განმარტება - იოანეს გამოცხადების განმარტება_16_1_21_შვიდი თასი

აპოკალიფსისის განმარტება

გამოკრებილი თანამედროვე ღვთისმეტყველთა და წმიდა მამათა თხზულებებიდან

შვიდი თასი

(თ. 16:1-21)

ძვ. ქართულით

1. და მესმა ჴმაჲ დიდი, რომელი ეტყოდა შჳდთა მათ ანგელოზთა, ვითარმედ: წარვედით და დასთხიენით შჳდნი ეგე ლანკნანი გულისწყრომისა ღმრთისანი ქუეყანასა ზედა. 2. და ერთი იგი წარვიდა და დასთხია ლანკნაჲ თჳსი ქუეყანასა ზედა, და იქმნა შალალი ბოროტი კაცთა ზედა, რომელთაცა აქუნდა ბეჭედი იგი მჴეცისაჲ მათ ზედა; და თაყუანის-სცემდეს ხატსა მისსა. 3. და მეორემან ანგელოზმან დასთხია ზღუასა ზედა, და იქმნა სისხლი, ვითარცა მკუდრისაჲ; და ყოველი სული, რომელი იყო ზღუასა შინა, მოკუდა. 4. და მესამემან დასთხია მდინარეთა ზედა და წყაროთა ზედა წყალთასა, და გარდაიქცეს სისხლად. 5. და მესმა ანგელოზისა მისგან წყალთაჲსა, რომელი იტყოდა: მართალ ხარ, რომელი-ეგე ხარ და იყავ წმიდა, რამეთუ ესე საჯე. 6. რამეთუ სისხლი წმიდათაჲ და წინაწარმეტყუელთაჲ დასთხიეს, და სისხლი ასუ მათ, რამეთუ ღირს არიან. 7. და მესმა საკურთხეველისაჲ, რომელი იტყოდა: ჰე, უფალო ღმერთო, ყოვლისამპყრობელო, მართალ და ჭეშმარიტ არიან საშჯელნი შენნი. 8. და მეოთხემან ანგელოზმან დასთხია ლანკნაჲ თჳსი მზესა ზედა, და მიეცა მას ცეცხლითა დაწუვად კაცთა. 9. და დაიწუნეს კაცნი სიცხითა დიდითა; და ჰგმობდეს კაცნი სახელსა ღმრთისასა, რომელსა-იგი აქუს ჴელმწიფებაჲ წყლულებათა ზედა მათთა, და არა შეინანეს, რაჲთამცა მისცეს მას დიდებაჲ. 10. და მეხუთემან დასთხია საყდარსა მას ზედა მჴეცისა მის, და იქმნა მეუფებაჲ მისი დაბნელებულ, და იცოხნიდეს ენათა თჳსთა ტკივილისაგან 11. და ჰგმობდეს ღმერთსა ცათასა ტკივილთა მათთაგან და წყლულებათა, და არა შეინანეს საქმეთა მათთაგან. 12. და მეექუსემან დასთხია მდინარესა ზედა დიდსა ევფრატსა, და განჴმა წყალი მისი, რაჲთა განემზადოს გზაჲ მეფეთაჲ მათ, აღმოსავალით მზისაჲთ მომავალთაჲ. 13. და ვიხილენ პირისაგან ვეშაპისა და პირისაგან მჴეცისა და პირისაგან ცრუწინაჲსწარმეტყუელისა მის სულნი არაწმიდანი სამნი, ვითარცა მყუარნი. 14. რამეთუ არიან სულნიცა საეშმაკონი, მოქმედნი სასწაულთანი, რომელნი გამოვლენ მეფეთა ზედა ყოვლისა ქუეყანისათა შემოკრებად მათდა ბრძოლასა მას დიდისა მის დღისა ღმრთისა ყოვლისა მპყრობელისასა. 15. აჰა ესერა მოვალ, ვითარცა მპარავი. ნეტარ არს, რომელმან იღჳძოს და დაიმარხოს სამოსელი თჳსი, რაჲთა არა შიშულად ვიდოდის, და ჰხედვიდენ უშუერებასა მისსა. 16. და შემოკრიბნა იგინი ადგილსა მას, რომელსა ეწოდების ებრაელებრ მაგედონ. 17. და მეშჳდემან მან ანგელოზმან დასთხია ლანკნაჲ თჳსი ჰაერსა ზედა, და გამოჴდა ჴმაჲ დიდი ტაძრისაგან ზეცათაჲსა და საყდრისაგან, რომელი იტყოდა, ვითარმედ: იქმნა. 18. და იქმნეს ელვანი და ქუხილნი და ჴმანი და ძრვაჲ დიდი, რომელ არა ქმნულ არს, ვინაჲთგან კაცნი დაებადნეს ქუეყანასა ზედა, ესევითარი ძრვაჲ, ესრეთ დიდი. 19. და განიყო ქალაქი იგი დიდი სამად, და ქალაქნი წარმართთანი დაეცნეს, და ბაბილოვნი დიდი მოჴსენებულ იქმნა წინაშე ღმრთისა მიცემად მისა სასუმელი იგი ღჳნისაჲ გულისწყრომისა რისხვისა მისისაჲ. 20. და ყოველივე ჭალაკი ლტოლვილ იქმნა, და მთანი არა იპოვნეს. 21. და სეტყუაჲ დიდი მოვიდა ზეცით კაცთა ზედა და გმეს კაცთა სახელი ღმრთისაჲ წყლულებისა მისგან სეტყჳსა მის, რამეთუ დიდ არს წყლულებაჲ მისი ფრიად.

ახ. ქართულით

1. და მომესმა ტაძრიდან მგრგვინავი ხმა, შვიდ ანგელოზს რომ ეუბნებოდა: წადით და დასთხიეთ ქვეყნად შვიდი თასი ღვთის რისხვისა. 2. წავიდა პირველი და დასთხია თავისი თასი ქვეყნად; და მოიწყლა სასტიკი და საზარელი წყლულებით ხალხი, რომელსაც ჰქონდა მხეცის ნიშანი და თაყვანს სცემდა მის ხატს. 3. მეორე ანგელოზმა დასთხია თავისი თასი ზღვაზე, რომელიც იქცა თითქოს მკვდრის სისხლად, და ყოველი სულდგმული ამოწყდა ზღვაში. 4. მესამემ მდინარეებსა და წყალთა წყაროებზე დასთხია თავისი თასი, და წყალი სისხლად იქცა. 5. მაშინ მომესმა ხმა წყალთა ანგელოზისა, რომელმაც თქვა: მართალი ხარ, უფალო, რომელიც ხარ და იყავი: მართალი ხარ, წმიდაო, რადგანაც ასე განსაჯე. 6. რაკიღა წმიდათა და წინასწარმეტყველთა სისხლი დასთხიეს, შენც სასმელად სისხლი მიეც მათ, და ღირსნიც არიან. 7.და მომესმა ხმა საკურთხევლიდან, რომელმაც თქვა: დიახ, უფალო ღმერთო, ყოვლისმპყრობელო, მართალი და ჭეშმარიტია შენი მსჯავრი. 8. მეოთხე ანგელოზმა თავისი თასი დასთხია მზეზე, და მიეცა მზეს კაცთა დაბუგვა ცეცხლით.9. დაიწვნენ კაცნი სიცხით და ჰგმეს სახელი ღვთისა, რომელსაც აქვს ხელმწიფება მათ წყლულებზე, მაგრამ არ მოინანიეს, რომ დიდება მიეგოთ მისთვის. 10. მეხუთემ თავისი თასი დასთხია მხეცის ტახტზე და დაბნელდა საუფლო მისი, და სიმწრისაგან იკვნეტდნენ თავიანთ ენებს. 11. და ჰგმობდნენ ცის ღმერთს თავიანთი სიმწრისა და წყლულების გამო, მაგრამ არ მოინანიეს თავიანთი საქმენი. 12. მეექვსემ დასთხია თავისი თასი დიდ მდინარეზე ევფრატისა, და დაშრა მისი წყალი, რათა გამზადებულ იქნეს მეფეთა გზა, რომელნიც მოდიან მზის აღმოსავლით. 13. და ვიხილე ურჩხულის პირით, მხეცის პირით და ცრუ წინასწარმეტყველთა პირით გამომავალი სამი უწმინდური სული, გომბეშოს მსგავსი. 14. ესენი არიან ეშმაკთა სულები, რომლებიც ახდენენ სასწაულებს და გადიან მთელი ქვეყნიერების მეფეებთან, რათა თავი მოუყარონ მათ საბრძოლველად ყოვლისმპყრობელი ღმერთის დიად დღეს. 15. აჰა, მოვალ, როგორც მპარავი: ნეტა მას, ვინც ფხიზლობს და იცავს თავის სამოსს, რათა შიშვლად არ იაროს და არ იხილონ მისი სირცხვილი. 16. და შეკრიბეს ისინი იმ ადგილას, რომელსაც ებრაულად ჰქვია ჰარმაგედონი. 17. მეშვიდე ანგელოზმა დასთხია თავისი თასი ჰაერში და მოისმა ციური ტაძრის ტახტიდან მგრგვინავი ხმა, რომელმაც თქვა: აღსრულდა. 18. და იქმნა ელვა და ქუხილი, გრგვინვა და დიდი მიწისძვრა, რომლის მსგავსიც არ ყოფილა მას შემდეგ, რაც კაცნი არიან ქვეყნად. 19. სამ ნაწილად გაიყო დიდი ქალაქი, დაემხნენ წარმართთა ქალაქები და მოხსენიებულ იქნა დიდი ბაბილონი ღვთის წინაშე რათა სასმისით მისცემოდა ღვინო მისი მძვინვარების რისხვისა. 20. ყველა კუნძული გაუჩინარდა და აღარსად ჩანდნენ მთები. 21. ტალანტის ოდენა სეტყვა თავს დაატყდა ზეციდან ხალხს, და ჰგმო სეტყვით მოწყლულმა ხალხმა სახელი ღვთისა, რადგანაც მძიმე იყო მისი წყლულება.

