნილია, მაგრამ საჭიროა ის ვეძებოთ, რამეთუ "ვიწროა" და მრავალი როდი ხედავს და ირჩევს მას; მის გვერდით კი არსებობს გზა უფრო "ვრცელი და ფართო", რომელიც იოლია და მიმზიდველი, თუმცა მას ადამიანები მიჰყავს არა ღმრთის სასუფევლისკენ, არამედ მარადიული წარწყმედისკენ. ამ წარმწყმედელ გზას თავი უნდა ავარიდოთ.

ღმრთის სასუფევლისკენ მიმავალი ჭეშმარიტი გზა რომ ვიპოვოთ, აუცილებელია ჩამოვიფერთხოთ ძველი ადამის სამოსელი, განვახლდეთ სულიერად, შევინანოთ, ანუ დავტოვოთ ჩვენი ცუდი და ბოროტი საქმეები და აზრები, ბოღმა და სიძულვილი ერთმანეთისადმი და ღვთიურ გზას შევუდგეთ. უნდა შევიყვაროთ ღმერთი და ადამიანი, უნდა შევეწიოთ მოყვასთ, სხვას არ უნდა ვუსურვოთ და გავუკეთოთ ის, რასაც საკუთარ თავს არ ვუსურვებდით. მაშინ მოიწევა ბედნიერება ყოველ ადამიანზე და მთელ კაცობრიობაზე. მაგრამ ამისი მიღწევა ადვილი როდია. საჭიროა მთელი ძალისხმევა, რადგან "ცათა სასუფეველი იძულებით მოიპოვების", ანუ ძალისხმევით, სულიერი ღვაწლით. და მხოლოდ ის ადამიანები, ვინც იღვწიან და შრომობენ საკუთარი თავის სრულყოფილებისთვის შევლენ მასში. ეს არის სინანულის, ლოცვისა და მოწყალების ღვაწლი.

უეჭველია, რომ ქრისტეს თანამედროვეთა უმეტესობისთვის ღმრთის სასუფეველზე ამგვარი სწავლება სრულიად ახალი იყო, ნაკლებად გასაგები და ამ საგანზე მწიგნობრებისა და ფარისევლების სწავლებისგან რადიკალურად განსხვავებული. ებრაელები ფარულად (როგორც სინედრიონის წევრები) და აშკარად (როგორც ზილოტების პარტია) რომის ბატონობისგან გათავისუფლებას ცდილობდნენ. ფარისევლებს სჯეროდათ, რომ "მეფე დავითის საყდარი" აღდგებოდა, რომ ისრაელი იქნებოდა თავისუფალი, ძლევამოსილი და დიადი, რომ მეფე დავითის მოდგმიდან დამწყემსავდა მსოფლიოს ყველა ხალხებს, რომ სწორედ ამას იუწყებოდნენ წინასწარმეტყველნი.

ყველაფერიც ამისკენ მიდის, მაგრამ ამ ისტორიული მიზნის განსახორციელებლად საჭიროა ერის დისციპლინა, ანუ ყველას უსიტყვო მორჩილება სინედრიონისადმი: საჭიროა პოლიტიკური და სამხედრო ძალა (და ის, რა თქმა უნდა, ადრე თუ გვიან, მოვა), ხოლო წინასწარმეტყველი ნაზარეთიდან და მისი წინამორბედი იოანე ნათლისმცემელი, სრულიად სხვა რამეს ქადაგებდნენ.

ქრისტეს მსმენელთა ცნობიერებაში მრავალი კითხვა ჩნდებოდა. მათ გულწრფელად სურდათ გაეგოთ, თუ რას წარმოადგენს ღმრთის სასუფეველი? როგორია მისი ნიშნები და თვისებები? როდის და როგორ მოვა იგი? რა უნდა გაკეთდეს იმისთვის, რომ მალე განხორციელდეს?

მაშინ უფალმა ღმრთის სასუფევლის შესახებ სწავლების განმარტება იგავებით დაიწყოო, ანუ ყოველდღიური ცხოვრებიდან აღებული უბრალო და თვალსაჩინო მაგალითებით. და აქ გამართლდა ძველი წინასწარმეტყველის ნათქვამი, რომელიც თავის საგალობლებში ამბობდა: "აღვაღო იგავით პირი ჩემი, ვიტყოდე მე იგავთა დასაბამისათა" (ფსალმ. 77:2).

ქრისტეს ირგლივ, როდესაც ის ქადაგებდა, ყოველთვის უამრავი ხალხი იკრიბებოდა ისე, რომ მას ავიწროვებდნენ და ლაპარაკში ხელს უშლიდნენ. ამიტომაც, ყველას რომ გაეგო, ქრისტე ან ამაღლებულ ადგილზე დგებოდა, როგორც ეს იყო მთაზე ქადაგებისას ან ნავში ჯდებოდა და იქიდან ესაუბრებოდა ნაპირზე მდგომ ერს. ასევე ახლაც, "ნავში შევიდა და დაჯდა, ხოლო მთელი ხალნი ნაპირზე იდგა" (მათე 13:1-2).

იგავი მთესველზე

(მთ.13:1-23: მკ.4:1-20: ლკ.8:5-15)

"აჰა, გამოვიდა მთესავი თესვად, - თქვა ქრისტემ, - ხოლო თესვისას ზოგი მარცვალი გზის პირას დავარდა, და მოფრინდნენ ფრინველები და აკენკეს ისინი. ზოგიც ქვიან ადგილას დავარდა, სადაც ბლომად არ იყო მიწა, და მალე აღმოცენდა, ვინაიდან ნიადაგი არ იყო ღრმა. მაგრამ ამოვიდა თუ არა მზე, დაჭკნა, და რადგან ფესვი არ ჰქონდა, გახმა. ზოგი კი ეკალ-ბარდებში ჩაცვივდა; იზარდა ეკალი და ერთიანად მოაშთო ყველა. ხოლო ზოგი პოხიერ ნიადაგზე დაეცა და ნაყოფიც გამოიღო: ზოგმა ასი, ზოგმა სამოცი და ზოგმაც ოცდაათი" (მთ. 13:1-13; იგივე მარკოზთან 4:3-8 და ლუკასთან 8:5-8).

ამ იგავში ნათელია, რომ მარცვალი მიანიშნებს სიტყვაზე ღმრთის სასუფევლის შესახებ. მთესველი - ქრისტეა. ნიადაგი, რომელზეც ეცემა მარცვალი: ადამიანთა სულები, გონება, გული, ყურადღება და ნებაა. მაგრამ ნიადაგი სხვადასხვაგვარი არის ხოლმე - ზოგი ნაყოფიერია, ზოგი საშუალო და ზოგიც ცუდი. ნიადაგის ხარისხიდან გამომდინარე მარცვალიც სხვადასხვანაირად იზრდება. იგავი მარტივი იყო, მაგრამ მოწაფეებმა მისი აზრი ვერ გაიგეს და ქრისტეს მისი განმარტება სთხოვეს.

მაშინ უფალმა მათ უთხრა: "ვისაც აქვს ყურნი სმენად, ისმინოს!... აი, რას ნიშნავს ეს იგავი: ყველას, ვინც ისმენს სასუფევლის სიტყვას, მაგრამ არ ესმის იგი, მიადგება უკეთური და მოსტაცებს გულში ჩათესილს: ეს არის თესლი, გზის პირას რომ დაითესა. ხოლო ქვიან ადგილას დათესილი ის არის, ვინც ისმენს სიტყვას და მაშინვე სიხარულით იღებს მას. მაგრამ ფესვი არა აქვს მასში, და ამიტომ უდღეურია; და როდესაც მოაწევს ჭირის დღე ან დევნა სიტყვის გამო, მყისვე ცდუნდება. ხოლო ეკალ-ბარდებში დათესილი ის არის, ვინც ისმენს სიტყვას, მაგრამ სოფლის საზრუნავი და სიმდიდრის საცდური აშთობენ სიტყვას და უნაყოფოს ხდიან მას. პოხიერ ნიადაგზე დათესილი კი ის არის, ვინც ისმენს და კიდეც შეიგნებს სიტყვას, და ამიტომაც გამოაქვს ნაყოფი; ერთი ასად, ერთი სამოცად თუ ერთი ოცდაათად" (მათე 13:19-23).

ამ განმარტებიდან ჩანს, რომ ნიადაგი სხვადასხვა ხასიათისა და ტიპის ადამიანებს ნიშნავს. "გზის პირი" - ეს უყურადღებო ადამიანებია, გონებაგაფანტულნი, რომლებიც არ ზრუნავენ დაიცვან ის, რასაც იღებენ. ვინც გნებავთ შეიძლება მივიდეს მათთან და დაიტაცოს მათი ქონება: შემდეგ ისინი ნანობენ, მაგრამ ამგვარი სინანული უკვე დაგვიანებული ხდება. მათი სულები გაპარტახებულია.

"ეკალ-ბარდები" - ადამიანთა ის ტიპია, რომლებიც გატაცებულნი არიან გარეგანი ბრწყინვალებით, ზრუნავენ მხოლოდ მატერიალურ სიმდიდრეზე, ცხოვრებისეულ კომფორტზე, სიამოვნებებზე და გართობებზე, ხოლო რაც ყველაზე მთავარია, ანუ ღმრთის სიტყვაზე, ღმერთზე, საკუთარ სულზე, მოყვასის სიყვარულზე არ ზრუნავენ და სრულიად ივიწყებენ.

"ქვიანი ადგილი" - მერყევი, არამტკიცე ხასიათის ადამიანებზე მიანიშნებს, მათი მთავარი თვისება გულქვაობაა. თავიდან ისინი თითქოსდა სიხარულით იღებენ ყოველივე კარგს, რაც ესმით, მაგრამ თავიანთი რწმენისა და მსოფლმხედველობის დაცვა არ ძალუძთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საჭიროა სიმართლისა და ჭეშმარიტებისთვის თავდადება, მაშინ ისინი იმწამსვე უარყოფენ ყოველივეს საკუთარი მიწიერი სიამტკბილობის შესანარჩუნებლად. ესენი არიან არამყარი, არაღრმა, არამდგრადი, არასაიმედო ადამიანები, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ მათაც გაიტაცებს ხოლმე ახალი იდეა. მსგავს ადამიანებზე დაყრდნობა შეუძლებელია.

"პოხიერი ნიადაგი" კი მგრძნობიარე სინდიდის, ყურადღებიანი, გონიერი და კეთილი გულის მქონე ადამიანთა სიმბოლოა. ისინი არა თუ სიხარულით შეიწყნარებენ ყოველგვარ სიკეთეს, ჭეშმარიტ სიტყვას ღმრთის სასუფევლის შესახებ, არამედ იმაზეც ზრუნავენ, რათა ეს სიტყვები აღმოიზარდოს მათ გულებში: ისინი თავს იცავენ ყოველივე მავნესგან და ბნელისგან, გაურბიან ცუდ შეხვედრებსა და საუბრებს, ყოველთვის ყურადღებიანნი არიან საკუთარი თავისა და მოყვასის მიმართ და, რაც მთავარია მათ ცხოვრებაში - ეს "ღმრთის სასუფეველი და მისი სიმართლეა".

მაგრამ რა უნდა აკეთონ იმ ადამიანებმა, რომლებიც წარმოადგენენ "ცუდ ნიადაგს" და ბუნებით სიკეთის მიმართ გულგრილნი არიან? ნუთუ ასეთი ადამიანები იმთავითვე განწირულნი არიან უნაყოფო ცხოვრებისთვის და ვერასოდეს შევლენ ღმრთის სასუფეველში?

ამაზე შეიძლება ითქვას, რომ აბსოლუტურად უნაყოფო სულები შეუძლებელია არსებობდნენ.

თავის იგავში უფალმა ამგვარ ადამიანებზე არ მიუთითა. უდავოდ, სურვილისა და კეთილი ნების გამოვლენის შემთხვევაში შესაძლებელია ყველაზე გამოუსადეგარი ნიადაგიც კი გაანოყიერო, დააპოხიერო, შეიტანო სასუქი, მორწყა, დაალბო, შემოსაზღვრო და ღვარძლისგან გაწმინდო. მაშინ უნაყოფო ყამირიდან ის ნაყოფიერ ნიადაგად გადაიქცევა. როგორც ცნობილია, ვაზის საუკეთესო ჯიშები კარგად გაპოხიერებულ და დაბარულ მიწაზე ხარობენ, თუნდაც ის თავიდანვე ქვა-ღორღიანი და სარეველებიანი იყოს. ასეა ადამიანის ხასიათიც: ძლიერი გარეგანი ზემოქმედებებისა და გავლენების შედეგად ის შეიძლება სრულიად შეიცვალოს. ეს გავლენები გახლავთ - სინდისისა და სინანულის გრძნობის გაღვიძება.

