აპოკალიფსისი > განმარტება
აპოკალიფსისის განმარტება
გამოკრებილი თანამედროვე ღვთისმეტყველთა და წმიდა მამათა თხზულებებიდან
ანგელოზები და უკანასკნელი შვიდი წყლულება
(თ. 15:1-8)
ძვ. ქართულით
1. და ვიხილე სხუაჲ სასწაული ცათა შინა დიდი და საკჳრველი: ანგელოზნი შჳდნი, რომელთა აქუნდეს შჳდნი იგი წყლულებანი უკუანაჲსკნელნი, რამეთუ მათ წყლულებათა ზედა აღესრულა გულისწყრომაჲ ღმრთისაჲ. 2. და ვიხილე, ვითარცა ზღუაჲ ჭიქისაჲ, შერეული ცეცხლითა. და რომელთაცა სძლიან ხატსა მას და მჴეცსა და რიცხუსა მას სახელისა მისისასა, მდგომარე იყვნეს ზღუასა მას ზედა ჭიქისასა და აქუნდა ათძალები ღმრთისაჲ. 3. და გალობენ გალობასა მოსეს, მონისა ღმრთისასა, და გალობასა მას კრავისასა და იტყჳან: დიდ და საკჳრველ არიან საქმენი შენნი, უფალო ღმერთო, ყოვლისა მპყრობელო; მართალ და ჭეშმარიტ არიან გზანი შენნი, მეუფეო წმიდათაო. 4. ვინ არა შეუშინდეს, უფალო, და ადიდებდეს სახელსა შენსა? რამეთუ შენ მხოლოჲ ხარ წმიდა, და ყოველნი წარმართნი მოვიდენ და თაყუანის-გცენ წინაშე შენსა, რამეთუ სიმართლენი შენნი გამოცხადნეს. 5. და შემდგომად ამისა ვიხილე, რამეთუ განეღო ტაძარი კარვისაჲ მის საწამებელისაჲ ცათა შინა. 6. და გამოვიდეს შჳდნი იგი ანგელოზნი, რომელთა აქუნდეს შჳდნი იგი წყლულებანი, რომელთა ემოსა სამოსელი სელისაჲ წმიდაჲ და ბრწყინვალე, და მკერდთა მათთა ზედა ერტყა სარტყელები ოქროჲსაჲ. 7. და ერთმან ოთხთა მათ ცხოველთაგანმან მისცნა შჳდთა მათ ანგელოზთა შჳდნი ლანკნანი ოქროჲსანი, სავსენი გულის-წყრომითა ღმრთისაჲთა, რომელი-იგი ცხოველ არს უკუნითი უკუნისამდე. 8. და აღივსო ტაძარი იგი კუამლითა დიდებისაგან ღმრთისა და ძლიერებისაგან მისისა. და ვერვინ შემძლებელ იყო შესლვად ტაძარსა, ვიდრემდის აღესრულნეს შჳდნი იგი წყლულებანი შჳდთა მათ ანგელოზთანი.
ახ. ქართულით
1. და ვიხილე სხვა ნიშანი ცაში, დიდი და საკვირველი: შვიდი ანგელოზი უკანასკნელი შვიდი წყლულებით, რომლებითაც მთავრდებოდა ღვთის რისხვა. 2. და ვიხილე თითქოს მინის ზღვა, ცეცხლშერეული, და მხეცის, მისი ხატისა და მისი სახელის რიცხვის მძლეველნი, მინის ზღვაზე რომ იდგნენ და ხელთ ეპყრათ ღვთის ქნარები. 3. და გალობდნენ მოსეს, ღვთის მონის, საგალობელს და საგალობელს კრავისას: დიადია და საკვირველი შენი საქმენი, უფალო ღმერთო, ყოვლისმპყრობელო: წრფელია და ჭეშმარიტი შენი გზანი, ხალხთა მეუფეო! 4. ვის არ ეშინოდეს, უფალო, და არ ადიდებდეს შენს სახელს? ვინაიდან მხოლოდ შენა ხარ წმინდა; ამიტომაც გეახლება ყველა ხალხი და თაყვანს გცემს შენ, რადგანაც გამოჩნდა შენი სამართალი. 5. შემდგომ ამისა გავიხედე, და, აჰა, გამოჩნდა ტაძარი მოწმობის კარვისა ცაში. 6. გამოვიდა ტაძრიდან შვიდი ანგელოზი, რომლებსაც ჰქონდათ წყლულება შვიდი, სელის წმიდა და ბრწყინვალე სამოსით მოსილნი და მკერდზე ოქროს სარტყლით შემოგარსულნი. 7. ოთხ ცხოველთაგან ერთ-ერთმა შვიდ ანგელოზს მისცა ოქროს შვიდი თასი, უკუნითი უკუნისამდე ცოცხალი ღვთის რისხვით აღვსილი. 8. და აღივსო ტაძარი ღვთის დიდებისა და მისი ძლიერების კვამლით, ასე რომ, აღარავის შეეძლო ტაძარში შესვლა, ვიდრე არ აღსრულდებოდა შვიდი ანგელოზის წყლულება შვიდი.
