განმარტებანი - ქრისტეს სასწაულთა შესახებ 1

ქრისტეს სასწაულთა შესახებ

დეკანოზ ლევ ლიპეროვსკის წიგნიდან: "ქრისტეს სასწაულები და იგავები" (Чудеса и притчи Христовы)

შინაარსი

ქრისტეს სასწაულთა შესახებ

იესუ ქრისტეს ქადაგებას ღმრთის სასუფეველის შესახებ თან ახლდა განუწყვეტელი ნიშნები და სასწაულები. უფალი კურნავდა უამრავ სნეულს, დევნიდა ეშმაკთ, უბრძანებდა ბუნების ძალთ და აღადგენდა მკვდრებს.

მაცხოვრის მიერ აღსრულებული სასწაულები იმდენად უჩვეულო იყო, რომ იწვევდნენ შიშსა და გაკვირვებას, ან თვითმხილველთა აღფრთოვანებას. ეს იყო იდუმალი, ზებუნებრივი მოვლენები, რომელთა ახსნა ყოვლისშემძლე ღმრთის გარდა არავის შეეძლო.

ერთხელ ერთ-ერთმა იუდეველმა მღვდელმთავარმა ნიკოდიმემ, როდესაც იესუ ქრისტესთან მივიდა, უთხრა: "რაბი, ვიცით, რომ ღმრთისაგან მოსულხარ მოძღვრად, ვინაიდან არავის შეუძლია შენს მიერ მოხდენილ სასწაულთა ქმნა, თუკი მასთან არ არის ღმერთი" (იოანე 3:1-2).

ისრაელის ბრძენკაცს ესმოდა, რომ ისეთი სასწაულების აღსრულება, როგორიც არის წყლის გადაქცევა ღვინოდ, წყალზე გავლა, მკვდართა აღდგენა, კეთროვანთა განკურნება და სხვა - ნიშნავს გქონდეს ზებუნებრივი, ღვთაებრივი ძალაუფლება ბუნების ძალებზე. და ნიკოდიმესთვის ცხადი იყო, რომ ნაზარეველ წინასწარმეტყველს ეს ძალა გააჩნდა.

მაგრამ ქრისტეს მარტო თვითონ კი არ გააჩნდა ეს ძალაუფლება, არამედ მიანიჭა იგი თავის უახლოეს მოწაფეებსაც - ჯერ თორმეტ და შემდეგში სამოცდაათ მოციქულს.

როდესაც მათ საქადაგებლად აგზავნიდა -"მოუხმო თავის თორმეტ მოწაფეს, და მისცა მათ ხელმწიფება უწმინდურ სულთა განდევნისა და ყოველგვარი სენისა თუ ყოველგვარი უძლურების განკურნებისა. ... და უთხრა მათ: ... განკურნეთ სნეულნი, განწმინდეთ კეთროვანნი, აღადგინეთ მკვდარნი, განდევნეთ ეშმაკნი; უსასყიდლოდ მიგიღიათ და უსასყიდლოდვე გაეცით" (მათე 10:1-8).

მოწაფეები, როდესაც ღმრთის სასუფევლის სამახარობლოდ გაეშურნენ, მათთვის იესუ ქრისტეს მიერ მიცემული ძალაუფლებით სარგებლობდნენ, "აძევებდნენ მრავალ ეშმაკს, ზეთს სცხებდნენ და ჰკურნავდნენ უამრავ სნეულს" (მარკ. 6:13).

ქადაგებიდან დაბრუნებულნი, ისინი სიხარულთ ამბობდნენ: "უფალო, ეშმაკნიც კი გვმორჩილებენ შენი სახელით" (ლკ. 10:17). მაგრამ, უძლურების გამო, რომელიც ყოველ ადამიანს ახასიათებს, სასწაულთმოქმედების ძალა მოციქულთათვის შეზღუდული იყო. ასე, მაგალითად, მათ "მცირე რწმენის გამო", არასაკმარისი "ლოცვისა და მარხვის" გამო (მთ. 17:19-21) ვერ შეძლეს განეკურნათ ეშმაკის მიერ შეპყრობილი ყრმა-მთვარეული; ან კიდევ - მოციქულმა პეტრემ ჯერ გაიარა აღელვებულ ზღვაზე, მაგრამ შემდეგ ჩაძირვა იწყო, რადგან"შეეჭვდა" და "შეეშინდა" (მთ. 14:30-31).

მაგრამ თვით იესუ ქრისტეს სასწაულები უსაზღვრო იყო. ყველგან, სადაც კი ჩნდებოდა უფალი, მტრული ძალები, კაცთა მოდგმის მტრები, რომლებმაც ადამიანს შეჰყარეს ცოდვა, სნეულებანი და სიკვდილი, როგორც პირქუში აჩრდილნი ცეცხლისა და ნათლისგან უკან იხევდნენ და გარბოდნენ. "სადაც უნდა შესულიყო, - ბრძანებს მოციქული მარკოზი, -სოფლებში, დაბებსა თუ ქალაქებში, მოედნებზე აწვენდნენ თავიანთ სნეულთ და სთხოვდნენ, ნება მიეცი, შენი სამოსის კალთას შეეხონო; და ყველა, ვინც მას ეხებოდა, იკურნებოდა"(მკ. 6:56).

"ვინაიდან მრავალი განეკურნა: ასე რომ, ყველა სნეული აწყდებოდა, რათა შეხებოდა მას. მისი შემყურე უწმინდური სულები მის წინაშე ემხობოდნენ და ყვიროდნენ: შენა ხარ ძე ღმრთისა" (მკ. 3:10-11).

"და მოივლიდა იესო ყველა ქალაქსა და დაბას, ასწავლიდა მათ სინაგოგებში და ქადაგებდა სახარებას სასუფევლისას, და კურნავდა ყოველგვარ სენსა და ყოველგვარ უძლურებას ხალხში" (მთ. 9:35)

ქრისტეს ძალმოსილი სიტყვა და განუწყვეტელი სასწაულები აკვირვებდა არა მარტო ისეთ ბრძენკაცებს, როგორიც ნიკოდიმე იყო, არამედ საერთოდ ყველა ადამიანს. ასე, მაგალითად, ნაზარეთის ერთ-ერთ სინაგოგაში "მრავალი მსმენელი გაოცებული ამბობდა: ვინ მისცა ყოველივე ეს, ან რა სიბრძნე აქვს ბოძებული, რომ ამნაირი სასწაულები ხდება მისი ხელით?" (მკ. 6:2)

ხოლო ქარბუქის დაყენების შემდგომ, "განცვიფრებული ხალხი ამბობდა: ვინ არის იგი, ქარებიც და ზღვაც რომ მორჩილებენ?" (მთ. 8:27)

ჩვენ რომ სახარებისეულ დროებაში გვეცხოვრა, უეჭველად, ჩვენც განცვიფრებულნი დავრჩებოდით.

მაგრამ ქრისტე სასწაულებს ადამიანთა გასაკვირვებლად ან თავისი ღვთაებრიობის დასამტკიცებლად როდი იქმოდა. როდესაც ქრისტეს სთხოვდნენ ამგვარ მტკიცებულებას, ის ყოველთვის უარყოფდა მათ. მაგრამ აქ იბადება კითხვა - მაშ რატომ იქმოდა ღმერთკაცი ესოდენ სასწაულებს? როგორი იყო სასწაულების მიზანი? და რა არის სასაული თავისი არსებითა და აზრით? არის თუ არა ეს ნორმალური მოვლენა, თუ ეს ბუნების კანონთა დარღვევაა, ზებუნებრიობაა?

ამ საკითხთან დაკავშირებით შეიძლება ითქვას შემდეგი. ცოდვით დაცემამდე, - ადამისა და ევას დროს, - ადამიანი უვნებო, ჯანმრთელი და უკვდავი იყო. ის მბრძანებლობდა ბუნების ყველა ძალთ, მას ემორჩილებოდნენ ცხოველები, ხოლო მიწიერი ძალნი ხელს უწყობდნენ მის სიცოცხლეს. სამოთხეში არ იყო სასწაული, რადგან მთელი სამყარო წარმოადგენდა ღმრთის სიყვარულის მუდმივ და განგრძობად სასწაულს. მაგრამ ცოდვით დაცემის შემდეგ, ადამიანმა დაკარგა მადლისმიერი ძალაუფლება ბუნებაზე, გაჩნდა ვნებები, ტანჯვა, ტკივილები, სნეულებანი და სიკვდილი. გაჩნდა არსებობისთვის ბრძოლის აუცილებლობა. ამიტომაც, - ის, რაც სრულიად ბუნებრივი და ნორმალური იყო ცოდვით დაცემამდე, ახლა დაცემული ბუნებისთვის გამონაკლისი და სასწაულებრივი (ზე-ბუნებრივი) გახდა.

ღმრთის ძის, იესუ ქრისტეს სასწაულთმოქმედებანი უპირველეს ყოვლისა არის დაცემული კაცობრიობისადმი "მეორე ადამის", ანუ იესუ ქრისტეს მოწყალების, მიტევებისა და სიყვარულის გამოვლინება. თუმცა, ამავდროულად, ქრისტეს სასწაულები წარმოადგენდნენ ღვთაებრივი ძალის ნიშნებს და ქრისტეს ღმერთკაცობის დადასტურებას.

ღმერთკაცის - მხოლოდშობილი ღმრთის ძის სახით - დედამიწაზე სამოთხე ჩამოვიდა. ბნელში მსხდომთ გამოუბრწყინდა აბსოლუტური ნათელი და აბსოლუტური სიცოცხლე -პარალიზებულ იქნა სნეულება და სიკვდილი, აბსოლუტურმა ძალამ გააუქმა უძლურება, აბსოლუტურმა უცოდველობამ დაამხო ცოდვა, აბსოლუტურმა ჭეშმარიტებამ გაფანტა სიცრუისა და უმეცრების ბნელი, აბსოლუტურმა სიმართლემ ამხილა უსჯულოება. და ეს ყველაფერი იყო თავისი ქმნილებისადმი ღმრთის უსაზღვრო სიყვარულის სასწაული. ღმერთკაცის ყოველგვარი შეხება დაცემული ადამიანი მიწიერ ყოფიერებასთან სასწაულებრივი იყო, როგორიც ადრე არასოდეს ყოფილა. შედეგად, ასეთი შეხება გაოცებას იწვევდა. ქრისტესგან განუწყვეტლივ გამოდიოდა ძალა, რომელიც ხან სიტყვაში, ხან სნეულთა განკურნებაში (ლკ. 5:17; 6:19; 8:46), ხან კიდევ ეშმაკთა განდევნასა (ლკ. 10:19) და ბუნების ძალთა დამორჩილებაში ვლინდებოდა.

როდესაც იუდეველებმა ჰკითხეს ქრისტეს: "... თუ ქრისტე ხარ, გვითხარი ნათლად. მიუგო მათ იესომ: საქმენი, რომელთაც ვაკეთებ მამის სახელით, თვითონვე მოწმობენ ჩემთვის. ... მე და მამა ერთი ვართ" (ინ. 10:24-30). და კიდევ: "საქმენი, მამამ რომ მომცა აღსასრულებლად, თვით ჩემს მიერ ქმნილი საქმენი მოწმობენ, რომ მამისგან ვარ მოვლინებული" (ინ. 5:36).

საერთოდ, შეიძლება ითქვას, რომ ქრისტეს ყველა სასწაული - მისი გამომსყიდველობითი საქმის გამოხატულებაა. როგორც მზე ანათებს სითბოს მაცოცხლებელ სხივებსა და ნათელს, ასევე ქრისტეც, თავისი ამქვეყნიური ცხოვრების განმავლობაში, განუწყვეტლივ იქმოდა სიყვარულის საქმეთ, სიკეთეს, მოწყალებას იჩენდა დაცემული ადამიანისადმი, და ეს მოწყალება ხან სასწაულის სახეს იღებდა, რომელიც აღემატება ჩვენთვის ცნობილ და ჩვეულ მიწიერ კანონზომიერებებს.

მაგრამ, როგორ გავიგოთ სასწაულები, რომლებიც ცნობილია ჯერ კიდევ ძველი აღთქმისეული პერიოდიდან? მაგალითად, ის დიდი სასწაულები, რომელთაც აღასრულებდა მოსე, წინასწარმეტყველნი ილია და ელისე კურნავდნენ სნეულთ და მკვდართაც აღადგენდნენ (3 მეფ. 17:20; 4 მეფ. 4:12-37) და სხვა?

რა თქმა უნდა, ეს სასწაულები ხდებოდა ღმრთის სახელითა და ძალით, - მაგრამ მათ მხოლოდ მომავალი მესიის განკაცებისა და სასწაულთმოქმედების წინასახეობრივი მნიშვნელობა ჰქონდათ. ძველაღთქმისეული სასწაულები იყო მომზადება ქრისტეს მოსვლისთვის. გარდა ამისა, ეს სასწაულები იყო გამონაკლისი, იშვიათი მოვლენები, მაშინ როდესაც სახარებისეული სასწაულები უწყვეტად აღესრულებოდა. პირველი იყო - წინასწარმეტყველება ქრისტეზე, ხოლო მეორე - ქრისტეს მიერ კაცთა მოდგმის ცოდვის წყევისგან გამოსყიდვის აღსრულება.

საერთოდ, ყველა სასწაული, რომელიც ღმრთის სახელით აღესრულება, როგორც ძველ, ისევე ახალ აღთქმაში, მომავალი საუკუნის გამონათებას წარმოადგენს, რომლისთვისაც შეიქმნა ადამიანი, და რომელიც დაემორჩილება ერთიან სჯულს, - სიყვარულს. ე. წ. "ბუნებითი კანონები" - მხოლოდ ამჟამინდელი ადამიანური ყოფიერებისთვის გვეჩვენება აუცილებლად. სინამდვილეში, ისინი როგორც ცოდვისა და სიკვდილის შედეგი - არამარადიულია, და "ბუნებრივია" ადამიანის მხოლოდ თანამედროვე, არანორმალური მდგომარეობისთვის. მაგრამ იქ, სადაც ცოდვაზე გამარჯვებას ზეიმობს უცოდველობა, სიყვარული და მიმტევებლობა; სადაც სიცოცხლე ზეიმობს გამარჯვებას სიკვდილზე, იქ გადალახულია ცოდვილი სამყაროს დროებითი კანონები. ამიტომაც, ქრისტეს სწავლებისადმი ერთგულება და ცხოვრების სიწმიდე, ყოვლისშემძლე ღმრთის ძალით, ღმრთისა და მოყვასისადმი სიყვარულის სახელით, ყოველ ქრისტიანს აძლევს შესაძლებლობას აღასრულოს სასწაულნი.

იესუ ქრისტეს მიწიერი ცხოვრების პერიოდში, მისი მოწაფეების სასწაულთმოქმედება ძლიერი, მაგრამ მაინც შეზღუდული იყო. ქრისტეს ზეცად ამაღლებისა და ეკლესიისთვის სულთმოფენობის შემდეგ კი - ის უსაზღვრო გახდა. "ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ, - უთხრა მაცხოვარმა თავის მოწაფეებს, - ვისაც მე ვწამვარ, საქმეს, რომელსაც მე ვაკეთებ, თვითონაც გააკეთებს, და მეტსაც გააკეთებს, ვინაიდან მე მამასთან მივალ" (იოანე 14:12).

თუმცა, ქრისტემ ამავე დროს გააფრთხილა თავისი მოწაფეები, რათა მორიდებოდნენ "ცრუ სასწაულებს", რომლებიც ანტიქრისტესნი არიან, რამეთუ "რადგან აღდგებიან ცრუქრისტენი და ცრუწინასწარმეტყველნი, - გვაფრთხილებს მაცხოვარი, - და მოახდენენ სასწაულებსა და ნიშებს, რათა აცდუნონ, თუკი შესძლეს, თვითონ რჩეულნიც" (მკ. 13:22; მთ. 24:24)

როგორ გავარჩიოთ ჭეშმარიტი სასწაულის ყალბისგან?

ჭეშმარიტი სასწაული ყოველთვის წარმოადგენს ადამიანისადმი ღვთის სიყვარულის დასტურს. ქრისტეს არასოდეს აღუსრულებია სასწაული თავისთვის, არამედ ასრულებდა მხოლოდ სხვისთვის. ასე, მაგალითად, მან უარი თქვა ქვები პურად ექცია, როდესაც დამშეული გამოიცდებოდა ეშმაკისგან, მაგრამ მანვე გაამრავლა მცირე რაოდენობის პური, რათა დაეპურებინა ათასობით მშიერი ადამიანი. მას შეეძლო ეთხოვა მამისთვის და მოეწოდებინა ანგელოზთა ლეგიონები, რათა თავი დაეცვა მტრებისგან, მაგრამ ამის ნაცვლად განკურნა მონა, რომელიც გამოგზავნილი იყო მის დასაკავებლად (მათე 26:53; ლუკა 22:50).

ქრისტეს მოწაფეები, და საერთოდ ყველა წმიდა ადამიანი, ღმერთს სასწაულთა ნიჭს მხოლოდ მოყვასის შესაწევნათ სთხოვდნენ ხოლმე, და ძალიან იშვიათად აღასრლებდნენ სასწაულს პირადი ინტერესებისთვის.