ასე ხშირად ემართება მრავალს: თავიდან ისინი უყურადღებობას იჩენენ, ზარმაცობენ, არიან გულგრილები ღმრთის სიტყვის მიმართ, მაგრამ, საკმარისია მათში გაიღვიძოს სინდისმა და ისინი რადიკალურად იცვლებიან - ხდებიან კეთილნი, თავდადებულნი, წმიდანი, ღმრთის სასუფეველში შესვლის ღირსნი. ასეთები იყვნენ, მაგალითად: მებაჟე მათე, მარიამ მაგდალინელი, მარიამ ეგვიპტელი და მრავალი სხვა წმინდანი.

იგავი ხორბალსა და ღვარძლზე

(მთ.13:24-30, 36-43)

ღმრთის სასუფეველი ვრცელდება მთელს მსოფლიოში, ის იზრდება ხნულში ჩათესილი ხორბალივით. თითოეული მარცვალი და ყოველი თავთავი თითქოსდა ღმრთის სასუფევლის მოქალაქეა. მაგრამ ხორბლის ყანაში ხშირად ღვარძლი, ნაცარქათამა და ყოველგვარი სარეველა ამოდის, რომელიც პურის თავთავების ამოსვლას ახშობს.

საიდან გაჩნდა ეს სარეველა? ვინ დათესა იგი? "როდესაც ეძინა ხალხს, - თქვა ქრისტემ, - მოვიდა მისი (ე. ი. მთესველის) მტერი, ღვარძლი ჩათესა ყანაში და წავიდა". ხოლო როდესაც აღმოცენდა ჯეჯილი და თავთავი დაისხა, ღვარძლმაც მაშინ იჩინა თავი".

მაშინ "მივიდნენ მონები ყანის პატრონთან და უთხრეს: ბატონო, შენ ხომ საღი თესლი დათესე ყანაში: საიდანღა აქვს ღვარძლი? ხოლო მან უთხრა მათ: მტერმა ქნა ეს. მონებმა კი უთხრეს: თუ გნებავს, მივალთ და გავმარგლავთ ყანას. მაგრამ მან თქვა: არა, რათა მარგვლისას ღვარძლს ჯეჯილიც არ მიაყოლოთ. აცადეთ, ერთად იზარდონ მკამდე; ხოლო მკისას ვუბრძანებ მომკალთ: თავდაპირველად შეკრიბეთ ღვარძლი, ძნებად შეკარით და ცეცხლი წაუკიდეთ, ხორბალი კი შეინახეთ ჩემს ბეღელში".

ამ იგავის აზრი, ისევე როგორც პიველი იგავისა, გაუგებარი გახდა ქრისტეს მოწაფეებისთვის, ამიტომაც, როდესაც ხალხი დაიშალა და უფალი სახლში შევიდა, მოწაფეებმა მას სთხოვეს: "განგვიმარტე ღვარძლისა და ყანის იგავი".

მაშინ ქრისტემ მათ განუმარტა, რომ ღმრთის სასუფევლის მთავარი მტერი ეშმაკია. სწორედ ის თესავს სარეველას, რათა ჩაახშოს ქრისტეს მიერ დათესილი ღმრთის სიტყვა. ქრისტემ აუხსნა მოწაფეებს, რომ "საღი თესლის მთესავი ძეა კაცისა. ყანა არის ქვეყანა; საღი თესლი სასუფევლის ძენი არიან, ხოლო ღვარძლი - უკეთურის ძენი. ღვარძლის მთესავი მტერი ეშმაკია: მკა - ქვეყნის დასასრული, და მომკალნი - ანგელოზები".

"როგორც შეკრებენ ღვარძლს და ცეცხლს მისცემენ, ასევე იქნება ქვეყნის დასასრულს. რადგან მოავლინებს ძე კაცისა თავის ანგელოზებს, და შეკრებენ მის სასუფეველში ყოველი საცდურისა და ურჯულოების მოქმედთ. და ჩაყრიან მათ სახმილის ცეცხლში: და იქნება იქ ტირილი და კბილთა ღრჭიალი".

იესუს ეს სიტყვები აჩვენებს, რომ ღმრთის სასუფეველი ჯერაც იზრდება, ფესვებს იდგამს ადამიანთ სულებში, მაგრამ სამყაროში სიკეთესთან ერთად იზრდება ბოროტებაც. თუმცა, მოვა დრო, როდესაც კაცის ძის, მარადიული მსაჯულის განკარგულებით, ბოროტება აღიხოცება პირისაგან მიწისა და განადგურდება. ეს იქნება "სამყაროს დასასრული". მაშინ დადგება ღმრთის სასუფევლისა და მისი სიმართლის სრული ზეიმი. მაშინ უკვე აღარ იქნება არც გლოვა, არც ტანჯვა, არც ძალადობა, არც სიკვდილი. ყველა უსჯულო დაიღუპება, "მაშინ მზესავით გამობრწყინდებიან მართალნი მათი მამის სასუფეველში" (მათე 13:43).

მაგრამ რატომ უცებ არ ანადგურებს ღმერთი ბოროტებას? როდესაც ის ჯერაც ჩანასახის სახით არის?

"თუ გნებავს, მივალთ და გავმარგლავთ ყანას" - უთხრეს მონებმა კეთილ მთესველს. მაგრამ მან მიუგო: არა, რათა მარგვლისას ღვარძლს ჯეჯილიც არ მიაყოლოთ. აცადეთ, ერთად იზარდონ მკამდე; ხოლო მკისას ვუბრძანებ მომკალთ: თავდაპირველად შეკრიბეთ ღვარძლი, ძნებად შეკარით და ცეცხლი წაუკიდეთ, ხორბალი კი შეინახეთ ჩემს ბეღელში".

აი მიზეზი, თუ რატომ არსებობს ჯერაც ბოროტება ამ სამყაროში. ასეთია ღმერთის ნება, რომელიც კეთილად განაგებს ყოველივეს.

იგავი მდოგვის მარცვალზე

(მთ. 13:31-32: მკ. 4:30-33)

"ცათა სასუფეველი მსგავსია მდოგვის მარცვლისა, რომელიც აიღო კაცმა და დათესა თავის ყანაში", თქვა ქრისტემ.

"თავისი ყანა" - ეს საკუთარი სულია, ანუ ყოველი ადამიანის სული, როგორც ყველაზე უმცირესი მარცვლოვანი, როგორც მდოგვის შეუმჩნეველი მარცვალი, რომელიც რომ გაიხარებს მაღალი და დიდებული მცენარე იზრდება. ასეა ცათა სასუფეველიც, იბადება რა ადამიანის სულში, როგორც წუთისოფლის სხვა "დიად იდეებთან" შედარებით სამყაროსთვის შეუმჩნეველი იდეა ან სწავლება, - ავსებს ადამიანის მთელ შინაგან არსებას და ხდება მისი ყველაზე უმთავრესი შინაარსი, მისი ცხოვრების უძირთადესი არსი ისე, რომ უცხო ადამიანებიც კი ჰპოვებენ მასში თავიანთ მშვიდობასა და სიხარულს, სულიერი განსვენებას: "ისე რომ, მოფრინავენ ცის ფრინველები და მის ტოტებზე იბუდებენ" (მათე 13:21-32).

იგავი საფუარზე

(მთ. 13:33)

"მერე სხვა იგავიც უთხრა მათ: ცათა სასუფეველი მსგავსია საფუარისა, რომელიც აიღო ქალმა და მოზილა იმით სამი საწყაო ფქვილი, ვიდრე მთელი ცომი არ აფუვდა".

ეს მოკლე იგავი თავისი გარეგანი ფორმით მისაწვდომია ყოველი დიასახლისისთვის, ყოველი უბრალო, გაუნათლებელი ქალისთვის. მაგრამ რაში მდგომარეობს ამ მაგალითის შინაგანი აზრი? ხომ არ ნიშნავს ეს იმას, რომ სიტყვა ღმრთის სასუფევლის შესახებ, როგორც კი ჩავარდება ადამიანის გულში, არა მარტო შობს მასში სულიერ სიცოცხლეს, არამედ ცვლის მთელ მის შინაგან ყოფიერებას და გარდაქმნის მას ახალ ადამიანად. სწორედ შინაგანი გარდაქმნის ეს პროცესი წააგავს იმას, როდესაც საფუარს მოათავსებენ ფქვილში, რათა მოამზადონ ცომი და მისგან პური გამოაცხონ. მართალია ფქვილში მცირე საფუარს ათავსებენ, ხოლო ფქვილი და წყალი მეტია, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, საფუარი სრულიად ცვლის წყლისა და ფქვილის თვისებას და მათ მთლიანად ცომად გარდაქმნის, რომელიც უკვე ვარგისია პურის გამოსაცხობად; და ეს იმიტომ, რომ საფუარი შეიცავს "მოქმედ საწყისს".

იგავი საუნჯეზე

(მთ.13:44)

ღმრთის სასუფეველი არის ყველაზე უდიდესი საუნჯე, რომელზე ძვირფასი შეუძლებელია რაიმე იყოს. როგორც ქრისტე ბრძანებს, ის უნდა ეძიო, როგორც ყანაში დაფლული საგანძური, რომელიც "მსგავსია ცათა სასუფევლის". ეს მსგავსება მდგომარეობს იმაში, რომ საუნჯეს, მართალია ეძებენ, მაგრამ, არსებითად რომ ვთქვათ, ყოველთვის უეცრად, მოულოდნელად პოულობენ, ხოლო უკვე ერთხელ ნაპოვნი, ადამიანის გულს ისეთ სიხარულს ჰგვრის, რომელზე ხმამაღლა ლაპარაკი საშიშიც კი არის, ამიტომ მას მალავენ, რადგან შეიძლება წაართვან მპოვნელს. მაშინ უმჯობესია "გაყიდო ყველაფერი, რაც გაბადია და იყიდო ის ყანა", სადაც განძი იპოვე, რათა ნაპოვნი საგანძური უცილობლად შენ დაგრჩეს.

იგავი ლამაზ მარგალიტზე

(მთ.13:45)

"და მერე, მსგავსია ცათა სასუფეველი ვაჭარი კაცისა, რომელიც ეძებს ლამაზ მარგალიტს. და როცა იპოვის ძვირფას მარგალიტს, წავა, გაჰყიდის ყველაფერს, რაც აბადია, და იყიდის მას".

ეს იგავი თავისი სიმბოლური შედარებებით წინა იგავის მსგავსია, თუმცა აქ სხვა მაგალითს იყენებს, მაგრამ ლაპარაკობს ერთსა და იმავე საგანზე, კერძოდ, იმაზე, რომ ცათა სასუფეველს ვერანაირი ღირებულება ვერ შეედრება. მაგრამ მასში არის თავისი განსაკუთრებული აზრიც. კერძოდ, ის ხაზს უსვამს სილამაზის ძიების აქტიურობას. ვაჭარი დაინტერესებულია მხოლოდ ერთი საქმით: ის ეძებს ლამაზ და ღირებულების მქონე საგნებს, გადატანითი მნიშვნელობით, სიცოცხლისთვის ღირებულ და მშვენიერ იდეებს. შესაძლოა მან ჰპოვოს მრავალი "ძვირფასი მარგალიტი", მაგრამ, როგორც კი მოისმენს სიტყვას ცათა სასუფევლის შესახებ, დაინახავს, რომ ყველაფერი, რაც კი ადრე უპოვია, ვერ შეედრება იმ ერთადერთ და ძვირფას მარგალიტს. მაშინ ამ ერთადერთი ძვირფასეულობისთვის, უზენაესი ღირებულებისთვის მან უარი უნდა თქვას ყველა სხვა ღირებულებაზე.

იგავი ბადეზე

(მთ.13:47-50)

ცათა სასუფევლის შედარება ბადესთან, "რომელსაც ისვრიან ზღვაში, და იჭერს ყოველნაირ თევზს" განსაკუთრებულად ახლობელი და გასაგები უნდა ყოფილიყო გალილეველი მეთევზეებისთვის.

ეს იგავი მეტყველებს იმაზე, რომ სიტყვა ღმრთის სასუფევლის ან ცათა სასუფევლის შესახებ, მიმართულია "ყოველი ადამიანისკენ", ცუდებისკენაც და კარგებისკენაც, მათი ხასიათიდან გამომდინარე. მაგრამ ქადაგების შემდეგ აუცილებელია "გარჩევა" მათი ვინც მიიღო და ვინც არ მიიღო სიტყვა სასუფევლის შესახებ.

როდესაც გავსებულ ბადეს "ნაპირზე გამოათრევენ, დასხდებიან და ვარგისით გოდრებს დაავსებენ, ხოლო უვარგისთ გადაჰყრიან".

"ასე იქნება ქვეყნის დასასრულსაც, - ბრძანა ქრისტემ, - მოვლენ ანგელოზები და მართალთაგან განაშორებენ უკეთურთ. და ჩაყრიან მათ სახმილის ცეცხლში, და იქნება იქ ტირილი და კბილთა ღრჭიალი".

ამ წინასწარმეტყველური იგავის სრული განმარტება უფრო დეტალურად არის გახსნილი იესუ ქრისტეს სწავლებაში საშინელი სამსჯავროს შესახებ (მათე 25).