VI. საღმრთო განგებულების გამოვლენის მეოთხე თანამიმდევრობა (თ. 15-19)
ანგელოზები და უკანასკნელი შვიდი წყლულება (თ. 15:1-8)
15-ე თავში გადმოცემული ხილვით იწყება ახალი (მეოთხე) რიგი აპოკალიფსური თანმიმდევრობა საღმრთო განგებულებისა. წინა თანამიმდევრობა დაიწყო ქრისტეს ეკლესიის ხილვით, სადაც ეკლესიის სიმბოლოდ წარმოსდგა დედაკაცი, რომელიც მხეცს უდაბნოში გაექცა; ხოლო დამთავრდა იგი გამოცხადებით საშინელი სამსჯავროს შესახებ, რომელიც წარმოდგენილია ორი მომენტით: 1) მართალთა ხილვა და 2) ცოდვილთა დასჯა. ეს თამიმდევრობა ბევრ ახალ რამეს იუწყება წინა თამიმდევრობებისგან განსხვავებით. მაგრამ გახსნა არა ყოველივე და ამიტომაც, მომდევნო თანმიმდევრობას ამ საკითხში გარკვეული დამატებები და სიცხადე შეაქვს.
ანგელოზები და უკანასკნელი შვიდი წყლულება (თ. 15:1-8)
ახალ ხილვას და ახალ თამიმდევრობას იოანე იგივე სიტყვებით იწყებს, რომლითაც დაიწყო წინა თანმიმდევრობა. "და ვიხილე სხვა ნიშანი ცაში, დიდი და საკვირველი: შვიდი ანგელოზი უკანასკნელი შვიდი წყლულებით, რომლებითაც მთავრდებოდა ღვთის რისხვა" (გამოცხ. 15:1).
როგორც ადრე (12:1), იოანე ახლაც ხედავს ცაში "სხვა ნიშანს, დიდსა და საკვირველს", მაგრამ წინასგან განსხვავებით აქ ეს ნიშანი "საკვირველად" იწოდება. დამატების მიზანი, რა თქმა უნდა, ის არის, რომ ეს ნიშანი, რომელიც ნამდვილად ღირსია გაკვირვებისა, განსაკუთრებულად იპყრობს ყურადღებას. სამყაროს თუ ზღვიდან ამომავალი მხეცის ჭრილობის განკურნება გაუკვირდა, მით უფრო უნდა უკვირდეს ახალი ნიშანი, რადგან ის უფრო მნიშვნელოვანია მისთვის, ვიდრე მხეცის განკურნება.
იოანე ხედავს შვიდ ანგელოზს. თვით იოანე არ გვაძლევს განმარტებას თუ ვინ შეიძლება იყო ეს ანგელოზები და ადრე ნახსენები ჰყავდა თუ არა ისინი, მაგრამ განსაზღვრული არტიკლის არარსებობა იმ ვარაუდის სასარგებლოდ მეტყველებს, რომ ესენი სრულიად ახალი ანგელოზები არიან, ამიტომაც, არა გვაქვს საფუძველი ისინი დავუკავშიროთ ადრინდელ თავებში (8:2 და 4:1) ნახსენებ ანგელოზებს და მითუმეტეს გავაიგოვოთ მათთან. ამ ანგელოზთა მისიები განსხვავებულია. თუკი ღმრთის ღმრთის საყდარს გარს აკრავს ანგელოზთა ურიცხვი რაოდენობა, რომლებიც ყოველთვის მზად არიან ღმრთის ნების აღსასრულებლად, და თუ შეიძლება იმის ვარაუდი (7:1; 14:18; 16:5), რომ ანგელოზებს გააჩნიათ თავ-
მათ უმაღლეს ხარისხზე მეტყველებს ეპითეტიც: "შვიდი ანგელოზი, რომელთაც ჰქონდათ შვიდი უკანასკნელი წყლულება" (ძვ. ქართ.: "ანგელოზნი შჳდნი, რომელთა აქუნდეს შჳდნი იგი წყლულებანი უკუანაჲსკნელნი"). ისინი, როგორც ღმრთის რისხვის უმაღლესი კატეგორიის გამოხატულებანი, ცოდვილი სამყაროს საბოლოო დასაჯაზე მეტყველებენ და კაცობრიობის უკანასკნელ სასჯელთა შესახებ იუწყებიან, რომლის შემდეგ მარადიული სატანჯველი მოვა.