შინაარსი

VI. საღმრთო განგებულების გამოვლენის მეოთხე თანამიმდევრობა (თ. 15-19)

შვიდი თასი (თ. 16:1-21)

1. და მომესმა ტაძრიდან მგრგვინავი ხმა, შვიდ ანგელოზს რომ ეუბნებოდა: წადით და დასთხიეთ ქვეყნად შვიდი თასი ღვთის რისხვისა.

შვიდი უკანასკნელი სასჯელი იწყება განსაკუთრებული ხმით ტაძრიდან, როგორც ერთგვარი ბრძანება და ნიშანი. ეს ხმა, აშკარაა, ეკუთვნის თვით უფალს, რომელიც თავის ტაძარშია და იქიდან უბრძანებს თავისი მგრგვინავი ხმით (გამოცხ. 1:10; ეზეკ. 9:1), რომელიც წმ. წერილის სხვ ადგილებში "ქუხილის" ხმას ედრება (ფსალმ. 76:19).

წადით და დასთხიეთ ქვეყნად შვიდი თასი ღვთის რისხვისა. - გაცემულია განკარგულება დედამიწაზე რისხვის შვიდი თასის დაღვრისა. "ქვეყანაში" აქ ზოგადი აზრით გაიგება მთელი სამყარო, ზღვისა და მიწის განყოფის გარეშე. შემდგომ მუხლებში, როდესაც უკვე სასჯელები ერთმანეთს მისდევენ, განიყოფა მყარიც (მ. 2) და ზღვაც (მ. 3).

2. წავიდა პირველი და დასთხია თავისი თასი ქვეყნად; და მოიწყლა სასტიკი და საზარელი წყლულებით ხალხი, რომელსაც ჰქონდა მხეცის ნიშანი და თაყვანს სცემდა მის ხატს.

"თასი" აქ სასჯელის სინონიმია. როდესაც ის დასთხია ანგელოზმა, გაჩნდნენ "საზარელი და სასტიკი წყლულები", რაც ნიშნავს ჭირსა და ვაებას, რომელიც დაისადგურებს განდგომილთა გულებში და დატანჯავს მათ მწარე სალმობით იმიტომ, რომ ღვტის მიერ სასტიკი წყლულებით მოწყლულნი ვერავითარ შვებას ვერ ჰპოვებენ მათ მიერ გაღმერთებულ ანტიქრისტეში. დასაშვებია ისიც, რომ ისინი მზაკვარი ანტიქრისტეს მიერ იქნებიან მოწყლულნი ეშმაკეული საცთურებით" (წმ. ანდრია კესარიელი).

"ქვეყანაში" აქ უკვე მთელი სამყარო კი არ იგულისხმება ზოგადი გაგებით, როგორც ეს პირველ მუხლშია, არამედ დედამიწა, რადგან ის განსხვავებულია ზღვისგან (მ. 3). "ქვეყანა" აქ უკვე ხმელეთს ნიშნავს და მათაც, ვინც ამ ხმელეთზე ცხოვრობს. სწორედ მათზე გადმოიღვრება ღვთის რისხვის პირველი თასი, რომლის შედეგად ადამიანებს გაუჩნდნენ "სასტიკი და საზარელი წყლულები". ბერძნულ ტექსტში გამოყენებული სიტყვა " Enkov ნიშნავს საკუთრივ ჭრილობას, წყლულებას, რომელიც წმ. წერილში კეთრის აღსანიშნად გამოიყენება (მეორე სჯლ. 28:35; იობი 2:7). ჩვენს ადგილას, ეს წყლულები "სასტიკი" და "საზარელია"; პირველი ჭრილობის შეუხედავობაზე, ამაზრზენობაზე მიანიშნებს, ხოლო მეორე - ტკივილსა და მით მიყენებულ ტანჯვაზე.

და მოიწყლა სასტიკი და საზარელი წყლულებით ხალხი, რომელსაც ჰქონდა მხეცის ნიშანი და თაყვანს სცემდა მის ხატს. - იმდროინდელი ანტიქრისტეანობა გამორჩეული იქნება განსაკუთრებული კონცენტრირებულობით და მისდამი ყველა თანამგრძნობის მოწყვლა შესაბამისი საზღაურია ქრისტეანობის წინააღმდეგ გამოვლენილი ერთსულოვნებისა.

3. მეორე ანგელოზმა დასთხია თავისი თასი ზღვაზე, რომელიც იქცა თითქოს მკვდრის სისხლად, და ყოველი სულდგმული ამოწყდა ზღვაში.

პირველი თასი ხმელეთზე გადმოიღვარა; მეორე კი ზღვაზე. "ზღვაში" აქ ნამდვილი ზღვა იგულისხმება, რომელიც ხმელეთს აკრავს და არა "ხალხთა მასა". ნამდვილი ზღვა აღსავსეა მრავალგვარი ცოცხალი ორგანიზმებით და ადამიანის ცხოვრების ზოგიერთი მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად აუცილებელია.

ნამდვილი ზღვა "თითქოს მკვდრის სისხლად იქცა". - იმისათვის, რათა არავითარი ეჭვი არ დატოვოს ამ სასეჯელის ბუკვალურ და არა სიმბოლურ მნიშვნელობაზე, იოანე მას უფრო დეტალურად განმარტავს. ზღვის წყალი იქცევა არა უბრალო სისხლის მასად, არამედ იმგვარ მასად, რომელიც მკვდრის სისხლს ახასიათებს. მაშასადამე, ზღვის წყლის მასა შედედებული და გამუქებული სისხლისფერი გახდება, ამავე ნიშნიდან გამომდინარე, ის აყროლდება. ამგვარი მასა გამოუსადეგარია ზღვის ბინადრების სასიცოცხლოდ, ამიტომაც, იოანე აღნიშნავს, რომ ყოველი სულდგმული, რომელიც ზღვაში ცხოვრობდა ამოწყდა.

როგორც მეორე საყვირის დაცემისას (გამოცხ. 8:8-9) ზღვის მესამედი სისხლად იქცა და მასში მცხოვრებთა მესამედი ამოწყდა, ამჯერადაც, მეორე თასის გადმოღვრისას იგივე ხდება, ოღონდ უფრო გრანდიოზული მასშტაბით. როგორც იქ, ასევე აქ, ლაპარაკია არა სიმბოლოზე, არამედ ზღვის წყლის მასის შეცვლაზე მკვდრის სისხლად. აქედან გამომდინარე, ეს არის ახალი ფიზიკური უბედურება, რომელიც თავს დაატყდება ანტიქრისტეანულ სამყაროს და იმ დროინდელ ბუნებას; თანაც, უბედურება დროებითი და შეწყვეტადი კი არ არის, არამედ მუდმივი, რომელიც სხვა სასჯელებთან ერთად სამყაროს აღსასრულამდე გაგრძელდება, და ეს იმიტომ, რომ ანტიქრისტეანული სამყაროს განსაკუთრებულად სასტიკი, ჯიუტი და მოუნანიებელი იქნება.

შვიდი უკანასკნელი წყლულების ამ უწყვეტ და ერთობლივ მოქმედებაში უნდა დავინახოთ მათი განსხვავება ეგვიპტის შვიდი წყლულებისგან, რომლებიც დროებითი და არახანგრძლივი იყო და ეგვიპტეს ერთი მეორის მიყოლებით ატყდებოდა, ანუ როგორც კი დამთავრდებოდა ერთი, ეგვიპტელთა თავზე მეორე სასჯელი მოდიოდა. და ისე უნდა წარმოვიდგინოთ, რომ როდესაც ანტიქრისტეანული სამყარო ისჯება პირველი ორი თასის გადმოღვრისგან, მას უკვე მესამე და ახალი სასჯელი ატყდება თავს.