იგავი მიწაში ჩათესილ თესლზე

(მკ. 4:26-29)

ეს იგავი გადმოცემულია მხოლოდ მარკოზ მახარობელთან.

"ღმრთის სასუფეველი იმასა ჰგავს, კაცი რომ თესლს ჩათესავს მიწაში. სძინავს თუ დგება, დღისით თუ ღამით, არც იცის, როგორ აღმოცენდება და იზრდება თესლი. რადგანაც მიწას თავისთავად გამოაქვს ნაყოფი: ჯერ ღერო, შემდეგ თავთავი, ბოლოს, სავსე მარცვალი თავთავში".

აქ "მიწა" არის ადამიანის ხორციელი გული, მისი მშვინვიერება და სხეულებრიობა. როდესაც ის შეეხება "სულს", ანუ ღმრთის ცხოველმყოფელ სიტყვას, ის თავისთავად ცოცხლდება და გასულიერდება. მასში მოქმედებას იწყებენ გარეგანი დამკვირვებლისთვის გაუგებარი და მიუწვდომელი ძალები - ეს არის ადამიანის სულის ქვეცნობიერი ცხოვრება, როდესაც ადამიანის გონება "დუმს", გულს კი "ღვიძავს". ადამიანის ცხოვრება გარეგნულად სწორედ აქ გრძელდება, როგორც ადრე, ხოლო შინაგანად მის სულში ახალი და ჯერაც გაუგონარი პროცესები აღესრულება. ეს განსაკუთრებულად უწყიან მოსაგრეებს, რომლებიც განუწყვეტლივ ლოცულობენ იესუს ლოცვას. მათ არ ძალუძთ იხილონ თავიანთი სულის ზრდა, როგორც შეუძლებელია ნახო ბალახის ან აღმოცენებული მარცვლის ამოზრდა. მაგრამ, როგორც აქ, ასევე იქ, შეიძლება შენიშნო მიმდინარე მოვლენის მხოლოდ ფაზები, "რადგანაც მიწას თავისთავად გამოაქვს ნაყოფი: ჯერ ღერო, შემდეგ თავთავი, ბოლოს, სავსე მარცვალი თავთავში", რის შემდეგაც, ბრძანებს უფალი, "როცა დამწიფდება ნაყოფი, მაშინვე გაგზავნის ნამგალს, ვინაიდან დამდგარა მკის ჟამი", ანუ დგება ადამიანის მიწიერი ცხოვრების დასასრული და ღმრთის მსჯავრი.

სწავლება ღმრთის სასუფევლის შესახებ იგავებში როგორც ჩანს განკუთვნილი იყო არა იმდენად ქრისტეს უახლოეს მოწაფეებისთვის, რამდენადაც ხალხისთვის, რადგან "ყოველივე ამას იგავებით ეუბნებოდა ხალხს იესო და გარდა იგავისა არაფერს ეტყოდა მათ" (მთ 13"34), თავის მთწაფეებს კი განმარტოებით უხსნიდა ყველაფერს" (მკ. 4:34).

მაგრამ ერთხელ იესუ ქრისტეს ჰკითხეს: "რატომ ელაპარაკები მათ (ანუ ხალხს) იგავებით?" რაზეც "მან მიუგო და უთხრა მათ: იმიტომ, რომ თქვენ მოგეცათ ცათა სასუფევლის საიდუმლოთა ცოდნა, ხოლო ამათ არ მისცემია" (მთ. 13:10-11). ეს ნიშნავს, რომ მხოლოდ მას, ვისაც მართლაც სწყურია ჭეშმარიტების მოსმენა, - ამ წყურვილს ღმერთი დაუკმაყოფილებს, ხოლო ზედაპირულ ინტერესს ცხოვრების ყველაზე მთავარი საკითხისადმი -პასუხს ვერ ჰპოვებს, მეტიც, თვით ინტერესიც მალე უნელდებათ.

"იგავებით იმიტომ ველაპარაკები მათ, - აგრძელებს შემდეგ ქრისტე, - რომ მხედველნი ვერას ხედავენ, მსმენელნი ვერას ისმენენ, და არც არა გაეგებათ რა". რადგან წინასწარმეტყველ ესაიას თანახმად "გამქისდა ამ ხალხის გული".

საერთოდ ღმრთის სასუფეველის შესახებ გადმოცემულ იგავებზე უნდა ითქვას, რომ ისინი წარმოადგენენ ერთგვარ შესავალს სახარების პირველმსმენელთათვის, ანუ იესუ ქრისტეს თანამედროვეთათვის. რამეთუ ქრისტეს მთელი სწავლება არსებითად არის კიდევაც სწავლება ღმრთის სასუფეველზე.

ღმერთის სიყვარული ადამიანისადმი, ადამიანისა ღმრთისადმი და ურთიერთისადმიც

სინოპტიკოსებთან ღმრთის სასუფევლის შესახებ გადმოცემულ იგევებს უშუალოდ, აზრობრივად, ემატება უფლის სხვა იგავები, რომლებიც იმავე თემას ეხება, მაგრამ სხვა თვალსაზრისით. ეს იგავებია: "დაკარგულ ცხვარზე", "დაკარგულ დრაქმაზე", "უძღებ შვილზე", "მეზვერესა და ფარისეველზე", "მოწყალე სამარიტელზე", "მოწყალე მეფესა და უმადურ მონაზე".

ღმრთის სასუფეველი სიყვარულის სასუფეველია, რადგან "ღმერთი სიყვარულია და სიყვარულის მკვიდრი ღმერთში მკვიდრობს, ღმერთი კი -მასში" (1 იოანე 4:16). "ვინაიდან ისე შეიყვარა ღმერთმა ქვეყანა, რომ მისცა თავისი მხოლოდშობილი ძე, რათა ყოველი მისი მორწმუნე კი არ წარწყმდეს, არამედ ჰქონდეს საუკუნო სიცოცხლე" (იოანე 3:6). და, მართალია, ადამიანმა შესცოდა ღმრთის წინაშე, ღმრთის სიყვარული მაინც არ შეწყვეტილა მისდამი. მაგრამ, საჭიროა, რათა ცოდვილმა შეინანოს თავისი ცოდვები და მაშინ ის საკუთარ თავზე გამოცდის ღმრთის სიყვარულს და შევა ცათა სასუფეველში. მაშინ ცა მოიდრიკება მიწისკენ, ხოლო ადამიანის სული ზეცად აიზიდება. ამ აზრით, "ღმრთის სასუფეველი" და "ცათა სასუფეველი" უფლის იგავების მიხედვით, სინონიმებს წარმოადგენენ.

ამრიგად, ღმრთის სასუფეველისკენ, სიყვარულის სასუფეველისკენ აღმავალი პირველი ნაბიჯი არის სინანული, საკუთარი ცოდვების აღიარება და გულწრფელი სურვილი დაიწყო ახალი ცხოვრება.

"შეინანეთ, რადგან მოახლოებულ არს სასუფეველი ცათა", ქადაგებდა იუდეის უდაბნოში იოანე ნათლისმცემელი. სინანულისკენ ამავე მოწოდებით დაიწყო თავისი ქადაგება იესუ ქრისტემაც.

იგავი დაკარგულ ცხვარზე

(ლკ. 15:1-7)

რაოდენ ცოდვილიც იყოს ადამიანი, ის არასოდეს უნდა მიეცეს სასოწარკვეთას, რადგან ღმერთი ეძებს სწორედ ცოდვილ სულს, რათა თავისკენ მოაქციოს. ამას კარგად გრძნობდნენ მეზვერეები და ცოდვილები, რომლებიც ქრისტეს ქადაგებების მოსასმენად მოდიოდნენ. და როდესაც ფარისევლები და მწიგნობრები დრტვინავდნენ და ამბობდნენ: "ცოდვილებს იწყნარებს და მათთან ჭამსო" (ლკ. 15:2), ქრისტემ უთხრა მათ შემდეგი იგავი: "ასი ცხვარი რომ გყავდეთ და ერთი დაგეკარგოთ, რომელი თქვენგანი არ მიატოვებს ოთხმოცდაცხრამეტს უდაბნოში და არ წავა დაკარგულის საძებნად, ვიდრე არ იპოვის მას? და როცა იპოვის, სიხარულით შეისვამს მხარზე; შინ მოსული დაუძახებს მებობრებს და მეზობლებს და ეტყვის მათ: იხარეთ ჩემთან ერთად, ვინაიდან ჩემი დაკარგული ცხვარი ვიპოვე".

"დაკარგული ცხვრის პოვნა", - ნიშნავს ცოდვილის სულში სინანულის გრძნობის აღძვრას.

იგავი დაკარგულ დრაქმაზე

(ლკ.15:8-10)

იგივე აზრი გააჩნია იგავს დრაქმაზე.

"ან კიდევ, ათი დრაქმა რომ ჰქონდეს და ერთი დაკარგოს, რომელი ქალი არ აანთებს სანთელს და არ დაიწყებს ოთახის დაგვას და გულმოდგინედ ძებნას, ვიდრე არ იპოვის? ხოლო როცა იპოვის, მეგობრებსა და მეზობლებს დაუძახებს და ეტყვის: იხარეთ ჩემთან ერთად, ვინაიდან დაკარგული დრაქმა ვიპოვე".

აქ "დრაქმა" - ადამიანის სულია. და როგორ მცირედაც გვეჩვენებოდეს ის ადამიანთა წინაშე, - ღმერთისთვის, ყოველივეს უფლისთვის, მას უზარმაზარი ღირებულება გააჩნია. და იცოდეს ყოველმა ცოდვილმა, ყოველმა დაკარგულმა ადამიანმა, რომ მისი სული ღმერთს არ დავიწყნია და, რაც ყველაზე გასაოცარია, ღმერთი დროებით თითქოსდა "ტოვებს" მართლებს რათა მათ ანათონ ღვთაებრივი ნათლით და მიდის სწორედ ამ დაკარგული ცოდვილის საძებრად. ოღონდაც ცოდვილმა თავისი შინაგანი შემუსვრილობით, სინანულით შეიგრძნოს თავისი მდგომარეობა, შეიგრძნოს ღმრთისადმი სიყვარული და მაშინ, როგორც ქრისტემ თქვა, გაიხარებენ ღმრთის ანგელოზნი ერთი მონანიე ცოდვილის, და არა იმ ოთხმოცდა ცხრამეტი მართლის გამო, რომელთაც მონანიება არ სჭირდებათ.

იგავი უძღებ შვილზე

(ლკ.15. 11-32)

უფრო გასაგები რომ გამხდარიყო თუ რაოდენ უსაზღვროა კაცთადმი ღმრთის სიყვარული და როგორ სიხარულს ანიჭებს ადამიანს გულწრფელი სინანული, უფალმა თავის მოწაფეებს განსაკუთრებულად მკაფიო იგავი მოუთხრო "უძღებ შვილზე".

"ერთ კაცს ორი ძე ჰყავდა; უმცროსმა უთხრა მამას: მამა, მომეცი ჩემი წილი, რომელიც მერგება სამკვიდრებლიდან. და გაუყო მათ თავისი ქონება. ცოტა ხანმა რომ განვლო, შეკრიბა უმცროსმა ყველაფერი, შორეულ მხარეს გაემგზავრა და იქ გაფლანგა მთელი თავისი ავლადიდება, ვინაიდან თავაშვებულად ცხოვრობდა. როცა ყველაფერი შემოეხარჯა, დიდი შიმშილობა ჩამოვარდა იმ ქვეყანაში და ძალიან გაუჭირდა. წავიდა და ერთ იქაურ კაცს შეეკედლა, მან კი მინდორში გაგზავნა ღორების მწყემსად. ნატრობდა, ნეტავი ღორების საჭმელი რქით ამომავსებინა მუცელიო, მაგრამ ვინ აღირსებდა. გონს რომ მოეგო, თქვა: მამაჩემის რამდენ მოჯამაგირეს თავზე საყრელადა აქვს პური და მე კი აქ შიმშილით ვკვდები. ავდგები, მივალ მამაჩემთან და ვეტყვი: მამი, ვცოდე ცის მიმართ და შენს წინაშე. და აღარა ვარ იმისი ღირსი, რომ შენი ძე მერქვას, მაგრამ მოჯამაგირედ მაინც დამიყენე".

ადგა უძღები შვილი და კვლავ მამას მიაშურა.

"ჯერ კიდევ შორს იყო, რომ მამამ დაინახა და შეებრალა იგი; გამოიქცა, კისერზე შემოეჭდო და კოცნა დაუწყო. შვილმა უთხრა: მამი, ვცოდე ცის მიმართ და შენს წინაშე და აღარ ვარ იმისი ღირსი, რომ შენი ძე მერქვას. ხოლო მამამ თავის მონებს უთხრა: მოიტანეთ უკეთესი სამოსი და შემოსეთ იგი, გაუკეთეთ ბეჭედი ხელზე და ფეხთ ხამლები ჩააცვით. მოიყვანეთ ნასუქი ხბო და დაკალით; ვჭამოთ და ვიმხიარულოთ. რადგან ეს ჩემი ძე მკვდარი იყო და გაცოცხლდა, დაკარგული იყო და გამოჩნდა. და დაიწყეს მხიარულება. ხოლო უფროსი ძე ყანაში იყო, და როცა შინ მიმავალი მიუახლოვდა სახლს, სიმღერისა და ფერხულის ხმა შემოესმა".