ყალბ სასწაულში ყოველთვის მოქმედებს სიამაყე. ადამიანები ცდილობენ დაეუფლონ ბუნების მატერიალურ ძალებს, რათა დააშინონ და დაიმორჩილონ სხვები, ან გაანადგურონ სხვა ადამიანები. ამასთან, გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ადამიანის მიერ პირველად დანახული ბუნებრივი მოვლენა, შეიძლება წარმოდგენილ ან მიჩნეულ იქნას "სასწაულად". ველურებს შეიძლება სასწაული ეგონოთ ტელეფონი, ტელეგრაფი, რადიო, ტელევიზია, თვითმფრინავი და ა. შ. მხოლოდ იმიტომ, რომ ეს მოვლენები მათთვის გაუგებარია.

მაგრამ ამ სასწაულებს, რა თქმა უნდა, არაფერი აკავშირებთ ქრისტესა და მისი მოწაფეების სახარებისეულ სასწაულებთან: ქრისტეს სასწაულები -ეს არის ღმრთის ყოვლისშემძლეობის გამოვლინება, რომელიც მიმართულია ცდოვისა და სიკვდილისგან ადამიანის გამოხსნისკენ. გარდა ამისა, მხედველობაში უნდა გვქონდეს, რომ სახარებისეული სასწაულები მხოლოდ ქრისტეს მოწყალების "შიშველი ფაქტები" როდია, ისინი ამავე დროს ქრისტეს სწავლებაა ღმრთის სასუფევლის შესახებ. ყოველ სასწაულს აქვს თავისი განსაკუთრებული აზრი და სიმბოლიკა, რომელიც პირდაპირ ან სიმბოლურად იხსნება სახარებისეული ტექსტით.

ქორწილი გალილეას კანაში

(ოანე 2:1-11)

ნაზარეთიდან, სადაც ქალწული მარიამი ცხოვრობდა, ორი საათის სავალზე, გალილეას პატარა გორაკებს შორის მდებარეობს მცირე ქალაქი კანა. იქ, იესუს დედის მეგობართა მოკრძალებულ ოჯახში, საქორწილო სუფრასთან, ქრისტემ პირველი სასწაული აღასრულა. მან წყალი ღვინოდ აქცია.

ამის შესახებ გვიყვება მოციქული იოანე: "მესამე დღეს ქორწილი იყო გალილეას კანაში, და იყო იქ იესოს დედა. იესო და მისი მოწაფეებიც მიწვეულნი იყვნენ ქორწილში. და რაკი ღვინიო შემოაკლდათ, იესოს დედამ უთხრა მას: "ღვინო არა აქვთ"".

ქორწილის იუდაური ჩვეულების მიხედვით, სიძეს გოგონები სანთლებით ხვდებოდნენ. ისინი სიძესთან ერთად შედიოდნენ საქორწილო სუფრაზე, სადაც მათ უკვე ყველა მოწვეული სტუმარი ელოდა. თალმუდის მიხედვით, ებრაული ქორწილის ყველაზე არსებითი მომენტი მდგომარეობს "შვიდ კურთხევაში", რომელთაგან პირველი ღვინის კურთხევაა. მისი ტექსტი ასეთია: "კურთხეულ ხარ შენ, უფალო ღმერთო ჩვენო, მეუფეო ქვეყნიერებისა, რომელმაც შქმენ ნაყოფნი ვაზისა ღვინის დასაწურად". სიძე ჩვეულებისამებრ თავისი სახლიდან გამოდიოდა და მიდიოდა პატარძლის მშობელთა სახლში, მას თან მეგობრები და მესანთლეებიც ახლდნენ. იმის შემდეგ, რაც პატარძლის მშობლებისგან მიიღებდა კურთხევას, სიძე პატარძალთან ერთად ბრუნდებოდა თავისი მშობლების სახლში. პატარძალი დაფარული იყო საფარველით, მისი სახე არავის უნდა ეხილა.

მუსიკით, სიმღერითა და ცეკვით მიეახლებოდნენ ყველანი საქორწილო სუფრას. ჯერ იქ ხელი მოეწერებოდა საქორწილო ხელშეკრულებას, შემდეგ კი აღესრულებოდა "კურთხევანი". აქ პატარძალი გადაიხსნიდა საფარველს, გამოაჩენდა სახეს და სიძეც ამ დღეს პირველად ნახავდა მის სახეს, რაც მიანიშნებდა, რომ ქორწინება შედგა, რომლის შემდეგაც საქორწილო სუფრა და მხიარულება იწყებოდა.

შესაძლოა, რომ გალილეას კანაში ღვინო არ ეყოთ სწორედ იმ მნიშვნელოვან მომენტში, როდესაც "კურთხევანი" უნდა აღსრულებულიყო. ღვინო კი არ ეყოთ იმიტომ, რომ ქორწილში იესუს მოსვლის გამო, სტუმრების რაოდენობა მოსალოდნელზე მეტად გაიზარდა და ქორწილის თამადამ ეს ვერ გაითვალისწინა. თუ ყველაფერი ასე იყო, მაშინ გასაგებია, რომ იესუს დედას შეეძლო ეგრძნო პასუხისმგებლობა იმ სირთულისთვის, რომელიც მეგობართა ოჯახში შეიქმნა. ამიტომაც მიუბრუნდა ის თავის შვილს და უთხრა: "ღვინო არა აქვთ". მაგრამ "იესომ მიუგო: მერედა, რა ჩემი და შენი საქმეა, დედაო? ჯერ კიდევ არ დამდგარა ჩემი საათი". თუმცა, წმიდა ქალქულმა იგრძნო, რომ მისი ძე შემწეობის გარეშე არ დატოვებდა ღარიბ ადამიანებს და ოჯახურ სიხარულს არ ჩაუმწარებდა. ამიტომაც იესუს დედამ, მარადისქალწულმა მარიამმა მსახურებს უთხრა: "რასაც გეტყვით, აღასრულეთ".

როგორც იოანეს სახარება გვაუწყებს: "იყო იქ ექვსი ქვის კასრი, იუდეველთა განწმენდის ჩვეულებისამებრ დადგმული, რომლებშიაც ჩადიოდა ორი თუ სამი საწყაო. უთხრა მათ იესომ: აავსეთ კასრები წყლით; და მათაც აავსეს პირთამდე. კვლავ უთხრა მათ: ახლა კი ამოიღეთ და მიართვით თამადას. და მიართვეს. როცა თამადამ გემო გაუსინჯა ღვინოდ ქცეულ წყალს (თუმცა მან არ იცოდა, როგორ მოხდა ეს: იცოდნენ მხოლოდ მსახურებმა, რომლებმაც ამოიღეს წყალი), მოუხმო სიძეს. და უთხრა: ყველა კაცი ჯერ უკეთეს ღვინოს ჩამოდგამს, ხოლო როცა დათვრებიან, უარესს; შენ კი უკეთესი ღვინო აქამდე შემოგინახავს".

სასწაულმა გააოგნა ქორწილის თამადა, თვით სიძე და ყველა სტუმარი, მათ შორის ქრისტეს მოწაფეებიც. "ასე დაუდო დასაბამი იესომ სასწაულებს გალილეის კანაში", - ბრძანებს მახარობელი, - "და გამოავლინა დიდება თვისი. და იწამეს იგი მისმა მოწაფეებმა".

აქ, იოანე მახარობლის მიერ აღწერილ სასწაულში, გამოჩნდა ქრისტეს და ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის მოწყალება და სიყვარული ადამიანთა მიმართ, რომლებიც ჩვეულებრივ ოჯახურ ცხოვრებაში სიძნელეებს განიცდიან. მაგრამ, ამავე დროს უფალმა საქორწილო სუფრასთან მისვლით და დასწრებით განწმინდა და აკურთხა ადამიანის საქორწილო ოჯახური ცხოვრება, მისცა მათ საყრდენი ბედნიერებისა და სულიერი მხიარულებისა. ქორწილში გამოვლენილმა ქრისტეს დიდებამ კიდევ უფრო განამტკიცა მისი მოწაფეების ჯერაც მყიფე რწმენა.

სახარებას კანას სასწაულის შესახებ ჩვეულებრივ კითხულობენ ჯვრისწერის საიდუმლოს აღსრულების დროს. ამ საკითხავის შემდეგ, მღვდელი სიძესა და პატარძალს სთავაზობს შესვან ნაკურთხი ღვინო საერთო ბარძიმიდან, რაც ქრისტეს სიყვარულში მათი საერთო ცხოვრების დასაწყისს და "მცირე საოჯახო ეკლესიის" აღმშენებლობის დასაბამს წარმოადგენს.

საერთოდ, "პირველი სასაწაული" - კანაში სავსეა ღრმა სიმბოლიზმით. აქ, ქრისტემ წყალი ღვინოდ აქცია და ყველანი ნათელი, მიწიერი სიხარულის თანამოზიარეებად შექმნა, ხოლო საიდუმლო სერობაზე, როდესაც თავისი მიწიერი მსახურების ბოლოს, ღვინო თავის სისხლად აქცია და ამ სისხლით სავსე თასი საკუთარ მოწაფეებს ასვა, ისინი (შემდეგ კი, ამ სისხლის მოზიარე ყველა მორწმუნე) თავისი უპატიოსნესი სხეულის (ეკლესიის) წევრებად და ღმრთის სასუფეველში ზეციური ტრაპეზობის მოზიარეებად ღირსჰყო.

აქედან გამომდინარე, ქრისტიანული ჯვრისწერა (ქორწინება) იძენს განსაკუთრებულ მაღალ დანიშნულებას, რომელიც არის ქრისტეში განმტკიცებული, დაურღვეველი და კურთხეული ერთობა კაცისა და ქალისა, როგორც მიწიერი, ასევე სულიერი თვალსაზრისით.

კარისკაცის ძის განკურნება

(იოანე 4:46-54)

ქორწილის შემდეგ, რომელიც იყო გალილეას კანაში, ქრისტე წავიდა იუდეაში, სადაც იქადაგა ღმრთის სასუფეველი. რამოდენიმე ხნის შემდეგ კი კვლავ გალილეაში დაბრუნდა, "სადაც ღვინოდ აქცია წყალი". აქ მას მიმართა კაპერნაუმიდან ჩამოსულმა ვინმე კარისკაცმა, "ვისაც ძე ავად გახდომოდა კაპერნაუმში. გაეგო, იესო მოსულა იუდეიდან გალილეაშიო; ეახლა და შეევედრა, წაჰყოლოდა და განეკურნა მისი ძე, რომელიც სიკვდილის პირას იყო".

"უთხრა მას იესუმ: თუკი არ იხილავთ სასწაულებსა და ნიშებს, არ ირწმუნებთ". კარისკაცის მთელი აზრი, როგორც ჩანს, კონცენტრირებული იყო არა ქრისტესადმი, როგორც ღმრთის ძისადმი რწმენის საკითხში, არამედ მთლიანად მიპყრობილი იყო საკუთარი შვილის სნეულებისკენ და ძლიერ სწყუროდა მისი განკურნება. ამიტომაც ევედრებოდა იგი ქრისტეს: "უფალო, მოდი, სანამ არ მომკვდარა ჩემი ძე"

მაშინ უფალმა მას უთხრა: "წადი, შენი ძე ცოცხალია". და აქ გამოჩნდა ქრისტესადმი კარისკაცის ნდობის მთელი სიღრმე. მან ირწმუნა ქრისტეს სიტყვების და იმწამსვე სახლისკენ გაეშურა. არ სთხოვა მას და არ დაუწყო ვედრება პირადად მისულიყო მის შვილთან. საკუთარი ძის სნეულებით გამოწვეული შიში და მშფოთვარება იმწამსვე გაქრა. სულში სრულმა სიმშვიდემ დაისადგურა. რწმენამ იესუ ქრისტეს, როგორც ძლევამოსილი მკურნალის მიმართ, უცებ ჰპოვა სულში მისდამი, როგორც ღმერთკაცისადმი უღრმესი რწმენის ნიადაგი. მსახურნი, რომელთაც ვერ გაეგოთ ეს ყოველივე თუ როგორ მოხდა, ჩქარობდნენ მოეთხროთ მამისთვის და ეცნობებინათ მისთვის სასიხარულო ამბავი შვილის განკურნების შესახებ: კაპერნაუმის გზაზე ისინი შეეგებნენ სახლში მობრუნებულ თავიანთ ბატონს და უთხრეს: "შენი ძე ცოცხალიაო". კარისკაცმა გამოიკითხა: "რომელ საათზე მოიკეთაო, და უთხრეს: გუშინ შვიდ საათზე გაუარა ცხელებამ. მიხვდა მამა, რომ ეს იყო სწორედ ის საათი, როცა იესომ უთხრა: შენი ძე ცოცხალიაო". ყოველივე ამას მახარობელი კიდევ ამატებს: "და ირწმუნა მანაც და მთელმა მისმა სახლეულობამ".

აქ უნდა აღინიშნოს, რომ "ეს მეორე სასწაული", რომელიც "მოახდინა იესომ, როცა იუდეიდან დაბრუნდა გალილეაში", აღსრულებულ იქნა დაუსწრებლად და შეეხო არა მარტო კარისკაცის უიმედოდ სნეული შვილის სხეულს, არამედ კარისკაცის ოჯახის ყველა წევრის სულსაც და თვით კარისკაცსაც. ყველა მათგანში საკვირველად გამოიღვიძა ღმრთის ძისადმი რწმენამ და განმტკიცდა. ასე ხშირად ხდება ეკლესიაშიც: ჭშმარიტი რწმენა იბადება ღმრთის სიტყვისადმი ნდობისგან.

სასწაულებრივი თევზჭერა

(ლუკა 5:1-11)

ხმები მესიის მოსვლაზე და მის მიერ აღსრულებულ სასწაულებზე, სულ უფრო და უფრო ვრცელდებოდა მთელ გალილეაში. ქრისტეს სანახავად მისულები ყოველთვის ცდილობდნენ მასთან მიახლოება, რათა შეეხედათ მისთვის და არ გამპარვოდათ მისი არც ერთი სიტყვა.

ასე მოხდა ერთხელაც, "როცა ხალხი აწყდებოდა ღმრთის სიტყვის მოსასმენად, ხოლო თავად გენესარეთის ტბასთან იდგა, დაინახა ტბის პირას მდგომი ორი ნავი; მებადურები კი გადმოსულიყვნენ და ბადეებს რეცხავდნენ".

ქრისტე "შევიდა ერთ-ერთ ნავში, რომელიც სიმონისა იყო, და სთხოვა, ნაპირს გაშორებოდა; დაჯდა და ნავიდან ასწავლიდა ხალხს", რომელიც ნაპირზე შეგროვილიყო: ასე ყველა ადვილად დაინახავდა და მოისმენდა მოძღვრისა და საკვირველთმოქმედის ქადაგებას.

"ხოლო როცა ლაპარაკს მორჩა, - ბრძანებს მახარობელი, - სიმონს უთხრა: ღრმად შედი და ბადე ისროლე დასაჭერადო. მიუგო სიმონმა და უთხრა მას: მოძღვარო, მთელი ღამე ვშრომობდით და ვერაფერი დავიჭირეთ, მაგრამ შენი სიტყვისამებრ ვისვრი ბადეს. ასეც მოიქცნენ და დაიჭირეს იმდენი თევზი, რომ ბადე ეხეოდათ. ანიშნეს მეორე ნავში მყოფ მეგობრებს, მოგვეშველეთო; ისინიც მოვიდნენ და ისე გაავსეს ორივე ნავი, რომ ლამის ჩაიძირნენ. ეს რომ დაინახა, სიმონ-პეტრე ფეხებში ჩაუვარდა იესოს და უთხრა: გამშორდი, უფალო, ვინაიდან ცოდვილი კაცი ვარ. რადგან მასაც და მასთან მყოფთაც თავზარი დასცა მათ მიერ დაჭერილი თევზის სიმრავლემ"

სასწაულმა გააოგნა მეთევზეები, მათ "თავზარი დასცა" მოძღვრის არნახულმა ძლიერებამ, რომლის ერთი აზრი ან გონებაში გავლებული და გამოუთქმელი სურვილიც კი -მბრძანებლობს წყლის ბინადრებზე და ბადეებისკენ იზიდავს თევზის ურიცხვ სიმრავლეს.

მაგრამ შეიძლება დაისვას კითხვა: - როგორი იყო ამ სასწაულის მიზანი? ნაკლებად სავარაუდოა თვით მაცხოვარს ჰსუროდა ესოდენ დიდძალი თევზის დაჭერა და მით დაეჯილდოვებინა თავისი პირველი მოწაფეების იმღამინდელი უნაყოფო შრომა, და ასევე ნაკლებად სავარაუდოა ამ სასწაულის მიზანი ყოფილიყო მოწაფეების რწმენის გაძლიერება მისი, როგორც მესიისადმი. ეს ქრისტეს ყველა მომდევნო სასწაულის სულისკვეთების საწინააღმდეგო იქნებოდა. მაშ, რა მიზანი ამოძრავებდა ქრისტეს? - ეს სასწაული, უეჭველად, მოციქულთა, ღმრთის სასუფევლის ამ მქადაგებელთა მომავალი ბედის წინასწარმეტყველურ სიმბოლოს წარმოადგენს. ეს იყო ერთგვარი "იგავი", რომელიც ქრისტემ თქვა არა იმდენად სიტყვით, რამდენადაც მაგალითით, ბუნების ცოცხალ ძალთა ამოქმედებით.