"გასაკვირი არ არის, რომ ანტიქრისტეს უძლურებისა და ცთუნებულთა ფუქსავატობის სამხილებლად ღმერთი წინასწარმეტყველთა - ენოქისა და ილიას მეშვეობით ზღვას გარდააქცევს მოკლულის სისხლად და ამოწყვეტს მასში ყოველ ცოცხალს, როგორც უკვე ქმნა ეს ერთხელ ეგვიპტეში მოსეს მიერ (გამ. 7:19). ფარაონის (ანტიქრისტეს) სამხილებლად და თავისი ძლიერების საჩვენებლად, რათა მით განმტკიცებულ იქნენ მართალნი, ხოლო უსჯულონი შეძრწუნდნენ, იხილავენ კაცნი, როგორ აბობოქრდება ქმნილება მათ წინააღმდეგ, ვინც თაყვანი სცა ანტიქრისტეს" (ანდრია კესარიელი).

4. მესამემ მდინარეებსა და წყალთა წყაროებზე დასთხია თავისი თასი, და წყალი სისხლად იქცა.

ამრიგად, არა მარტო ზღვის წყალი გაფუჭდა, არამედ მდინარეებიცა და წყაროებიც და ისინიც "სისხლად იქცა". ეს სასჯელი ახლოს დგას პირველ ეგვიპტურ სასჯელთან, როდესაც ნილოსის წყლები სისხლად იქცა (გამ. 7:19-21) და ნაწილობრივ მოგვაგონებს მესამე საყვირის მოქმედებას, რომლის შემდეგაც მდინარეთა მესამედი დამწარდა (გამოცხ. 8:10-11).

აქაც ბუნებრივ კატასტროფას ვხედავთ, ოღონდ განუზომლად დიდი მასშტაბით. მესამე სასჯელის ბუკვალური გაგების სასარგებლოდ, წინა სასჯელების ანალოგიის გარდა მეტყველებს ტექსტის ის შენიშნვა, რომ ადამიანებს სწორედ ეს სისხლად ქცეული წყალი უნდა დალიათ თავიანთი წყურვილის დასაკმაყოფილებლად.

5-7. მაშინ მომესმა ხმა წყალთა ანგელოზისა, რომელმაც თქვა: მართალი ხარ, უფალო, რომელიც ხარ და იყავი: მართალი ხარ, წმიდაო, რადგანაც ასე განსაჯე. რაკიღა წმიდათა და წინასწარმეტყველთა სისხლი დასთხიეს, შენც სასმელად სისხლი მიეც მათ, და ღირსნიც არიან. და მომესმა ხმა საკურთხევლიდან, რომელმაც თქვა: დიახ, უფალო ღმერთო, ყოვლისმპყრობელო, მართალი და ჭეშმარიტია შენი მსჯავრი.

წყლის ნაცვლად სისხლის დალევა ანტიქრისტეანული სამყაროს დანაშაულის შესაფერისი სასჯელია. ეს განიმარტება სწორედ 5-7 მუხლებში.

"წყალთა ანგელოზი" ის ანგელოზი კი არ არის, რომელმაც ეს ესაა თასი გადმოღვარა წყლებზე, არც ის, ვინც "დროდადრო ჩადიოდა აუზში და წყალს ამღვრევდა" (იოანე (5:8), არამედ ანგელოზი (გამოცხ. 14:18), რომელიც მართავს გარკევულ სტიქიათ. სწორედ ეს ანგელოზი ამბობს: "დიახ, უფალო ღმერთო, ყოვლისმპყრობელო, მართალი და ჭეშმარიტია შენი მსჯავრი". ის ადიდებს უფალს თავისი მართლმსაჯულებისთვის, რომელსაც ის ავლენს შესაბამისი საზღაურით.

წყლის ნაცვლად სისხლის დალევის აუცილებლობა საშინელი და წარმოუდგენელი სასჯელია და ანტიქრისტეანული საზოგადოებისთვის სრულიად სამართლიანი საზღაურიც მისი საშინელი და გაუგებარი სიძულვილისთვის ქრისტეანობისა და მისი ერთგული მიმდევრების, - წმინდანებისა და წინასწარმეტყველების მიმართ.

"წმინდანებში" აქ ბოლო ჟამის ერთგული და მართლმადიდებელი ქრისტეანები იგულისხმებიან (გამოცხ. 13:7); ხოლო "წინასწარმეტყველებში" - მათგან გამორჩეული ადამიანები, მსგავსნი ორი მოწმისა და სასანთლისა (11:3, 8). რადგან უკეთურნი წყალივით ღვრიდნენ სისხლს წმინდანებისა (გამოცხ. 17:6), წყლის ნაცვლად სისხლი უნდა დალიონ (შეად. ეს. 49:26); ამგვარი უბედურება ანტიქრისტეანთა სისასტიკისა და სისხლისმსმელობის, მათი საქციელის შესაბამისი სასჯელია. სწორედ ამიტომაც ესმის იოანეს მძვინვარე ანტიქრისტეანთა დასჯის სამართლიანობის დამადასტურებელი კიდევ ერთი ხმა საკურთხეველიდან, რომელმაც თქვა: "დიახ, უფალო ღმერთო, ყოვლისმპყრობელო, მართალი და ჭეშმარიტია შენი მსჯავრი".

ანდრია კესარიელის განმარტებით სწორი იქნება აქ "საკურთხეველად" ქრისტეს თუ ვიგულისხმებთ, "რამეთუ მასში და მის მიერ შეიწირვიან ყოველნი შესაწირავნი და ცოცხალნი მსხვერპლნი და, რომლის მამისათვის შეწირვას გვამცნებს მოციქული (რომ. 12:1; ებრ. 13:15). ზოგჯერ ამას ანგელოზთა ძალთათვისაც იტტყვის, რომელთა მიერ შეიწირვიან ჩვენი ლოცვები და მსახურებანი ღმრთის წინაშე, რადგან "ისინი მოვლინებულნი არიან მათდა მსახურებად, რომელთაც უნდა დაიმკვიდრონ სიცოცხლე" (ებრ. 1:14).

მაშ ასე, იოანე ბრძანებს, რომ ამ საკურთხეველიდან "ისმოდა ხმა", რომელიც აქებდა ღმრთის სამართლიან მსჯავრს, ყოველგვარი ცნობიერებისთვის გამოუთქმელსა და მიუწვდომელს. სახარებიდან ვიცით, თუ როგორ ხარობს ზეციური გონიერი ძალი სინანულით მოქცეულთ გამო და სწუხს ჭეშმარიტების გზიდან განდგომილთათვის. ამასთან, მადლობს უფალს, რომ სამართლიანი დასჯით მის მცნებათა დამრღვევთ ძალუძთ მიიღონ თუნდაც ცოდვათა ნაწილობრივი მიტევება. მაშ, ჩვენი მოქცევით ზეციურ ძალთ მივანიჭოთ სიხარული და გვახსოვდეს, რომ ჩვენი მეგზური ანგელოზი მარადის გვასწავლის და გამოუთქმელი სიტყვით ჩვენს ქმედებებს ხელმძღვანელობს.

როგორც ეს სულისთვის სასარგებლო დარიგებათაგან ვუწყით, ხარობს იმათ გამო, ვინც მის შეგონებებს ისმენს და სწუხს მათ უგულებელმყოფელთათვის.

ერთხელ ვინმე კაცი, რომელიც მრავალი ცოდვებით დამძიმებულიყო ტაძარში შევიდა, მოშორებით დამწუხრებული ანგელოზი მიჰყვებოდა, მაგრამ, როდესაც მან ყოვლადმოწყალე ღმერთის წინაშე შეინანა, ანგელოზი წინ წაუძღვა მას, კან კი დამწუხრებული და შერცხვენილი დემონი აედევნა. დაე, ჩვენი ცხოვრება ღმერთში იყოს შესარცხვენად ეშმაკთა და სიხარულად ანგელოზთა, რათა მათთან ერთად "ხმითა სიხარულისაითა და აღსარებისაითა" (ფსალმ. 41:5). ეშმაკთა ძლევისთვის ვმადლობდეთ ჩვენს ღმერთს, ქრისტეს, რომელსაც ეკუთვნის დიდება მამითა და სული წმიდითურთ, აწდა, მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ" (ანდრია კესარიელი).