მოუხმო ერთ მონათაგანს და ჰკითხა: რა ამბავია? მან მიუგო: შენი ძმა მოვიდა და მამაშენმა ნასუქი ხბო დაკლა, რაკი საღ-სალამათი დამიბრუნდაო. ის კი გაბრაზდა და აღარ უნდოდა შესვლა. გამოვიდა მამამისი და სთხოვა, შემოდიო.

მაგრამ მან უთხრა მამას: აგერ, რამდენი წელია გემსახურები, ერთხელაც არ გადავსულვარ შენს მცნებას, და ან ერთი თიკანი თუ მოგიცია ოდესმე ჩემთვის, რომ მეგობრებში მომელხინა. სამაგიეროდ, მოვიდა თუ არა ეს შენი ძე, მთელი თავისი ავლა-დიდება მეძავებს რომ გადააგო, კვებულა ხბო დაუკალი. ხოლო მამამ მიუგო მას: შვილო, შენ ყოველთვის ჩემთანა ხარ და ყველაფერი, რაც მაქვს, შენია. ამჯერად კი გვმართებს, ვიხაროთ და ვიმხიარუღთთ, ვინაიდან ეს შენი ძმა მკვდარი იყო და გაცოცხლდა, და დაკარგული იყო და გამოჩნდა".

ამ იგავში "მამა" ზეციერ მამას - ღმერთს განასახიერებს. შვილები - ადამიანები - ერთი მამის მემკვიდრეები არიან, ანუ ეს არის მთელი ცოდვილი კაცობრიობა.

"უმცროსმა ძემ" იმით შესცოდა, რომ არ ისურვა მამისადმი მსახურება, მიატოვა სახლი, თან წაიღო მთელი თავისი წილი სამკვიდრებელიდან და "საკუთარი ნება-სურვილების მიხედვით", ანუ ეგოისტურად და "დამოუკიდებლად" გადაწყვიტა ცხოვრება. მაგრამ, ძალიან მალე, გაანიავა რა მთელი ის სიკეთე, რაც მშობლიური სახლიდან წამოიღო; არ იცხოვრა რა მამის მცნებების მიხედვით, უეცრად საშინელ მდგომარეობაში აღმოჩნდა: დაკარგა ყველაფერი, ტანისამოსი შემოეძარცვა, შესცივდა, დამცირდა, დარჩა ყოველგვარი ზნეობრივი და სულიერი მხარდაჭერის გარეშე, გახდა ეული და მარტოკა, და უკვე ფიზიკურად და სულიერად მომაკვდავმა შეიგნო, რომ თვითონ მოიკვეთა თავი მამისეული სიყვარულისგან.

მეორე მხრივ, "უფროსი ძე", თუმც ყოველთვის მამასთან იყო და მის სახლში მუშაობდა, სულიერად მაინც შორს იყო მისგან.

ძმის უსიყვარულობითა და შეუბრალებლობით, როგორც ჩანს, ისიც მოწყდა მამასთან ერთობას (1 იოანე 3:10). ის დტრვინავდა მამის მიმართ და განიკითხავდა მას იმ სიყვარულისა და მოწყალებისთვის, რომელიც დაკარგული და უძღები შვილის მიმართ გამოიჩინა. მან არც კი ისურვა საკუთარი უმცროსი ძმისთვის "ძმა" ეწოდებინა, არამედ მასზე მამას უთხრა: "ეს შენი ძე, მთელი თავისი ავლა-დიდება მეძავებს რომ გადააგო..." უსამართლობაში საყვედურობს რა მამას, ის უარს ამბობს მამის სახლში შესვლაზე, რათა ძმას შეხვდეს და მისი გადარჩენით იხაროს.

მიუხედავად იმისა, რომ ორივე შვილი ავლენს ცოდვილიანობას, უზნეობას, უმადურობას, შურიანობას, უსიყვარულობას, უხეშობას და ა. შ., მამამ მაინც მოუწოდა ორივეს და ორივე გულში ჩაიკრა.

როდესაც უმცროსი ძე, გასაცოდავებული, გაღატაკებული და მშიერი, მორიდებით მიეახლა მამის სახლს, მამამ, ჯერ კიდევ შორიდან დანახული შვილი შეიცოდა, თვითონ შეეგება, მოეხვია კისერზე და ნაზად აკოცა ისე, რომ საყვედურები არ უთქვამს. და როდესაც ასეთმა სიყვარულმა შეარყია უძღების შვილის გული, მან წამოიძახა: "მამი, ვცოდე ცის მიმართ და შენს წინაშე და აღარ ვარ იმისი ღირსი, რომ შენი ძე მერქვას..."

მაშინ მამამ სიყვარულის, მოწყალებისა და მიტევების ახალი ძალა გამოავლინა. მან თავის მონებს უბრძანა მისი მოქცეული შვილი უკეთესი სამოსით და ახალი ხამლებით (ფეხსაცმელებით) შეემოსათ; ხოლო როგორც მემკვიდრეს, და არა მონას (თუმცა ძეს უკვე აღარ ჰქონდა მემკვიდრეობის უფლება), ხელზე ბეჭედიც გაუკეთა. ამის შემდეგ კი, მონანული ძის პატივსაცემად, განკარგულება გასცა მოეყვანათ ნასუქი ხბო და დაეკლათ, რათა ეჭამათ და ემხიარულათ.

მამა სახლისკენ მომავალ უფროს შვილსაც შეეგება, მან არ უსაყვედურა შვილს სიმკაცრის გამო, არამედ სიყვარულით სთხოვა მასთნ ერთად გაეზიარებინა ოჯახის სიხარული (უმცროსი ძმის დაბრუნება): "შვილო, შენ ყოველთვის ჩემთანა ხარ და ყველაფერი, რაც მაქვს, შენია". მამა ფერებით მიუტევებს იმასაც, ვისაც ჯერ თავად მიტევება არ უსწავლია...
უცნობია, შეეხო თუ არა უფროსი ძის გულს მამის მოწოდება, შევიდა თუ არა ის სახლში და სიხარულით შეუერთდა თუ არა უმცროსი ძის დაბრუნების გამო გამართულ მხიარულ წვეულებას. მაგრამ უმცროსი ძე უკვე სახლში იყო და მამასთან და მეგობრებთან ერთად შერიგების სიხარულს იზიარებდა.

უდავოდ, უძღები შვილის სინანული გულწრფელი, ღრმა და სრული იყო. სინანული მის სულში ჯერ კიდევ უცხო ქვეყანაში აღმოცენდა, როდესაც შიმშილისგან და დარდისგან მომაკვდავი, გონს მოეგო და საკუთარ თავს ჩასძახა: "მივალ მამაჩემთან და ვეტყვი: მამი, ვცოდე ცის მიმართ და შენს წინაშე". მაგრამ, ფიქრი და განზრახვა საკმარისი როდია, საჭირო იყო ამ გადაწყვეტილების აღსრულება. და უძღებმა შვილმა ის აღასრულა: მისი "სიტყვა" "საქმედ" იქცა. დაძლია რა სირცხვილის გრძნობა და შიმშილით გამოწვეული ფიზიკური უძლურება, ცოდვილი შვილი "ადგა და მამამისისაკენ გასწია", გამოავლინა საკუთარი შეცდომების დაძლევის, უფრო სწორედ - სრული წარწყმედისგან თავდახსნისა და სულის ცხონებისკენ სწრაფვის ნება. ამით დაიმსახურა მან მამის სრული მიტევება და "ზეციურ ანგელოზთა სიხარული" (ლკ. 15:10).

მართლმადიდებლური ეკლესია დიდი მარხვისთვის მოსამზადებელ ერთ-ერთ კვირას უძღვნის "უძღები შვილის" იგავს. ამ კვირის საღვთისმსახურებო საკითხავებში ეკლესია განმარტავს ქრისტიანული სინანულის მთელ ძალას და აჩვენებს, რომ არც ერთი ცოდვილი, რაოდენ მძიმეც გინდ იყოს მისი ცოდვა, არ უნდა მიეცეს სასოწარკვეთას და არ უნდა დარჩეს ზეციური შეწევნისადმი უიმედოთ, არამედ სწამდეს, რომ საკმარისია შეინანოს და მიეტევება სიყვარულისა და ყოვლისმიმტევებელი ღმრთისგან.

იგავი მეზვერესა და ფარისეველზე

(ლკ. 18:9-14)

ეს იგავი უფალმა თქვა იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც ძლიერ თვითდაჯერებულნი არიან საკუთარ სიმართლეში და გააჩნიათ სხვა ადამიანების დამცირების ჩვეულება. მათ სწამთ, "მართალნი ვართო და სხვებს კი არად აგდებდნენ" (მათე 18:9)..

თავდაჯერებულობა - არ არის ღმრთის სასუფევლისკენ მიმავალი გზა. თავდაჯერებული ადამიანი არ არის მიდრეკილი საკუთარი ცოდვების აღიარებისკენ. სინანულის გრძნობა მისთვის უცხოა, მაშინ როდესაც ამ გრძნობის გარეშე, ანუ საკუთარი ცოდვების სინანულის გარეშე, ის ვერსოდეს იპოვის ცხონების გზას. მაგრამ სინანულს წინ უსწრებს მორჩილებისა და თავმდაბლობის გრძნობა. საკუთარი თავმოყვარეობის, პატივმოყვარეობისა და სიამაყის გრძნობების დათრგუნვის გარეშე, სინანულის სიხარული არ მოდის. თუკი ადამიანი თავს დამნაშავედ გრძნობს, მაგრამ თავს იმართლებს და სხვებს ადანაშაულებს, ის ღმრთის წინაშე თავს არ იმდაბლებს, ამიტომაც, მისი სინანული არ იქნება ღრმა, ხოლო მისი სიმართლე მხოლოდ ფორმალური, მოჩვენებითი და "ფარისევლური" აღმოჩნდება.

ორი კაცი შევიდა ტაძარში სალოცავად: ერთი ფარისეველი და ერთიც მებაჟე. ფარისეველი დადგა და ასე ლოცუღობდა გულში: ღმერთო, გმადლობ, რადგან არა ვარ, სხვა კაცთა მსგავსად, მტაცებელი, უსამართლო, მემრუშე, და არც ამ მებაჟეს ვგავარ. ორჯერ ვმარხულობ კვირაში, და ვიხდი მეათედს იმისას, რასაც ვიხვეჭ".

"ხოლო მოშორებით მდგარი მებაჟე იმასაც კი ვერ ბედავდა, რომ ზეცად აღეპყრო თვალნი, არამედ მკერდში იცემდა მჯიღს და ამბობდა: ღმერთო, მილხინე მე, ცოდვილს".

ფარისეველი მედიდურობდა და ამცირებდა მეზვერეს, უფალმა კი გაამართლა ცოდვილი მეზვერის ლოცვა და გაკიცხა თავდაჯერებული ფარისევლის მოჩვენებითი სიმართლე.

მეზვერის მონანულ სულში, თუ სრული გარდასახვა არ მოხდა, ყოველ შემთხვევაში, საკუთარი თავის კიცხვა და მხილება მაინც აღინიშნა, მასში შეფრთხიალდა საკუთარი ცოდვების გამო გამოღვიძებული სინანული და ღმრთის მოწყალებისადმი სასოება.

"გეუბნებით: - ბრძანა უფალმა, - რომ სახლში ეს უფრო გამართლებული დაბრუნდა, ვიდრე ის. რადგან ყველა, ვინც აიმაღლებს თავის თავს, დამდაბლდება, და ვინც დაიმდაბლებს თავის თავს, ამაღლდება".

ამრიგად, ეს იგავი, ისევე, როგორც წინა იგავი უძღებ შვილზე, დიდი მარხვის სამზადისს ემსახურება და "უძღები შვილის" კვირიაკის წინა საკვირაო ლიტურგიაზე იკითხება.

იგავი უმოწყალო მსაჯულზე

(ლკ. 18:1-8)

ეს იგავი მეტყველებს იმაზე, რომ ღმერთი იცავს მისდამი "დღე და ღამე მლოცველ" ადამიანებს. როგორადაც უჭირდეს ქრისტიანს და რაოდენ გამოუვალად მიაჩნდეს ცხოვრებისეული უბედურება, ის არ უნდა მიეცეს სასოწარკვეთას, არამედ განუწყვეტლივ ევედროს ღმერთს იმ რწმენით, რომ უფალი მას მალე დაიცავს.