შეეშინდა რა "იგავ-სასწაულის" აზრისა და იგრძნო რა თავი ყოვლისშემძლე ღმრთის გვერდით, უჩვეულოდ აღელვებულმა სიმონ პეტრემ, შიშითა და თავმდაბლობით, შესძახა: "გამშორდი, უფალო, ვინაიდან ცოდვილი კაცი ვარ". ეს შიში სრულიად შეესაბამება იმას, რაც განიცადა ესაიამ, როდესაც მან საყდარზე დაბრძანებული უფალი იხილა და გაიფიქრა: "ვაი მე, დავიღუპე, რადგან ბაგეუწმიდური კაცი ვარ და ბაგეუწმიდურ ხალხში ვცხოვრობ-მეთქი, ჩემმა თვალებმა კი მეუფე, ცაბაოთ უფალი იხილეს" (ეს. 6:5). და კიდევ იმიტომ, რომ, როგორც წმ. მოციქული პავლე წერდა ებრაელთა მიმართ ეპისტოლეში: "საშინელია ცოცხალი ღმერთის ხელში ჩავარდნა" ("საშინელ არს შევრდომაჲ ჴელთა ღმრთისა ცხოველისათა") (ებრ. 10:31) და კიდევ: "მშთანთქმელი ცეცხლია უფალი, თქვენი ღმერთი, შურისმგებელი ღმერთია" (მეორე სჯული 4:24).

მაგრამ ქრისტე კი არ განშორდა თავის მოწაფეს და მომავალ მოციქულს, არამედ, პირიქით, კიდევ უფრო მიიზიდა იდუმალი აღთქმით: "ნუ გეშინია, ამიერიდან კაცთა მებადური იქნები". ამ სიტყვების შემდეგ, სიმონმა და მასთან ერთად მყოფმა ზებედეს ძეებმა "ნავები ნაპირს მიაყენეს, მიატოვეს ყველაფერი და გაჰყვნენ მას". ამ მომენტიდან, სიმონ პეტრემ და მისმა მეგობარმა მეთევზეებმა, საბოლოოდ უარი თქვეს ყოველივე "საკუთარზე", გაჰყვნენ ქრისტეს, მაგრამ, შესაძლოა, მათ კიდევ ბოლომდე არ ესმოდათ თევზთა ამ სასწაულებრივი დაჭერის იდუმალი აზრი.

ეს აზრი სრულიად გასაგები გახდა მათთვის ქრისტეს ბოლომდე მიმდევრობის შემდეგ, მაშინ, როდესაც იმავე გენისარეთის ტბის ნაპირზე, მკვდრეთით აღმდგარი უფალი კვლავ უნაყოფო თევზჭერის შემდეგ გამოეცხადა მეთევზე-მოციქულებს. "იმ ღამეს ვერაფერი დაიჭირეს. ხოლო როცა ინათა, ნაპირზე იდგა იესუ; მოწაფეები კი ვერ მიხვდნენ, რომ იესუ იყო. უთხრა მათ იესუმ: შვილებო, რამე საჭმელი თუ გაქვთ? მიუგეს: არა. და უთხრა მათ: ნავის მარჯვენა კიდიდან ისროლეთ ბადე და იშოვით. ისროლეს და ვეღარ ამოზიდეს, თევზის სიმრავლის გამო" (იოანე 21:3-6).

აქ, როგორც ცნობილია, ქრისტემ აღადგინა სიმონ-პეტრეს სამოციქულო ღირსება, რადგან მაცხოვრის ჯვარცმამდე მან სამგზის უარჰო ქრისტე, და მიანიშნა მას, ისევე როგროც იოანეს, მის მიწიერ ღვაწლზე და მოწამეობრივ სიკვდილზე, ხოლო ახალი სასწაულებრივი თევზჭერით კვლავ დაუდასტურა მოციქულებს პირვანდელი წინასწარმეტყველება და განკარგულება იმის შესახებ, რომ ისინი "კაცთა მებადური იქნებოდნენ".

შეპყრობილის განკურნება კაპერნაუმში

(ლკ. 4:31-37; მკ. 1:21-28)

ერთ-ერთი პირველი სასწაული, რომელიც ქრისტემ ნაზარეთის სინაგოგაში ქადაგების შემდეგ გალილეაში აღასრულა, კაპერნაუმში შეპყრობილის განკურნება იყო. მსმენელებს "უკვირდათ მისი მოძღვრება, ვინაიდან ძალმოსილებით იტყოდა სიტყვას". ქრისტეს ერთ-ერთი ასეთი ქადაგების დროს, სინაგოგაში გამოჩნდა "უწმინდური სულით შეპყრობილი კაცი, რომელმაც ხმამაღლა შეჰყვირა და თქვა: ეჰა, რა ხელი გაქვს ჩვენთან, იესო ნაზარეველო? ჩვენს დასაღუპად მოსულხარ: გიცნობ, ვინცა ხარ, ღმერთის წმიდაო".

მაგრამ "შერისხა იგი იესუმ და თქვა: ხმა გაკმინდე და გამოდი მაგისგან. და დასცა იგი შუა სინაგოგაში უწმინდურმა სულმა, და ხმამაღლა ყვირილირ გამოვიდა მისგან, ისე რომ არაფერი უვნია მისთვის. შეძრწუნდა ყველა, და ერთმანეთს ეუბნებოდნენ: რა არის ეს სიტყვა, რომ ხელმწიფებითა და ძალმოსილებით უწმინდურ სულებსაც უბრძანებს და ისინიც გამოდიან?" (ლკ. 4:36).

ქრისტეს თანამედროვეთათვის სულაც არ იყო საკვირველი, რომ დემონები იპყრობდნენ ადამიანებს და ეუფლებოდნენ მათ, მაგრამ ხალხი გაოგნებული იყო მით, რომ გამოჩნდა კაცი, რომელიც ძალმოსილებით უბრძანებდა უწმინდურ სულებს და დევნიდა მათ ადამიანებისგან. ეს იყო ღმრთის მოწყალების აქტი კაცთა დაცემული მოდგმის მიმართ. "და მოედო მისი ამბავი მთელს არე-მარეს", - ბრძანებს მახარობელი.

პეტრეს სიდედრის განკურნება

(მთ. 8:14-17: მკ:1, 29-34: ლკ. 4:38-41)

უწმინდური სულით შეპყრობილი კაცის განკურნების შემდეგ, კაპერნაუმის სინაგოგიდან რომ გამოვიდა, ქრისტემ თავის მოწაფეებთან, იაკობთან და იოანესთან ერთად სიმონისა და ანდრიას სახლს მიაშურა. ეს აქვე კაპერნაუმშივე იყო. შესაძლოა, ქრისტეს თავის მოწაფეთა სახლში დასვენება და ცოტა საკვებითაც მოძლიერება სურდა; შესაძლოა პეტრე და ანდრია, რომლებმაც იცოდნენ ოჯახის დიასახლისის ავადმყოფობის შესახებ, იმედოვნებდნენ მოძღვრის შეწევნას, მაგრამ დუმდნენ. როდესაც ქრისტე შევიდა პეტრეს სახლში "იხილა მისი სიდედრი, რომელიც ცხელებით შეპყრობილი იწვა ... და სთხოვეს მისთვის". მაშინ, "მივიდა ... შეეხო მის ხელს ... შერისხა ცხელება, და მანაც დაუტევა იგი; გაუარა მას ცხელებამ; წამოდგა და ემსახურებოდა მათ".

სამი მახარობლის მიერ მონათხრობ ამ ამბავში, უპირველეს ყოვლისა უნდა აღვნიშნოთ მთავარმოციქულ პეტრეს ცხოვრების განსაკუთრებულად ღირებული დეტალები. პეტრე დაოჯახებული იყო, ჰქონდა სახლი კაპერნაუმში და ოჯახური ცხოვრებით ცხოვრობდა. ამის შესახებ სამივე ხსენებული მახარობელი გვამცნობს, მაგრამ არ ასახელებენ არც სიმონის ცოლის სახელს და არც მისი ოჯახის წევრთა ვინაობას. სავარაუდოდ ამ დღეებში პეტრე, ისევე როგორც მისი ძმა ანდრია, სასწაულებრივი თევზჭერისა და სამოციქულო ღვაწლისკენ მოწოდების შემდეგ, უკვე მოწყდნენ ჩვეულებრივ საოჯახო ცხოვრებას, რადგან "მიატოვეს ყველაფერი და მიჰყვნენ ქრისტეს". თუმცა, გარკვეული მეგობრული კავშირი თავიანთ "სახლეულებთან" შეინარჩუნეს. გადმოცემის მიხედვით, სიმონ-პეტრეს ცოლი თან დაჰყვებოდა მას სამქადაგებლო მოღვაწეობაში, და მეტიც, რომში მოციქულის მოწამეობრივი აღსასრულის თვითმხილველიც იყო.

შემდეგ ყურადღება უნდა მივაპყროთ იმას, თუ როგორ განკურნა სიმონ-პეტრეს სიდედრი მაცხოვარმა. წმ. მახარობელი ლუკა, როგორც ექიმი მოწმობს, რომ ციებ-ცხელება "ძლიერი" იყო, ანუ მაღალი ტემპერატურით, და რომ ქრისტემ "შერისხა ცხელება". თანამედროვე ექიმებმა იციან, რომ ყოველ სნეულებას თან ახლავს ცხელება, რომელსაც პათოგენური მიკროორგანიზმები იწვევენ. მაშ, ვინ "შერისხა" ქრისტემ? - შეეხო რა თავისი ხელით დასნებოვნებული ქალის სხეულს, მან, ვისაც ემორჩილებიან ბუნების ძალნი და სტიქიონები, ძალმოსილად შეწყვიტა მავნე მიკრობების დამანგრეველი მოქმედება. სნეულება, ყველა მისი სიმპტომითურთ უცებ შეწყდა, სნეული ქალი "იმწამსვე წამოდგა" საწოლიდან და "მოემსახურა" სტუმრებს, ანუ ხელი მიჰყო ჩვეულ საოჯახო საქმეებს.

პეტრეს სიდედრის განკურნებით არ ამოიწურება კაპერნაუმში ამ დღეს ქრისტეს სასწაულთმოქმედება. "ხოლო საღამოს, მზის ჩასვლისას, მიჰგვარეს მას ყველა სნეული და ეშმაკეული. და მთელმა ქალაქმა კარწინ მოიყარა თავი. მრავალი სნეული განკურნა სხვადასხვა სენისაგან, მრავალი ეშმაკი განდევნა და არა რთავდა ეშმაკებს იმის თქმის ნებას, რომ ისინი იცნობდნენ მას" (მარკ. 1:34-35).

იმავეს, ოღონდ უფრო მოკლედ, ადასტურებს მახარობელი მათეც, და ამბობს: "ხოლო შებინდებისას მიჰგვარეს მას მრავალი ეშმაკეული, და განდევნა სულები სიტყვით, და განკურნა ყველა სნეული. რათა აღსრულდეს თქმული ესაია წინასწარმეტყველის მიერ, რომელიც ამბობს: მან თავს იდო ჩვენი უძლურებანი და იტვირთა ჩვენი სნებანი" (ეს. 53:4).

მაგრამ რაზე მიანიშნებს ეს წინასწარმეტყველება? რა თქმა უნდა, არა თვით ქრისტეს დაავადებას და დაუძლურებას, რომელმაც თავს იდო კაცობრიობის უთვალავი სნეულებანი, არამედ იმას, რომ მან თავისი აბსოლუტური სიწმიდე, ძალა და უცოდველობა დაუპირისპირა ეშმაკის უძლურებას, რომელმაც სამყარო ცოდვითა და სიკვდილით მოწყლა. "მისი წყლულებით ჩვენ განვიკურნეთ" (ეს. 53:5). გეთსემანიის ბაღში და შემდეგ ჯვარზე, უფალი მთელი კაცობრიობის ცოდვებით მართლაც იტანჯა, როგორც სხეულებრივად, ასევე სულიერად.

ასეთი მძიმე დღის შემდეგ, ქრისტემ, როგორც ჩანს, სიმონ-პეტრეს სახლში გაათენა, "ხოლო ცისკრისას, დილაუთენია ადგა და გამოვიდა; უდაბურ ადგილას მივიდა და იქ ლოცულობდა. თან გაჰყვნენ სიმონი და მასთან მყოფნი", - ბრძანებს მახარებელი მარკოზი, - იპოვეს იგი და უთხრეს, ყველა შენ გეძებსო. და უთხრა მათ: წავიდეთ მახლობელ სოფლებსა და ქალაქებში, რათა იქაც ვიქადაგო, ვინაიდან ამისათვის მოვსულვარ".

კეთროვანის განკურნება გალილეაში

(მთ. 8:2-4: მკ. 1, 40-45; ლკ. 5, 12-16)

გალილეველი კეთროვანის განკურნებაზე, უფრო სწორად "განწმენდაზე" მოწმობს სამივე სინოპტიკოსი (1), მაგრამ უფრო დეტალურ აღწერას გვაძლევს მარკოზის სახარება. ის ასე ბრძანებს:

___________

1. ბერძ. συνοπτικός (συν ("სინ" – ერთად) + όπτω ("ოპტო" - ხედვა). ასე ეწოდება მათეს, მარკოზისა და ლუკას სახარებებს, რადგანაც შესაძლებელია მათი გვერდიგვერდ სვეტებად მოთავსება და ამგვარად, ერთი შეხედვით აღქმა (syn-ópsis). ამიტომაც ამ სამ სახარებას სინოპტიკურ სახარებებს უწოდებენ.

___________

"მაშინ მიადგა ერთი კეთროვანი, ევედრებოდა და მუხლმოყრით ეუბნებოდა: თუ გნებავს, შეგიძლია ჩემი განწმენდა. შეებრალა იგი იესოს, ხელი გაიწოდა, შეეხო და უთხრა: მნებავს, განიწმინდე; ამის თქმაც იყო და მყისვე გაეყარა მას კეთრი და განიწმინდა. მკაცრად გააფრთხილა და მაშინვე გაისტუმრა იგი. უთხრა: იცოდე ნურავის ნურაფერს ეტყვი, არამედ წადი, ეჩვენე მღვდელს და შესწირე შენი განწმენდისათვის, რაც ბრძანა მოსემ მათდა სამოწმებლად. მაგრამ ის გამოვიდა, დაიწყო ქადაგება და მთელ ქვეყანას მოსდო მისი ამბავი; ასე რომ, იესოს აღარ შეეძლო ქალაქში აშკარად შესვლა, არამედ გარეთ, უდაბურ ადგილებში იყო, და მოდიოდნენ მასთან ყოველი მხრიდან".

ლუკა მახარობელი აკონკრეტებს განკურნების ადგილს და ამბობს, რომ ეს იყო "ერთ-ერთ ქალაქში ყოფნისას", თუმცა, საერთოდ უნდა ითქვას, რომ კეთროვნებს ქალაქებში არ უშვებდნენ, როგორც ჩანს ამ კეთროვანმა სხვათა მონაყოლიდან იმდენად ირწმუნა იესუს სასწაულთმოქმედი ძალისა, რომ "იესუს დანახვისას" თავი ვერ შეიკავა და, უგულებელჰყო რა ყოველი აკრძალვა, მიეახლა ქრისტეს, "პირქვე დაემხო და შეევედრა: უფალო, თუ გნებავს, შეგიძლია ჩემი განწმენდა". სნეულის რწმენამ გაამართლა მისი მოლოდინი. უფალმა შეიწყალა უბედური ადამიანი, "გაიწოდა ხელი, შეეხო მას და უთხრა: მნებავს, განიწმინდე. და მყისვე გაეყარა მას კეთრი".

მაგრამ რა სნეულებაა ეს ასეთი? რატომ არის კეთრი ასე გამოყოფილი სხვა სნეულებათაგან? როდესაც თავის მოწაფეებს საქადაგებლად აგზავნიდა, ქრისტემ მათ მცნებად მისცა: "განკურნეთ სნეულნი, განწმინდეთ კეთროვანნი, აღადგინეთ მკვდარნი, განდევნეთ ეშმაკნი; უსასყიდლოდ მიგიღიათ და უსასყიდლოდვე გაეცით" (მათე 10:8)

ძველ ისრაელში კეთრი ისეთ უწმინდურ სნეულებად მიაჩნდათ, რაც დაკავშირებულია ერთგვარ სიბინძურესთან, სიბნელესთან, ამაზრზენ ცოდვებთან, ისეთად, როგორსაც თანამედროვე საზოგადოებაში მიიჩნევენ სიფილისს და მასზე უარესადაც კი. მედიცინის ისტორია ამ სნეულებას იცნობს იმ აღწერილობებით, რაც არსებობდა ქრისტეს განკაცებამდე - მოსეს ხუთწიგნეულიდან, - ხოლო ქრისტეს განკაცების შემდეგ ის აღწერილია რომაელი მწერლის კელსის მიერ. თუმცა, ძველებისთვის, რა თქმა უნდა, ცნობილი არ იყო ამ სნეულების მიზეზი. მხოლოდ 1881 წელს, ევროპელმა ბიოლოგმა ჰანზენმა იპოვა კეთრის მიკრობი ("ლეპრა"). რაც შეეხება სნეულების სიმპტომებს, თანამედროვე მეცნიერთა მიერ აღწერილი სიმპტომები ემთხვევა იმას, რაც ძველი ლიტერატურიდანაც იყო ცნობილი. როგორ ხდება დასნებოვნება - უცნობია, მაგრამ, თუკი დაიწყო, სნეულება 5-20 წელი გრძელდება და იწვევს სიკვდილს. ხდება თვითგანკურნებაც, მაგრამ ძალიან იშვიათად. თავისი კლინიკური ფორმებით "ლეპრას" თავისი სახესხვაობები და "სტადიები", ანუ "ფაზები" გააჩნია, მაგრამ ყოველთვის ძალიან მალე იწვევს მთელი სხეულის კანის ღრმა დასნებოვნებას, რომელიც ჯერ "ბუშტულებით" იფარება, შემდეგ კი გადადის ბინძურ, ნაცრისფერ სისხლმდინარე ჩირქოვან წყლულებში. ამის შემდეგ დაავადება ასნებოვნებს შინაგან ორგანოებს და ძვლოვან სისტემას. უძლურდება მხედველობა, სმენა, ხმა, ირღვევა ცხვირი, იწყება თმების ცვენა. ბოლოს, კვდება ხელებისა და ფეხების თითები. სნეული კვდება საერთო გამოფიტვისა და გულის დამბლისგან.