10-11. მეხუთემ თავისი თასი დასთხია მხეცის ტახტზე და დაბნელდა საუფლო მისი, და სიმწრისაგან იკვნეტდნენ თავიანთ ენებს. და ჰგმობდნენ ცის ღმერთს თავიანთი სიმწრისა და წყლულების გამო, მაგრამ არ მოინანიეს თავიანთი საქმენი.

ღმრთის რისხვის მეხუთე თასი უკვე თვით მხეცის ტახტზე იღვრება, მხეცი კი - ანტიქრისტეა. არსებობს შეხედულება, რომ მისი "ტახტი" აქ მისი სამეფოს მთავარი ქალაქს კი არ გულისხმობს, არამედ მისი ძალაუფლების სფეროს, მის ქვეშევრდომებს, რომლებიც შეადგენენ მის სამეფოს და "დაბნელდება საუფლო მისი".

ანდრია კესარიელის განმარტებითაც, "თასის დათხევა მხეცის ტახტზე" იმას ნიშნავს, რომ ღვთის რისხვა თავდ დაატყდება ანტიქრისტეს სამეფოს, რომელშიც სიმართლის მზე - ქრისტე არ ანათებს. "ენების კვნეტა" იმ ცთუნებულთა წყლულების სიძლიერეზე მიუთითებს, რომელთც ღმერთად აღიარეს ანტიქრისტე, ჭეშმარიტ ღმერთს კი განეშორნენ. მოიწყვლებიან, რათა განეშორონ მაცთურს, მაგრამ სინანულის ნაცვლად ღმრთის გმობადვე მიიდრიკებიან. და, თუ ასე იქნა, მოსრავს მათ ტალანტის სისქე სეტყვა, ბოროტი დემონებიც, რომლებიც ადამიანთა სხეულებს იარაღად იყენებენ და ამის გამო ისჯებიან წმინდანთაგან, მაგრამ მათ დამსჯელთა გმობას არ შეწყვეტენ. ჯეროვანია განვსაჯოთ ისიც, თუ რა და როგორ ვიფიქროთ უკეთურთა შესახებ, რომლებიც ცეცხლის გეჰენაში უნდა დაიტანჯონ, ანუ შეაკავებს თუ არა მათ თავიანთი ბოროტებისგან მოწეული სატანჯველი ისე, რომ სულითა და გონებით მოექცევიან სიკეთისკენ თუ გეჰენა მხოლოდ მათ ბოროტ ნებას შეაკავებს, მსგავსად ყაჩაღთა და ბოროტმოქმედთა, რომელთ სიავეს საპყრობილეებში ჩამწყვდევითა და ხელბორკილებით აკავებენ არა მათდამი სიძულვილის, არამედ საჭირო აუცილებლობის გამო.

როდესაც საუკუნო სატანჯველთა თაობაზე მესმის, არ შემიძლია, არ ვერწმუნო იმას, ვინც ამას ამბობს; მაგრამ, რადგანაც ვუწყი ღმრთის გამუდმებული მოწყალება და სიკეთე, ვფიქრობ და დარწმუნებულიც ვარ იმაში, რომ ის არასოდეს არავის დაემუქრებოდა მარადიული სატანჯველებით და არასოდეს გადასცემდა მას დასჯის ღირსთ, რომ ხედავდეს, როგორ ინანიებენ განსჯილნი და უარყოფენ ბოროტებას, რომელიც ნებაყოფლობით აირჩიეს. რამეთუ ისინი თავიანთი ბოროტებისთვის სატანჯველებს მათი ნებისაებრ მიიღებენ და არა აუცილებლობისამებრ.

ღმერთი, რომელიც მოსეს ლოცვით სწყალობდა და სასჯელთაგან ათავისუფლებდა ფარაონს, თუმცა კი იცოდა, რომ იგი მხოლოდ დროებით მოლბებოდა და შემდგომ კვლავ გასასტიკდებოდა, ამათაც გაათავისუფლებდა, რომ ეხილა როგორ იწმიდნებიან ისინი ცეცხლისგან, რომელიც ასეთ შემთხვევაში ყოველთვის მაგალითად მოჰყავთ ხოლმე. მაგრამ რაცხი ოქროს ეკრობა, როგორც უსულო საგანს მაშინ, როდესაც გონიერ არსებებში სიბინძურე მათი ნებითვე მათსავე სულის სიღრმეებში ჩაისახება ხოლმე. ამიტომაც მათ, ვინც სატანჯველთა დაუსრულებლობის დასაჯერებლად დაბრკოლებას ღმრთის სიკეთეში, ძალასა და წინასწარმცნობელობაში ხედავენ, ღვთის მართლმსაჯულებაც გაიხსენონ, რომელიც ყველას დამსახურებისამებრ მიაგებს, და ღმრთის მიერ განსაზღვრულის შეცვლაზე არც კი იფიქრონ. და თუ არც ეს უნდა, მაშინ, საკუთარ თავთან წინააღმდეგობაში რომ არ აღმოჩდნენ, ამქვეყნიური მეფენიც დაადანაშაულონ, - მათ ხომ იციან, დოღსა და ორთაბრძოლებში ყველას რომ არ აჯილდოვებენ, არამედ თითო ამ სახეობაში გამარჯვებულს, თუმცა, მიუხედავად ამისა, არენაზე შერკინების ყველა მსურველს უშვებენ. ასე, რომ უწყოდეთ, რაც საჯირითო თუ საბრძოლო არენაა მორკინალთათვის, იგივეა ეს წუთისოფელი ამქვეყნად დაბადებულ კაცთათვის, რადგანაც მართალია, ჩვენს დაბადებას არავინ გვეკითხება, მაგრამ მარადიული ცხონების მისაღწევად დემონთა ძლევა, დიახაც რომ ჩვენი ნებაა.

ამიტომაც, დამარცხებული ცოდვილები ამაოდ შეინანებენ და იგლოვებენ, რამეთუ ფსალმუნის მიხედვით: "ჯოჯოხეთს შინა ვინ აღგიაროს შენ" (ფსალმ. 6:6(7)). განკითხულს მაშინ სულიწმიდის ძალი ვერ უშველის. ჩვენის აზრით, სწორედ ამაზე მიუთითებს ფსალმუნის შემდეგი გამონათქვამიც: "არა დაუტევოს უფალმან კუერთხი ცოდვილთა ი ნაწილსა ზედა მართალთაისა, რაიტა არა მიყვნენ მართალთა უსჯულოებად ხელნი შენნი" (ფსალმ. 124:3).

შეუძლებელია მათი ცხოვრებას ერთმანეთს შეერიოს - არა მხოლოდ განსხვავებული ხასიათისა და სახის გამო, არამედ (მათი) სიმტკიცითა და მუდმივობით - რათა უსჯულოებასთან შერევამ არ შეარყიოს მათი ნება, არ მიდრიკოს ცოდვისკენ და სხეულებრივი უძლურებით და სასჯელთა შიშით, არ დააკნინოს სიხარული, არამედ ურყევად და გამუდმებით ერთგულნი იყვნენ ღმრთისა" (ანდრია კესარიელი). ახლა კი კვლავ ჩვენი ტექსტის განმარტებას მივუბრუნდეთ.

ამ სასჯელში ეგვიპტის ცხრა სასჯელთა ანალოგი ძლივს თუ შეიმჩნევა (გამ. 10:21). იქ უკუნი სიბნელე მოკლევადიანი იყო და რაიმე მტანჯველს არ წარმოადგენდა. აქ კი ძალა არა იმდენად ბნელშია, რამედენადაც იმ შთაბეჭდილებაში, რომელსაც ის მოახდენს: ეს არის მძიმე ფიზიკური ტკივილის შეგრძნება, რომელიც კბილთა ღრჭენასაც კი გამოიწვევს. შთაბეჭდილების ძალით, მეხუთე თასის სასჯელი მეხუთე საყვირის სასჯელს მოგვაგონებს, როდესაც კალიებით დატანჯული ადამიანები სიკვდილს ეძებდნენ (გამოცხ. 9:6), მაგრამ სიკვდილი გარბოდა მათგან. ზუსტად ასეა აქაც, საშინელი ტანჯვებისაგან ადამიანები სიმწრისაგან კბილებს მოიკვნეტენ.