ამგვარად, შვიდი ანგელოზის მისია მნიშვნელოვანია იმ მიმართებით, რომ ისინი ღმრთის რისხვის მაუწყებლები და აღმასრულებლები არიან, ღმრთისა, რომელიც სამართლიანი მსაჯულია (ეს. 9:19; დან. 11:36).
""ყველგან აღებულია რიცხვი "შვიდი", რითაც მიანიშნებს, რომ ჩვენი ცხოვრების შიდ დღეში კადნიერად ჩადენილი უსამართლობანი შვიდი ანგელოზის მიერ მოწევნული შვიდი წყლულებით იქნება აღვირმოდებული. "მინის ზღვით" კი მინიშნებულია მომავალი ცხოვრება და წმინდანთა დიდება" (წმ. ანდრია კესარიელი).
პირველი მუხლის ხილვა შეიძლება 15-
ზღვის ხილვა ზეციური საყდრის წინაშე ჯერ კიდევ 4:6-
"ზღვა", როგორც ღმრთის საყდრის კუთვნილება, უნდა გავიგოთ როგორც განსაკუთრებული სფერო, როგორც მისი ანარეკლი ცისარტყელას მსგავსად (4:3), როგორც სხივები საღმრთო არსებისა, რომელიც გამოხატავენ მის ბუნებას და მისი საქმიანობის თვისებებს. 4:6-
"მინის ზღვაზე" (და არა მის ნაპირას), ანუ თვით სფეროში, ღმრთის არსების ნათელსა და ბრწყინვალებაში დგანან "მხეცის, მისი ხატისა და მისი სახელის რიცხვის მძლეველნი". მათი მდგომარეობა ისრაელის მეწამულ ზღვაში გავლას კი არ მოგვაგონებს, არამედ ზეციური საყდრის წინაშე მდგომ წმინდანებსა და ანგელოზთა დასს.
ეს ნიშნავს, რომ ანგელოზთა ურიცხვ რაოდენობასა და წმინდანთა სიმრავლეს ამჯერად, ანტიქრისტეს დროების საშინელი დევნულების შემდეგ, ღმრთის ახალი მსახურები შეემატნენ. ესენი არიან ის წმინდანები, რომლებიც აპოკალიფსისის 7:14 თავში ახსენა იდუმალთმხილველმა და რომლებიც დიდი ჭირვებიდან მოდიან.
მათ "მხეცის მძლეველენი" ეწოდათ, რაშიც უნდა ვიგულისხმოთ არა უშუალოდ მხეცის ძლევა და განადგურება, არამედ მხეცზე სუბიექტური გამარჯვება, იმაზე, რომ ზღვაზე მდგომმა ამ წმინდანებმა არ მისცეს მხეცს მათზე გამარჯვების უფლება. გარეგნულად, სხეულებრივად, ისინი შესაძლოა დამარცხებულებიც კი იყვნენ (ანუ ფიზიკურად განადგურებულნი) და მოკლულნი ქრისტეს სახელისთვის, მაგრამ ისინი გამარჯვებულნი არიან სულიერად, საქციელით. ისინი გამარჯვებულნი არიან, რადგან არ დაემორჩილნენ მხეცს, თაყვანი არ სცეს მას და არ მიიღეს არც მისი ბეჭედი და არც მისი სახელის რიცხვი; ასე დაამარცხეს მათ მხეცის მისწრაფება საკუთარი ნებისთვის დაემორჩილებინა ისინი, გამარჯვებულად დატოვეს ეს ქვეყნიერება და ზეციერი საყდრისკენ გადასახლდნენ.