სნეულების განვითარებულ სტადიაში, სნეულის გარეგნობა მართლაც საშინელია: - ასპიდურ-ნაცრისფერი სახე დაფარულია წყლულებითა და ქერქებით, დასერილია ნაწიბურებით, ამობრუნებულია ქუთუთოები: პირი, რომლიდანაც მუდმივად მოედინება ნერწყვი, მოღრეცილია, თვალები აცრემლებული, მთელი სხეული ყარს, ცხვირი დარღვეულია.

ძველ დროში კეთროვნები არ სარგებლობდნენ საზოგადოების არანაირი დახმარებით, მათ დევნიდნენ ქალაქებიდან და დასახლებული პუნქტებიდან, ამიტომაც, ისინი დაუსახლებელ ადგილებში დახეტიალობდნენ, იკვებებოდნენ იმით, რაც კი შეხვდებოდათ და ვალდებულნი იყვნენ ყვირილით ეცნობებინათ სხვებისთვის თავიანთი მიახლოვება.

მოსეს სჯულის მიხედვით, "დაწყლულებულის ტანისამოსი უნდა დაირღვეს; თავი შიშველი უნდა ჰქონდეს, პირამდე შებურვილი უნდა იყოს და ყვიროდეს: უწმიდური, უწმინდური! რამდენ ხანსაც წყლულია მასზე, იმდენ ხანს იქნება უწმიდური. უწმიდურია იგი. განცალკევებით უნდა ცხოვრობდეს თავისი საცხოვრებელი ბანაკის გარეთ" (ლევ. 13:45-46).

გვიანდელ პერიოდში, ქრისტეს შობიდან VI საუკუნეში კეთრის ეპიდემია ისე გავრცელდა, რომ საფრანგეთში სპეციალური თავშესაფრებიც კი მოაწყვეს კეთროვანთათვის, სადაც სნეულები აბსოლუტურად იზოლირებულნი იყვნენ მთელი მოსახლეობისგან. შუასაუკუნეებში, ადამიანი კეთროვნად აღიარების შემდეგ, მიჰყავდათ ეკლესიაში, დააფარებდნენ შავ ტილოს ან ჩაასვენებდნენ კატაფალკში, წაუკითხავდნენ პანაშვიდს, ფეხებთან ბარით მიაყრიდნენ მიწას ნიშნად იმისა, რომ ის მოკვდა საზოგადოებისა და ეკლესიისთვის, და გადაჰყავდათ "ლეპროზორიუმში"(კეთროვანთა სამკურნალო დაწესებულება - "აპოკ." რედ.). ყოველ კეთროვანს აძლევდნენ შავ ტანისამოსს თეთრი ნიშნებით, ხელში კი პატარა ზარს, რათა მისი წკარუნით ეუწყებინა სხვებისთვის თავისი მოახლოვება.

წმ. გრიგოლ ღვთისმეტყველი თავის 14-ე სიტყვაში მოყვასისადმი სიყვარულის შესახებ, ვრცლად მსჯელობს კეთროვნებზე, როგორც "ცოცხალ-მკვდრებზე, ოდესღაც მცხოვრები ადამიანების ნარჩენებზე"

კეთრის შესახებ ამ მოკლე ცნობების შემდეგ, ყოველი ადამიანისთვის ნათელი გახდება, თუ როგორი ენით აუწერელი სიხარული უნდა დაუფლებოდა იმ კეთროვანს, რომელსაც თავისი მკურნალი ხელი გაუწოდა ქრისტემ, და როდესაც "მყისვე გაეყარა მას კეთრი და განიწმინდა". ეს ნიშნავდა, რომ სულიერი სიბნელის შემდეგ - დადგა ნათელი; აუტანელი ტკივილების შემდეგ - სიცოცხლის შეგრძნება ჯანსაღ სხეულში; მარტოობისა და საყოველთაო უარყოფის შემდეგ - თავისუფალი ურთიერთობა ადამიანებთან; ტანჯვისა და წამების შემდეგ - ცხოვრების სიხარული. ქრისტემ კეთროვანი განწმინდა სნეული ადამიანისადმი თანაგრძნობის გამო, მაგრამ, ამავე დროს "მკაცრად გააფრთხილა და უთხრა: იცოდე ნურავის ნურაფერს ეტყვი, არამედ წადი, ეჩვენე მღვდელს და შესწირე შენი განწმენდისათვის, რაც ბრძანა მოსემ მათდა სამოწმებლად" (მკ. 1:43-44).

რას ნიშნავს ქრისტეს სიმკაცრე? მახარობლები ამის შესახებ არაფერს იუწყებიან, მაგრამ, როგორც ჩანს, სხეულებრივ სატკივართან ერთად, კეთროვანი სულითაც დასნებოვნებული იყო და მკაცრ მოპყრობას ითხოვდა. დაექვემდებარა თუ არა ის მოსეს სჯულს, შეასრულა თუ არა მან ქრისტეს განკარგულება მისულიყო მღვდელთან და შეეწირა სამადლობელი მსხვერპლი - უცნობია, მაგრამ ცნობილია, რომ მან უხეშად დაარღვია ქრისტეს მცნება დადუმების შესახებ და რომ გამოვიდა "დაიწყო ქადაგება და მთელ ქვეყანას მოსდო მისი ამბავი; ასე რომ, იესუს აღარ შეეძლო ქალაქში აშკარად შესვლა, არამედ გარეთ, უდაბურ ადგილებში იყო, და მოდიოდნენ მასთან ყოველი მხრიდან".

კეთროვანის განკურნებას, უეჭველად, სიმბოლური მნიშვნელობაც გააჩნია და ის ბნელ, ცოდვილ ძალებზე ახალი ადამის ძლიერებაზე მიანიშნებს, იმ ცოდვილ ძალებზე, რომლებმაც პირველი, ძველაღთქმისეული ადამი დაიმონეს. ასე, მაგალითად, იობის წიგნში, ღმერთი დაუშვებს, რათა ეშმაკმა უმძიმესი სნეულებით გამოსცადოს თავისი მართალი, და ისიც სწორედ კეთრით, ამ ყველაზე ბნელი და უწმინდური სნეულებით დაასნებოვნებს იობს. ხოლო როდესაც მართალი იობი დაითმენს ყველა ტანჯვას და სულით მაინც წმიდა და ღმრთის ერთგული დარჩება, ყოვლისმპყრობელი აღადგენს მას და დაუბრუნებს ჯანმრთელობის სისავსეს, მეტიც, ასწილ დააჯილდოვებს მას ღმრთისშემეცნებითა და ღმერთთან ურთიერთობით ისე, რომ თვით იობი იტყვის: "ყურმოკვრით მსმენია შენზე, ახლა კი ჩემი თვალით გიხილე" (იობი 42:5).

ათი კეთროვანის განკურნება

(ლკ. 17:11-19)

კეთრის სხვა შემთხვევა აღწერილია ლუკა მახარობლის მიერ. აქ ქრისტემ სნეულებისგან ათი კეთროვანი მამაკაცი განკურნა. ეს მოხდა იერუსალიმისკენ მიმავალ გზაზე, როდესაც ქრისტე მოწაფეების და ხალხის თანხლებით "ერთ სოფელში შევიდა". როგორც მახარობელი ამბობს, სწორედ ამ სოფელში შესვლისას "შემოეგება ათი კეთროვანი კაცი, რომლებიც მოშორებით შედგნენ და შეღაღადეს: იესო, მოძღვარო, შეგვიწყალე ჩვენ!"

ეს საცოდავი ადამიანები რომ დაინახა, ისე რომ არ მოუწოდებია მასთან მიახლება, უფალმა შორიდან უთხრა: "წადით და ეჩვენეთ მღვდლებს". ეს უბრალო სიტყვები საკმარისი აღმოჩნდა, რათა კეთროვნები მიბრუნებულიყვნენ და მღვდლებისკენ წასულიყვნენ. ქრისტეს სიტყვები "ძალმოსილებით" იყო ნათქვამი და კეთროვნებიც დარწმუნებულნი იყვნენ, რომ მის განკარგულებაში იფარებოდა მათი გადარჩენა. მაგრამ სად და როდის? და აი, მათდა გასაკვირად და სასიხარულოდ, შესაძლოა რამოდენიმე ნაბიჯიც კი არ ჰქონოდათ გადადგმული, რომ იხილეს მათი ხელები და ფეხები კეთრისგან როგორ განიწმინდა. როგორც კი მთელ სხეულში ძალა და ჯანმრთელობა იგრძნეს, მათ, სავარაუდოდ, სვლასაც აუჩქარეს მღვდლები რომ ენახათ და უკვე სრულიად დარწმუნებულნი იყვნენ საკუთარ განკურნებაში.

მაგრამ ამ ათიდან მხოლოდ "ერთი მათგანი, რომელმაც დაინახა, რომ განიკურნა, მობრუნდა და ხმამაღლა ადიდებდა ღმერთს. იესოს ფერხთით დაემხო და მადლი შესწირა. და იყო იგი სამარიელი..."

აქ ქრისტემ აღნიშნა ღმრთისადმი მადლიერების გრძნობის სიწმიდე მიღებული მოწყალებისთვის, შეაქო მობრუნებული და გაკიცხა ისინი, ვინაც თავის გულში ამ მადლიერების გრძნობის ადგილი ვერ იპოვა. მიუბრუნდა უფალი ხალხს და უთხრა: "განა ათივე არ განიწმინდა? სადღა არიან ცხრანი? არც ერთი არ მობრუნებულა ღმერთის სამადლობლად, ამ უცხო თესლის გარდა"? - ხოლო თვით სამარიელს უთხრა: "ადექ და წადი! შენმა რწმენამ გადაგარჩინა"

ათი კეთროვანის ამ სასწაულებრივ განკურნებაში, ისევე როგორც ერთი კეთროვანის განკურნებაში, უპირველეს ყოვლისა გამოვლინდა ღმრთის მოწყალება დატანჯული კაცობრიობისადმი; ასევე ღმერთკაცის ძალაუფლება კეთრზე, როგორც ცოდვილიანობის ბეჭედზე. გარდა ამისა, ღმრთისადმი უმაღლესი მადლიერების გრძნობაში, გაუქმდა ეროვნული საზღვრები, რომლებსაც ადამიანთა ცოდვილიანობა ბადებს და, ბოლოს, განმტკიცდა ქრისტე ღმერთის მაცხოვნებლობისადმი რწმენა.

ათი კეთროვანიდან მხოლოდ ერთმა ისმინა ქრისტეს სიტყვა ცხონების შესახებ, ხოლო დანარჩენები, რომლებიც უმძიმესი სნეულებისგან განიკურნენ (თანაც მხოლოდ და მხოლოდ მათდამი ქრისტეს მოწყალების გამო), სულიერად მაინც ვერ გამოჯანმრთელდნენ; და ჯერ კიდევ უცნობია, ისარგებლა თუ არა ამ ცხრა ადამიანმა თავისი ჯანმრთელობით, რომ სული ეცხოვნებინათ, რადგან "ჯანსაღ სხეულში" ყოველთვის "ჯანსაღი სული" როდი ბინადრობს.

საეკლესიო პრაქტიკაში, სახარება "ათი კეთროვანის განკურნების" შესახებ ჩვეულებისამებრ ღმრთის სადიდებელ და სავედრებელ პარაკლისებზე იკითხება, რომელსაც ჩვენი ჯანმრთელობისთვის აღვავლენთ უფლის მიმართ.

განრღვეულის განკურნება კაპერნაუმში

(მკ. 2:1-12: მთ. 9:1-8: ლკ. 5:17-26)

გალილეაში კეთროვნის განკურნებისა და იერუსალიმში მოგზაურობის შემდეგ, ქრისტე კვლავ კაპერნაუმში დაბრუნდა: "და გავარდა ხმა: შინ არისო. და მაშინვე იმდენმა ხალხმა მოიყარა თავი, რომ კართანაც აღარ დარჩა ადგილი; და ეუბნებოდა მათ სიტყვას". მსმენელთა შორის, როგორც ლუკა მახარობელი გვამცნობს, "ისხდნენ გალილეისა და იუდეის ყოველი კუთხიდან და იერუსალიმიდან ჩამოსული ფარისეველნი და რჯულის მოძღვარნი; და იღვწოდა ძალა უფლისა მათ განსაკურნავად".

როგორც ჩანს, ამ დროს ქრისტემ მრავალი სნეულ განკურნა, რადგან ის ამას ჩვეულებისამებრ ხალხის შეკრების დროს აკეთებდა, მაგრამ აქ სინოპტიკოსები დეტალურად აღწერენ მხოლოდ ერთი განრღვეულის განკურნებას, რომელიც სახლში დაშლილი სახურავიდან ჩაიყვანეს და იესუს წინ დააწვინეს.

აი როგორ ჰყვებიან ამ ამბავს მახარობლები: "... და, აჰა, რამდენიმე კაცმა სარეცლით მოიყვანა დავრდომილი, და ცდილობდნენ შინ შესულიყვნენ და მის წინაშე დაეწვინათ" (მათე) ... "და რაკი ხალხის სიმრავლის გამო ვერ შესძლეს მასთან მისვლა, სახურავი ახადეს სახლს, სადაც ის იმყოფებოდა, და ჭერიდან ჩაუშვეს სარეცელი, რომელზედაც დავრდომილი იწვა" (ლუკა) "იხილა იესომ მათი რწმენა და უთხრა დავრდომილს: გამხნევდი, შვილო, მოგეტევა შენი ცოდვები" (მათე).

აქ, უპირველეს ყოვლისა, უნდა აღინიშნოს, რომ ქრისტე განრღვეულს ცოდვებს მიუტევებს და სასწაულს აღასრულებს "მათი", ანუ ავადმყოფის მიმყვანი ოთხი კაცის რწმენის გამო. ეს არის ძლევამოსილი "საყოველთაო", "კრებითი" რწმენა, რომლის შესახებაც შემდეგ უფალი იტყვის: "თუ ორი თქვენგანი შეთანხმდება ამ ქვეყნად და ერთად ითხოვს რასმე, მაშინ, რასაც უნდა ითხოვდნენ, მიეცემათ ჩემი ზეციერი მამისგან" (მათე 18:19).

თვთ სნეულს ქრისტე ამხნევებს და სწყალობს ძლევამოსილი სიტყვებით: "გამხნევდი, შვილო": - იყავ გაბედული შენს რწმენასა და სასოებაში, ნუ შეგაშინებს პირობათა უჩვეულობა, რომელშიც აღმოჩნდი, ნურც ადამიანთა ეს ბრბო, რომელიც გარს გაკრავს: შენ ცოდვილი ხარ, მაგრამ შენი ცოდვები მოგეტევა იმ ადამიანთა რწმენის გამო, ვინც შეგიწყალა და ვისაც უყვარხარ, და ასევე შენი პირადი რწმენის გამო!

როდესაც ფარისევლებმა და მწიგნობრებმა ისმინეს ქრისტეს სიტყვა ცოდვათა მიტევების შესახებ, აფორიაქდნენ "ბჭობა გამართეს და ამბობდნენ: ვინ არის ეს ღვთისმგმობი? ვის შეუძლია ცოდვათა მიტევება, გარდა ერთის - ღმერთისა?" (ლუკა) - ამ ადამიანებს (მწიგნობრებსა და ფარისევლებს) არა აქვთ უნარი საკუთარ გულში შეიგრძნონ მათ შორის თვით უფლის მყოფობა, ხოლო მათი რელიგიური დოგმატიკა შეუძლებლად მიიჩნევს ადამიანის მიერ ადამიანის ცოდვების მიტევებას - თუმცა, როგორც "სჯულის მცოდნეთ" უნდა სცოდნოდათ, რომ ყოველი სნეულება არის ცოდვის შედეგი.