"იყო ერთ ქალაქში ერთი მსჯული, - თქვა ქრისტემ, - რომელსაც არ ეშინოდა ღმრთისა და არც კაცისა რცხვენოდა. იმავე ქალაქში ცხოვრობდა ერთი ქვრივი ქალი; მიდიოდა მასთან და სთხოვდა: ჩემი მომჩივნისაგან დამიცავიო. დიდხანს არ თანხმდებოდა. ბოლოს კი გულში თქვა: თუმცა არც ღმრთის შიში მაქვს და არც კაცისა მრცხვენია, მაგრამ, რაკი ეს ქვრივი მოსვენებას არ მაძლევს, დავიცავ, რათა აქ აღარ მოვიდეს და მომასვენოს".

"და თქვა უფალმა: გესმით, რას ამბობს უსამართლო მსაჯული? განა ღმერთი არ დაიცავს თავის რჩეულთ, დღედაღამ რომ შეჰღაღადებენ, და დიდსულოვანი არ იქნება მათ მიმართ? გეუბნებით: მალე დაიცავს მათ..."

უსამართლო მსაჯულმა დაიცვა ქვრივი, რათა როგორმე თავიდან მოეცილებინა იგი, რომ უკვე აღარასოდეს მისულიყო მასთან, ხოლო მოწყალე უფალი ადამიანს ისე დაიცავს, რომ ეს უკანასკნელი ყოველთვის დარჩეს ღმერთთან.

ხანგრძლივი და დაჟინებული ლოცვები აძლიერებენ ადამიანს კავშირს ყოვლისმპყრობელ მამასთან. რაც უფრო ხანგრძლივი და დაჟინებულია ვედრება, მით უფრო დარწმუნებულნი უნდა ვიყოთ, რომ ღვთის შეწევნა აუცილებლად მოვა. სიტყვები: "განა ღმერთი დიდსულოვანი არ იქნება მათ მიმართ?" და "მალე დაიცავს მათ" თითქოსდა ფორმალურ წინააღმდეგობას შეიცავს. მაგრამ სულიერად ისინი არ ეწინააღმდეგებიან ერთურთს, რამეთუ დროის ცნება სულიერ პროცესებში სხვა არის, ვიდრე მატერიალურში. ღმერთისთვის ათასი წელი ისეა, როგორც ერთი დღე, და პირიქით. შეიძლება ხანგრძლივი ცხოვრება ისე განვლო, რომ "ვერც კი შეამჩნიო დრო როგორ გაფრინდა", ზოგჯერ კი წუთებიც კი "საუკუნედ" გეჩვენება.

თუმცა, სამწუხაროდ, ლოცვითი სიბეჯითე და დაჟინებულობა ღმრთი მიმართ, ასევე რწმენა იმისა, რომ ღმერთი ადამიანს უცილობლივ დაიცავს, დღეს დიდი იშვიათობა გახდა. იცოდა რა ეს, ქრისტემ ბრძანა: "მაგრამ ძე კაცისა, როდესაც მოვა, ჰპოვებს კი რწმენას ამ ქვეყნად?"

იგავი მოწყალე სამარიტელზე

(ლკ. 10:25-37)

ეს იგავი მეტყველებს იმაზე, თუ როგორი უნდა იყოს ადამიანთა დამოკიდებულება ერთმანეთის მიმართ და იმაზე, როგორია ღმრთის სასუფევლის შესახებ სწავლების მთავარი მცნება? ამ კითხვებით ხშირად მიმართავდნენ ქრისტეს, რადგან სრულიად გულწრფელად სურდათ ცოდნოდათ ჭეშმარიტება, ხოლო სხვები - ფარისევლურად, ფარული ავი ზრახვებით და იმ მიზნით, რათა როგორმე დაედანაშაულებინათ ქრისტე არასწორი პასუხის მიცემისთვის.

ერთხელ, "ერთი რჯულის მოძღვარი წამოდგა და საცდუნებლად უთხრა მას: მოძღვარო, რა უნდა ვქნა, რომ დავიმკვიდრო საუკუნო სიცოცხლე?"

მაშინ ქრისტემ მას ჰკითხა: "რა სწერია რჯულში? როგორ ამოიკითხავ? ხოლო მან პასუხად თქვა: გიყვარდეს უფალი ღმერთი შენი მთელი შენი გულით და მთელი შენი სულით და მთელი შენი გონებით; და: მოყვასი მენი, ვითარცა თავი შენი (ლევ. 19:18; მეორე სჯლ. 6:5)". მაშინ ქრისტემ მას უთხრა: "სწორად მიპასუხე; ეგრე მოიქეცი და ცხონდები".

სჯულის მცოდნე შეცბა. მან თავი უხერხულად იგრძნო, რომ "გამოცდიდა", ანუ არაგულწრფელად ეკითხებოდა ქრისტეს იმის შესახებ, რაც თვითონაც ბრწყინვალედ უნდა სცოდნოდა. მაშინ, "თავის გასამართლებლად ჰკითხა იესუს: კი მაგრამ, ვინ არის ჩემი მოყვასი?" ანუ ის, ვინც იმდენად ახლობელია, რომ მასზე ითქმის "ვითარც თავი შენი" და ამის მიერ აღესრულება პირველი მცნება?

ამ შეკითხვაზე უფალმა სჯულის მცოდნეს უპასუხა იგავით მოწყალე სამარიტელის შესახებ.

"მიუგო იესომ და უთხრა მას: ერთი კაცი იერუსალიმიდან იერიხონს მიდიოდა და ყაჩაღებს ჩაუვარდა ხელში, რომლებმაც გაძარცვეს, დაჭრეს და გაიქცნენ, ის კი ცოცხალ-მკვდარი დააგდეს". გამვლელ-გამომვლელნი ხედავდნენ დაჭრილ მოგზაურს, გაძარცულსა და გაშიშვლებულს, მაგრამ არს სურდათ მისი დახმარების გამო დროის გახარჯვა. შესაძლო იყო, თვითონაც ჩავარდნოდნენ ხელში ავაზაკებს ან რაიმე მოულოდნელი უსიამოვნება შემთხვეოდათ.

ასე, მაგალითად, "შემთხვევით ერთმა მღვდელმა ჩამოიარა ამ გზაზე და დაინახა იგი, მაგრამ გვერდი აუქცია. ასევე ერომა ლევიტელმაც ჩამოიარა იქვე, დაინახა და გვერდი აუქცია".

მაგრამ აი გზაზე კიდევ ერთი მოგზაური გამოჩნდა. ეს იყო სამარიტელი, უცხოელი და იუდეველთა მტერიც კი, რადგან იუდეველები და სამარიელები მუდმივად და შეურიგებლად მტრობდნენ ერთმანეთს და ურთიერთობაც გაწყვეტილი ჰქონდათ (იოანე 4:9).

როდესაც დაჭრილი დაინახა "გზად მიმავალმა სამარიელმა ჩამოიარა, დაინახა და შეებრალა იგი; მივიდა, ზეთითა და ღვინით მოჰბანა ჭრილობები და შეუხვია; თავის სახედარზე შესვა, სასტუმროში მიიყვანა და უპატრონა. ხოლო მეორე დღეს, გამგზავრებისას, ამოიღო ორი დინარი, მეფუნდუკეს მისცა და უთხრა: მიმიხედე და თუ მეტი დაგეხარჯება, აქეთობას გადაგიხდიო".

ამგვარად, დახმარება, რომელიც უცხოტომელმა უცნობს და, შესაძლოა, მისი ერის მტერსაც კი გაუწია, გახლდათ ყურადღებისა და სიყვარულის გამოხატულება, რადგან ის რაიმე ჯილდოს ან "დანახარჯების ანაზღაურებას" არ ითხოვდა. ერთი სიტყვით, ეს იყო "გულმოწყალების" მოქმედება.

იმის შემდეგ, რაც ქრისტემ იგავის მოყოლა დაამთავრა კვლავ კითხვის დამსმელ სჯულის მცოდნეს მიუბრუნდა და ჰკითხა: "როგორ გგონია, ამ სამთაგან რომელი იყო მისი მოყვასი, ვინც ხელთ ჩაუვარდა ყაჩაღებს? მან მიუგო: ის, ვინც მოწყალება გამოიჩინა მის მიმართ. და უთხრა მას იესომ: წადი და შენც ასევე მოიქეცი"

ქრისტეს ამ დამამთავრებელი სიტყვებიდან სრულიად ცხადი ხდება, რომ "ჩვენი მოყვასი", - ეს არის ყოველი ადამიანი, რომელიც ელის ჩვენს შემწეობას.

ნეტარების მცნებებში ნათქვამია: "ნეტარ არიან მოწყალენი, ვინაიდან ისინი შეწყალებულნი იქნებიან" (მთ. 5:7). მოწყალების, სიკეთის და სიყვარულის გამოვლენა ადამიანში ააშკარავებს კაცთა შორის ღმერთში ძმობის შეგნებას. ყველა ადამიანები - ძმები არიან, რადგან ისინი ერთი ზეციერი მამის შვილებს წარმოადგენენ. ხოლო ზეციერი მამა მოუწოდებს თავის შვილებს იყვარებოდნენ ერთმანეთს. და რაც უფრო ახლოს არიან ადამიანები ერთმანეთთან, მით უფრო უახლოვდებიან ღმერთსა და ზეციერ მამას. თუ არ გიყვარს მოყვასი, შეუძლებელია გიყვარდეს ღმერთი და შეუძლებელია შეხვიდე ზეციერი მამის სასუფეველში, რადგან "ასეთი მცნება გვაქვს მისგან: ვისაც ღმერთი უყვარს თავისი ძმაც უნდა უყვარდეს" (1 იოანე 4:7-21).

ამრიგად, ის, ვინც ჩაუვლის დაწყლულებულ "მოყვასს", არ გაუწევს მას არანაირ დახმარებას, მან დაკარგა ღმრთის სასუფეველთან მიმსვლელი გზა.

უცნობი ადამიანისადმი თანაგრძნობისა და მოწყალების გრძნობა შლის ყოველგვარ ეროვნულ, რასულ, აღმსარებლობით, სარწმუნოებრივ, რელიგიურ და სხვა წინაღობას: გაწეული დახმარება აღებს კარს ძმათშეცნობისკენ, ამას კი ღმრთისშემეცნებამდე მივყავართ, რადგან ღმერთი არის მამა ყოველთა კაცთა, ხოლო ადამიანები ურთიერთ ძმები არიან, მაშასადამე - "მოყვასნი" ღმრთისა და ერთმანეთისაც.

თანაგრძნობა და მოწყალება ადამიანის გულში ღვთაებრივი სიყვარულის აკვანია.

რაც უფრო ახლოს არის ადამიანის გული ძმის მიმართ, მით უფრო უახლოვდება ის ღმერთსაც, და პირიქით. ეს ჭეშმარიტება ბრწყინვალედ აჩვენა წმ. მოსაგრემ და მწერალმა ამბა დოროთემ მისეულ წრეში, ცენტრსა და რადიუსებში, რომლებიც პერიფერიებიდან მოემართებიან. ცენტრი - ეს ღმერთია, რადიუსები ადამიანთა გზები ღმრთისკენ. რაც უფრო ახლოს არის რადიუსში მდებარე ნებისმიერი წერტილი ცენტრთან, მით უფრო გარდაუვალად უახლოვდება ის მეზობელ რადიუსს - ადამიანს, - ხოლო ბოლოს ყველა რადიუსის ყველა წერტილი ერთ ცენტრში იყრის თავს და ეს ცენტრი ღმერთია.

იგავი მოწყალე მეფესა და ბოროტ მონაზე

(მთ.18:21-35)

ეს იგავი უფალმა მოწაფეებს მოუთხრო მოციქულ პეტრეს შეკითხვასთან დაკავშირებით: "უფალო, რამდენჯერ მივუტევო ჩემს ძმას, რომელიც ჩემს წინააღმდეგ სცოდავს? შვიდჯერ?

იესუმ მიუგო: არ გეუბნები: შვიდჯერ-მეთქი, არამედ სამოცდაათგზის შვიდჯერ" (მათე 18:3-4).

"ამითა ჰგავს ცათა სასუფეველი მეფეს, - ბრძანა ქრისტემ, - რომელმაც გადაწყვიტა ანგარიში გაესწორებინა თავისი მონებისათვის. და როცა ანგარიშსწორება დაიწყო, წარუდგინეს მას ერთი, რომელსაც მისი ათი ათასი ტალანტი (ე. ი. ვერცხლი) ემართა. და რაკი გადახდის თავი არ ჰქონდა, მისმა მეფემ ბრძანა, გაეყიდათ ისიც, მისი ცოლიც, მისი შვილებიც, მთელი მისი სარჩო-საბადებელიც და ვალი დაეფარათ. დაემხო მონა, თაყვანი სცა და უთხრა: შემიბრალე, მეფეო, და მთელ ვალს გადაგიხდი. შეიბრალა მეფემ თავისი მონა, გაუშვა და ვალიც აპატია".