""მინის ზღვა", ცხონებულთ სიმრავლეზე, მათი ნეტარების სიწმიდეზე და წმინდანთა ნათელმოსილებაზე მიანიშნებს, რამეთუ გაბრწყინდებიან ისინი "ვითარცა მზე" (მათე 13:43). ზღვა იყო "ცეცხლშერეული". მის მნიშვნელობას მოციქულის სიტყვებიდან შევიმეცნებთ, რომელიც ბრძანებს: "თვითეულის საქმე გამომჟღავნდება, რადგანაც ცხადყოფს დღე; ვინაიდან ცეცხლით მჟღავნდება და ცეცხლითვე გამოიცდება, ვინ რას აკეთებს" (1 კორ. 3:13). ეს ცეცხლი წმინდანთ და შეუგინებელთ არას ავნებს და, ფსალმუნთმგალობლის თქმით (ფსალმ. 28:7) ორ თვისებას ატარებს: ერთით (მისი დამწველი ძალი) დაწვავს ცოდვილებს, ხოლო მეორით (განმანათლებელით -
ამჯერად ისინი აქ დგანან და "ხელთ უპყრიათ ღვთის ქნარები. და გალობენ მოსეს, ღვთის მონის, საგალობელს და საგალობელს კრავისას".
"ქნარი" -
ზღვაზე მდგომთ "ხელთ ეპყრათ ღვთის ქნარები. და გალობდნენ მოსეს, ღვთის მონის, საგალობელს და საგალობელს კრავისას" და ეს ორი საგალობელი კი არ არის, არამედ ერთი. მოსეს საგალობლად იმიტომ კი არ იწოდება, რომ მას ძველაღთქმისეული მართალნი გალობენ, არამედ იმიტომ, რომ შეიცავს მოგონებას იმ სასჯელებზე, რომლებიც ღმერთმა მოსეს მიერ ეგვიპტეს მოუვლინა და რომელთა გამო ებრაელებმა გალობით ადიდეს თავიანთი ღმერთი მეწამული ზღვის გავლის შემდეგ (გამ. 15:1-
საგალობლის სხვა სახელწოდებაა "საგალობელი კრავისა". რაც, რა თქმა უნდა, იმაზე კი არ მიანიშნებს, თითქოსდა საგალობელი დაწერილია კრავის, ანუ იესუ ქრისტეს მიერ, არამედ იმაზედ, რომ მასში განდიდებულია კაცთა მოდგმის ცხოვნების განგებულება, რომელიც ქრისტემ აღასრულა. მოცემული თავის 3-
წინამდებარე მუხლის საგალობელი (15:3-
პირველი აქებს უფალს, როგროც ყოვლისმპყრობელს; აქებს მის დიად და საკვირველ საქმეებს; მეორე აქებს მას როგორც ხალხთა მეფეს; ადიდებს მისი გზების ჭეშმარიტებას (რომ. 11:33). მესამე სტროფი მეტყველებს იმაზე, რომ მთელს სამყაროს უნდა ეშინოდეს უფლისა და დიდებას აღუვლენდეს მის სახელს; და ბოლოს მეოთხე სტროფი ასაბუთებს შიშს უფლის წინაშე (შეად. იერ. 10:7) და მისი დიდების აუცილებლობას. ეს საფუძველი ღმრთის არსების სიწმიდეა.
"შემდგომ ამისა გავიხედე, და, აჰა, გამოჩნდა ტაძარი მოწმობის კარვისა ცაში. გამოვიდა ტაძრიდან შვიდი ანგელოზი, რომლებსაც ჰქონდათ წყლულება შვიდი, სელის წმიდა და ბრწყინვალე სამოსით მოსილნი და მკერდზე ოქროს სარტყლით შემოგარსულნი. ოთხ ცხოველთაგან ერთ-
წმიდად ზეციური ხილვის აღწერის შემდეგ, მე-
"გამოვიდა ტაძრიდან შვიდი ანგელოზი", რათა აუწყონ დედამიწას უკანასკნელი წყლულებანი. როგორც მაცნენი, ანგელოზები "რომლებსაც ჰქონდათ წყლულება შვიდი, სელის წმიდა და ბრწყინვალე სამოსით მოსილნი და მკერდზე ოქროს სარტყლით შემოგარსულნი". ეს სამოსი, რომელიც უეჭველად კაცის ძის სამოსს მოგვაგონებს (გამოცხ. 1:13), იმაზე მეტყველებს, რომ მათი მისია იესუ ქრისტეს ნების აღსრულებაა, რომელიც არის ქვეყნიერების მსაჯული.