"იესომ მყისვე შეიცნო სულით, რასაც ფიქრობდნენ, და უთხრა მათ: რად ფიქრობთ მაგას თქვენს გულში?" და იქვე დაამტკიცა მათ წინაშე ჭეშმარიტება, თუ როგორ კავშირშია ცოდვა და სნეულებანი: "რა უფრო ადვილია?" - ჰკითხა მან ფარისევლებს, - "ამისი თქმა დამბლადაცემულის მიმართ: მოგეტევოს შენი ცოდვები; თუ ამისა: აღდეგ, აიღე შენი სარეცელი და წადი?"

ამ სიტყვებით, ქრისტემ ტოლობის ნიშანი დადო ამ ორ ცნებას შორის, ანუ რომ არ ყოფილიყო ცოდვა - არც სნეულებანი იქნებოდა. ცოდვით დაცემა გახლავთ სნეულებათა და კაცობრიობის ტანჯვის საზოგადო მიზეზი. მაგრამ ცოდვაზე ძალაუფლება კაცის ძის (ქრისტეს) ხელშია. ის კი აქ არის, სახლში, და ამიტომაც მიუტევებს და კურნავს!

და მაშინ ქრისტემ ნათლად განუცხადა თავის მოწინააღმდეგეებს: "მაგრამ რათა იცოდეთ, რომ ძეს კაცისას ძალი შესწევს ამ ქვეყნად ცოდვათა მიტევებისა". შემდეგ მიუბრუნდა დავრდომილს და უთხრა: "შენ გეუბნები: აღდეგ, აიღე შენი სარეცელი და წადი შენს სახლში".

სასწაული მყის აღსრულდა: დავრდომილი "მაშინვე აღდგა, აიღო თავისი სარეცელი და გამოვიდა ყველას წინაშე, ისე რომ, უკვირდა ყველას, ადიდებდნენ ღმერთს და ამბობდნენ: არასოდეს ამგვარი რამ არ გვინახავსო". მათეს მახარობლის მიხდვით: "ამის მხილველი ხალხი განცვიფრდა და ადიდებდა ღმერთს, რომელმაც ასეთი ძალა მისცა ადამიანებს".

ამ ხალხისთვის იესუ აქ არის "ადამიანი", რომელიც შემოსილია ღვთაებრივი ძალაუფლებით. ხალხისთვის, როგორც ჩანს, ამ სასწაულში ჯერ კიდევ არ გაიხსნა მთელი ჭეშმარიტება ქრისტეზე, როგორც ღმრთის ძეზე, არამედ ამ ჭეშმარიტების მხოლოდ მცირე ნაწილი. ღმერთ-ძეობრივი საიდუმლო ჯერ კიდევ მიუწვდომელი რჩებოდა.

ხელგამხმარი კაცის განკურნება

(მკ. 3. 1-8: მთ. 12:9-15: ლკ. 6:6-11)

"შაბათი კაცისათვის შეიქმნა, და არა კაცი შაბათისათვის"

გალილეის სინაგოგაში ხელგამხმარი კაცის განკურნების სასწაული მჭიდროდ არის დაკავშირებული იესუ ქრისტეს სწავლებასთან შაბათის დღის პატივისცემის შესახებ. მწიგნობრები და ფარისევლები გამუდმებით ადანაშაულებდნენ ქრისტეს, რომ ის "არ იცავდა შაბათს" და, ამგვარად, არღვევდა მოსეს მიერ ღმრთისგან ბოძებულ მცნებას. ხოლო ქრისტე, თავის თავზე ლაპარაკობდა, რომ ის რჯულის "გასაუქმებლად კი არ მოვიდა, არამედ აღსასრულებლად" (შეად. მათე 5:17), და ამავე დროს, - ფარისეველთა თვალსაზრისით, -მუდმივად, თითქოსდა სპეციალურად, თავისი სასწაულმოქმედებებით არღვევდა შაბათის დღის მყუდროებას.

მიუხედავად იმისა, რომ ქრისტე ხედავდა ფარისეველთა გაღიზიანებას, მაინც აგრძელებდა კურნებას შაბათ დღეს. რატომ აკეთებდა ის ამას? ადამიანურად რომ განვსაჯოთ, ძალთა ეკონომიის თვალსაზრისით, ხომ არ აჯობებდა ამ პუნქტში მაინც დაეთმო მას ფარისეველთათვის? - და სინაგოგებში შაბათობით არავინ განეკურნა? მაგრამ ეს წმიდად ადამიანური განსჯაა, კომპრომისული, რაც არ შეესაბამება სწავლებას ჭეშმარიტებაზე. დათმობა ფარისეველთადმი, მათი უსულო ფორმალიზმისადმი, დაუშვებელი გახლდათ.

რა თქმა უნდა, მცნება შაბათის დაცვის შესახებ თვით ღმრთისგან იყო ბოძებული. და ის ებრაელებს ისრაელის ისტორიული ცხოვრების საზეიმო და მრისხანე ვითარებაში გადაეცა. "გამოიყვანა ბანაკიდან ხალხი მოსემ ღვთის შესახვედრად და დადგნენ მთის ძირას. ბოლავდა მთელი სინაის მთა, რადგან უფალი იყო მასზე ჩამოსული ცეცხლის ალში; როგორც ქურას, ისე ასდიოდა კვამლი და ძლიერად ირყეოდა მთა. თანდათან ძლიერდებოდა საყვირის ხმა; ლაპარაკობდა მოსე და ეხმიანებოდა ღმერთი. ჩამოვიდა უფალი სინაის მთაზე, მთის წვერზე და მოუხმო უფალმა მოსეს მთის წვერისკენ, და ავიდა მოსე" (გამ. 19:17). ამ სიტყვებს შემდეგ მოსდევს ღმრთისა და მოსეს გასაუბრება და ღმრთის მიერ მოსესთვის ათი მცნების მიცემა, რომლებიც ქვის ფილაქნებზე იყო ამოტვიფრული და, რომელიც შემდგომ ისრაელისთვის მოსეს მიერ ბოძებულ სჯულს დაედო საფუძვლად.

ამ მცნებებს შორის მე-4 ადგილზე დგას მცნება შაბათის დაცვის შესახებ: "გახსოვდეს შაბათი დღე, რომ წმიდა ჰყო იგი. ექვს დღეს იმუშავე, და აკეთე შენი საქმეები; მეშვიდე დღე კი უფლის, შენი ღვთის შაბათია. არა საქმე არ გააკეთოთ, არც შენ, არც შენმა ვაჟმა, არც შენმა ასულმა, არც შენმა ყმამ, არც შენმა მხევალმა, არც შენმა პირუტყვმა, არც შენმა მდგმურმა, სახლში რომ გყავს. რადგან ექვს დღეში შექმნა უფალმა ცა და მიწა, ზღვა და ყველაფერი, რაც მასშია, და მეშვიდე დღეს შეისვენა; ამიტომაც აკურთხა უფალმა შაბათი დღე და წმიდაჰყო იგი" (გამ. 20:8-11).

ადამიანი შექმნილია ღმრთის მსგავსებად, ამიტომაც ეს მსგავსება მის ცხოვრებაშიც უნდა აისახებოდეს: ექვსი დღე უნდა მიეძღვნას "სიცოცხლის სხეულის" შემოქმედებით მოღვაწეობას, ხოლო მეშვიდე დღე - ღმრთის შემოქმედების ბრწყინვალების ჭვრეტას, წუთისოფლის საქმეებისგან დასვენებას და ღმერთთან ადამიანისთვის მისაწვდომი ურთიერთობის სიხარულის მაქსიმალურ, სულიერ გამოხატულებას.

ამავდროულად, წუთისოფლის საზრუნავისგან თავისუფალი "მეშვიდე დღე" ადამიანს მიეცა იმისთვის, რათა არ მიეცეს ამაოებას, ყოველდღიურობაში არ დაავიწყდეს მისი ცხოვრების მთავარი მიზანი - სამოთხისეული ცხოვრება ღმერთში, არ დაავიწყდეს დაკარგული უცოდველი ნეტარება: რათა ადამიანმა არსებობისთვის განუწყვეტელი ბრძოლის პირობებში ანგარებითი მიზნით არ დაიწყოს არც საკუთარი, არც სხვა თანა-მშრომელი ადამიანიებისა და თვით პირუტყვთა ძალების ექსპლუატირება.

"მეშვიდე დღე უფლის, შენი ღმერთის შაბათია: არაფერი საქმე არ აკეთო არც შენ, არც შენმა ვაჟმა, არც შენმა ასულმა, არც შენმა ყმაწვილმა, არც შენმა ხარმა, არც შენმა სახედარმა, არცერთმა შენმა პირუტყვმა, და არც შენმა მდგმურმა, რომელიც შენს ქალაქებში ცხოვრობს, რომ დაისვენოს შენმა ყმამ და ყმაქალმა შენთან ერთად" (მეორე რჯული 5:14).

ასეთია ღმრთის ურყევი მცნება. მაგრამ ყოველგვარი, კარგი და სასარგებლო აზრი, ადამიანური ვნებებითა და ხრიკებით, მსჯელობათა მზაკვარებით, შეიძლება მიყვანილ იქნას ლოგიკურ წინააღმდეგობებამდე და სრულ უაზრობამდე; და ეს თუ ადამიანის აზროვნებას ეხება, მაშინ ეს არის გონებისა და გულის არაკეთილსინდისიერების ნიშანი, ხოლო თუ ეს ღმრთის მცნებების დამახინჯებას ეხება - მაშინ ის ღმრთის გმობად და უდიდეს ცოდვად მიიჩნევა. აი რატომ "არ უთმობდა" ქრისტე ებრაელებს შაბათის მათებურ გაგებაში. მათ სრულიად დაამახინჯეს ეს მცნება. მათ გაგებაში, შაბათის დაცვის შესახებ სწავლებამ დაკარგა ჭეშმარიტი სული, და დატოვა მხოლოდ ფორმა, თანაც ეს ფორმაც, თავიანთი დაცემული გონების მზაკვრული ლოგიკით, აბსურდამდე მიიყვანეს, რომელიც ამართლებდა ოდენ ცივ ფორმალიზმსა და გულქვაობას.

ამრიგად, სინას მთაზე მოცემული მცნება შაბათის დაცვის შესახებ, ქრისტემ არა თუ არ გაუუქმა, არამედ აღადგინა კიდეც მისი წმიდა, სულიერი აზრით, როგორც მცნება ღვთის გულისთვის ადამიანის სიყვარულისა ადამიანის მიმართ. - "შაბათი კაცისათვის შეიქმნა, და არა კაცი შაბათისათვის", - ბრძანა ღმერთკაცმა. "ძე კაცისა შაბათის უფალიც არის" (მათე 12:8), - ეს ნიშნავს: ყველაფერი გამოიყენება კაცობრიობისთვის მის გადასარჩენად. სადაც მეუფებს ძე კაცისა, იქ ადგილი არა აქვს ფორმალიზმს, რადგან ძე კაცისა მოვიდა რათა ადამიანი გამოიხსნას ცოდვის წყევისგან, სნეულებისგან და სიკვდილისგან.

ხელგამხმარი ადამიანის განკურნების ამბავს ყველა სინოპტიკოსთან წინ უსწრებს "მოწაფეთა მიერ ხორბლის თავთავების შეგროვება", როდესაც ქრისტე ყანაში მიდიოდა. ფარისეველთა საყვედურზე, "შენი მოწაფეები იმას სჩადიან, რაც ნებადართული არ არის შაბათს", ქრისტემ დავითის მაგალითით უპასუხა და უთხრა მათ: "არ წაგიკითხავთ, როგორ მოიქცა დავითი, როცა მოშივდა მასაც და მის მხლებლებსაც? როგორ მევიდა ღმერთის სახლში და შეჭამა შესაწირავი პური, რისი ქმნა არც მისთვის იყო ნებადართული და არც მისი მხლებლებისათვის, და რისი ნებაც მხოლოდ მღვდლებს ჰქონდათ?"

შემდეგ კი ჰკითხა: "არც ის ამოგიკითხავთ რჯულში, რომ შაბათობით მღვდლები ტაძარში არღვევენ შაბათს, და მაინც უცოდველნი არიან?". ამაზე ფარისევლებმა ვერაფერი უპასუხეს, რადგან მათ შაბათის დღის ჭეშმარიტი შინაარსი უკვე დიდი ხნის დაკარგული ჰქონდათ. და მითუმეტეს, ვერ წარმოედგინათ, რომ აქ, ახლა მათ ელაპარაკებოდა ის, "ვინც ტაძარზეც უმეტესია", - კერძოდ, "ძე კაცისა", რომელიც "შაბათის უფალიც არის".

ჩაიკლეს რა ქრისტეს მოქმედებით აღძრული თავიანთი ბოღმა და აღშფოთება, მწიგნობრები და ფარისევლები მაინც ფეხდაფეხ დასდევდნენ უფალს, და მივიდნენ სინაგოგაში, სადაც უფალი "ასწავლიდა ხალხს; და იყო იქ კაცი, რომელსაც მარჯვენა ხელი გამხმარი ჰქონდა. უთვალთვალებდნენ მწიგნობრები და ფარისევლები, განკურნავდა თუ არა შაბათს, რათა ბრალდების საბაბი ეპოვათ მისთვის. მაგრამ მან იცოდა მათი ზრახვანი და უთხრა ხელგამხმარ კაცს: ადექი და შუაში გამოდი; ისიც ადგა და გამოვიდა. და უთხრა მათ იესომ: თქვენ გეკითხებით: რისი ქმნა შეიძლება შაბათს: კეთილისა თუ ბოროტისა? სულის ცხონება თუ წარწყმედა? გადახედა ყველა მათგანს, და უთხრა კაცს: აბა გაიწოდე შენი ხელი! მანაც გაიწოდა და გაუმრთელა, როგორც მეორე". ფარისევლები კი დუმდნენ, რადგან არსებითად არაფრის თქმა არ შეეძლოთ, განსაკუთრებით იმიტომ, რომ მათ ახრჩობდა უძლური მტრობა იმის წინააღმდეგ, ვინაც სულ ახლახან საკუთარ თავზე თქვა, რომ ის "შაბათის უფალიც არის" და ვინც დაუფარავად, ღიად, სიტყვით და საქმით, ამხილებდა მათ გულქვაობას.

დაადუმა რა ფარისევლები, ქრისტემ კიდევ ერთხელ ჰკითხა მათ: "რომელიმე თქვენგანს ერთი ცხვარი რომ ჰყავდეს და შაბათ დღეს ორმოში ჩაუვარდეს, ნუთუ ხელს არ ჩასჭიდებს და არ ამოიყვანს მას? ხოლო კაცი რამდენად უმჯობესია ცხვარზე? ამიტომაც შეიძლება შაბათ დღეს სიკეთის ქმნა" - და ამით დაამხო თალმუდის ყოველგვარი მზაკვარება, რადგან აღდგინა სინას მთის სჯულმდებლობის ჭეშმარიტი შემეცნება. ფარისევლები კი კვლავ დუმდნენ. და მაშინ ქრისტემ, "რისხვით მოავლო თვალი შეკრებილთ, მათი გულქვაობით დამწუხრებულმა, და უთხრა ხელგამხმარ კაცს: გაიწოდე შენი ხელი! მანაც გაიწოდა და კვლავ გაუმრთელდა, როგორც მეორე".

შემდეგ სახარება ამბობს, რომ, ამის მნახველი ფარისევლები "გამოვიდნენ და მოითათბირეს მის წინააღმდეგ, თუ როგორ დაეღუპათ იგი". ვერც მაცხოვრის საქმეებმა და ვერც სიტყვებმა ფარისევლების სიმაყე ვერ მოდრიკა, მეტიც, მათ მაცხოვრის დაღუპვა განიზრახეს. "იესუმ გაიგო ეს და გაეცალა იქაურობას", - ბრძანებს მახარობელი მათე და "თან მისდევდა დიდძალი ხალხი და განკურნა ყველა".

სისხლმდინარე დედაკაცის განკურნება

და სინაგოგის წინამძღვრის ქალიშვილის მკვდრეთით აღდგინება

(მთ. 9:18-26 მკ. 5:22-43: ლკ. 8:41-56)

ამ ორ სასწაულს სინოპტიკოსები ერთმანეთთან კავშირში მოგვითხრობენ. ერთი სასწაულის დასაწყისი მეორის შესახებ თხრობით წყდება. დროითი კავშირს, როგორც ჩანს, შინაგანი აზრიც გააჩნია, რადგან ორივე შემთხვევაში - როგორც იაიროსტან, ასევე სისხლმდინარე დედაკაცთან ვლინდება რწმენის განსაკუთრებული ძალა, რომლის შედეგიც უდიდესი სასწაულები გახდა.

კაპერნაუმში აღსრულებულ ამ სასწაულებზე, მოგვიანებით თვით ქრისტეც გულისტკივილით აღნიშნავდა: "და შენ, კაპერნაუმ, თვით ზეცამდე ამაღლებულო, ჯოჯოხეთამდე დაემხობი ... რადგან ტიროსსა და სიდონს (ანუ წარმართულ ქალაქებს - ავტ.) რომ მოვლენოდა თქვენში მოვლენილი სასწაული, რა ხანია ძაძასა და ნაცარში მსხდომნი შეინანებდნენ" (მათე 11:23; ლუკა 10:15)

მახარობელი მარკოზი ყველაზე დეტალურად მოგვითხრობს ხსენებულ სასწაულებზე. ის ამბობს:

"და, აჰა, მივიდა მასთან სინაგოგის ერთი წინამძღვარი, სახელად იაიროსი, და, დაინახა თუ არა იგი, ფეხებში ჩაუვარდა. გულმხურვალედ შეევედრა და უთხრა: ჩემი ასული სიკვდილის პირასაა. მოდი და ხელი დაადე, რათა მორჩეს და იცოცხლოს. ისიც წაჰყვა..."