შემდეგ, იგავის მომთხრობი, ააშკარავებს საოცარ ამბავს, აღმოჩნდა, რომ მეფის განსაკუთრებულმა მიტევებამ და მოწყალებამ ცოდვილი მონის ზნეობრიობაზე ვერანაირი გავლენა ვერ მოახდინა. მოწყალების, ანუ მონისთვის ყველა ცოდვის განტევების შემდეგ მონა თავისი გულის სიღრმეში ისეთივე ცოდვილი დარჩა, როგორიც ადრე იყო: მან ვერ გაიგო, თუ რას ნიშნავს "გულითადი მიტევება", არამედ ოდენ გარეგანი მიტევების გამო ხარობდა, ეტრფოდა მიტევების მატერიალურ გამორჩენას, თავისი ბედნიერი ხვედრი ახარებდა.

ამიტომაც, როგორც კი თავისი მეფისგან გამოვიდა, იმწამსვე უმძიმეს ცოდვაში შთავარდა, რომელიც მის მიერ ადრე ჩადენილ ცოდვებზე უარესი იყო, რადგან ეს იყო სწორედ გულის ცოდვა, - უსიყვარულობა და უმოწყალობა.

"მაგრამ წავიდა ეს მონა, - თქვა ქრისტემ, - და ერთ თავის ამხანაგს შეხვდა, რომელსაც მისი ასი დინარი ემართა: ყელში სწვდა, დახრჩობა დაუპირა და შესძახა: ჩემი ვალი დამიბრუნეო. ამხანაგი ფეხებში ჩაუვარდა და შეევედრა: ცოტაც მაცალე და მთელ ვალს გაგისტუმრებო. მაგრამ მან ყური არ ათხოვა, არამედ წავიდა და, ვალის გადახდამდე, ციხეში ჩააგდებინა იგი".

რა თქმა უნდა, შეუძლებელია არ აღშფოთდე ამ ბოროტი მონის საქციელით: "ეს რომ მისმა ამხანაგებმა დაინახეს, ძალიან შეწუხდნენ, წავიდნენ და მეფეს მოახსენეს ყველაფერი, რაც მოხდა".

"მაშინ მეფემ დაიბარა მონა და უთხრა: შე ბოროტო, მთელი ვალი გაპატიე, რაკიღა მთხოვე. ნუთუ არა გმართებდა, ისევე შეგებრალებინა შენი ამხანაგი, როგორც მე შეგიბრალე შენ? განრისხდა მეფე და მტანჯველებს მისცა ხელში, ვიდრე არ გადაიხდიდა მთელ თავის ვალს".

ამ იგავის აზრი ნათელია. თავისი უსაზღვრო მოწყალებით ღმერთი ადამიანებს ყველა მათ ურიცხვ ცოდვებს მიუტევებს, მაგრამ, იმ აუცილებელი პირობის დაცვით, რომ თვით ადამიანებიც მიუტევებენ ერთმანეთს საკუთარ შეცოდებებს, ურთიერთ ვალებსა და წყენას.

ამიტომაც, ამ იგავის დასასრულს, უფალმა თქვა: "ასევე მოგექცევათ ჩემი ზეციერი მამა, თუ მთელი გულით არ მიუტევებთ თქვენს ძმას მის შეცოდებებს".

მწიგნობრებსა და ფარისევლებზე, რომლებმაც არ მიიღეს სწავლება ღმრთის სასუფევლის შესახებ

"როცა მღვდელმთავრებმა და ფარისევლებმა მოისმინეს მისი იგავნი, მიხვდნენ, რომ მათზე ამბობდა ამას" (მათე 21:45).

ამ ჯგუფს უმთავრესად განეკუთვნებიან მისი შემდგომი იგავები: "სხვადასხვა დროს დაქირავებულ მევენახეებზე" (მათე 20:1-6); "იგავი ორ ძეზე"( მათე 21:28-31); "მევენახეებზე, რომლებმაც მათი პატრონის მემკვიდრე მოჰკლეს" (მათე 21:33-36); "მეფის შესახებ, რომელმაც გამართა თავისი ძის ქორწილი" (მათე 22:1-15).

ამ იგავების ნაწილი გალილეაში წარმოითქვა, ნაწილი იუდეაში, მაგრამ ყველანი ფერისცვალების შემდეგ (მათე თ. 17), მაცხოვრის მიწიერი ცხოვრების ბოლო წელიწადს, როდესაც საბოლოოდ გამოიკვეთა მისი წინააღმდეგობა მწიგნობრებთან, ფარისევლებთან და ებრაელი ერის სხვა ოფიციალურ ბელადებთან. მაგრამ, შეუძლებელია ითქვას, რომ ზემოთდასახელებულ იგავებს მხოლოდ ისტორიული მნიშვნელობა ჰქონდათ, რომლებიც ეხებოდნენ იმ ეპოქას, როდესაც ქრისტე ძველ ებრაელთა შორის ცხოვრობდა.

თავისი სიღრმისეული მნიშვნელობით მათ ასევე გააჩნიათ ვრცელი მნიშვნელობა, რომლებიც ეხებიან ყოველ ეპოქას და ყოველ ერს, რომელიც ისმენს ღმრთის სიტყვას და იღებს ან არ იღებს ქრისტეს სწავლებას ღმრთის სასუფეველის შესახებ.

იგავი სხვადასხვა დროს დაქირავებულ მევენახეებზე

(მთ. 20:1-16)

ყოველ სახარებისეულ იგავს აქვს თავისი მთავარი აზრი, რომელიც ერთგვარ "ღერძს" წარმოადგენს თხრობის ყველა დეტალის გასაგებად. იგავში მევენახეებზე, რომელთაც დღის სხვადასხვა დროს მოუწოდეს და რომელთაც ერთნაირი ანაზღაურება მიიღეს, მთელი აზრი მდგომარეობს ქრისტეს სიტყვებში: "მრავალი პირველი იქნება უკანასკნელი, და უკანასკნელი - პირველი" (მათე 19:30).

"ვინაიდან, - ბრძანებს მაცხოვარი, - მსგავსია ცათა სასუფეველი ოჯახის პატრონისა, რომელიც გამოვიდა დილაუთენია, რათა თავის ვენახში სამუშაოდ დაექირავებინა მუშები. დღეში თითო დინარად გაურიგდა მათ და თავის ვენახში გაგზავნა ისინი. მერე გამოვიდა დაახლოებით სამ საათზე, და დაინანა მოედანზე უქმად მდგომი სხვა მუშები. და უთხრა მათ: წადით თქვენც ჩემს ვენახში, და რაც გერგებათ, მოგცემთ. ისინიც წავიდნენ. და კვლავ გამოვიდა მეექვსე და მეცხრე საათს და ასევე მოიქცა. ბოლოს, გამოვიდა ასე თერთმეტ საათზე, დაინახა უქმად მდგომი სხვა მუშები, და უთხრა მათ: რატომ დგახართ მთელი დღე ასე უქმად? მათ უთხრეს: იმიტომ, რომ არავინ დაგვიქირავა, ხოლო მან თქვა: წადით თქვენც ჩემს ვენახში, და რაც გერგებათ, მოგცემთ" (მათე 20:1-7)..

ეკლესიის ისტორიის განთიაზე, ცათა სასუფეველისკენ მომწოდებელი საღმრთო სიტყვა უპირველეს ყოვლისა ებრაელი ერის წიაღში გაისმა. ძველი ისრაელი, ძველაღთქმისეულ წინასწარმეტყველთა პირით, ვიდრე თვით იოანე ნათლისმცემელამდე, ხოლო უკანასკნელ ჟამს თვით ღმერთკაცის პირით, პირველი იქნა მოწოდებულ უფლის ვენახში სამუშაკოდ.

შემდეგ კი ღმრთის სიტყვა მთელ მსოფლიოს მოდო. ის ყოველ ჟამს, "დილაუთენიიდან მზის ჩასვლამდე", მოუწოდებს ცალკეულ ადამიანებს და მთელ ხალხებს ქრისტეს ნიადაგზე სამოღვაწოდ, საღმრთო ღვაწლისკენ მოუწოდებს "ყველა, უქმად მდგომ სხვა მუშებს", ანუ სულიერად უმუშევართ.

ჟამნები, - მესამე, მეექვსე, მეცხრე და მეთერთმეტე - შეიძლება მიანიშნებდეს ეკლესიის ისტორიის სხვადასხვა ეპოქებს, როდესაც ესა თუ ის ერი პირველად იყო მოწოდებული ღმრთის სასუფევლის მშენებლობისკენ, ან კიდევ ადამიანის ინდივიდუალური ცხოვრების სხვადასხვა მომენტს (სიყმაწვილე, მოწიფულობა, სიბერე), როდესაც გულს პირველად ესმის და იღებს ღმრთის სიტყვის მოწოდებას. უფრო სწორად, - ეს არის ერთიც და მეორეც. და, ყოველ შემთხვევაში, ისტორიაში პირველად, როგორც ღვთითრჩეული ერი, მოწოდებულ იქნენ ებრაელები. "დილაუთენია", სწორედ მათზეა ნათქვამი.

იგავის მეორე ნაწილი ლაპარაკობს თუ როგორ უნაზღაურებს ბატონი თავის მუშებს ნამუშაკევს.

"რომ მოსაღამოვდა, - თქვა ქრისტემ, - ვენახის პატრონმა თავის მოურავს უთხრა: დაუძახე მუშებს და მიეცი საზღაური, უკანასკნელთაგან მოყოლებული პირველებამდე".

"საღამო" - ეს არის შრომითი რის დასასრული, ანუ სიმბოლურად - ეკლესიის მიწიერი ისტორიის ან ადამიანის ინდივიდუალური ცხოვრების დასასრული, მისი სიკვდილის ჟამი.

"მოვიდნენ თერთმეტზე დაქირავებულნი, და მიიღეს თითო დინარი. მოვიდნენ პირველნიც და ეგონათ, უფრო მეტი მოგვიწევსო, მაგრამ მათაც თითო დინარი მიიღეს. და როცა მიიღეს, ყვედრება დაუწყეს ვენანის პატრონს და თქვეს: ეს უკანასკნელნი მხოლოდ ერთ საათს მუშაობდნენ და ჩვენ კი გაგვითანაბრე, რომელთაც ვიტვირთეთ სიმძიმე დღისა და სიცხე. ხოლო მან პასუხად უთხრა ერთ მათგანს: მეგობარო, უსამართლოდ არ მოგქცევივარ: განა ერთ დინარად არ მომირიგდი? მიიღე შენი და წადი: მე მინდა, ამ უკანასკნელსაც იგივე მივცე, რაც შენ. იქნებ ნება არა მაქვს, როგორც მსურს, ისე მოვექცე ჩემსას? ან იქნებ შენი თვალია უკეთური, იმიტომ, რომ მე ვარ კეთილი?"

აქ ადამიანურ, ფორმალური სამართლიანობა, ცდილობს საკუთარი თავი დაუპირისპიროს ღმრთის მოწყალებასა და სიყვარულს. მევენახეები არ დაიწყებდნენ ბუზღუნს თავიანთ ბატონზე, მას "უკანასკნელთათვის" ერთ დინარზე ნაკლები რომ მიეცა, ანუ იმდენი, რამდენიც საკმარისი არ იქნებოდა დასაპურებლად. რა თქმა უნდა, მათ სულაც არ აღელვებდათ "დღის ბოლოს" მოსულნი, მაგრამ მათ სულებში გაჩნდა შური, უსიყვარულობა, არაკეთილმოსურნეობა, განკითხვა ბატონის ვითომცდა უსამართლო მოწყალებისა, რომელიც ეხებოდა მათ ამპარტავნებას -"როგორ გაბედა მან, "პირველად" მოწოდებულნი შეედარებინა მათთვის, ვინც სულ ბოლოს მოვიდა?

გრძნობათა მორალურად უკნინესმა მთელმა ამ გამამ, რომელმაც მოიცვა "პირველები", უკვე არსებითად დაამცირა მათი შრომის ხარისხი უფლის ნიადაგზე. რადგან ცუდი განწყობით შეიძლება მთელი დღეც იმუშაო და ვერანაირი სიკეთე ვერ მოიმოქმედო; ხოლო "ერთ საათში" შეიძლება საქმე გაკეთდეს ბევრად უკეთ, თუკი ის გულმოდგინედ, საქმისადმი სიყვარულითა და ბატონისადმი ნდობით კეთდება.

მევენახეთა შეფასება აღმოჩნდა ფორმალური, ხოლო ბატონისა სულიერ-მორალური. და სწორედ ამ შეფასებით, "უკანასკნელნი" გახდებიან "პირველნი", ხოლო "პირველნი" – "უკანასკნელნი", და შესაძლოა საერთოდაც კი ვერ მიიღონ მონაწილეობა ცათა სასუფეველში. "რადგან, - დაამატა ქრისტემ, - მრავალნი არიან ხმობილნი და მცირედნი - რჩეულნი" (მათე 20:16).

ამ ჭეშმარიტებას ქრისტე უფრო დეტალურად განმარტავს იგავში "მეფეზე, რომელმაც გამართა თავისი ძის ქორწილი" (მათე 22:1-15).