"აქ ლაპარაკია "ზეციურ კარავზე", რომლის მსგავსი მიწიერი კარვის აგება უბრძანა ღმერთმა მოსეს. ამ ტაძრიდან "გამოვიდა შვიდი ანგელოზი", რომლებიც თავიანთი სიწმინდის და ნათელმოსილების, ასევე -
ამრიგად, ანგელოზთა სამოსის სიწმიდე ღმრთის გზების სიწმიდესა და ჭეშმარიტებაზე მიანიშნებს, ხოლო ბრწყინვალება -
"ოთხ ცხოველთაგან ერთ-
""შვიდმა ანგელოზმა ოთხ ცხოველთანგა ერთ-
რაც შეეხება იმას, თუ რატომ მიაწოდა შვიდ ანგელოზს ეს თასები ერთ-
"და აღივსო ტაძარი ღვთის დიდებისა და მისი ძლიერების კვამლით, ასე რომ, აღარავის შეეძლო ტაძარში შესვლა, ვიდრე არ აღსრულდებოდა შვიდი ანგელოზის წყლულება შვიდი" (გამოცხ. 15:8).
"კვამლი", როგორც ზოგიერთი თანამედროვე ღვთისმეტყველი შენიშნავს, აპოკალიფსისში ყოველთვის წარმოადგენს ცეცხლისგან წარმოქმნილ პროდუქტს (გამოცხ. 8:4; 9:2; 14:11 და სხვა). ხოლო ცეცხლი, სხვა სიმბოლოებთან ერთად, ამავე დროს არის ღმრთის რისხვის სიმბოლოც. ამიტომაც, ის ვითარება, რომ ტაძარი აღივსო "ღვთის დიდებისა და მისი ძლიერების კვამლით", უნდა გავიგოთ ღვთის რისხვის აღნთებად, რათა სამართლიანად დაისაჯონ ცოდვილნი და სამართლიანად მოიწყლას ანტიქრისტეანული სამყარო. ამგვარ განმარტებას არ ეწინააღმდეგება ის ვითარება, რომ კვამლს აქ ეწოდა "ღვთის დიდებისა და მისი ძლიერების კვამლი" გამოსვლისა (გამ. 40:34) და მეფეთა (1 მეფ. 8:10-
წმ. ანდრია კესარიელის განმარტებითაც, "კვამლი, საშინელ, საზარელ და ღვთის მწველ რისხვაზე მიანიშნებს, რომლითაც "აღივსო ტაძარი" და მიეწევა ამ რისხვის ღირსთ განკითხვის დღეს, ანუ მათ, ვინც ემონება ანტიქრისტეს და იქმს ღვთის საძულველ საქმეთ. ეს დასტურდება იქიდანაც, რომ ბრძანებს: "აღარავის შეეძლო ტაძარში შესვლა, ვიდრე არ აღსრულდებოდა შვიდი ანგელოზის წყლულება შვიდი". აქედან გულისხმავყოფთ, რომ წმინდანები მანამ ვერ მიიღებენ თავიანთ წილს ზეციურ იერუსალემში, მღვდელმოქმედებასა და განსვენებას ღმრთის ტაძარში, სანამ ღვთის რისხვა არ განჰყოფს მართალთ და ცოდვილთ. რამეთუ ჯერ არს დასრულება სასჯელთა, რომელიც დამსახურებულად მიეგება ცოდვილთ და მხოლოდ ამის შემდეგ შესახლდებიან წმინდანნი ზეციურ ქალაქში. მაგრამ არ შევცდებით, თუ თითოეულ წყლულებას, როდესაც მოაწევს აღსასრული, მიწაზე მცხოვრებთ განვაკუთვნებთ. ღმერთი, თავისი კაცთმოყვარებით, მომავალი დაუსრულებელი ტანჯვა რომ შეარბილოს, ცოდვილთა წულულებით დასჯას ამ ცხოვრებაშივე დაუშვებს, რომლებსაც მათზე ან თავის წინასწარმეტყველთა -
ამრიგად, იმის შემდეგ, რაც კვამლმა აღავსო ღმრთის ტაძარი, უნდა ველოდოთ ღმრთის დამსჯელი მარჯვენის მოქმედებას (გამ. 14:24). და მართლაც, მომდევნო თავი აღწერს იმ საშინელ სასჯელთ, რომელსაც ანტიქრისტეანულ სამყაროს დაატეხს თავს ჩვენი მაცხოვარი.