იაიროსს (სინაგოგის წინამძღვარს) იოტისოდენადაც არ ეეჭვებოდა, რომ ქრისტეს, თავისი ხელის დადებით შეეძლო სიკვდილისგან ეხსნა მისი მომაკვდავი ქალიშვილი, მით უმეტეს, მან, რა თქმა უნდა, იცოდა აქვე, კაპერნაუმში მომხდარი სასწაულის შესახებ, როდესაც ქრისტემ სასიკვდილო სნეულებისგან იხსნა კარისკაცის ძე. მაგრამ თუ იქ ქრისტემ მხოლოდ სიტყვა წარმოთქვა და დაუსწრებლად დაუბრუნა სიცოცხლეს მომაკვდავი, აქ მაცხოვარი პირადად მიდის მთხოვნელის სახლში. ამან უეჭველად დაამშვიდა და გაახარა იაიროსი, თუმცა, აქ მოხდა მოულოდნელი მოვლენა, რომელმაც ქრისტე მცირედით შეაყოვნა, მაგრამ იაიროსში წყენის ან მოუთმენლობის აჩრდილიც კი ვერ გამოიწვია.

იაიროსის სახლისკენ მიმავალ ქრისტეს "თან მისდევდა დიდძალი ხალხი და ზედ აწყდებოდა". ყველას სურდა სასწაულთმოქმედთან და მოძღვართან მიახლოვება. და აი: "ერთმა ქალმა, რომელიც თორმეტ წელიწადს სისხლის დენით იტანჯებოდა, ბევრი რამ დაეთმინა მრავალი მკურნალის ხელში, და დაეხარჯა ყველაფერი, რაც ებადა, მაგრამ არაფერში წასდგომოდა და, პირიქით, უარესად შექმნილიყო, - იესოს ამბავი რომ გაიგო, უკნიდან მიუახლოვდა ბრბოში და მის სამოსს შეეხო. ვინაიდან გულში ამბობდა: მის სამოსსაც რომ შევეხო, მეშველებაო" (მკ. 5:25-28).

ჩვენთვის ძნელი არ არის ამ უბედური ქალის მდგომარეობის წარმოდგენა, რომელიც უიმედო სნეულებამ ლამის სასოწარკვეთამდე და სრულ განადგურებამდე მიიყვანა. რა სნეულება იყო ეს? შესაძლოა ეს ყოფილიყო საშვილოსნოს ფიბრომა, რომელიც, მიშვებულ მდგომარეობაში მხოლოდ ოპერატიული ჩარევის შედეგად იკურნება: მაგრამ, იმ დროს, ქირურგიული ოპერაციები არავინ იცოდა და, სავარაუდოდ, ადამიანებს ბუნებრივი ნარკოტიკებით მკურნალობდნენ, რასაც მათი ორგანიზმი გამოფიტვამდე და, საბოლოოდ, რა თქმა უნდა, სიკვდილამდე მიყავდა.

ქალს რცხვენოდა ექიმებისთვის მოეთხრო თავისი პრობლემა, და მით უმეტეს, ის ვერასოდეს ამცნობდა თავისი სნეულების შესახებ, ამდენი ხალხის წინ, დიდებით მოსილ და ყოვლისმკურნალ ექიმს, როგორიც იყო მოძღვარი კაპერნაუმიდან. მაგრამ მის სულში იშვა ღმრთითბოძებული, ურყევი რწმენა იმისა, რომ სწორედ ის, მხოლოდ და მხოლოდ ის, კაპერნაუმელი მოძღვარი შეძლებდა ამ გაუსაძლისი სატანჯველისგან მის დახსნას. ამიტომაც, როგორც კი ესმა, რომ ბრბოთი გარემოცული ქრისტე მოახლოვდა, "უკნიდან მიუახლოვდა ბრბოში და მის სამოსს შეეხო. ვინაიდან გულში ამბობდა: მის სამოსსაც რომ შევეხო, მეშველებაო"... და, მართლაც, როგორც მარკოზ მახარობელი გვამცნობს: "შეხებისთანავე შეუწყდა სისხლის დენა, და ტანმა უგრძნო, რომ განიკურნა სნეულებისგან".

ვისაც თავის ცხოვრებაში, მრავალი წლის განმავლობაში განუცდია ხანგრძლივი, სულის გამთანგველი დაავადება, რომელიც იპყრობს ადამიანის ცნობიერებასაც, აგდებს მას უიმედობასა და სასოწარკვეთილებაში, უცვლის ყოველგვარ წარმოდგენას გარემომცველ სინამვდილეზე, მან იცის, რას ნიშნავს, თუნდაც მცირედი ხნით გათავისუფლდე ამ ტანჯვისგან, მცირედი ხნით ოდნავ მაინც გულით ამოისუნთქო, იგრძნო თავი ჯანმრთელად და თუნდაც ერთი ღამე დაიძინო ტკივილის გარეშე, საკუთარი სხეულისა და ამ ცხოვრების გაუთავებელი ტკივილებისადმი ზიზღის გარეშე - ეს ისეთი შვება და სიხარულია! და როგორი იქნება ამგვარი ადამიანის მდგომარეობა, თუკი ის სრულიად განიკურნება?! აი მაშინ დაიწყება მისთვის ჭეშმარიტად ახალი და ნათელი ცხოვრება. მაგრამ სად არის ეს ექიმი, ვისაც უიმედო სნეულთა განკურნება ძალუძს?!

სისხლმდინარე დედაკაცმა ჰპოვა თავისი მკურნალი. შესაძლოა, მას იგი არასოდეს უხილავს, მაგრამ ამჟამად, როგორც კი ნახა, მან იგრძნო და ირწმუნა, რომ მისგან გამომავალ ძალას, რომელიც ყველას კურნავდა, შეეძლო მისი განკურნებაც. და მართლაც, მხოლოდ ქრისტეს სამოსის კალთის ოდნავი შეხებაც კი საკმარისი აღმოჩნდა სნეული დედაკაცის სრული ჯანმრთელობის აღსადგენად და "ტანმა უგრძნო, რომ განიკურნა სნეულებისგან".

შემდეგ, მახარობლები მოწმობენ, რომ "მაშინვე იესომ თავადაც იგრძნო, რომ ძალა გავიდა მისგან, მიუბრუნდა ხალხს და იკითხა: ვინ შეეხო ჩემს სამოსს?" (მკ. 5:30).

ამ სიტყვების კითხვისას ბევრი დაბნეული კითხულობს: რა "ძალაა" ეს, რომელიც გამოდიოდა ქრისტესგან, რომ მან თვითონაც იგრძნო მისი გამოსვლა? მაგნეტიზმი? ელექტრობა? თუ კიდევ რამე სხვა მატერიალური ძალა? "ვინაიდან ძალი გამოდიოდა მისგან და კურნავდა ყველას...", -ნათქვამია ლუკას სახარების სხვა ადგილას (იხ. ლკ. 6:19). დიახ, შესაძლოა ეს ყოფილიყო მატერიალური "ბუნებრივი" ძალა, რომელიც აბსოლუტურად ჯანსაღი სხეულისთვის არის დამახასიათებელი, როგორიც იყო სხეული ახალი, უცოდველი ადამისა. საერთოდ, უნდა ითქვას, რომ ადამიანის ჯანმრთელი (თუმცა, რა თქმა უნდა, არა აბსოლუტური თვალსაზრისით) სხეული ფლობს ყველა თვისების კოლოსალურ ძალას, მაგრამ ეს ძალები - ცოდვით დაცემული გონების, გულისა და სულის უუნარობის გამო, - გამოყენებულია ოდენ უმცირესი დოზით, და ამგვარი დოზითვე, ის შეიძლება გადაეცეს სხვა ადამიანს. აქედან მომდინარეობს სნეულთა კურნებისთვის სავალდებულო რწმენა - მკურნალისა და საკურნებელისა. ქრისტეს მკურნალი ძალა მზის სხივივით იყო, - რომელიც ააღორძინებს დედამიწას და ანადგურებს ყოველ მავნე საწყისს. მაგრამ მზის სხივები სახლში აღწევენ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუკი ყველა სარკმელი ღიაა და ფანჯრების შუშებიც გაწმენდილი და გაკრიალებულია. ასეა ადამიანიც, მისი სული მხოლოდ მაშინ მიიღებს ქრისტეს მაკურნებელ ძალას, როდესაც მისი სული ღიაა რწმენისთვის და განწმენდილი და გაკრიალებულია სინანულით, ანუ საკუთარი ცოდვილიანობის შეგნებით, ასევე წყურვილით რადიკალურად შეცვალოს თავისი ცოდვილი ცხოვრება.

ამრიგად, როგორც კი სისხლმდინარე დედაკაცი ქრისტეს "სამოსის კალთას შეეხო და მაშინვე შეუწყდა სისხლის დენა" - ანუ, მედიცინის ენაზე რომ ვთქვათ, - სისხლმდინარე სიმსივნე უეცრად ინვოლუციის სტადიაში გადავიდა, ანუ "გაიწოვა", როგორც ეს ამ სნეულების საწყის სტადიაზე ხდება.

დედაკაცს სურდა თავისი განკურნება საიდუმლოდ შეენახა, მაგრამ ქრისტე მას ბრბოში ეძებდა, და "რაკი მიხვდა ქალი, რომ ვერ დაიმალა, კანკალით მიუახლოვდა, ფეხქვეშ ჩაუვარდა და მთელი ხალხის წინაშე აღიარა, რატომ შეეხო და რა უცებ განიკურნა". მაგრამ ქრისტემ ანუგეშა იგი, რამეთუ ქალის სული აფორიაქებული იყო ქრისტესა და ხალხის შიშით: ყველასგან მიმალული ის ახლა უეცრად ყველას ყურადღების ცენტრში აღმოჩნდა, მას ერთსა და იმავე დროს დაეუფლა განკურნების სიხარული და შიში თავნებობისთვის, მაგრამ ქრისტემ ის გაამხნევა, მისცა მშვიდობა და შემდგომი ცხოვრების კურთხევა: "გამხნევდი, შვილო, შენმა რწმენამ გადაგარჩინა. წადი მშვიდობით, დახსნილი ხარ შენი სატანჯველისგან".

როდესაც უფალი განკურნებულ დედაკაცს კურთხევას აძლევდა, ხოლო წუხილითა და იმედით აღსავსე იაიროსი ქრისტეს გვერდით იდგა, მასთან "მივიდნენ და უთხრეს: შენი ასული აღესრულა; რატომღა აწუხებ მოძღვარს?" მაგრამ ვერ მოასწრო იაიროსმა სიტყვის წარმოთქმა, რომ "იესუმ ამ სიტყვების გაგონებისთანავე უთხრა სინაგოგის წინამძღვარს: ნუ გეშინია, შენ მხოლოდ გწამდეს", და უკვე დაუყოვნებლივ მისი სახლისკენ გაეშურა. მთელი ბრბო უკან მიჰყვებოდა ქრისტეს, მაგრამ მან "არავის მისცა გაყოლის ნება, პეტრეს, იაკობისა და იოანეს, იაკობის ძმის, გარდა".

ამის შემდეგ ჩვენ უჩვეულო სასწაულის მომსწრენი ვხდებით, რომლის მსგავსი ქრისტეს მანამდა არ აღუსრულებია. მან მკვდრეთით აღადგინა თორმეტი წლის ახლად გარდაცვლილი გოგონა - იაიროსის ქალიშვილი. როგორ მოხდა ეს?

მკვდარი გოგონა სახლში იწვა, გარეთ კი ხალხი მშფოთვარებდა, იყო ტირილი და მოთქმა-გოდება. როდესაც მივიდა სინაგოგის წინამძღვრის სახლში, "და იხილა შფოთი, მოტირალნი და მოზარენი. შევიდა და უთხრა მათ: რატომ შფოთავთ და მოსთქვამთ? გოგონა კი არ მომკვდარა, არამედ სძინავს" (მკ. 5:39).

ამ სიტყვებმა იქ დამსწრეთა სიცილი გამოიწვია, რადგან იცოდნენ, რომ გოგონა მოკვდა. ქრისტემ კი "გარეთ გამოასხა ყველანი, შეიყოლა მხოლოდ ბავშვის დედ-მამა და შევიდა, სადაც გოგონა იწვა... ხელი მოჰკიდა და უთხრა მას: ტალითა, კუმი! რაც თარგმანით ნიშნავს: შენ გეუბნები, პატარავ, აღდეგ!" და, როგორც მარკოზ მახარობელი გვამცნობს, "გოგონაც მაშინვე აღდგა და გაიარა; ხოლო ის თორმეტი წლისა იყო. და განცვიფრდნენ დიდად". ლუკა მახარობელი ამატებს: "მოიქცა მისი სული და მაშინვე აღდგა. ხოლო მან ბრძანა, საჭმელი მიეცათ მისთვის". და ვინც ეს სასწაული ნახა, როგორც მარკოზ მახარობელი ბრძანებს, - "განცვიფრდნენ დიდად".

რა თქმა უნდა, შეუძლებელი იყო არ გაკვირვებულიყვნენ ამ საოცარი სასწაულის მნახველნი, რომელიც ქრისტემ ჯოჯოხეთსა და სიკვდილზე თავისი ძალაუფლების ნიშნად აღასრულა; ასევე გამოავლინა თავისი სიყვარული და მოწყალება ადამიანის გამოუთქმელი უბედურებისადმი და აჩვენა ძალა, რომელიც ამტკიცებს და აგვირგვინებს ქალიშვილის მამის ურყევ რწმენას. მაგრამ ეს სასწაული ქრისტეს არ აღუსრულებია თავისი ღმერთ-ძეობრიობის დასამტკიცებლად ან ხალხში "პოპულარობის" მოსახვეჭად - რამეთუ "იესუმ უბრძანა მათ, არავისთვის ეთქვათ, რაც მოხდა".

მარკოზ მახარობლის მიერ ზუსტად დამოწმებული არამეული სიტყვები "ტალითა, კუმი" კაცობრიობას შესაძლებლობას აძლევს, ყველა საუკუნეში, თავად ისმინოს და გაიმეოროს თვით ჩვენი უფლის მიერ წარმოთქმული საოცარი სიტყვა.

სინაგოგის მოძღვრის ქალიშვილის გარდაცვალების ფაქტი, როგორც ეს აღწერილია მახარობელთ მიერ, არანაირ ეჭვს არ უნდა იწვევდეს, მაგრამ, მიუხედავად ამისა, ზოგჯერ ისმის ურწმუნოთა ხმები, რომლებიც ამბობენ, რომ თითქოსდა ამ შემთხვევაში საქმე არ გვქონდეს ნამდვილ სიკვდილთან, - გოგონა უგონო მდგომარეობაში ჩავარდა, ან ღრმა ლეთარგიული ძილით დაიძინა, რაზეც თითქოსდა თვით ქრისტემაც უთხრა მოტირალთ: "გოგონა კი არ მომკვდარა, არამედ სძინავს". - მაგრამ ქრისტემ ოთხი დღის მკვდარ და უკვე კუბოში ჩაწვენილ ლაზარეზეც ბრძანა: "ლაზარემ, ჩვენმა მეგობარმა, მიიძინა" (იოანე 11:11), თუმცა ლაზარე სწორედაც რომ ოთხი დღის მკვდარი იყო. აქ კი ლუკა მახარობელი (რომელიც ამავე დროს ექიმიც გახლდათ) ბრძანებს: "მოიქცა მისი სული და მაშინვე აღდგა". მაშასადამე, სული გასული იყო სხეულიდან, ანუ ქალიშვილი მკვდარი გახლდათ.

არ დავიწყებთ რა აქ "სიკვდილის სახეობათა" განხილვას, რომელიც მრავალგვაროვანია, აღვნიშნავთ მხოლოდ იმას, რომ საერთოდ, "სიკვდილი" საკმაოდ რთული მოვლენაა, და მთელი სხეული ყოველთვის, მის ყოველ ნაწილსა და შემადგენლობაში უეცრად და ერთდროულად როდი წყვეტს მოქმედებას. მაგალითად, ადამიანმა შეიძლება გონი დაკარგოს და აღარასოდეს დაუბრუნდეს მას, თუმცა მისი სხეული ჯერაც სიცოცხლისუნარიანი იყოს და აგრძელებდეს თავის მოქმედებას. თუმცა, არსებითად, ესეც სიკვდილია. ან კიდევ: ადამიანი შეიძლება ცოცხლადვე გაიხრწნას, ნაწილ-

ნაწილ მოკვდეს (ატროფია), მაგრამ ამ პროცესში შეინარჩუნოს ცნობიერება. ესეც სიკვდილია. ან კიდევ: ადამიანს შეიძლება გასცილდეს სული. ამასთან ცნობიერება წყვეტს მოქმედებას, ხოლო სხეული ჯერ კიდევ გარკვეული ხანი ცოცხლობს. არსებითად - ეს არის ყველაზე ნამდვილი სიკვდილი, ან კარიბჭე სიკვდილისა... თუ სული არ "დაბრუნდა", სხეული და სული (ცნობიერება, ინტელექტი, გრძნობა) უკვე ვეღარასოდეს აღიდგენენ თავიანთ ფუნქციებს.