იგავი ორ ძეზე

(მათე 21:28-32)

ეს იგავი, რომელიც მაცხოვარმა იერუსალიმის ტაძარში წარმოთქვა, პირდაპირ მიმართული იყო ებრაელი ერის ბელადებისკენ. "როცა ტაძარში შევიდა საქადაგებლად, - ბრძანებს მათე მახარობელი, - მიადგნენ მას მღვდელმთავარნი და ხალხის უხუცესნი და უთხრეს: რომელი ძალით იქმ ამას? ან ვინ მოგცა ეს ძალა?" (მათე 21:23).

ქრისტემ მათ პირდაპირი პასუხი არ მისცა, არამედ თვითონ დაუსვა მათ კითხვა იოანე ნათლისმცემელზე: "ნათლისცემა იოანესი საიდან იყო: ზეციდან თუ კაცთაგან?"

"ხოლო ისინი ერთმანეთში ბჭობდნენ: თუ ვეტყვით: ზეციდანო, ის გვეტყვის: მაშინ რატომ არ ერწმუნეთ მას? ხოლო თუ ვეტყვით: კაცთაგანო, -ხალხისა გვეშინია, ვინაიდან ყველას წინასწარმეტყველად მიაჩნია იოანე. და პასუხად უთხრეს იესოს, არ ვიცითო, და მანაც მიუგო: მაშინ არც მე გეტყვით, რომელი ძალით ვიქმ ამას".

"ამაზე რაღას იტყვით? - გააგრძელა ქრისტემ, - ერთ კაცს ორი ძე ჰყავდა: მივიდა ერთთან და უთხრა: შვილო, წადი დღეს სამუშაოდ ჩემს ვენახში. ხოლო მან მიუგო: არ მინდა; ბოლოს კი ინანა და წავიდა. მივიდა მეორესთან და იგივე უთხრა. ხოლო მან მიუგო: წავალ, ბატონო, და არ წავიდა. ამ ორთაგან რომელმა შეასრულა მამის ნება? მიუგეს: პირველმა. უთხრა მათ იესომ: ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ: მებაჟენი და მეძავნი თქვენზე წინ შევლენ ღმრთის სასუფეველში".

ფარისევლები და მწიგნობრები ხშირად საყვედურობდნენ ქრისტეს იმაში, რომ ის "ჭამს და სვამს მებაჟეებთან და ცოდვილებთან ერთად", და საერთოდ ურთიერთობა აქვს მდაბიო ხალხთან, რომელსაც, მათი აზრით, არ შეუძლია ჩასწვდეს ღმრთის სასუფევლის ჭეშმარიტ გზას - "მაგრამ ეს ხალხი, რომელმაც არ იცის რჯული, დაწყევლილია" (იოანე 7:49). და მხოლოდ საკუთარ თავს და, საერთოდ, "იუდეველთა მეთაურებს" მიიჩნევდნენ ფარისევლები ღმრთის სასუფევლის ჭეშმარიტ მუშაკებად, რომლებიც სიმართლის გზით ვიდოდნენ.

იოანე ნათლისმცემლის ავტორიტეტი, რომელიც არც "მეთაური" იყო და არც ფარისეველი, არც ესეელი და მაინც უეჭველი მართალი იყო მათ თვალში, აშკარად ეღობებოდა მათ თვალთახედვას. იოანეს ავტორიტეტი ფარისევლებს უნდა ეღიარებინათ, მაგრამ არ შეეძლოთ ამისი გაკეთება, არ შეეძლოთ მისი მხილებების მოთმენა: ამის შესაძლებლობას არ აძლევდა მათ შური და ამპარტავნება. მაგრამ სხვაგვარად იყვნენ "მებაჟენი" და "მეძავნი": ისინი თავ ნამდვილ ცოდვილებად თვლიდნენ, მაგრამ გამოეხმაურნენ იოანეს მოწოდებას სინანულისკენ... ისინი ფარისეველთა უწინ შევლენ ღმრთის სასუფეველში.

"ვინაიდან, - უთხრა ქრისტემ ფარისევლებს, - მოვიდა თქვენთან იოანე სიმართლის გზით და არ ირწმუნეთ მისი, ხოლო მებაჟენი და მეძავნი ერწმუნენ მას; თქვენ კი იხილეთ, და მაინც არ მოინანიეთ, რათა გერწმუნათ მისი".

თავისთავად იგულისხმება, რომ იგავი ორ ძეზე თავის მნიშვნელობას და სიმბოლიზმე არც დღეს კარგავს, რადგან ერთი მხრივ ფარისეველობის სულისკვეთება, მათებრი ამპარტავნება და მოუნანიებლობა, ხოლო მეორე მხრივ - საკუთარი ცოდვილიანობისა და სულიერი სიღატაკის შეგნება, სხვადასხვა ფორმებით არსებობენ ჩვენს შორისაც და, როგორც ჩანს, ასე იქნება ისტორიის დასასრულამდე. ყოველ შემთხვევაში, ქრისტე ამ იგავით ფარისევლებსა და მათ მსგავსთ სინანულისკენ მოუწოდებს.

იგავი ბოროტ მევენახეებზე

(მთ. 21:33-46; მკ. 12:1-12)

"სხვა იგავიც მოისმინეთ, - მიმართა ქრისტემ ფარისევლებს, - იყო ერთი სახლის პატრონი, რომელმაც ჩაყარა ვაზი, ღობე შემოავლო, შიგ საწნანელი ამოკვეთა, ააგო კოშკი და იჯარით მისცა მევენახეებს, თვითონ კი წავიდა. და როცა რთვლობამ მოაწია, გაგზავნა თავისი მონები მევენახეებთან, რათა მოსავალი ჩაებარებინათ მათგან..."

"ვენახი" - ეს ეკლესიაა: ძველაღთქმისეული და ახალაღთქმისეული ისრაელი - "ღმრთის საყვარელი ნერგი", რომლის შესახებაც შთაგონებით წერდა წმ. მეფე და წინასწარმეტყველი დავითი: "ეგვიპტიდან გადმოიტანე ვაზი, განდევნე ხალხები და დარგე ის. გაწმიდე მის წინ ადგილი, გაადგმევინე ფესვები და მან აავსო ქვეყანა. მთები დაფარა მისმა ჩრდილმა და მისმა ტოტებმა - ნაძვი ღმერთისა. ტოტები გაიტანა ზღვამდე და მდინარემდე - ყლორტები თვისი" (ფსალმ. 79:9-12).

მაგრამ წინასწარმეტყველმა განჭვრიტა ისრაელი ერის სულიერი გაღატაკება და ლოცულობდა მისი გადარჩენისთვის: "ღმერთო ძალთაო! მობრუნდი, გადმოგვხედე ციდან და იხილე, და მოხედე ამ ვაზს. გაამაგრე ის, რაც დარგო შენმა მარჯვენამ, და ყლორტები, შენთვის რომ გააძლიერე... უფალო, ღმერთო ძალთაო, მოგვაქციე ჩვენ; გაბრწყინდეს შენი სახე და დავიხსნებით" (ფსალმ. 79:15-16, 19-20).

ღმერთმა ისმინა დავითის ლოცვა და დაცემული ძველაღთქმისეული ისრაელიდან ააღორძინა "ახალი ისრაელი", ქრისტიანული ეკლესია.

ძველაღთქმისეული ისრაელის სამწუხარო ხვედრს წინასწარმეტყველი იერემიაც იგლოვდა: "მე დაგრგე რჩეულ ვენახად, ჭეშმარიტ თესლად დაგთესე. - თქვა ღმერთმა წინასწარმეტყველის პირით, - როგორ გადაჯიშდი და უცხო ვაზად როგორ შემეცვალე!" (იერ. 2:21)

ხოლო წინასწარმეტყველმა ისაიამ ღმრთის ვენახზე თქვა: "რადგან ცაბაოთ უფლის ვენახი ისრაელის სახლი და იუდას ხალხია, მისი სანატრელი ნერგი, სამართალს მოელოდა და, აჰა, სისხლის ღვრაა! სიმართლეს და, აჰა, სასოწარკვეთილი ძახილია!" (ეს. 5:7).

"მევენახეები" - ერის წინამძღოლები არიან და თვით ებრაელი ერიც, რომელსაც ღმრთის ჭეშმარიტი მსახურება მიენდო. ერის წინამძღოლებს -მწიგნობრებს, მღვდლებს, ფარისევლებს, უხუცესებსა და მეთაურებს ძველაღთქმისეული ეკლესია ქრისტეს შესახვედრად უნდა მოემზადებინათ. მაგრამ ყველა ეს წინამძღოლი თვითონაც გაირყვნა და ერიც გარყვნა: ისინი არ უსმენდნენ ძველ წინასწარმეტყველთა ხმას, ჰკლავდნენ ჭეშმარიტების მაუწყებელთ და, საკუთარი ვნებებით დაბნელებულები, აუმხედრდნენ ღვთით ღმრთის ძეს: "აგერ მემკვიდრე, - უთხრეს მათ ერთმანეთს, როდესაც იხილეს მათკენ მომავალი ძე ბატონისა, - მოდით, მოვკლათ და მისი სამკვიდრო დავისაკუთროთ. შეიპყრეს იგი, ვენახიდან გაიყვანეს და მოკლეს".

"ამრიგად, - მიუბრუნდა ქრისტე ფარისევლებს, - როდესაც ვენახის მოვა, რას უზამს ამ მევენახეებს?"

აქ ფარისევლებმა თავიდან ვერ გაიგეს შეკითხვის აზრი და საკუთარ თავს თვითონვე გამოუტანეს განაჩენი: "უთხრეს მას: ბოროტთ ბოროტად მოაკვდინებს, ხოლო ვენახს სხვა მევენახეებს მისცემს, რომლებიც დროულად ჩააბარებენ მოსავალს" (მათე 21:41).

მაგრამ, მღვდელმთავრებს, მწიგნობრებს, ფარისევლებს, სადუკევლებს და, საერთოდ, ყველას, ებრაელი ერის ოფიციალურ წინამძღოლს და მათ მიმდევრებს ეჭვიც რომ არ დარჩენოდათ, უფალმა თავისი იგავი პირდაპირი კითხვით დაამთავრა: "ნუთუ არასოდეს ამოგიკითხავთ წერილში: ქვა, რომელიც დაიწუნეს მშენებლებმა, კუთხის თავად დაიდვა? უფლის მიერ იქნა ეს, და საოცრებად უჩანს ჩვენს თვალს".

დავითის ეს წინასწარმეტყველება მწიგნობრებმა, რა თქმა უნდა, იცოდნენ, მაგრამ არ ესმოდათ, ხოლო, თუ ესმოდათ, უარყოფდნენ მას და არ სურდათ ნაზარეთელ წინასწარმეტყველში მისი მოაზრება.

მაშინ ქრისტემ ამ ცრუმშენებელთ უთხრა: "ამიტომაც გეუბნებით თქვენ: წაგერთმევათ ღმრთის სასუფეველი, და მიეცემა ხალხს, რომელიც გამოიღებს მის ნაყოფს. ვინც ამ ქვაზე დაეცემა, დაიმტვრევა, ხოლო ვისაც იდაეცემა, გასრესს" (მათე 21:42-44; ფსალმ. 117:22-23).

ძველი და ახალი აღთქმის ამ მამხილებელი და მრისხანე წინასწარმეტყველების შემდეგ, მსმენელებს უკვე არანაირი ეჭვი აღარ დარჩათ იმასთან დაკავშირებით, თუ ვისზე შეიძლებოდა ყოფილიყო ლაპარაკი. "როცა მღვდელმთავრებმა და ფარისევლებმა მოისმინეს მისი იგავნი, - ამბობს მახარობელი, - მიხვდნენ, რომ მათზე ამბობდა ამას" (მათე 21:45).

აღშფოთებული ფარისევლები მზად იყვნენ ფიზიკურად გაენადგურებინათ ქრისტე, "უნდოდათ მისი შეპყრობა, მაგრამ ხალხისა შეეშინდათ, ვინაიდან წინასწარმეტყველად მიაჩნდათ იგი".

მიუხედავად ამისა, იესუ კვლავ იგავებით ელაპარაკებოდა და უთხრა მათ ახალი იგავი "მეფის ძის ქორწილისა".

იგავი მეფის შესახებ, რომელმაც გამართა თავისი ძის ქორწილი

(მათე 22:1-15)

"ცათა სასუფეველი მსგავსია მეფისა, - თქვა ქრისტემ, - რომელმაც გამართა თავისი ძის ქორწილი. "ქორწილი" ეს არის ადგილი, სადაც ბევრი სინათლე, სიხარული და მხიარულებაა და სადაც ადამიანის სული სიძისა და პატარძლის თანდასწრებით ზეიმობს დღესასწაულს. ამიტომაც ქორწილი ძველთაგანვე იყო ცათა სასუფევლის სიმბოლო. ძველაღთქმისეულმა ისრაელი ამ სიმბოლოს იცნობდა ჯერ კიდევ მეფე სოლომონის ქმნილებათაგან.