მზის საშინელი მცხუნვარება, რაზეც არის ლაპარაკი მეოთხე სასჯელში, გავარვარებული ჰაერისა და მცენარეთა საფარის განადგურება, ასევე აორთქლების არანორმალური მასა, აუცილებლად გამოიწვევს ატმოსფეროს ბნელ და დამთრგუნველ მდგომარეობას. ანტიქრისტეს სამეფო დაბნელდება არა იმ აზრით, რომ დადგება შეუვალი სიბნელე, არამედ იმ აზრით, რომ იქნება ძლიერ მწარე და პირქუში, ამ დროს გამეფდება უდიდესი ბოროტგანწყობა და სასოწარკვეთა. ადამიანებს, რომელთა თვალწინ დატრიალდება ბუნების უცნაური კატაკლიზმები, შიში და ძრწოლა შეიპყრობს. ამ მდგომარეობას ნაწილობრივ შეგვახსენებს მათეს სახარება (მთ. 25:30, 41), მაგრამ განსაკუთრებით გამოცხადების 6:15-16, სადაც კრავის სამსჯავროს მოლოდინში მცხოვრებთ უდიდესი შიში და ძრწოლა შეიპყრობთ, ისე, რომ ქვეყნის მეფენი და მთავარნი, ათასისთავნი, მდიდარნი და ძლიერნი, ყოველი მონა და თავისუფალი მღვიმეებსა და მთის გამოქვაბულებს შეეფარებიან. შებღავლებენ მთებსა და კლდეებს: "დაგვემხეთ თავს და ტახტზე მჯდომარის სახისა და კრავის რისხვისაგან დაგვფარეთ; ვინაიდან მოვიდა დიადი დღე მათი რისხვისა, და ვინ შეიძლებს დადგომას?" (შეად. გამოცხ. 6:15-16).

12. მეექვსემ დასთხია თავისი თასი დიდ მდინარეზე ევფრატისა, და დაშრა მისი წყალი, რათა გამზადებულ იქნეს მეფეთა გზა, რომელნიც მოდიან მზის აღმოსავლით.

მდინარე ევფრატი, რომელიც გამოცხ. 9:14-შიც იხსენიება, წმ. წერილში წარმოადგენს საზღვარს ებრაელთა სამეფოსა და მისდამი მტრულად განწყობილ აღმოსავლურ ტომებს შორის. მისი წყლები ერთგვარი ბუნებრივი წინაღობა იყო მტრულ ტომთა ბოროტების შესაკავებლად. მაგრამ, ამჯერად, ღმრთის მოქმედებით, მდინარე ევფრატი დაშრება და მისი დამცავი წინაღობაც მოიშლება.

რადგან წმ. წერილის საერთო წარმოდგენით და ისტორიული სინამდვილითაც ევფრატს მიღმა ქვეყნები ღმრთის ერის მოწინააღმდეგე ხალხებს ეკუთვნოდათ, მეექვსე სასჯელის გაგებაშიც უნდა მივსდიოთ ამავე მნიშვნელობას და თუკი მისი დაშრობა ხელ-ფეხს უხსნის აღმოსავლელ მეფეებს, ცხადია, არა იმისთვის, რათა გააპარტახონ ბაბილონი, როგორც დედაქალაქი მომავალი ანტიქრისტეანული სამეფოსი, არამედ იმისთვის, რათა ახალი ძალადობანი და სისასტიკენი მიაყენონ ქრისტეანულ საზოგადოებას.

მეექვსე სასჯელში სამართლიანია დავინახოთ ბოლო ჟამის ქრისტეანული ეკლესიის წინაღმდეგ ამხედრებულ ღმრთისმგმობელთა საქმიანობის გაძლიერება. სასჯელის ძალა იმაშია, რომ წყლების დაშრობა გზას გაუხსნის აღმოსავლეთის მეფეებს,როგრც ეს ერთხელ მოხდა ებრაელთა ისტორიაში (გამ. 14; ის. ნავ. 3:13). ამის შემდეგ, აღმოსავლეთი, როგორც აღმოსავლელ მეფეთა ადგილსამყოფელი (მთ. 24:27; ლკ. 13:29; გამოცხ. 21:13) შეადგენს არაფრით გაყოფილ ერთიან სამეფოს ანტიქრისტესი; მაშინ გაძლიერდება ამ უკანასკნელის სამხედრო ძლიერებაც, რადგან მას აღმოსავლელი ხალხებიც შეუერთდებიან; მაშინ შესაძლებელი იქნება ქრისტეანობისადმი მტრულად განწყობილ ძალთა გაერთიანებული მოქმედება.

ამასვე ბრძანებს ანდრია კესარიელიც: "ღმერთი დაუშვებს, რომ "დაშრეს ევფრატის წყალი", რათა გამოვიდნენ მეფენი წარმართთანი ერთმანეთისა და კაცთა წინააღმდეგ. ისინი, ვფიქრობთ, აღიძვრებიან სკვითთა საზღვრებიდან - გოგიდან და მაგოგიდან, როგორც ეს შემდგომ არის ნათქვამი აპოკალიფსისში. მაგრამ ისიც შესაძლოა, რომ ანტიქრისტე, რომელიც სპარსეთის ქვეყნის აღმოსავლეთის ებრაელთაგან იქნება, სადაც არის დანის ტომი, სხვა მეფეებთან და დიდ მთავრებთან ერთად, რომელთაც მეფობის სახელი ექნებათ, გადმოვა ევფრატს და ადამიანებს სულიერ და ხორციელ სიკვდილს მოაწევს - პირველთ მათი მოთმინებისა და რწმენისთვის, ხოლო მეორეთ - უძლურებისა და უმტკიცობისთვის".

მდინარე ევფრატის დაშრობა მხოლოდ ამ შესაძლებლობაზე მეტყველებს; ხოლო თუ რაში გამოვლინდება ეს შესაძლებლობა, ნათქვამია მომდევნო მუხლებში.

13-14. და ვიხილე ურჩხულის პირით, მხეცის პირით და ცრუ წინასწარმეტყველთა პირით გამომავალი სამი უწმინდური სული, გომბეშოს მსგავსი. ესენი არიან ეშმაკთა სულები, რომლებიც ახდენენ სასწაულებს და გადიან მთელი ქვეყნიერების მეფეებთან, რათა თავი მოუყარონ მათ საბრძოლველად ყოვლისმპყრობელი ღმერთის დიად დღეს.

"ურჩხული", ეს - ეშმაკია, "მხეცი" (მხეცი ამომავალი ზღვიდან) - ანტიქრისტე, ხოლო "ცრუწინასწარმეტყველი" (მხეცი ამომავალი მიწიდან) - ანტიქრისტეს მსახური და წინამორბედია. ყველანი ერთად წარმოადგენენ სრულ ანტიქრისტეანობას; თითოეული მათგანი ცალ-ცალკე გამოავლენს სამ უწმინდურ სულს და როგორც ღვთისმეტყველნი განმარტავენ, ეს სამეულობა ეშმაკის საწყისთა სამებობაზე კი არ მეტყველებს, არამედ ეშმაკის მოქმედების სამეულობას აღნიშნავს.

ეს დემონური ძალები იმდენად ძლევამოსილნი იქნებიან, რომ მოახდენენ ნიშებსა და სასწაულებს; ისინი იმოქმედებენ ანტიქრისტეს სამეფოშიც, რადგან თვით ანტიქრისტეს მოსვლა, როგორც მოციქული ბრძანებს, იქნება "სატანის მოქმედებით, მთელი ძალმოსილებით, ნიშებით და ცრუ სასწაულებით" (2 თესალონიკ. 2:9).

და ვიხილე ურჩხულის პირით, მხეცის პირით და ცრუ წინასწარმეტყველთა პირით გამომავალი სამი უწმინდური სული, გომბეშოს მსგავსი. - იოანე სულებს უცნაური სიმბოლური სახით ხედავს - ისინი "გომბეშოს მსგავსნი" იყვნენ. თითქოსდა უცნაური და გაუგებარია, რატომ არის უწმინდურ სულთა სიმბოლოდ აღებული სწორედ ეს და არა სხვა სახე. მაგრამ ეს გომბეშოთა იმ ბუნებრივი თვისებით აიხსნება, რომელთა მიხედვითაც ისინი ადვილად შეგვახსენებენ უწმინდურ სულთა საქმიანობის მიზანს კაცთა საზოგადოებაში. ტალახსა და ჭაობში დაბადებულნი, იქვე მცხოვრებნი და იქიდანვე გამომავალნი, თავისთავად მცირენი, უძლურნი და საცოდავნი, ისე იბერებიან, რომ საკმაოდ მაღალ და მყივანა ხმებს გამოსცემენ - აი, რა აერთიანებს ერთმანეთთან ყველა გომბეშოსა და ბაყაყს.

ადამიანი, რომელიც ამგვარი დემონური ძალებით იქნება შეპყრობილი, მისი სული და საქმიანობა ბინძური იქნება ზნეობრივი თვალსაზრისით, უძლური და საცოდავი მიზნებისა და გამოვლინებების მხრივ და ამავე დროს ამპარტავანნი და მედიდურნი, ბღენძიები და სიამაყისგან გაბერილნი იქნებიან.