ვის შეუძლია ადამიანში "სულის დაბრუნება"? მხოლოდ იმას, ვინც მისი უფალია, ანუ ღმერთს! სწორედ ეს აღესრულა კაპერნაუმში გარდაცვლილ გოგონაზე, როდესაც ის კვლავ დაუბრუნა სიცოცხლეს ყოვლისშემძლე მეუფემ, ყოველი ადამიანის სულისა და ბუნების ყოველი ძალის განმგებელმა - ღმერთკაცმა იესუ ქრისტემ.

ასისთავის მსახურის განკურნება კაპერნაუმში

(მთ. 8:5-13: ლკ. 7:1-10)

შეიძლება ვიფიქროთ, რომ ქრისტეს უყვარდა კაპერნაუმი. ეს "მისი ქალაქი" იყო (მთ. 9:1), სადაც ის, ნაზარეთის დატოვებისა და იოანე ნათლისმცემელის დაპატიმრების შემდეგ დასახლდა (მთ. 4:13), და რომელშიც გამოავლინა უამრავი ძალა და საკვირველთმოქმედებანი (მთ. 11:23). მაგრამ, უფალს აქ არ ჰქონდა მუდმივი საცხოვრებელი, და ხშირად მიმოსვლისას ღამეს თავის მოწაფეებთან: პეტრესთან, ანდრიასთან და სხვებთან ათევდა. ქალაქი გალილეის ტბის ჩრდილო-დასავლეთ სანაპიროზე, იორდანის შესართავთან ახლოს, თელ-ჰუმის არც ისე მაღალ გორაკზე იყო განლაგებული. ქრისტეს დროს, კაპერნაუმი, მართალია, პატარა, მაგრამ აყვავებული და მდიდარი ქალაქი იყო ლამაზი და მომხიბლავი გარეუბნებით.

ის იმყოფებოდა დიდი სავაჭრო გზების გასაყარზე, რომლებზეც მოძრაობდნენ ქარავნები, ზოგნი - დამასკოდან იერუსალიმისკენ, სამხრეთით ეგვიპტემდე, ხოლო სხვები -ფინიკიისკენ, ხმელთაშუა ზღვის ნაპირებისკენ, ცნობილი ქალაქების ტვიროსისა და სიდონიისკენ და ასევე სხვა ადგილებისკენ. აქ, სავაჭრო საქმეების გამო, თავს იყრიდა სხვადასხვა ჯურის ხალხი: იუდეველები, გალილეველები, ბერძნები, რომაელები, ეგვიპტელები, ასურელები, აღმოსავლეთის, დასავლეთისა და წინა აზიის მრავალგვაროვანი მცხოვრები. ქალაქთან ახლოს მდებარე გენესარეთის დაბლობი თითქმის მთელი წლის განმავლობაში ჰყვაოდა უხვი მცენარეულობით, ხოლო ტბის კამკამა წყლები, რომელიც ახლაც სავსეა თევზით, ყოველი მიმართულებით ისერებოდა მეთევზეთა ნავებით. ყველგან მრავალრიცხოვანი მოსახლეობის სიცოცხლე ჰყვაოდა. ქალაქი "საკვანძო" იყო და მასში იდგა რომაელთა გარნიზონი. დღეისთვის ძველი კაპერნაუმიდან მხოლოდ უწესივროდ მორყეულ ნანგრევთა გროვაღა დარჩა, რომელსაც ფარავენ ეკალ-ბარდები, შამბნარი და ჭინჭარი. ამ ქაოსისა და პარტახის მხილველს, უნებლიედ გახსენდება მაცხოვრის სიტყვები: "და შენ, კაპერნაუმ, თვით ზეცამდე ამაღლებულო, ჯოჯოხეთამდე დაემხობი: რადგან სოდომს რომ მოვლენოდა შენში მოვლენილი ძალნი, იქნებ კიდევაც მდგარიყო დღევანდელ დღემდე" (მათე 11:23).

მახარობელთა ცნობით, ასისთავის მსახურის განკურნება ქრისტემ აღასრულა ნეტარების მთიდან თავის დაბრუნების შემდეგ, "როდესაც დაასრულა თავისი სიტყვა ხალხის წინაშე" (ლკ. 7:1) (ე. ი. მთაზე ქადაგება) და "კაპერნაუმში შევიდა" (ლკ. 7:1).

ქალაქში ცხოვრობდა რომაელი ასისთავი, სავარაუდოდ ადგილობრივი გარნიზონის მეტაური, რომელსაც ავად გაუხდა საყვარელი მსახური. ორივე წარმართები იყვნენ. როდესაც ესმა, რომ ქალაქში შემოვიდა ქრისტე, რომაელმა გადაწყვიტა ცნობილი მკურნალისა და მოძღვრისთვის მისი მსახურის გამოჯანმრთელება ეთხოვა.

მათე მახარობლის მიხედვით, ასმეთაური პირადად მიეახლა ქრისტეს, მაშინ როდესაც, ლუკას თანახმად, ის ქრისტეს ესაუბრებოდა იუდეველ უხუცესთა მეშვეობით. ეს უხუცესები, როგორც მახარობელი მოწმობს, "მივიდნენ იესუსთან, დაბეჯითებით სთხოვეს და უთხრეს: ღირსია იმისა, რომ ეს მადლი მიაგო მას, ვინაიდან უყვარს ჩვენი ხალხი, და სინაგოგაც აგვიშენა".

მართალია ასმეთაური უეჭველად კეთილი კაცი გახლდათ და, როგორც ჩანს, იუდეველთა გავლენით ერთი ღმერთი სწამდა, მაგრამ მაინც ის ჯერაც რომაელი და წარმართი იყო, და ნაკლებად სავარაუდოა, "უხუცესებს" ის გულწრფელად მიეჩნიათ "ღირსეულ" პიროვნებად. იოანე ოქროპირი ფიქრობს, რომ ეს იყო იუდეველთა "მლიქვნელობა" ქალაქში ყველაზე გავლენიან და ქველმოქმედ ადამიანთა მიმართ. თვით ასმეთაური, როგორც ვნახავთ, არ მიიჩნევდა საკუთარ თავს ქრისტეს შეწევნისა და დახმარების ღირსად. როგორც წარმართი, რომელმაც ირწმუნა ერთი ღმერთი, მაგრამ ჯერაც არ ეკუთვნოდა "ღმრთის ერს - ისრაელს" და მორჩილად ეხმარებოდა ამ ხალხს (უყვარდა ის და სინაგოგაც აუშენა) ოდენ გარეგნულად. მასში იყო ისე, როგორც არის ხოლმე ღმრთის სარწმუნოებისკენ მოქცეულ ათეისტებში, რომლებსაც ჯერაც არ მიუღიათ ნათლისღება, მაგრამ, შევლენ რა ტაძარში, დადგებიან სადმე კუთხეში, სულ უკან და ლოცულობენ და ტირიან ისე, ვითარც მეზვერენი: მათი სული აღვსილია თავმდაბლობითა და ღმრთისადმი სიყვარულით.

როდესაც უხუცესთაგან ასმეთაურის თხოვნა ისმინა, უფალი იმწამსვე "წაჰყვა მათ". თითქოსდა სხვა რას უნდა დალოდებოდა ასმეთაური, როდესაც მისი თხოვნა შესმენილ იქნა და ყოვლისშემძლე მკურნალმა ბრძანა: "მოვალ და განვკურნავ მას", - და გაეშურა მისი სახლისკენ რომ მსახური განეკურნა? მაგრამ, გზაზე მოულოდნელი და აღსანიშნავი სულერი მოვლენა მოხდა, რამაც თვით მაცხოვარიც გააკვირვა. კერძოდ, -რომაელმა, სულიერი მოსაზრებით, ქრისტეს მიღებაზე უარი თქვა. მახარობელი ლუკა ასე მოგვითხრობს ამ ამბავს: "როცა სახლს მიუახლოვდნენ, ასისთავმა მეგობრები შეაგება და შეუთვალა: ნუღარ შეწუხდები, უფალო; ვინაიდან არა ვარ იმისი ღირსი, რომ ჩემს ჭერქვეშ შემოხვიდე. ამიტომ არც იმის ღირსად მივიჩნიე თავი, რომ თავად გხლებოდი..." ამ სიტყვებში გამოხატულია უკიდურესი, იუდეველთა ფსიქოლოგიისთვის მიუწვდომელი თავმდაბლობა: რომაელი ოფიცრის მორჩილება იუდეველთა წინასწარმეტყველის წინაშე. ასმეთაურის შემდეგი სიტყვები კიდევ უფრო საკვირველი და განმაცვიფრებელია. მასში რომაელმა გამოხატა თავისი რწმენა ქრისტეს მიმართ არა როგორც სახელგანთქმული იუდეველი წინასწარმეტყველისა და მკურნალისადმი, არამედ როგორც უფლის მიმართ, რომელსაც ემორჩილება სამყაროს ყოველი ძალი: ის, წარმართი ასმეთაური, ამჟღავნებს საკუთარ რწმენას არა მარტო "სულიერი ყოფიერების" მიმართ, არამედ გონება უნათდება და ამ სულიერ ყოფიერებაში ჭვრეტს მისი იერარქიულობის კანონს. მან ქრისტეს უთხრა: "მხოლოდ სიტყვა თქვი და განიკურნება ჩემი მონა". და აქვე გამოავლინა თავისი რწმენა ქრისტეს ძალმოსილი სიტყვისადმი: "ვინაიდან, - თქვა ასმეთაურმა, - თუმცა სხვისი ქვეშევრდომი ვარ, თავადაც ხელქვეითებად მყვანან მეომრები; და ვეტყვი ერთს: წადი, და მიდის; და მეორეს: მოდი და მოდის; და ჩემს მონას: გააკეთე ეს, და აკეთებს" (მთ. 8:8-9).

ამ მოკლე მაგალითით, ასმეთაურმა პარალელი გაავლო საერო, სამხედრო იერარქიის მიწიერ ურთიერთობასა და სულიერ სამყაროში არსებულ ურთიერთობათა იერარქიულობას შორის. ამ პარალელის აზრი ასეთია: გარნიზონის ოფიცერი თავის ძალაუფლებას მისი ზემდგომი იერარქებისგან იღებს, რაც საბოლოოდ რომის იმპერატორამდე მიდის. ამ ძალაუფლების ძალა უდავოა. სულიერ სამყაროში - ძალისა და ხელმწიფების წყარო ღმერთია: ქრისტეს გააჩნია ძალაუფლება ღმრთისგან და ეს ძალაუფლება უდავოა ყველა სულიერ ძალთა წინაშე, როგორც ნათელ, ასევე ბნელ და დაცემულ ანგელოზთათვის, მატერიალური სამყაროს სტიქიონებისთვის, სნეულებებისა და სიკვდილისთვის.

გვიჩნდება კითხვა, საიდან შეეძლო ყოველივე ეს ცოდნოდა რომაელ წარმართს? ადამიანის ცხოვრების საიდუმლოს მისეული ჭვრეტა და მისი რწმენა ქრსიტეს მიმართ მართლაც გასაოცარია, საკვირველია და ყოველგვარი განცვიფრების ღირსია. ლუკა მახარობელი ბრძანებს: "ეს რომ გაიგონა, განცვიფრდა იესო, მიუბრუნდა უკან მომავალ ხალხს და თქვა: თქვენ მეუბნებით, ისრაელშიც არ შევხვედრივარ ამნაირ რწმენას". ასისთავს კი (მის მიერ წარმოგზავნილთა პირით, ან შესაძლოა უშუალოდაც, რადგან უკვე ძალიან მიუახლოვდა მის საახლს და ასმეთაურიც გამოეგება მასთან მოსულ მაცხოვარს) უთხრა: "უწადი და შენი რწმენისამებრ მოგეგოს შენ. და მაშინვე განიკურნა მისი მსახური (მთ. 8:13). ლუკა მახარობელი ამატებს: "გაგზავნილები მიბრუნდნენ სახლში და განკურნებული დაუხვდათ მონა" (ლკ. 7:10).

მართლაც, საიდან აღმოაჩნდა რომაელ ოფიცერს ასეთი რწმენა, როგორიც ქრისტეს რჩეულ ერთა შვილებშიც კი არ შეუნიშნავს? როგორც ჩანს, ეს რწმენა იშვა ადამიანის თავმდაბლობიდან, ხოლო თავმდაბლობა მოიპოვება სიკეთის კეთების სურვილით, სიყვარულითა და ცხოვრებისეული ღვაწლით. რომაელი მეომრები ნებისყოფიანი და ქმედითი ადამიანები იყვნენ. გარდა ამისა, ამ მეომარმა თავის გულში იპოვა სიყვარული როგორც მისთვის უცხო ხალხის, ასევე თავისი ერთგული მსახურის მიმართ. როგორც ჩანს, ის იყო დიდი სიყვარულისა და წრფელი გულის ადამიანი. უნებლიედ ის გახდა მახარობელი ყველა ერის ღმრთის სასუფეველში შესვლისა.

როდესაც ასმეთაურის რწმენა ნახა, ქრისტემ იუდეველებს უთხრა: "ამასაც გეუბნებით თქვენ: მრავალნი მოვლენ აღმოსავლეთით და დასავლეთით, და აბრაამთან, ისააკსა და იაკობთან ერთად დასხდებიან ცათა სასუფეველში; ხოლო სასუფევლის ძენი (ანუ ურწმუნო იუდეველნი, რომლებმაც ვერ იცნეს თავიანთი მეფე და მესია) გარესკნელის ბნელში გაიყრებიან; და იქნება იქ ტირილი და კბილთა ღრჭენა".

ნაინელი ქვრივის ჭაბუკის მკვდრეთით აღდგინება

(ლკ. 7:11-18)

"ამის შემდეგ, - ბრძანებს მახარობელი (ანუ, რაც უფალმა განკურნა ასისთავის მსახური), - იესუ წავიდა ქალაქში, რომელსაც ჰქვია ნაინი. თან ახლდნენ მისი მოწაფეები და დიდძალი ხალხი..."

ქალაქი ნაინი მდებარეობდა გალილეაში, მცირე ერმონის მთისწინეთის ჩრდილოეთ ფერდობზე, ქედის საკმაოდ გაუდაბურებულ, ქვიან და მყუდროებას მოკლებულ ადგილზე. დღეისთვის აქ მდებარეობს ძალიან ღარიბი, უკიდურესად დაკნინებული ნაინის სოფელი. მასში შესვლა მხოლოდ ერთი მხრიდან არის შესაძლებელი, რომელიც ღიაა ველური გორაკის დაქანებულ ფერდობზე, რომელიც ხეობისკენ ჩადის. გორაკის გასწვრივ ქვაში გამოკვეთილი აკლდამები შეიძლება ქრისტეს თანამედროვეც იყოს, და სავარაუდოდ, ამ აკლდამებიდან ერთ-ერთისკენ მიასვენებდნენ ნაინელი ქვრივის გარდაცვლილ ჭაბუკს.

ხალხის მიერ გარემოცული ქრისტე დიდ და მცირე ქვებს შორის მდებარე და ნაინისკენ მიმავალ ვიწრო ბილიკებსა და ნაპრალებს მიუყვებოდა... "როცა ქალაქის ბჭეს მიუახლოვდა", -ბრძანებს მახარობელი, - "აჰა, გამოასვენეს მკვდარი, დედისერთა ჭაბუკი, ხოლო დედამისი ქვრივი იყო; და დიდძალი ხალხი მოაცილებდა ქალაქიდან". და შემდეგ, მახარობელი მოკლედ და ზუსტად გადმოსცემს, თუ როგორ მოხდა ჭაბუკის აღდგომა. ეს სურათი თითქოსდა ახლაც თვალწინ გვიდგას. ადამიანთა ორი დიდი ჯგუფი შემოხვდა მაცხოვარს ნაინის კარიბჭესთან, სავარაუდოდ, ისინი ერთმანეთის გაშვებას ცდილობდნენ. დედა, შვილის საკაცეს რომ მისდევდა, ქრისტეს გვერდით აღმოჩნდა: ის მწარედ მოსთქვამდა და ვერც კი შენიშნა თუ ვის შეხვდა. "ქალი რომ დაინახა, - ამბობს მახარობელი, - უფალს შეებრალა იგი და უთხრა: ნუ სტირი. მივიდა და შეეხო კუბოს; ხოლო ისინი, ვისაც კუბო მიჰქონდათ, შედგნენ; და თქვა: ჭაბუკო, შენ გეუბნები, აღდეგ!"

ქრისტეს ამ ძალმოსილი სიტყვების შემდეგ, შიშით მოცულმა და საკაცესთან შეგროვილმა ბრბომ დაინახა, როგორ "წამოჯდა მკვდარი და ალაპარაკდა. და მისცა იგი იესუმ, - ამატებს მახარობელი, - დედამისს".