"სიბრძნემან იშენა თავისა თჳსისა სახლი, - თქვა სოლომონმა, - და ქუეშე შეუდგნა მას შჳდნი სუეტნი, და დაკლა თჳსი იგი საკლველი, და განზავა ტაკუკთა თჳსი იგი ღჳნოჲ და განმზადა თავისა თჳსისა ტაბლაჲ, და წარავლინნა თჳსნი მონანი მოწოდებად მაღლითა ქადაგებითა ტაკუკთა ზედა და ჰრქუა: რომელი არს უგუნურთაგანი, მოაქციენ ჩემდა" (ანუ გონიერება აქ ეძიეთო).

"და ნაკლულევანთა გონებითა ჰრქუა: მოედით, ჭამეთ პური ჩემი და ჰსუთ ღჳნოჲ, რომელი განგიზავე თქუენ. დაუტევეთ უგუნურებაჲ და სცხონდეთ (მოიძიეთ გონიერებაჲ, რაჲთა ცხოველ იყვნეთ, წარიმართეთ მეცნიერებით გულისჴმის-ყოფაჲ)..." (იგავნი 9:1-6).

ახალაღთქმისეულ ისრაელს ეს წინასწარმეტყველება ესმის, როგორც უძველესი მოწმობა ქრისტეს ეკლესიაზე და ღმრთის ძის წმიდა ევქარისტიაზე, იესუ ქრისტეს საიდუმლო სერობაზე.

"კრავის" (ქრისტეს) და მისი "პატარძლის" (ეკლესიის" ქორწილი, რომელმაც "განიმზადა თავი" და, რომელსაც "მიეცა შესამოსად წმიდა და ნათელი ბისონი" "წმინდანთა სიმართლეა", - ბრძანებს წმ. იოანე ღვთისმეტყველი თავის ხილვაში ეკლესიის მომავლის შესახებ (გამოცხ. 19:7). ეს არის ქრისტეს ერთობა მოზეიმე, სიწმიდით გაბრწყინვებულ ეკლესიასთან.

"და გაგზავნა თავისი მონები, - გააგრძელა ქრისტემ იგავი, - ქორწილში წვეულთა საწვევად, მაგრამ არ ინებეს მოსვლა. კვლავ გაგზავნა სხვა მონები და თქვა: უთხარით წვეულთ: აჰა, გავშალე სუფრა, დავკალი ხარები და ნასუქი საქონელი; ყველაფერი მზადაა, მობრძანდით ქორწილში. მაგრამ მათ გააწბილეს იგი და წავიდნენ: ვინ თავის ყანაში, ვინ კიდევ თავის სავაჭროში. დანარჩენებმა კი შეიპყრეს მისი მონები, შეურაცხყვეს და დახოცეს. ეს რომ გაიგო, განრისხდა მეფე, გაგზავნა თავისი ლაშქარი, ამოაწყვეტინა მკვლელები და გადაწვა მათი ქალაქი" (მათე 22:3-7).

მღვდელმთავრებისა და ფარისევლების საყურადღებოდ ნათქვამი იგავი მეფის ძის ქორწილში მოწვეულთა შესახებ, რა თქმა უნდა, არა მარტო ქრისტეს უშუალო მსმენელებს, ანუ მის თანამედროვეთ ეხებოდა, არამედ ებრაელი ერის ყველა ისტორიულ ბელადს, რომლებიც ყოველთვის შეურაცხყოფდნენ და ჰკლავდნენ მათთვის მოგზავნილ წინასწარმეტყველთ, "ღმრთის მონებს". "ამრიგად, თქვენი თავის წინააღმდეგ თვითონვე მოწმობთ, რომ წინასწარმეტყველთა მკვლელების ნაშიერნი ხართ. - უთხრა მათ ქრისტემ, - და აღავსეთ საწყაული თქვენი მამების" (მათე 23:31-32). სიტყვები "ქალაქის გადაწვაზე" და წინასწარმეტყველთა "მკვლელების ამოწყვეტაზე" - სხვა არაფერია, თუ არა მაცხოვრის პირველი წინასწარმეტყვლება იერუსალიმის დანგრევასა და ძველი ისრაელის დაღუპვაზე იმისთვის, რომ მან "ვერ შეიცნო თავისი მოხილვის ჟამი" (ლუკა 19:44). მაგრამ ფარისევლებმა ვერ გაიგეს ეს წინასწარმეტყველება.

იგავის გაგრძელება ეხება ეკლესიის მსოფლიო ისტორიას. ღმრთის ძის მოწოდება მიმართული იყო მთელი კაცობრიობისადმი. "მეფის ძის ქორწილზე" მოწოდებულნი იყვნენ მრავალნი ერნი, უფრო სწორედ, ყველა ხალხები.

"საქორწინო სუფრა გაშლილია, მაგრამ წვეულნი არ იყვნენ ღირსნი. - უთხრა მან თავის მონებს. - მაშ, გადით გზაჯვარედინებზე და ქორწილში მოიწვიეთ ყველა შემხვდური. გავიდნენ მონები გზაჯვარედინებზე და შეკრიბეს ყველა, ვისაც კი შეხვდნენ, ბოროტი თუ კეთილი, და მეინახეებით აივსო ქორწილი"

უნდა ვიცოდეთ აღმოსავლური წეს-ჩვეულებები, რომ გავიგოთ, რატომ იქნა გაგდებული საქორწილო სუფრიდან ერთ-ერთი მეინახე, "რომელსაც არ ეცვა საქორწინო სამოსი". საქმე იმაშია, რომ ქორწილში დაპატიჟებულნი, თუ მათ არ ჰქონდათ საკუთარი საქორწილო სამოსი, მათ სახლის მმართველისგან ქორწილის შესასვლელში იღებდნენ. ვინც ამგვარ სამოსზე უარს იტყოდა, ამით აბუჩად იგდებდა და მეტიც, ამცირებდა სახლის პატრონს, და თითქოსდა ამბობდა: "შემოვალ შენს ქორწილში, შევჭამ და დავლევ, მაგრამ შენთან მე არაფერი საქმე არ მაქვს".

სიმბოლურად ეს შეიძლება ნიშნავდეს ადამიანს, რომელიც საღმრთო ლიტურგიას მიეახლება მხოლოდ "ჩვეულების" გამო, მაგრამ სულიერი მომზადებისა და ხორციელი მღვიძარების გარეშე. ამგვარი საკუთარი თავის "დასასჯელად" ეზიარება და განკითხვის დღეს მის საქციელს არანაირი გამართლება არ ექნება.

ამიტომაც, როდესაც მეფე შევიდან მეინახეთა სანახავად და იხილა იქ ადამიანი, "რომელსაც არ ეცვა საქორწინო სამოსი", ჰკითხა მას: "მეგობარო, როგორ შემოხვედი აქ, საქორწინოდ შეუმოსავი? ხოლო ის დუმდა", - ანუ მას არაფრით შეეძლო თავის მართლება: როგორც ჩანს, მას ჰქონდა სრული შესაძლებლობა მიეღო ეს სამოსი, მაგრამ უგულებელჰყო იგი.

აი მაშინ აღსრულდა სახლის პატრონის, ანუ ღმრთის მსჯავრი: "შეუკარით ხელ-ფეხი, - ბრძანა მეფემ, - და გარეთ გააგდეთ ბნელში. და იქნება იქ ტირილი და კბილთა ღრჭიალი. ვინაიდან მრავალნი არიან წვეულნი და მცირედნი - რჩეულნი".

ამ გამოთქმაშია ქორწილის შესახებ იგავის მთელი არსი.

იგავი მოწოდებულებზე, პირველი ადგილის ამრჩევებზე

და ადამიანზე, რომელმაც გამართა დიდი წვეულება

(ლკ.14:1-24)

ორივე ეს იგავი იესუ ქრისტემ თქვა ერთ-ერთი ფარისეველის სახლში, სადილზე.

"მოხდა ისე, რომ შაბათ დღეს, - ბრძანებს მოციქული ლუკა, - ფარისეველთა ერთ-ერთი მთავრის სახლში მივიდა იესუ პურის საჭმელად. ტრაპეზობაზე მოწვეულთა შორის, როგორც ჩანს, ძირითადად მოწვეულები იყვნენ ბატონს დაქვემდებარებული ფარისევლები.

შეამჩნია რა, როგორ ირჩევდნენ დაპატიჟებულები პირველ ადგილებს, ქრისტემ მათ უთხრა იგავი მათ შესახებ, ვინც ქორწილში უკეთეს ადგილს ირჩევს.

"ვინმემ რომ ქორწილში დაგპატიჟოს, - უთხრა ქრისტემ ერთ ფარისეველს, - ნუ დაჯდები სუფრის თავში; იქნებ შენზე საპატით სტუმარიც ჰყავს, შეიძლება მოვიდეს შენი და მისი მასპინძელი და გითხრას: ადგილი დაუთმე ამ კაცსო, და მოგიწევს შერცხვენილს სუფრის ბოლოში გადაჯდომა" (ლკ. 14:8-10).

სიმაყე, პატივმოყვარეობა, თავდაჯერებულობა და მედიდურობა სხვათა წინაშე ფარისეველთა ტიპიური თვისება იყო. მაგრამ ეს თვისებები ჩვენს დროშიც გავრცელებულია ყოველი ჯურისა და წოდების კაცთა შორის. თუმცა, როგორც ბიბლიურ პერიოდში, ასევე ახლაც, სულის კანონი გარდაუვალია: "ყველა, ვინც აიმაღლებს თავის თავს, დამდაბლდება, და ვინც დაიმდაბლებს თავის თავს, ამაღლდება" (ლკ. 14:11). ხოლო ამპარტავნება და პატივმოყვარეობა გზას უკეტავს ადამიანს ღმრთის სასუფევლისკენ.

ამიტომაც ქრისტემ თავის მასპინძელ ფარისეველს უთხრა: "როცა სადილს ან ვახშამს მართავ, ნუ მოიწვევ ნურც შენს მეგობრებს, ნურც შენს ძმებს, ნურც შენს ნათესავებს, ნურც მდიდარ მეზობლებს, რათა მათაც არ მიგიწვიონ და, ამრიგად, მოგაგონ სანაცვლო. არამედ როცა წვეულება გაქვს, დაჰპატიჟე გლახაკნი, საპყარნი, კოჭლნი თუ ბრმანი. და ნეტარი იქნები, ვინაიდან ვერაფრით მოგაგებენ სანაცვლოს; ამიტომაც მოგეგება მართალთა აღდგომისას".

ეს ნიშნავს, რომ ცათა სასუფევლის კარები იღება მხოლოდ მათთვის, ვინც სიკეთეს უანგაროდ იქმს და ამ ცხოვრებაში თავისი სიკეთის გამო არც მადლობას ელოდება ვინმესგან და არც რაიმე მოსაგებელს.

"ეს რომ გაიგონა, ერთმა თანამეინახემ უთხრა: ნეტარია, ვინც ჭამს პურს ღმრთის სასუფეველში".

ამაზე ქრისტემ მოუთხრო მას იგავი ადამიანზე, რომელმაც სახლში დიდი წვეულება გამართა. ეს იგავი, რომლის მთავარი აზრი გამოთქმულია სიტყვებში: "მრავალნი არიან ჩინებულ და მცირედნი რჩეულ" (ლუკა 14:24), ძლიერ წააგავს იმ იგავს, რომელიც სულ ახლახან გადმოვეცით მათე მახარობელის მონათხრობის მიხედვით (მათე თ. 22). იქაც ეს იყო მთავარი აზრი, ოღონდ განსხვავებული დეტალებით. აქ იგავს უფრო ზოგადი ხასიათი გააჩნია. წვეულებმა, უფრო საპატიო სტუმრებმა, თითქოსდა მოილაპარაკესო, "ყველამ ერთხმად დაიწყო მობოდიშება" და გადაუდებელი საშინაო საქმეების მომიზეზებით (დაქორწინება, მიწის შესყიდვა და სხვა), უარი თქვეს მიპატიჟებაზე. ეს ნიშნავს, რომ მღვდელმთავრებმა, მწიგნობრებმა და ფარისევლებმა თვითონვე გამორიცხეს საკუთარი თავი "მოწოდებულთა" რიგებიდან.

შემდეგ განსაკუთრებულად ხაზგასმულია ღმრთის სასუფევლისკენ ყველა ხალხებისა და საერთოდ ყველა ადამიანის მოწოდების საყოველთაოობა და დაჟინებულობა: "მაშინ უთხრა ბატონმა მონას: გადი გზებსა და შუკებში და ძალით მორეკე წვეულნი, რათა აივსოს ჩემი სახლი. რადგანაც გეუბნებით: ვერცერთი იმ წვეულთაგანი ვერ იგემებს ჩემს სადილს", რამეთუ "რამეთუ მრავალნი არიან ჩინებულ და მცირედნი რჩეულ".

შედეგად, ვერავინ მათგან, ვინც კერძო, პირადი საქმე არჩია ღმრთის სიტყვის მოწოდებას, ვერ შევა ცათა სასუფეველში. ასეთები კი აღმოჩნდნენ "ფარისევლები" და მათნი მსგავსნი, სულით ამპარტავანი ერები და ადამიანები.