გომბეშოებთან დაკავშირებით იოანე ამბობს, რომ ისინი უბრალოდ კი არ გამოდიან ურჩხულის, მხეცისა და ცრუწინასწარმეტყველის პირებიდან, არამედ გამოინთხევიან. თვით ამგვარი სახე მიგვანიშნებს ამორწყევაზე ამ სამი უწმინდური სულისა, რაც სრულიად შეესაბამება როგორც გომბეშოთა სახესა, ასევე ურჩხულის, ანტიქრისტესა და ცრუწინასწარმეტყველის გულისამრევ სახეებსაც.

უწმინდური სულები "გამოდიან" მთელი ქვეყნიერების მეფეებთან, რადგან მთელი ქვეყნიერება უკვე ერთიანი, ანტქრისტეანული სამეფოა. ისინი გამოდიან გომბეშოების სახით, რითაც მთავრდება აქ სიმბოლური გამოცხადება. მომდევნო მუხლები უკვე უნდა გავიგოთ ისე, რომ ბოროტი სულები, რომლებიც ურჩხულის, მხეცისა და ცრუწინასწარმეტყველის განმგებლობაში იმყოფებიან, მიწიერ მეფეთა და ხალხთა სულისჩამდგმელები იქნებიან, ხოლო მათი მეშვეობით იმ სახელმწიფოთა და ხალხთა ძალაც, რომლებზეც მეფობენ. ამ აზრითაა ნათქვამი, რომ ბოროტი სულები გამოდიან, რათა თავი მოუყარონ მათ საბრძოლველად ყოვლისმპყრობელი ღმერთის დიად დღეს. ეს გამონათქვამი ძალზედ წააგავს ეზეკიელის წინასწარმეტყველებაში ნათქვამს: "აჰა, დადგება დღე უფლისაგან და... თავს მოვუყრი ყველა ხალხს იერუსალიმის წინააღმდეგ საბრძოლველად..." (ეზეკ. 14:1-2).
როგორც ეზეკიელთან, ასევე ჩვენს განსახილველ მუხლშიც მსჯელობა უნდა გავიგოთ, როგორც მინიშნება მომავალ საშინელ სამსჯავროზე და იმაზეც, რომ ეს არის მინიშნება უკანასკნელ მსოფლიო ომზე, რომელიც იქნება დედამიწაზე ქრისტეს სუფევის (ანუ ეკლესიის) განადგურების ბოლო მცდელობა.

14-15. ესენი არიან ეშმაკთა სულები, რომლებიც ახდენენ სასწაულებს და გადიან მთელი ქვეყნიერების მეფეებთან, რათა თავი მოუყარონ მათ საბრძოლველად ყოვლისმპყრობელი ღმერთის დიად დღეს. აჰა, მოვალ, როგორც მპარავი: ნეტა მას, ვინც ფხიზლობს და იცავს თავის სამოსს, რათა შიშვლად არ იაროს და არ იხილონ მისი სირცხვილი.

"ღმერთის დიადი დღე" წმიდა წერილში (მათე 7:22; ლუკა 17:24; ებრ. 10:25; გამოცხ. 17:14; 19:9) წარმოადგენს ესქატოლოგიურ ცნებას, რომელიც საბოლოო სამსჯავროს მომავალ დღეზე მიანიშნებს, და ამიტომაც, აქ არ შეიძლება გაგებულ იქნას, როგორც რომის დანგრევა ან ყველა დროის ღმრთის სამსჯავრო. "ღმრთის დიადი დღე", როგორც დღე საყოველთაო სამსჯავროსი მოულოდნელად დადგება არა მარტო უკეთურთათვის, არამედ ყველა ადამიანისთვის საერთოდ, და ამიტომაც, ყველა მათგანი უნდა ფხიზლობდეს და ელოდეს მას.

როგორც ერთგული მონები ღმრთისა, ქრისტეანები ყველაზე უმეტესად უნდა ელოდნენ თავიანთი უფლის მობრძანებას და დაიცვან თავიანთი სამოსი შეუგინებლად (1 თესალონიკ. 5:8), რათა სათნოებათაგან განშიშვლებულნი და უკეთური საქმეებით დამძიმებულნი არ წარსდგნენ უფლის წინაშე. თავისი ქრისტეანული და ძმური სიყვარულით (1:9) აფრთხილებს სწორედ იოანე თავისი აპოკალიფსისის ყველა მკითხველს.
ამ შეხსენების შემდეგ, 16-ე მუხლში, იოანე კვლავ უწმინდურ სულებზე მსჯელობას უბრუნდება.

16. და შეკრიბეს ისინი იმ ადგილას, რომელსაც ებრაულად ჰქვია ჰარმაგედონი. - ცნობილი არ არის, რომელიც მოქმედი პირი (სუბიექტი) უნდა ვიგულისხმოთ სიტყვებში "თავი მოუყარა" ("შეჰკრიბა") (მ. 14). ზოგიერთი კომენტატორი ამ მოქმედ პირში გულისხმობს თვით უფალს; სხვები - დრაკონს, ზოგიერთები კი დემონურ სულებს. დრაკონი არ შეიძლება აქ იყოს მოქმედი პირი, რადგან ის ცალკე არ იხსენიება, არამედ მხოლოდ მხეცთან და ცრუწინასწარმეტყველთან ერთად. პირველი მოსაზრების სასარგებლოს იმოწმებენ ზაქარიას წინასწარმეტყველების ანალოგს (ზაქ. 14:1-2), სადაც უფალი საკუთარ თავს უწოდებს "ხალხების შემკრებს". მაგრამ ჩვენს ადგილას არ შეიძლება ვიგულისხმოთ თვით უფალი. გარდა იმისა, რომ წინა მუხლებში არ არის მითითება უფლის უშუალო მოქმედებაზე, ეს მოქმედება მკვეთრ წინააღმდეგობაში იქნებოდა უწმინდურ სულთა მოქმედებასთან. უფალმა ერთხელ უკვე მისცა უფლება ეშმაკს (გამოცხ. 12:3) თავისუფლად ემოქმედნა ამა ქვეყნის ხალხთა შორის. ეშმაკმა, თავის მხრივ, საკუთარი ძალაუფლება გადასცა მხეცსა და ცრუწინასწარმეტყველს (გამოცხ. 13:2, 12) და ახლა ისინი ერთად სარგებლობენ უწმინდურ სულთა მსახურებით. ეს უკანასკნელნი მათი განკარგულებით გამოდიან იმისთვის, რათა შეჰკრიბონ ქვეყნიერების ყველა მეფე ბრძოლისთვის. 15-ე მუხლში ნათქვამია, რომ ეს მეფენი ნამდვილად შეკრებილნი იქნენ; მაშ ვინ შეჰკრიბა ისინი? ცხადია, უწმინდურმა სულებმა, რომელთა დანიშნულება სწორედ ამ მეფეთა შეკრებაში მდგომარეობდა.

ჩვენს ადგილას უფალი შემკრებ სუბიექტად მხოლოდ შორეული აზრით შეიძლება ვიგულისხმოთ; რომ ის არის ყოვლისმპყრობელი და ამიტომაც, რაც სამყაროში ხდება მისი დაშვებით ხდება ზუსტად ისევე, როგორც იოველის ხსენებულ წინასწარმეტყველებაში სადაც ნათქვამია, რომ უფალმა დაუშვა, რათა უწმინდურ სულებს შემოეკრიბათ ქვეყნიერების მეფენი იერუსალემის წინააღმდეგ.

უწმინდურ სულთა შთაგონებით მთელი დედამიწის მეფენი თავიანთ ხალხებთან ერთად შეიკრიბნენ ადგილზე, რომელსაც არმაგედონი ეწოდება. "და შეკრიბეს ისინი იმ ადგილას, რომელსაც ებრაულად ჰქვია ჰარმაგედონი". იოანეს შენიშვნა, რომ ამ ადგილს ებრაულად არმაგედონი ეწოდება, მიუთითებს არა იმაზე, რომ სახელწოდება "არმაგედონი" ებრაულიდან თარგმნას ითხოვს, არამედ იმაზე, რომ მთელი გამოთქმის გასაგებად მკითხველმა უნდა მიმართოს ძველი აღთქმის წმიდა წერილს, რომელიც ებრაელი ხალხის მონაპოვარია, წინააღმდეგ შემთხვევაში იოანე პირდაპირ გადათარგმნიდა ამ სიტყვას ბერძნულ ეანზე, როგორც გააკეთა ეს მან 9:11- მუხლში.