აზრზე რომ მოვიდნენ, სასწაულის თვითმხილველები "ყველანი შიშმა მოიცვა, ადიდებდნენ ღმერთს და ამბობდნენ: დიდი წინასწარმეტყველი წარმოსდგა ჩვენს შორის, და მოიხილა ღმერთმა თავისი ხალხი".

ასეთი შეხედულება იესუ ქრისტეზე, როგორც ღმრთის მიერ წარმოგზავნილ დიდ წინასწარმეტყველზე, როგორც მახარობელი ბრძანებს, "მოედო მთელ იუდეასა და მთელ შემოგარენს".

მიუხედავად ამისა, ხალხმა ჯერ კიდევ ვერ იცნო ამ სასწაულში მესიის, ღმრთის ძის ხელი. იუდეველთა თვალში, იესუ, მოცემულ შემთხვევაში, იყო დიდი წინასწარმეტყველი, არანაკლები ილიასი, რომელმაც ოდესღაც სარეპტელი ქვრივის ჭაბუკი აღადგინა (3 მეფ. 17:21), და ელისესი, რომელმაც ერთ ქვრივს შვილი გაუცოცხლა (4 მეფ. 4:34-35), რის შესახებაც, რა თქმა უნდა, წმიდა წერილიდან ბევრმა იცოდა. მაგრამ ეს სასწაულები ასობით წლის წინ მოხდა და იშვიათობა იყო, ხოლო ეს სასწაული, რომელიც ნაინის კარიბჭესთან მოხდა, ასევე როგორც ქრისტეს სხვა სასწაულები, ახლა, აწმყოში, მთელი ერის თვალწინ სრულდებოდა. და ეს არწმუნებდა ხალხს, რომ მათ უეჭველად დიდი წინასწარმეტყველი მოევლინათ.

მაგრამ ვინ არის ის? და რისთვის იქმს ესოდენ დიად სასწაულებს? თანაც, ვინმეს თხოვნის გარეშე, მან ნაინელი ქვრივის ჭაბუკი რატომ აღადგინა? ლუკა მახარობელი ამაზე პირდაპირ პასუხობს, რომ სასწაული მგლოვიარე ქალის მიმართ უფლის სიბრალულის გამო მოხდა. "ქალი რომ დაინახა, უფალს შეებრალა იგი და უთხრა: ნუ სტირი", - ბრძანებს მახარობელი.

ზოგიერთს ვერ გაუგია, როგორ არის შესაძლებელი უბრალო თანაგრძნობა და სიბრალული მიზეზი გახდეს ასეთი საკვირველი და განსაკუთრებული სასწაულისა? მაგრამ ასე შეუძლიათ იფიქრონ მათ, ვინც თავის ცხოვრებაში სიკვდილს არ გადაჰყრია, ვისაც არ განუცდია ახლობლის ან ერთადერთი მეგობრის, ძისა ან ასულის, ცოლის ან ქმრის, ძმისა ან დის დაკარგვის უძირო ვაება. ნაინელი ქვრივისა და დაობლებული დედის სახით, ქრისტემ შეიწყალა ადამიანი, რომელიც განადგურებული იყო ცოდვის, სნეულებისა და სიკვდილის მიერ. დაობლებული დედის ცრემლებში მან დაინახა და ისმინა მთელი კაცობრიობის ათასწლოვანი მოთქმა, რომელსაც არ შეუძლია შეურიგდეს დედამიწაზე სიკვდილის ბატონოება; მოესმა ის ტრაგიკული მოთქმა, რომელიც დღემდე გაუთავებლად ისმის ყოველგან.

მაგრამ მარტო ადამიანთა ჭირვებისადმი თანაგრძნობა როდი იყო ნაინში ჭაბუკის აღდგენის მიზეზი. აქ იყო ასევე ქრისტეს ძალისა და დიდების ნიშიც. და, თუკი ქრისტეს თანამედროვეთა უმრავლესობა მასში მხოლოდ უდიადეს წინასწარმეტყველს ხედავდა, რომელიც ღმრთის სახელით საოცარ სასწაულებს იქმოდა, მაშინაც იყვნენ ისეთები, რომლებმაც მასში ჭეშმარიტი მესია, ღმრთის ძე იხილეს, რომელსაც ჰქონდა ძალაუფლება სიცოცხლესა და სიკვდილზე მთელს სამყაროში. ამის შედეგად კი, სწორედ ამგვარი მორწმუნე გახდა შემდეგ ყველა მოციქული და იესუს ყველა მოწაფე. და მათ შორის ჩვენც, თანამედროვე მორწმუნენი.

გარდა ამისა, ნაინის სასწაული წინასწარმეტყველებაც იყო ახალი ეპოქის აღთქმაზე, როდესაც სიკვდილი დაკარგავს თავის ძალაუფლებას ადამიანზე, როდესაც "შეაშრობს ღმერთი მათ თვალზე ცრემლს, და აღარ იქნება სიკვდილი: აღარც გლოვა, აღარც ტირილი და ტანჯვა იქნება, რადგანაც გადაეგო ყოველივე უწინდელი" (გამოცხ. 21:4).

დასასრულ, შეუძლებელია წარმოვიდგინოთ, რომ ქრისტეს, რომელიც თავის თავზე მოწმობდა: "მე ვარ აღდგომა და სიცოცხლე" (იოანე 11:25), და რომელიც ნაინში ღმრთის სასუფევლისა და მკვდართა აღდგომის შესახებ საქადაგებლად მიდიოდა, გულგრილად ჩაევლო მის თვალწინ მდებარე კუბოსთვის, გზა დაეთმო სიკვდილისთვის და მოთქმა-გოდებისთვის მიეცა შესაძლებლობა თავისი გზა ქვაში გამოჭრილი აკლდამებისკენ გაეგრძელებინა.

ქრისტემ აღადგინა მკვდარი და ჩააცხრო ადამიანური დარდი იმიტომ, რომ სხვაგვარად არც შეიძლებოდა ყოფილიყო. სადაც მიდიოდა ქრისტე, იქ იხსნებოდა კარიბჭე სამოთხისა, სადაც უკვე აღარ არის არც სიკვდილი, არც მოთქმა, არც ურვა, არამედ მხოლოდ აღდგომა და ცხოვრება საუკუნო.

ქარიშხლის დამორჩილება გალილეის ზღვაზე

(მთ. 8:23-27: მკ. 4:35-41: ლკ. 8:22-25)

მოსაღამოვდა, მაგრამ კაპერნაუმისა და ბეთსაიდის შემოგარენში ხალხი ჯერაც ირეოდა, გალილეის ნაზარეთიდან მოსული წინასწარმეტყველისა და მკურნალის მოსასმენად ბევრი ადამიანის მოდიოდა სხვადასხვა მხრიდან და, როგორც ბოლო პერიოდში, ქრისტესთან მოჰყავდათ ეშმაკეულნი და ათასგვარი სნეულებებით მოწყლულნი და მაცოხვარიც კურნავდა ყველა მათგანს.

მაგრამ, უკვე ღამდებოდა და საჭირო იყო ყველას სახლებში დათხოვნა. საუბრის გაუწყვეტლად, და მოწაფეთა ცალკეულ კითხვებზე პასუხების გაცემით, ქრისტე თანდათანობით ზღვის ნაპირისკენ დაეშვა. თუმცა, მსმენელთა ბრბო სულაც არ ილეოდა და ყველანი ისევ ისე მიჰყვებოდნენ ქრისტეს.

"როდესაც იხილა იესომ გარსშემოჯარული ხალხი", - ბრძანებს მახარობელი მათე, - ზღვის "გაღმა გასვლა უბრძანა მათ" (მოწაფეებს - "აპოკ". რედ.),ღადარინელთა ქვეყანაში, რომელიც გალილეას პირისპირ მდებარეობდა, კაპერნაუმიდან და ბეთსაიდიდან შორს, საითაც შეუძლებელი იქნებოდა ბრბოსთვის ქრისტეს მიდევნება.

"მაშინ მიუახლოვდა ერთი მწიგნობარი, - ბრძანებს მახარობელი მათე, - და უთხრა: მოძღვარო, თან გეახლები, სადაც უნდა წახვიდე". მაგრამ უფალმა მას მიუგო: "მელიებს სოროები აქვთ, და ცის ფრინველებს - ბუდეები, ძეს კაცისას კი არა აქვს, სად მიიდრიკოს თავი".

ეს ნიშნავს, რომ სანამ ქრისტეს მიმდევრობას გადაწყვეტდე, მზად უნდა იყო უარი თქვა ყველაფერზე, თვით ცხოვრების ყველაზე ელემენტარულ პირობებზეც, თბილ კერიაზე, დასვენებასა და ძილზეც კი.

მაშინ, ქრისტეს მიუახლოვდა ერთი მოწაფეთაგანი და უთხრა მას: "უფალო, ნება მიბოძე, ჯერ მივიდე და დავმარხო მამაჩემი". მაგრამ უფალმა ამაზე უპასუხა: "აცალე მკვდრებს თავიანთი მკვდრების დამარხვა; შენ კი წადი და ღმრთის სასუფეველი ახარე ხალხს" (ლკ. 9:60).

შემდეგ მიუახლოვდა მესამე და უთხრა: "მე გამოგყვები, უფალო, მაგრამ ნება მიბოძე, ჯერ მივიდე და ჩემიანებს გამოვეთხოვო". მაგრამ ქრისტემ ამასაც უთხრა: "არცერთი კაცი, ვისაც ხელი უდევს სახნისზე და უკან კი იყურება, არ ივარგებს ღმრთის სასუფევლისთვის" (ლკ. 9:62).

მაცხოვრის ეს ბოლო სიტყვები ერთგვარი განმარტებაა ადრე წარმოთქმული პასუხებისა: შეუძლებელია მათი გაგება სხვაგვარად, თუ არა როგორც ქრისტეს კატეგორიული მოთხოვნა ყველას მიმართ, ვინც გაიგო და მიიღო მისი სწავლება არ ცთუნდნენ არანაირი შვებით, უკან მიბრუნებით, თუნდაც ეს ყველაზე კარგი მოტივაციით იყოს განპირობებული, არამედ, -დაუყოვნებლივ, ყოველგვარი კომპრომისების გარეშე, უკანმოუხედავად და წარსული ცხოვრების დავიწყებით, - შეუდგე ღმრთის სასუფევლისა და მისი სიმართლის მსახურებას.

ეს ყველაფერი ქრისტემ, როგორც ჩანს, თქვა იმ მომენტში, როდესაც ის ნავში ჯდებოდა, ხოლო მისმა მოწაფეებმა "გაისტუმრეს ხალხი და წაიყვანეს იგი ნავით, რომელშიც იჯდა. და სხვა ნავებიც მისდევდნენ მას" (მკ. 4:36). ქრისტემ მენიჩბეებს უთხრა: "ტბის გაღმა გავიდეთო; და გაცურეს" (ლკ. 8:22).

მზე ჩავიდა, ნაპირი დაცარიელდა და ღამეც დადგა. თავიდან ნავი მშვიდად მიაპობდა მთვარის მიერ ტბის განათებულ ტალღებს. ხალხისგან გადაღლილმა ქრისტემ ნავში ცურვის დროს ჩათვლიმა. და აი, უეცრად აღმოსავლეთის ნაიპირიდან საშინელი ქარიშხალი ამოვარდა, რომელიც სწრაფად ძლიერდებოდა და მაღალ ტალღებს აზვირთებდა; "ტალღები ეხეთქებოდნენ ნავს, ისე რომ, ... წყლით ივსებოდა ნავი და ჩაძირვას უქადდა მათ". ხოლო ქრისტე "კიჩოზე იწვა და სასთუმალზე ეძინა".

ქანცგამოლეულმა მოწაფეებმა დააგდეს ნიჩბები და რადგან ხედავდნენ, რომ ვერ უმკლავდებოდნენ აბობოქრებულ სტიქიას, სრულიად დასველებულებმა და გათოშილებმა ქრისტე "გააღვიძეს და უთხრეს: მოძღვარო, არ გენაღვლება, რომ ვიღუპებით?" მოწაფეები სასოწარკვეთილი შეჰღაღადებდნენ ქრისტეს: "მოძღვარო, მოძღვარო, ვიღუპებით..."

მაშინ ქრისტე წამოდგა, "შერისხა ქარი და უბრძანა ზღვას: დაყუჩდი, დაცხრი! და ჩამოვარდა სიმყუდროვე დიდი". და უთხრა მოწაფეებს: "რატომ ხართ ასე მოშიშარნი? რატომ არა გაქვთ რწმენა?" ხოლო მოწაფეები "საშინელი ძრწოლით შეძრწუნდნენ და ერთმანეთს ეუბნებოდნენ: ვინ არის იგი, ქარიც და ზღვაც რომ მორჩილებენ?"

დიდი ქარიშხლის შემდეგ დიდმა სიმყუდროვემ დაისადგურა. ამ კონტრასტმა გააოგნა მოწაფეები: მათთვის საშინელი იყო არა მარტო გარდასული ქარიშხალი და ის სასიკვდილო საფრთხე, რომელშიც ჩაცვივდნენ, არამედ ისიც, რომ მათ შორის იმყოფებოდა ის, ვინც ერთი სიტყვით ჩააცხრო ქარიშხალი და გააქრო საშიშროება. დიახ, მართლაც "საშინელ არს შევრდომაჲ ჴელთა ღმრთისა ცხოველისათა" (ებრ. 10:31).

შემდგომ ცურვა მშვიდად გაგრძელდა და, ცისკრისკენ იესუ და მისი მოწაფეები მიადგნენ გადარინელთა მხარეს, რომელიც გალილეის გაღმა იყო (ლკ. 8:26).

ქარიშხლის დამორჩილება ყოველთვის იპყრობდა სახარების შემსწავლელთა, განსაკუთრებით კი ღმრთის სიტყვის მქადაგებელთა ყურადღებას, რომლებიც ამ სასაწაულში სიმბოლურ აზრს ხედავენ და პარალელს ავლებენ ბუნებრივ სტიქიასა და "ცხოვრებისეულ სტიქიებს" შორის, რომლებიც ადამიანის სულში ბობოქრობენ. როგორც იქ, ასევე აქ, ეს ქარიშხლები ადამიანთა რწმენის გამოცდას წარმოადგენენ, იმ ადამიანებისა, რომლებსაც ცხოვრებაში მრისხანე მოვლენებმა მოუსწრეს და, რომლებიც მხოლოდ ღმერთკაც იესუ ქრისტეს მიერ დაცხრებიან თუკი მას გულის სიღრმიდან მოუწოდებენ: "უფალო, გვიხსენ, ვიღუპებით".

თუმცა, სიმბოლურობის გარდა, ამ სასწაულს პირდაპირი მნიშვნელობაც გააჩნია, როგორც ბუნების ძალებზე და სტიქიონებზე ღმერთკაცის ძალაუფლების ნიშანს. აქ ქრისტე გვევლინება როგორც "ახალი ადამი", უცოდველი ადამიანი, რომელსაც ემსახურებიან მიწიერი ყოფიერების ყოველნი ძალნი და კანონნი.

ცოდვით დაცემამდე ძველ ადამსაც გააჩნდა ეს ძალა ბუნებაზე: ის მას ხელს უწყობდა, არ ღუპავდა: მაგრამ ცოდვით დაცემის შემდეგ, ადამმა ეს ხელმწიფება დაჰკარგა. ახლა უკვე ქრისტე, ახალი ადამი, აღადგენს კაცობრიობის მიერ დაკარგულ ამ ხელმწიფებას. ქარიშხლის დამორჩილება უფლის ერთი სიტყვით, ამ ხელმწიფების ნიშანია და წინასწარმეტყველებაა მისი მომავალი აღდგენისა, როდესაც კაცობრიობის სულიერი განახლების დღე დადგება. "ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ: ვისაც მე ვწამვარ, საქმეს, რომელსაც მე ვაკეთებ, თვითონაც გააკეთებს, და მეტსაც გააკეთებს, ვინაიდან მე მამასთან მივალ" (ინ. 14:12).

საკვირველთმოქმედების ძალის ეს ხელმწიფება, თუმც განსაზღვრული ზომით, მაგრამ მაინც ახასიათებდა ძველაღთქმისეულ მართალთა და ქრისტან წმინდანთ. ასე მაგალითად, წინასწარმეტყველმა ილიამ "დაკეტა ცა", და იყო გვალვა 3 წელი.

დასასრულ, ქარიშხლის დამორჩილებასთან დაკავშირებით ჩნდება კითხვა: როგორ შეუძლია უსულო ბუნებას - ქარს, წყალს და ა. შ. "ისმინოს" და "დაემორჩილოს" ადამიანის სიტყვას? ხომ არ იმალება რაიმე "ცოცხალი" ამ "უსულო" ბუნების მიღმა? ეს ძნელი კითხვაა, შესაძლოა აქ გავიხსენოთ ანგელოზნი, რომლებსაც ღმერთმა დაავალა ბუნების ამა თუ იმ სტიქიონთა პყრობა. ასეა ნათქვამი აპოკალიფსისში ოთხ ანგელოზზე, რომელთაც "ეპყრათ ოთხი ქარი მიწისა, რათა არ ექროლა ქარს არც ხმელეთზე, არც ზღვაზე და არც რომელიმე ხის მიმართ" (გამოცხ. 7:1).