მაგრამ წმიდა წერილში ჩვენ ვერ ვპოულობთ რაიმე ადგილს ამ სახელწოდებით ("არმაგედონი"). ჩვენ ვხვდებით მხოლოდ გამონათქვამებს "მეგიდოს წყლები" (მსაჯ. 5:19) და "მეგიდოს" ველი (2 პარ. 35:22; ზაქ. 12:11). მაგრამ სიტყვა "არმაგედონი" უეჭველად შედგენილი სიტყვაა და ის შედგება სიტყვებისგან "არ" და "მეგიდო". მეგიდო არის ისტორიულად ცნობილი გეოგრაფიული ადგილი პალესტინაში. ეს არის ველი, სადაც ერთმანეთს დაუპირისპირდნენ ბარაქი და სისარა და ფარაონი ნექაო იუდეის მეფე იოსიას. მაშ რას ნიშნავს ეს სიტყვა "არმაგედონ"? მრავალრიცხოვანი ხელნაწერები მხარს უჭერენ იმ აზრს, რომ აქ იგულისხმება ველი, რომელიც დაკავშირებულია "მეგიდოსთან". ამ ადგილას მოხდა ებრაელი ისტორიაში 2 საშინელი დამარცხება (მსაჯ. 4 და 5 თავი მთლიანად). პირველ შემთხვევაში ბარაკმა დაამარცხა სისასრა, ხოლო მეორე შემთხვევაში დამარცხდნენ იუდეველები და მათი მეფე იოსია (2 პარ. 35:22-25; ზაქ. 12:11), რომელსაც არ უნდოდა ესმინა უფლისა და გამოვიდა ფარაონ ნექაოს წინააღმდეგ. როგორც ერთ, ასევე მეორე შემთხვევაში მეგიდოს ველი ერთდროულად წარმოადგენს გამარჯვებისა და დამარცხების სევდიან ხსოვნას.

როდესაც აპოკალიფსისი ანტქრისტეანულ ძალთა შეკრების ადგილად არმაგედონს ასახელებს, იმაზე მიანიშნებს, რომ ეს შეკრება დამთავრდება სახელოვანი გამარჯვებით და საშინელი დამარცხებით. უფალი ღმერთი, ყოვლისმპყრობელი გაანადგურებს თავის მტრებს, როგორც ბარაკმა დაამარცხა უფლის შემწეობით სისარა. მაშინ განადგურდებიან უფლის მტრები, როგორც განადგურდნენ სისარისა და იოსიას მეომრები, რომლებიც უფალს და მის ყოვლიშემძლე შემწეობას აუმხედრდნენ.

მაგრამ ეს დამარცხება, ღმრთის სასუფევლის მტრების განადგურება, მომავალში უნდა მოხდეს, - მასზე აპოკალიფსისი მხოლოდ მიანიშნებს. მტრები ჯერ მხოლოდ არმაგედონზე შეიკრიბნენ, მაგრამ სად მოხდება მათი დამარცხება უცნობია. გამოცხადების 14:20 და იოველის წინასწარმეტყველების 3:2 მუხლების მიხედვით, დამარცხების ეს ადგილი ქალაქგარეთ უნდა იყოს, იოსაფატის ველზე. რადგან გამოცხ. 14:20-ე მუხლის განხილვისას ჩვენ ვნახეთ, რომ ამ ქალაქში რომელიმე კონკრეტული გეოგრაფიული ადგილმდებარეობა კი არ უნდა ვიგულისხმოთ, ან ქალაქი კონკრეტული აზრით, არამედ ღმრთის ქალაქი, ჭეშმარიტ ქრისტეანთა საკრებულო, ხსენებულ მეფეთა დამარცხებაც მათ წინაშე, მათ თვალწინ უნდა მოხდეს.

17. მეშვიდე ანგელოზმა დასთხია თავისი თასი ჰაერში და მოისმა ციური ტაძრის ტახტიდან მგრგვინავი ხმა, რომელმაც თქვა: აღსრულდა.

მეშვიდე თასის ხილვა კიდევ უფრო გვაახლოვებს სამყაროს აღსასრულის ჭვრეტას, უკანასკნელ სამსჯავროს, მაგრამ ჯერ კიდევ არ ასახავს თვით ამ მოვლენას; მის შესახებ ჩვენ მომდევნო ხილვებისგან შევიტყობთ.

მეშიდე ანგელოზმა თავისი თასი ჰაერში დასთხია. ეს ნიშნავს იმ სტიქიის დაზიანებას, რომელიც აუცილებელია დედამიწაზე მცხოვრები ნებისმიერი არსებისთვის. ადრე, პირველი ექვსი სასჯელით ადამიანები მხოლოდ ნაწილობრივ ზიანდებოდნენ, ახლა კი დაზიანება ვრცელდება იმაზე, რის გარეშეც ადამიანური ცხოვრება წარმოუდგენელია. ეს არის სიცოცხლე, რომელმაც გარკვეულ ზღვარს მიაღწია და ან სრულიად უნდა შეწყდეს ან კიდევ შეიცვალოს და ახალ პირობებს შეეთანაწყოს.

ამგვარად, მეშვიდე საყვირი სამყაროს აღსასრულისა და ახალი ცხოვრების მაუწყებელია. თუ მოიწყვლება თვით ჰაერი, მაშინ მოიწყვლებიან არა მარტო ადამიანური სიცოცხლისთვის აუცილებელი პირობები, არამედ მათი ზნეობრივი ცხოვრების ადრინდელი პირობებიც. წმ. წერილის მიხედვით, ამა სოფლის თავადი იყო ეშმაკი. მეშვიდე თასის მოქმედებით საბოლოოდ ინგრევა მისი ძალაუფლება და საბოლოოდ ირღვევა მისი ძალადობა ადამიანებზე.

რადგან მეშვიდე თასის გადმოღვრას ამგვარი მნიშვნელოვანი მოვლენა მოსდევს, მის გადმოღვრას ახლავს განსაკუთრებული ზეციური ხმა: "აღსრულდა". რადგან ეს ხმა ისმოდა ზეციური ტაძრიდან და იმ ადგილიდან, სადაც ღმრთის საყდარია, ხმა იგი არა რომელიმე ანგელოზს, არა რომელიმეს ოთხ ცხოველთაგან უფლის ტახტთან რომ დგანან, არამედ როგორც ეს გამოცხადების 16:1 მუხლშია ნათქვამი, თვით უფალს უნდა მივაკუთვნოთ. ამგვარი დასკვნის საფუძველს გვაძლევს ის, რომ ჩვეულებრისამებრ იოანე აპოკალიფსისში როდესაც ხმა რომელიმე არსებას ეკუთვნის და არა ღმერთს, ამ არსებას ასახელებს, და მხოლოდ მაშინ დუმს, როდესაც ხმა უფლისგა ისმის (გამოცხ. 9:13; 14:7; 16:1, 5).

ხმა ამბობდა: "აღსრულდა". ეს ხმა ძალზედ გვაგონებს იმ ხმას, რომელიც ჯვარცმული ქრისტესგან გაისმა. მაშინ მაცხოვარმა ამ სიტყვით გამოთქვა ის, რომ ყოველივე რაც საჭირო იყო კაცთა მოდგმის გამოსასყიდად და მიშვილებად "აღსრულდა" (იოანე 19:30). როგორც მისი ხმა იყო ძველი აღთქმის დასრულების ნიშანი, ასევე ეს ხმა, რომელიც მეშვიდე თასის გადმოღვრისას გაისმა ახალი აღთქმის დასრულების მინიშნებაა. და აქაც "აღსრულდა" ყოველივე, რაც ეხება არა მარტო მეშვიდე თასს და მის წინამორბეთ სასჯელთ, არამედ კაცთა მოდგმის ახალაღთქმისეული განგებულების მთელს აღმშენებლობას. ხილვის ეს მომენტი თავისი მნიშნელობით უტლოდება გამოცხ. 11:15-ს. ამიტომაც, ის რაც ამ მომენტის შემდეგ ხდება უნდა განვიხილოთ ისევე, როგორც ის ნიშნები, რომლებიც იესუ ქრისტეს სიკვდილის შემდეგ მოხდა (მათე 27:51-53), ანუ ძველიდან ახალზე გადასვლის აღსრულებად.

18. და იქმნა ელვა და ქუხილი, გრგვინვა და დიდი მიწისძვრა, რომლის მსგავსიც არ ყოფილა მას შემდეგ, რაც კაცნი არიან ქვეყნად.

18-ე მუხლის შინაარსი არ გახლავთ გადასვლა ახალ ხილვაზე და არც ახლის დასაწყისი ან შესავალია, არამედ წინამორბედი მუხლის დასრულებაა და პასუხობს კითხვა, რა იყო მიწაზე მეშვიდე თასის გადმოღვრის შემდეგ.

"და იქმნა ელვა და ქუხილი, გრგვინვა და დიდი მიწისძვრა, რომლის მსგავსიც არ ყოფილა მას შემდეგ, რაც კაცნი არიან ქვეყნად"... ეს იგივე მოვლენებია, რაც მეშვიდე საყვირის შემდეგ ვნახეთ: "... და იქმნა ელვა და ქუხილი, გრგვინვა, მიწისძვრა და სასტიკი სეტყვა" (გამოცხ. 11:19). ჩვენს ადგილას ნახსენები არ არის მხოლოდ სეტყვა, მაგრამ ის ნახსენებია მომდევნო 21-ე მუხლში. ეს ყოველივე გახლავთ მიმდინარე გადატრიალების საზოგადო ნიშნები, ასეთი მნიშვნელობა აქვთ მათ 18-ე მუხლშიც. მხოლოდ მიწისძვრა, როგორც დამდეგი აღსასრულისა და უკანასკნელი გადატრიალების ნიშანი იმდენად ძლიერი იყო, რომ იოანე სიტყვებს ვერ პოულობს მისი დამანგრეველი ძალის აღსანიშნად და მხოლოდ იმეორებს: "და დიდი მიწისძვრა, რომლის მსგავსიც არ ყოფილა მას შემდეგ, რაც კაცნი არიან ქვეყნად".

19-20. სამ ნაწილად გაიყო დიდი ქალაქი, დაემხნენ წარმართთა ქალაქები და მოხსენიებულ იქნა დიდი ბაბილონი ღვთის წინაშე რათა სასმისით მისცემოდა ღვინო მისი მძვინვარების რისხვისა. ყველა კუნძული გაუჩინარდა და აღარსად ჩანდნენ მთები.

მიწისძვრის შედეგები ისეთია, როგორიც არის ის ჩვენს დროს: ქალაქების დაგნრევა (მ. 19), ზღვისა და კუნძულების საზღვრების ცვლილება (მ. 20). ამ უკანასკნელი მიწისძვრის შედეგად დიდი ქალაქი სამ ნაწილად გაიყო და წარმართთა ქალაქებიც დაემხნენ. ზოგიერთი კომენტატორი "დიდ ქალაქში" იერუსალემს ხედავს, ხოლო სამ ნაწილად მის დაყოფაში ისტორიული იერუსალემის სამ ნაწილს: ზედას, შუას და ტაძრის მთას - სიონს, რომლებიც საბოლოოდ დაინგრევიან. ხოლო წარმართთა ქალაქებში სხვა ქალაქებს იერუსალემის გარდა, რაც შეეხება "ბაბილონს" მასში ან რომს გულისხმობენ, ან კიდევ მომავალი დროების ანტიქრისტეს ქალაქს, რომლის დასჯა ჯერ კიდევ 12-ე მუხლიდან დაიწყო, ოღონდ ახლა ის საბოლოოდ ისჯება.

ცხადია "დიდ ქალაქში" შეიძლება იერუსალემიც ვიგულისხმოთ, თუმცა წმ. წერილში ის არსად იწოდება ამ სახელით; აქ იგულისხმება მომავალი ანტიქრისტეანული სამეფოს ქალაქი, მიუხედავად იმისა, როგორი იქნება მისი სახელწოდება. მისი დანგრევა განიხილება, როგორც შედეგი საზოგადო მიწისძვრისა, რის გამოც იხსენიება იგი სხვა ქალაქებთან ერთად მის დანაშაულობაზე თუ უდანაშაულობაზე მითითების გარეშე. ლაპარაკია იმაზე, რომ საშინელი მიწისძვრის შედეგად სრულიად დაინგრევიან დედამიწის ყველა ქალაქები, მათ შორის მთავარი ქალაქიც, როგორც ბოლო დროის განსაზღვრული გეოგრაფიული ადგილი (ქალაქი დაიშალა სამ ნაწილად, ყველა მხარეს და აღარაფერი დარჩა მთლიანი და ხეულხლებელი).

სწორედ მაშინ, მიწისძვრის დროს შეასვეს ბაბილონს ღმრთის რისხვის თასი. 19-ე მუხლის განმარტებისას კომენტატორები არასწორად აიგივებენ "დიდ ბაბილონს" "დიდ ქალაქთან". ბაბილონად აქ იწოდება იგივე დიდი ქალაქი, ოღონდ არა როგორც გეოგრაფიული სიდიდე, არამედ როგორც მომავალი ანტიქრისტეანული სამეფოს ცენტრალური პუნქტი (შეად. გამოცხ. 4:8). და საერთოდ, თუ წმიდა წერილში ქალაქები ხშირად წარმოადგენენ იმ ხალხებისა და სამეფოების ზნეობრივ-კულტურული და რელიგიური გამოვლინებების გამოხატულებას, სადაც მდებარეობდნენ, მაშინ სწორედ ამ აზრით უნდა გავიგოთ ბაბილონიც მოცემულ ადგილას.

ქალაქის გეოგრაფიული სახელწოდება, რომელიც შესაძლებელია არ გავიგოთ ბუკვალური მნიშვნელობით, ბაბილონურ ზნე-ჩვეულებებზე, ბაბილონურ ღმრთისმბრძოლობაზე და მომავალ ანტიქრისტეანულ სამეფოზე მიანიშნებს.

სახელწოდება "ბაბილონი" აქ გამოყენებულია ანტიქრისტეანული უკეთურების გამოსახტავად, რაც დამახასიათბელი იქნება ბოლო ჟამის ადამიანებისთვის. სწორედ ამ უკეთურებისთვის შესვამენ უკეთურნი ღმრთის რისხვის თასს (შეად. 14:8 და 10).

ყველა კუნძული გაუჩინარდა და აღარსად ჩანდნენ მთები. - ჩვეულებრივი მიწისძვრის დროს თუ ხშირად იცვლება ხმელეთისა და კუნძულების შემოწერილობა, ზოგიერთი კუძნული წყალშიც კი იძირება, და მთებში ხდება საშინელი მეწყერები, ყოველივე ეს წარმოუდგენელი ზომით მოხდება უკანასკნელ მსოფლიო გადატრიალების დროს. ჯერ კიდევ 6:14 მუხლში ვხედავთ გამოთქმას: "და გრაგნილივით შეგრაგნილი შეიკრა ზეცა და ყოველი მთა და კუნძული თავ-თავიანთი ადგილებიდან იძრნენ" (გამოცხ. 6:14), ხოლო 20-ე თავში იგივე აზრი უფრო ძლიერად და რელიეფურად არის გამოთქმული: "ყველა კუნძული გაუჩინარდა და აღარსად ჩანდნენ მთები".

სამყაროს უკანასკნელი ცვლილების დროს, როდესაც "ზათქით გადავლენ ცანი, კავშირნი მხურვალებით დაიშლებიან და ცეცხლს მიეცემა მიწა და ყოველი საქმე მისი" (2 პეტრე 3:10), როდესაც არც ადრინდელი კუნძულები იქნებიან და არც ადრინდელი მთები; ყოველივე დაირღვევა, რამეთუ ყველაფერმა ახალი შემოწერილობა და ახალი ფორმა უნდა მიიღოს.

21. ტალანტის ოდენა სეტყვა თავს დაატყდა ზეციდან ხალხს, და ჰგმო სეტყვით მოწყლულმა ხალხმა სახელი ღვთისა, რადგანაც მძიმე იყო მისი წყლულება.

ასეთი იქნება უკანასკნელი მეშვიდე თასის გადმოღვრის შედეგები ხილული ბუნებისთვის, რომელიც საბოლოოდ დაირღვევა და გაუსახურდება. თუმცა ფიზიკური ბუნების ამ რღვევასთან ერთად, არც ადამიანები იქნებიან ხელუხლებელნი. მათ თავზე დაეცემა "ტალანტის ოდენა სეტყვა".

"ტალანტი" - ეს არის წონის ერთეული, რომელიც საკმაოდ დიდი საზომი გახლდათ; ტალანტის ოდენა სეტყვის დაცემა ადამიანებზე, უეჭველად გამოიწვევს შიშსა და ძრწოლას. მისგან მოყენებული წყლულები საშინელი და შემაძრწუნებელი იყო. ეს იქნება საშინელი ღვთიური სასჯელი და ის სრულიად შეესაბამება იმდროინდელი ადამიანების ბოროტმოქმედებას. დაექვემდებარებიან რა ასეთ სასჯელსა და შეიგნებენ რა, რომ მისი მიზეზი ღმრთის რისხვაა, ადამიანები არა თუ შეინანებენ თავიანთ უკეთურებას, არამედ პირდაპირ დაგმობენ ღმერთს, როგორც სამყაროს ყოვლისმპყრობელსა და ყოვლისშემძლე უფალს. რაღა დარჩებათ მათ ამის შემდეგ? მხოლოდ საშინელი სამსჯავრო, საბოლოო განაჩენი და მარადიული ტანჯვის დაწყება.